Sentencoj 1
1 Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
Proverbs of Solomon, son of David, king of Israel:
2 Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
For knowing wisdom and instruction, For understanding sayings of intelligence,
3 Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
For receiving the instruction of wisdom, Righteousness, judgment, and uprightness,
4 Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
For giving to simple ones — prudence, To a youth — knowledge and discretion.
5 Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
(The wise doth hear and increaseth learning, And the intelligent doth obtain counsels.)
6 Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
For understanding a proverb and its sweetness, Words of the wise and their acute sayings.
7 La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
Fear of Jehovah [is] a beginning of knowledge, Wisdom and instruction fools have despised!
8 Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
Hear, my son, the instruction of thy father, And leave not the law of thy mother,
9 Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
For a graceful wreath [are] they to thy head, And chains to thy neck.
10 Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
My son, if sinners entice thee be not willing.
11 Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
If they say, 'Come with us, we lay wait for blood, We watch secretly for the innocent without cause,
We swallow them as Sheol — alive, And whole — as those going down [to] the pit, (Sheol h7585)
13 Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
Every precious substance we find, We fill our houses [with] spoil,
14 Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
Thy lot thou dost cast among us, One purse is — to all of us.'
15 Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
My son! go not in the way with them, Withhold thy foot from their path,
16 Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
For their feet to evil do run, And they haste to shed blood.
17 Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
Surely in vain is the net spread out before the eyes of any bird.
18 Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
And they for their own blood lay wait, They watch secretly for their own lives.
19 Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
So [are] the paths of every gainer of dishonest gain, The life of its owners it taketh.
20 La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
Wisdom in an out-place crieth aloud, In broad places she giveth forth her voice,
21 Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
At the head of the multitudes she calleth, In the openings of the gates, In the city her sayings she saith:
22 Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
'Till when, ye simple, do ye love simplicity? And have scorners their scorning desired? And do fools hate knowledge?
23 Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
Turn back at my reproof, lo, I pour forth to you my spirit, I make known my words with you.
24 Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
Because I have called, and ye refuse, I stretched out my hand, and none is attending,
25 Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
And ye slight all my counsel, And my reproof ye have not desired.
26 Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
I also in your calamity do laugh, I deride when your fear cometh,
27 Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
When your fear cometh as destruction, And your calamity as a hurricane doth come, When on you come adversity and distress.
28 Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
Then they call me, and I do not answer, They seek me earnestly, and find me not.
29 Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
Because that they have hated knowledge, And the fear of Jehovah have not chosen.
30 Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
They have not consented to my counsel, They have despised all my reproof,
31 Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
And they eat of the fruit of their way, And from their own counsels they are filled.
32 Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
For the turning of the simple slayeth them, And the security of the foolish destroyeth them.
33 Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
And whoso is hearkening to me dwelleth confidently, And [is] quiet from fear of evil!'
