< Mateo 12 >
1 En tiu tempo Jesuo iris en sabato tra la grenkampoj, kaj liaj disĉiploj malsatis, kaj komencis deŝiri spikojn, kaj manĝi.
At that time, Jesus went out through the ripe grain on the Sabbath. And his disciples, being hungry, began to separate the grain and to eat.
2 Sed la Fariseoj, vidinte, diris al li: Jen viaj disĉiploj faras tion, kio ne estas permesata en sabato.
Then the Pharisees, seeing this, said to him, “Behold, your disciples are doing what is not lawful to do on the Sabbaths.”
3 Sed li diris al ili: Ĉu vi ne legis, kion faris David, kiam malsatis li kaj liaj kunuloj?
But he said to them: “Have you not read what David did, when he was hungry, and those who were with him:
4 ke li eniris en la domon de Dio, kaj manĝis la panojn de propono, kiujn manĝi ne estis permesate al li, nek al liaj kunuloj, sed nur al la pastroj?
how he entered the house of God and ate the bread of the Presence, which was not lawful for him to eat, nor for those who were with him, but only for the priests?
5 Kaj ĉu vi ne legis en la leĝo, kiel en sabato la pastroj en la templo profanas la sabaton kaj estas senkulpaj?
Or have you not read in the law, that on the Sabbaths the priests in the temple violate the Sabbath, and they are without guilt?
6 Sed mi diras al vi, ke alestas ĉi tie io pli granda ol la templo.
But I say to you, that something greater than the temple is here.
7 Sed se vi komprenus, kion signifas ĉi tio: Mi deziras bonfaradon, sed ne oferon; vi ne kondamnus la senkulpajn.
And if you knew what this means, ‘I desire mercy, and not sacrifice,’ you would never have condemned the innocent.
8 Ĉar la Filo de homo estas sinjoro de la sabato.
For the Son of man is Lord even of the Sabbath.”
9 Kaj li foriris de tie, kaj eniris en ilian sinagogon;
And when he had passed from there, he went into their synagogues.
10 kaj jen viro, havanta manon velkintan. Kaj oni demandis al li, dirante: Ĉu estas permesate sanigi en sabato? por ke ili povu lin akuzi.
And behold, there was a man who had a withered hand, and they questioned him, so that they might accuse him, saying, “Is it lawful to cure on the Sabbaths?”
11 Kaj li diris al ili: Kiu el vi, havanta unu ŝafon, se ĝi falos en fosaĵon en sabato, ne ekprenos kaj levos ĝin?
But he said to them: “Who is there among you, having even one sheep, if it will have fallen into a pit on the Sabbath, would not take hold of it and lift it up?
12 Kiom do viro superas ŝafon! Tial estas permesate bonfari en sabato.
How much better is a man than a sheep? And so, it is lawful to do good on the Sabbaths.”
13 Tiam li diris al la viro: Etendu vian manon. Kaj ĉi tiu etendis ĝin, kaj ĝi tute resaniĝis kiel la alia.
Then he said to the man, “Extend your hand.” And he extended it, and it was restored to health, just like the other one.
14 Sed la Fariseoj eliris, kaj konsiliĝis kontraŭ li, kiamaniere lin pereigi.
Then the Pharisees, departing, took council against him, as to how they might destroy him.
15 Kaj Jesuo, eksciante, foriris de tie, kaj multaj lin sekvis; kaj li sanigis ilin ĉiujn,
But Jesus, knowing this, withdrew from there. And many followed him, and he cured them all.
16 kaj admonis ilin, ke ili ne konatigu lin;
And he instructed them, lest they make him known.
17 por ke plenumiĝu tio, kio estis dirita per la profeto Jesaja, nome:
Then what was spoken through the prophet Isaiah was fulfilled, saying:
18 Jen estas Mia servanto, kiun Mi elektis, Mia amata, en kiu Mia animo havas plezuron. Mi metos Mian Spiriton sur lin; Kaj li proklamos justecon al la nacioj.
“Behold, my servant whom I have chosen, my beloved in whom my soul is well pleased. I will place my Spirit over him, and he shall announce judgment to the nations.
19 Li ne disputados, nek laŭte krios; Kaj oni ne aŭdos sur la stratoj lian voĉon.
He shall not contend, nor cry out, neither shall anyone hear his voice in the streets.
