Mateo 5
1 Kaj vidinte la homamasojn, li supreniris sur la monton, kaj kiam li sidiĝis, liaj disĉiploj venis al li;
And having seen the multitudes, He went up to the mountain, and He having sat down, His disciples came to Him,
2 kaj malferminte la buŝon, li instruis ilin, dirante:
and having opened His mouth, He was teaching them, saying,
3 Feliĉaj estas la malriĉaj en spirito, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo.
“Blessed the poor in spirit—because theirs is the kingdom of the heavens.
4 Feliĉaj estas la plorantaj, ĉar ili konsoliĝos.
Blessed the mourning—because they will be comforted.
5 Feliĉaj estas la humilaj, ĉar ili heredos la teron.
Blessed the meek—because they will inherit the land.
6 Feliĉaj estas tiuj, kiuj malsatas kaj soifas justecon, ĉar ili satiĝos.
Blessed those hungering and thirsting for righteousness—because they will be filled.
7 Feliĉaj estas la kompatemaj, ĉar ili ricevos kompaton.
Blessed the kind—because they will find kindness.
8 Feliĉaj estas la kore puraj, ĉar ili vidos Dion.
Blessed the clean in heart—because they will see God.
9 Feliĉaj estas la pacigantoj, ĉar filoj de Dio ili estos nomataj.
Blessed the peacemakers—because they will be called sons of God.
10 Feliĉaj estas tiuj, kiuj estas persekutitaj pro justeco, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo.
Blessed those persecuted for righteousness’ sake—because theirs is the kingdom of the heavens.
11 Feliĉaj estas vi, kiam oni vin riproĉos kaj persekutos kaj false vin kalumnios pro mi.
Blessed are you whenever they may reproach you, and may persecute, and may say any evil thing against you falsely for My sake—
12 Ĝoju kaj raviĝu, ĉar via rekompenco estos granda en la ĉielo; ĉar tiel oni persekutis la profetojn, kiuj estis antaŭ vi.
rejoice and be glad, because your reward [is] great in the heavens, for thus they persecuted the prophets who were before you.
13 Vi estas la salo de la tero; sed se la salo sengustiĝis, per kio ĝi estos salita? ĝi jam taŭgas por nenio, krom por esti elĵetita kaj piedpremita de homoj.
You are the salt of the earth, but if the salt may lose savor, in what will it be salted? It is good for nothing from now on, except to be cast outside, and to be trodden down by men.
14 Vi estas la lumo de la mondo. Urbo starigita sur monto ne povas esti kaŝita.
You are the light of the world, a city set on a mountain is not able to be hid;
15 Kiam oni bruligas lampon, oni metas ĝin ne sub grenmezurilon, sed sur la lampingon; kaj ĝi lumas sur ĉiujn, kiuj estas en la domo.
nor do they light a lamp and put it under the measure, but on the lampstand, and it shines to all those in the house;
16 Tiel same via lumo lumu antaŭ homoj, por ke ili vidu viajn bonajn farojn, kaj gloru vian Patron, kiu estas en la ĉielo.
so let your light shine before men, that they may see your good works, and may glorify your Father who [is] in the heavens.
17 Ne pensu, ke mi venis, por detrui la leĝon aŭ la profetojn; mi venis, ne por detrui, sed por plenumi.
Do not suppose that I came to throw down the Law or the Prophets—I did not come to throw down, but to fulfill;
18 Vere mi diras al vi: Ĝis la ĉielo kaj la tero forpasos, nek unu joto nek unu streketo forpasos de la leĝo, ĝis ĉio plenumiĝos.
for truly I say to you, until the heaven and the earth may pass away, one iota or one tittle may not pass away from the Law, until all may come to pass.
19 Tial, kiu malobservos unu el ĉi tiuj plej malgrandaj ordonoj kaj tiel instruos homojn, tiu estos nomata la plej malgranda en la regno de la ĉielo; sed kiu faros ilin kaj instruos, tiu estos nomata granda en la regno de la ĉielo.
