Sentencoj 1
1 Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
Los proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:
2 Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
Para entender sabiduría y castigo: para entender las razones prudentes:
3 Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
Para recibir el castigo de prudencia, justicia, y juicio, y equidad:
4 Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
Para dar a los simples astucia, y a los mozos inteligencia y consejo.
5 Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
Oirá el sabio y aumentará la doctrina; y el entendido adquirirá consejo.
6 Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
Para entender parábola y declaración, palabras de sabios, y sus dichos oscuros.
7 La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
El principio de la sabiduría es el temor de Jehová: los insensatos despreciaron la sabiduría y la instrucción.
8 Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
Oye, hijo mío, el castigo de tu padre, y no deseches la ley de tu madre:
9 Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
Porque aumento de gracia serán a tu cabeza, y collares a tu cuello.
10 Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
Hijo mío, si los pecadores te quisieren engañar, no consientas.
11 Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
Si dijeren: Ven con nosotros, espiemos a la sangre: asechemos al inocente sin razón:
Tragarlos hemos como el sepulcro, vivos; y enteros, como los que caen en sima: (Sheol h7585)
13 Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
Hallaremos riquezas de todas suertes: henchiremos nuestras casas de despojos:
14 Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
Echa tu suerte entre nosotros: tengamos todos una bolsa:
15 Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
Hijo mío, no andes en camino con ellos: aparta tu pie de sus veredas:
16 Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
Porque sus pies correrán al mal; e irán presurosos a derramar sangre.
17 Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
Porque en vano se tenderá la red delante de los ojos de toda ave.
18 Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
Mas ellos a su sangre espían, y a sus almas asechan.
19 Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
Tales son las sendas de todo codicioso de codicia, la cual prenderá el alma de sus poseedores.
20 La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
La sabiduría clama de fuera: en las plazas da su voz:
21 Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
En las encrucijadas de los murmullos de gente clama: en las entradas de las puertas de la ciudad dice sus razones:
22 Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
¿Hasta cuándo, o! simples, amaréis la simpleza, y los burladores desearán el burlar, y los insensatos aborrecerán la ciencia?
23 Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
Volvéos a mi reprensión: he aquí que yo os derramaré mi espíritu, y os haré saber mis palabras.
24 Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
Por cuanto llamé, y no quisisteis: extendí mi mano, y no hubo quien escuchase:
25 Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
Y desechasteis todo consejo mío, y no quisisteis mi reprensión:
26 Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
También yo me reiré en vuestra calamidad; y me burlaré cuando os viniere lo que teméis.
27 Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
Cuando viniere, como una destrucción, lo que teméis; y vuestra calamidad viniere como un torbellino: cuando viniere sobre vosotros tribulación y angustia:
28 Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
Entonces me llamarán, y no responderé: buscarme han de mañana, y no me hallarán:
29 Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
Por cuanto aborrecieron la sabiduría; y no escogieron el temor de Jehová:
30 Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
Ni quisieron mi consejo; y menospreciaron toda reprensión mía.
31 Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
Comerán pues del fruto de su camino; y de sus consejos se hartarán.
32 Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
Porque el reposo de los ignorantes los matará; y la prosperidad de los insensatos los echará a perder.
33 Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
Mas el que me oyere, habitará confiadamente; y vivirá reposado de temor de mal.
