Sentencoj 14
1 Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.
Every wise woman builds her house, but a foolish one tears it down with her own hands.
2 Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.
He who walks in uprightness fears the LORD, but the one who is devious in his ways despises Him.
3 En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.
The proud speech of a fool brings a rod to his back, but the lips of the wise protect them.
4 Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.
Where there are no oxen, the manger is empty, but an abundant harvest comes through the strength of the ox.
5 Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.
An honest witness does not deceive, but a dishonest witness pours forth lies.
6 Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.
A mocker seeks wisdom and finds none, but knowledge comes easily to the discerning.
7 Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.
Stay away from a foolish man; you will gain no knowledge from his speech.
8 La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.
The wisdom of the prudent is to discern his way, but the folly of fools deceives them.
9 Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.
Fools mock the making of amends, but goodwill is found among the upright.
10 Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.
The heart knows its own bitterness, and no stranger shares in its joy.
11 Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.
The house of the wicked will be destroyed, but the tent of the upright will flourish.
12 Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
There is a way that seems right to a man, but its end is the way of death.
13 Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.
Even in laughter the heart may ache, and joy may end in sorrow.
14 Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.
The backslider in heart receives the fill of his own ways, but a good man is rewarded for his ways.
15 Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.
The simple man believes every word, but the prudent man watches his steps.
16 Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.
A wise man fears and turns from evil, but a fool is careless and reckless.
17 Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.
A quick-tempered man acts foolishly, and a devious man is hated.
18 Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.
The simple inherit folly, but the prudent are crowned with knowledge.
19 Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.
The evil bow before the good, and the wicked at the gates of the righteous.
20 Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.
The poor man is hated even by his neighbor, but many are those who love the rich.
21 Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.
He who despises his neighbor sins, but blessed is he who shows kindness to the poor.
22 Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.
Do not those who contrive evil go astray? But those who plan goodness find loving devotion and faithfulness.
23 De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.
There is profit in all labor, but mere talk leads only to poverty.
24 Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.
The crown of the wise is their wealth, but the effort of fools is folly.
25 Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.
A truthful witness saves lives, but one who utters lies is deceitful.
26 En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.
He who fears the LORD is secure in confidence, and his children shall have a place of refuge.
27 La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
The fear of the LORD is a fountain of life, turning a man from the snares of death.
28 Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.
A large population is a king’s splendor, but a lack of subjects is a prince’s ruin.
29 Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.
A patient man has great understanding, but a quick-tempered man promotes folly.
30 Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.
A tranquil heart is life to the body, but envy rots the bones.
31 Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.
Whoever oppresses the poor taunts their Maker, but whoever is kind to the needy honors Him.
32 Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.
The wicked man is thrown down by his own sin, but the righteous man has a refuge even in death.
33 En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.
Wisdom rests in the heart of the discerning; even among fools she is known.
34 Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.
Righteousness exalts a nation, but sin is a disgrace to any people.
35 Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.
A king delights in a wise servant, but his anger falls on the shameful.