20 Kanon rompetitan li ne rompos, Kaj meĉon senfajriĝantan li ne estingos, Ĝis li elsendos juĝon por venko.
He shall not crush the bruised reed, and he shall not extinguish the smoking wick, until he sends forth judgment unto victory.
21 Kaj al lia nomo esperos la nacioj.
And the Gentiles shall hope in his name.”
22 Tiam oni kondukis al li demonhavanton, blindan kaj mutan; kaj li sanigis lin, tiel ke la mutulo parolis kaj vidis.
Then one who had a demon, who was blind and mute, was brought to him. And he cured him, so that he spoke and saw.
23 Kaj miris ĉiuj homamasoj, kaj diris: Ĉu ĉi tiu estas la filo de David?
And all the crowds were stupefied, and they said, “Could this be the son of David?”
24 Sed la Fariseoj, aŭdinte, diris: Ĉi tiu ne elpelas demonojn krom per Baal-Zebub, estro de la demonoj.
But the Pharisees, hearing it, said, “This man does not cast out demons, except by Beelzebub, the prince of the demons.”
25 Kaj sciante iliajn pensojn, li diris al ili: Ĉiu regno dividita kontraŭ si dezertiĝas, kaj ĉiu urbo aŭ domo dividita kontraŭ si ne starados;
But Jesus, knowing their thoughts, said to them: “Every kingdom divided against itself will become desolate. And every city or house divided against itself will not stand.
26 kaj se Satano elpelas Satanon, li estas dividita kontraŭ si; kiel do staros lia regno?
So if Satan casts out Satan, then he is divided against himself. How then will his kingdom stand?
27 Kaj se mi per Baal-Zebub elpelas demonojn, per kiu viaj filoj elpelas ilin? tial ili estos viaj juĝantoj.
And if I cast out demons by Beelzebub, by whom do your own sons cast them out? Therefore, they shall be your judges.
28 Sed se mi per la Spirito de Dio elpelas demonojn, tiam la regno de Dio estas veninta sur vin.
But if I cast out demons by the Spirit of God, then the kingdom of God has arrived among you.
29 Kaj kiel oni povas eniri en la domon de la fortulo kaj trarabi liajn posedaĵojn, se unue li ne ligos la fortulon? kaj poste li trarabos lian domon.
Or how can anyone enter into the house of a strong man, and plunder his belongings, unless he first restrains the strong man? And then he will plunder his house.
30 Kiu ne estas kun mi, tiu estas kontraŭ mi; kaj kiu ne kolektas kun mi, tiu disĵetas.
Whoever is not with me, is against me. And whoever does not gather with me, scatters.
31 Tial mi diras al vi: Ĉia peko kaj ĉia blasfemo estos pardonita el homoj; sed la blasfemo kontraŭ la Spirito ne estos pardonita.
For this reason, I say to you: Every sin and blasphemy shall be forgiven men, but blasphemy against the Spirit shall not be forgiven.
32 Kaj al iu, kiu parolos vorton kontraŭ la Filo de homo, tio estos pardonita; sed al iu, kiu parolos kontraŭ la Sankta Spirito, tio ne estos pardonita en ĉi tiu mondo, nek en la venonta. (aiōn )
And anyone who will have spoken a word against the Son of man shall be forgiven. But whoever will have spoken against the Holy Spirit shall not be forgiven, neither in this age, nor in the future age. (aiōn )
33 Aŭ faru la arbon bona kaj ĝian frukton bona, aŭ faru la arbon malbona kaj ĝian frukton malbona; ĉar la arbo estas konata per la frukto.
Either make the tree good and its fruit good, or make the tree evil and its fruit evil. For certainly a tree is known by its fruit.
34 Ho vipuridoj! kiel vi povas paroli bonaĵojn, estante malbonaj? ĉar el la abundo de la koro la buŝo parolas.
Progeny of vipers, how are you able to speak good things while you are evil? For out of the abundance of the heart, the mouth speaks.
35 La bona homo el sia bona trezoro elmetas bonaĵojn; kaj la malbona homo el sia malbona trezoro elmetas malbonaĵojn.
A good man offers good things from a good storehouse. And an evil man offers evil things from an evil storehouse.