Therefore whoever may loose one of these commands—the least—and may teach men so, he will be called least in the kingdom of the heavens, but whoever may do and may teach [them], he will be called great in the kingdom of the heavens.
20 Ĉar mi diras al vi, ke se via justeco ne superos la justecon de la skribistoj kaj la Fariseoj, vi tute ne eniros en la regnon de la ĉielo.
For I say to you that if your righteousness may not abound above that of the scribes and Pharisees, you may not enter into the kingdom of the heavens.
21 Vi aŭdis, ke estas dirite al la antikvuloj: Ne mortigu, kaj kiu mortigos, tiu estos en danĝero de juĝado;
You heard that it was said to the ancients: You will not murder, and whoever may murder will be in danger of the judgment;
22 sed mi diras al vi, ke kiu koleras kontraŭ sia frato, tiu estos en danĝero de juĝado; kaj kiu diros al sia frato: Raka, tiu estos en danĝero de la sinedrio; kaj kiu diros: Malsaĝulo, tiu estos en danĝero de Gehena de fajro. (Geenna g1067)
but I say to you that everyone who is angry at his brother without cause will be in danger of the judgment, and whoever may say to his brother, Stupid, will be in danger of the Sanhedrin, and whoever may say, Moron, will be in danger of the Gehenna of fire. (Geenna g1067)
23 Tial, se vi prezentas vian oferon ĉe la altaro, kaj tie memoras, ke via frato havas ion kontraŭ vi,
If, therefore, you may bring your gift to the altar, and there may remember that your brother has anything against you,
24 lasu tie vian oferon antaŭ la altaro, kaj foriru, unue paciĝu kun via frato, kaj poste venu kaj prezentu vian oferon.
leave there your gift before the altar, and go—first be reconciled to your brother, and then having come, bring your gift.
25 Konsentu rapide kun via kontraŭulo, dum vi estas kun li sur la vojo, por ke la kontraŭulo ne transdonu vin al la juĝisto, kaj la juĝisto al la subulo, kaj por ke vi ne estu ĵetita en malliberejon.
Be agreeing with your opponent quickly, while you are in the way with him, that the opponent may not deliver you to the judge, and the judge may deliver you to the officer, and you may be cast into prison;
26 Vere mi diras al vi, ke vi neniel eliros el tie, ĝis vi pagos la lastan kodranton.
truly I say to you, you may not come forth from there until you may pay the last penny.
27 Vi aŭdis, ke estas dirite: Ne adultu;
You heard that it was said to the ancients: You will not commit adultery;
28 sed mi diras al vi, ke ĉiu, kiu rigardas virinon, por deziri ŝin, jam adultis je ŝi en sia koro.
but I say to you that everyone who is looking on a woman to desire her, already committed adultery with her in his heart.
29 Kaj se via dekstra okulo faligas vin, elŝiru kaj forĵetu ĝin; ĉar estus pli bone por vi, se unu el viaj membroj pereus, ol se via tuta korpo estus ĵetita en Gehenan. (Geenna g1067)
But if your right eye causes you to stumble, pluck it out and cast from you, for it is good to you that one of your members may perish, and not your whole body be cast into Gehenna. (Geenna g1067)
30 Kaj se via dekstra mano faligas vin, detranĉu kaj forĵetu ĝin; ĉar estus pli bone por vi, se unu el viaj membroj pereus, ol se via tuta korpo irus en Gehenan. (Geenna g1067)
And if your right hand causes you to stumble, cut it off, and cast from you, for it is good to you that one of your members may perish, and not your whole body be cast into Gehenna. (Geenna g1067)
31 Estas ankaŭ dirite: Kiu forsendos sian edzinon, tiu donu al ŝi eksedzigan leteron;
And it was said that, Whoever may put away his wife, let him give to her a writing of divorce;
32 sed mi diras al vi, ke ĉiu, kiu forsendas sian edzinon, krom pro malĉasteco, igas ŝin adulti; kaj kiu edziĝos kun forsenditino, tiu adultas.
but I say to you that whoever may put away his wife, except for the matter of whoredom, makes her to commit adultery; and whoever may marry her who has been put away commits adultery.