36 Kaj mi diras al vi, ke pro ĉiu senutila vorto, kiun homoj parolos, ili donos respondon en la tago de juĝado.
But I say to you, that for every idle word which men will have spoken, they shall render an account in the day of judgment.
37 Ĉar laŭ viaj vortoj vi estos pravigitaj, kaj laŭ viaj vortoj vi estos kondamnitaj.
For by your words shall you be justified, and by your words shall you be condemned.”
38 Tiam iuj el la skribistoj kaj Fariseoj respondis al li, dirante: Majstro, ni deziras vidi signon de vi.
Then certain ones from the scribes and the Pharisees responded to him, saying, “Teacher, we want to see a sign from you.”
39 Sed li respondis kaj diris al ili: Malbona kaj adultema generacio serĉas signon; kaj neniu signo estos donita al ĝi krom la signo de la profeto Jona;
And answering, he said to them: “An evil and adulterous generation seeks a sign. But a sign will not be given to it, except the sign of the prophet Jonah.
40 ĉar kiel Jona estis tri tagojn kaj tri noktojn en la ventro de la marmonstro, tiel la Filo de homo estos tri tagojn kaj tri noktojn en la koro de la tero.
For just as Jonah was in the belly of the whale for three days and three nights, so shall the Son of man be in the heart of the earth for three days and three nights.
41 Viroj Nineveanoj staros en la juĝado kun ĉi tiu generacio, kaj kondamnos ĝin; ĉar ili pentis pro la predikado de Jona; kaj jen iu pli granda ol Jona estas ĉi tie.
The men of Nineveh shall arise in judgment with this generation, and they shall condemn it. For, at the preaching of Jonah, they repented. And behold, there is a greater than Jonah here.
42 La reĝino de la sudo leviĝos en la juĝado kun ĉi tiu generacio, kaj kondamnos ĝin; ĉar ŝi venis el la finoj de la tero, por aŭskulti la saĝon de Salomono; kaj jen iu pli granda ol Salomono estas ĉi tie.
The Queen of the South shall arise in judgment with this generation, and she shall condemn it. For she came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon. And behold, there is a greater than Solomon here.
43 Sed kiam la malpura spirito eliras el homo, ĝi trairas tra senakvaj lokoj, serĉante ripozon, sed ne trovas ĝin.
Now when an unclean spirit departs from a man, he walks through dry places, seeking rest, and he does not find it.
44 Tiam ĝi diras: Mi reiros al mia domo, el kie mi eliris. Kaj alveninte, ĝi trovas ĝin vakanta, balaita, kaj ornamita.
Then he says, ‘I will return to my house, from which I departed’. And arriving, he finds it vacant, swept clean, and decorated.
45 Tiam ĝi iras, kaj kunprenas al si sep aliajn spiritojn pli malbonajn ol ĝi mem, kaj ili eniras kaj loĝas tie; kaj la fina stato de tiu homo fariĝas pli malbona, ol la unua. Tiel estos ankaŭ al ĉi tiu malbona generacio.
Then he goes and takes with him seven other spirits more wicked than himself, and they enter in and live there. And in the end, the man becomes worse than he was at first. So, too, shall it be with this most wicked generation.”
46 Dum li ankoraŭ parolis al la homamasoj, jen lia patrino kaj liaj fratoj staris ekstere, dezirantaj paroli kun li.
While he was still speaking to the crowds, behold, his mother and his brothers were standing outside, seeking to speak with him.
47 Kaj iu diris al li: Jen via patrino kaj viaj fratoj staras ekstere, dezirantaj paroli kun vi.
And someone said to him: “Behold, your mother and your brothers are standing outside, seeking you.”
48 Sed li responde diris al tiu, kiu parolis al li: Kiu estas mia patrino? kaj kiuj estas miaj fratoj?
But responding to the one speaking to him, he said, “Which one is my mother, and who are my brothers?”
49 Kaj etendinte la manon al siaj disĉiploj, li diris: Jen mia patrino kaj miaj fratoj!
And extending his hand to his disciples, he said: “Behold: my mother and my brothers.
50 Ĉar kiu ajn faros la volon de mia Patro, kiu estas en la ĉielo, tiu estas mia frato kaj mia fratino kaj mia patrino.
For anyone who does the will of my Father, who is in heaven, the same is my brother, and sister, and mother.”