33 Plue, vi aŭdis, ke estas dirite al la antikvuloj: Ne rompu ĵurojn, sed plenumu viajn ĵurojn antaŭ la Eternulo;
Again, you heard that it was said to the ancients: You will not swear falsely, but you will pay to the LORD your oaths;
34 sed mi diras al vi: Tute ne ĵuru; nek per la ĉielo, ĉar ĝi estas la trono de Dio;
but I say to you not to swear at all; neither by Heaven, because it is the throne of God,
35 nek per la tero, ĉar ĝi estas la benketo de Liaj piedoj; nek per Jerusalem, ĉar ĝi estas urbo de la granda Reĝo.
nor by the earth, because it is His footstool, nor by Jerusalem, because it is [the] city of [the] great King,
36 Nek ĵuru per via kapo, ĉar vi ne povas fari eĉ unu haron blanka aŭ nigra.
nor may you swear by your head, because you are not able to make one hair white or black;
37 Sed via parolo estu: Jes, jes, ne, ne; ĉio ekster tio estas el malbono.
but let your word be, Yes, Yes, No, No, and that which is more than these is of the evil [one].
38 Vi aŭdis, ke estas dirite: Okulon pro okulo, kaj denton pro dento;
You heard that it was said: Eye for eye, and tooth for tooth;
39 sed mi diras al vi: Ne rezistu al malbono; sed al tiu, kiu frapas vian dekstran vangon, turnu ankaŭ la alian.
but I say to you not to resist the evil, but whoever will slap you on your right cheek, turn to him also the other;
40 Kaj se iu deziras procesi kontraŭ vi, por forpreni vian tunikon, lasu lin preni ankaŭ vian mantelon.
and whoever is willing to take you to law, and to take your coat—also permit to him the cloak.
41 Kaj se iu devigas vin iri unu mejlon, iru kun li du.
And whoever will impress you one mile, go with him two;
42 Donu al tiu, kiu petas de vi; kaj ne deturnu vin de tiu, kiu deziras prunti de vi.
to him who is asking of you be giving, and him who is willing to borrow from you, you may not turn away.
43 Vi aŭdis, ke estas dirite: Amu vian proksimulon, kaj malamu vian malamikon;
You heard that it was said: You will love your neighbor, and will hate your enemy;
44 sed mi diras al vi: Amu viajn malamikojn, kaj preĝu por viaj persekutantoj;
but I say to you, love your enemies, bless those cursing you, do good to those hating you, and pray for those accusing you falsely, and persecuting you,
45 por ke vi estu filoj de via Patro, kiu estas en la ĉielo; ĉar Li levas Sian sunon sur la malbonulojn kaj bonulojn, kaj sendas pluvon sur la justulojn kaj la maljustulojn.
that you may be sons of your Father in the heavens, because He causes His sun to rise on evil and good, and He sends rain on righteous and unrighteous.
46 Ĉar se vi amas tiujn, kiuj amas vin, kian rekompencon vi havas? ĉu ne tion saman faras eĉ la impostistoj?
For if you may love those loving you, what reward do you have? Do the tax collectors not also do the same?
47 Kaj se vi salutas nur sole viajn fratojn, kion ekstran vi faras? ĉu ne tion saman faras eĉ la nacianoj?
And if you may greet your brothers only, what do you do abundant? Do the nations not also do so?
48 Estu do perfektaj, kiel ankaŭ via ĉiela Patro estas perfekta.
You will therefore be perfect, as your Father who [is] in the heavens is perfect.”
