Luko 1
1 Ĉar multaj jam entreprenis aranĝi historion pri la faktoj, kiuj estas konstatitaj inter ni,
Forasmuch as many have taken in hand to draw up a narrative concerning those matters which have been fulfilled among us,
2 kiel ilin transdonis al ni tiuj, kiuj de la komenco vidis mem kaj estis administrantoj de la vorto,
even as they delivered them unto us, which from the beginning were eyewitnesses and ministers of the word,
3 ŝajnis bone ankaŭ al mi, esplorinta ĉion atente de la komenco, skribi en ordo al vi, plej eminenta Teofilo,
it seemed good to me also, having traced the course of all things accurately from the first, to write unto thee in order, most excellent Theophilus;
4 por ke vi povu scii la certecon pri la aferoj, pri kiuj vi estas instruita.
that thou mightest know the certainty concerning the things wherein thou wast instructed.
5 En la tagoj de Herodo, reĝo de Judujo, estis pastro nomata Zeĥarja, el la deĵora grupo de Abija; kaj li havis edzinon el la filinoj de Aaron, kaj ŝia nomo estis Elizabeto.
There was in the days of Herod, king of Judaea, a certain priest named Zacharias, of the course of Abijah: and he had a wife of the daughters of Aaron, and her name was Elisabeth.
6 Kaj ambaŭ estis justaj antaŭ Dio, irantaj laŭ ĉiuj ordonoj kaj instruoj de la Eternulo sen riproĉo.
And they were both righteous before God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord blameless.
7 Kaj ili ne havis infanon, ĉar Elizabeto estis senfrukta, kaj ili ambaŭ estis en profunda aĝo.
And they had no child, because that Elisabeth was barren, and they both were [now] well stricken in years.
8 Kaj dum li plenumis sian pastradon antaŭ Dio en la vico de sia grupo,
Now it came to pass, while he executed the priest’s office before God in the order of his course,
9 laŭ la kutimo de la pastra ofico estis lia loto eniri en la sanktejon de la Eternulo kaj incensadi.
according to the custom of the priest’s office, his lot was to enter into the temple of the Lord and burn incense.
10 Kaj la tuta amaso de la popolo preĝis ekstere dum la horo de la incensado.
And the whole multitude of the people were praying without at the hour of incense.
11 Kaj aperis antaŭ li anĝelo de la Eternulo, staranta dekstre de la altaro de incensado.
And there appeared unto him an angel of the Lord standing on the right side of the altar of incense.
12 Kaj Zeĥarja maltrankviliĝis, kiam li vidis lin, kaj sur lin falis timo.
And Zacharias was troubled when he saw [him], and fear fell upon him.
13 Sed la anĝelo diris al li: Ne timu, Zeĥarja; ĉar via preĝo estas aŭdita, kaj via edzino Elizabeto naskos al vi filon, kaj vi donos al li la nomon Johano.
But the angel said unto him, Fear not, Zacharias: because thy supplication is heard, and thy wife Elisabeth shall bear thee a son, and thou shalt call his name John.
14 Kaj vi havos ĝojon kaj feliĉon, kaj multaj ĝojos pro lia naskiĝo.
And thou shalt have joy and gladness; and many shall rejoice at his birth.
15 Ĉar li estos granda antaŭ la Sinjoro, kaj li ne trinkos vinon nek ebriigaĵon; kaj li estos plena de la Sankta Spirito jam de la ventro de sia patrino.
For he shall be great in the sight of the Lord, and he shall drink no wine nor strong drink; and he shall be filled with the Holy Ghost, even from his mother’s womb.
16 Kaj multajn el la filoj de Izrael li turnos al la Eternulo, ilia Dio.
And many of the children of Israel shall he turn unto the Lord their God.
17 Kaj li iros antaŭ Lia vizaĝo en la spirito kaj potenco de Elija, por turni la korojn de la patroj al la infanoj kaj la malobeemajn al la saĝeco de la justuloj, por pretigi por la Sinjoro popolon preparitan.
And he shall go before his face in the spirit and power of Elijah, to turn the hearts of the fathers to the children, and the disobedient [to walk] in the wisdom of the just; to make ready for the Lord a people prepared [for him].
18 Kaj Zeĥarja diris al la anĝelo: Per kio mi scios tion? ĉar mi estas maljunulo, kaj mia edzino havas profundan aĝon.
And Zacharias said unto the angel, Whereby shall I know this? for I am an old man, and my wife well stricken in years.
19 Kaj la anĝelo responde diris al li: Mi estas Gabriel, kiu staras antaŭ Dio; kaj mi estas sendita, por paroli al vi kaj fari al vi tiun bonan sciigon.
And the angel answering said unto him, I am Gabriel, that stand in the presence of God; and I was sent to speak unto thee, and to bring thee these good tidings.
20 Kaj jen vi silentos kaj estos ne kapabla paroli, ĝis la tago, kiam tio okazos, ĉar vi ne kredis miajn vortojn, kiuj plenumiĝos siatempe.
And behold, thou shalt be silent and not able to speak, until the day that these things shall come to pass, because thou believedst not my words, which shall be fulfilled in their season.
21 Kaj la popolo atendis Zeĥarjan, kaj miris pro lia restado en la sanktejo.
And the people were waiting for Zacharias, and they marveled while he tarried in the temple.
22 Kaj kiam li elvenis, li ne povis paroli al ili; kaj ili eksciis, ke li vidis vizion en la sanktejo; kaj li faradis signojn al ili, kaj restis muta.
And when he came out, he could not speak unto them: and they perceived that he had seen a vision in the temple: and he continued making signs unto them, and remained dumb.
23 Kaj kiam finiĝis la tagoj de lia pastrado, li foriris en sian domon.
And it came to pass, when the days of his ministration were fulfilled, he departed unto his house.
24 Kaj post tiuj tagoj lia edzino Elizabeto gravediĝis, kaj kaŝis sin kvin monatojn, dirante:
And after these days Elisabeth his wife conceived; and she hid herself five months, saying,
25 Tiamaniere agis la Eternulo rilate al mi en la tagoj, kiam Li favore rigardis min, por forpreni mian riproĉon inter homoj.
Thus hath the Lord done unto me in the days wherein he looked upon [me], to take away my reproach among men.
26 Kaj en la sesa monato la anĝelo Gabriel estis sendita de Dio en urbon de Galileo, nomatan Nazaret,
Now in the sixth month the angel Gabriel was sent from God unto a city of Galilee, named Nazareth,
27 al virgulino fianĉinigita kun viro, kies nomo estis Jozef, el la domo de David; kaj la nomo de la virgulino estis Maria.
to a virgin betrothed to a man whose name was Joseph, of the house of David; and the virgin’s name was Mary.
28 Kaj li venis al ŝi, kaj diris: Saluton al vi la grace favorita, la Eternulo estas kun vi.
And he came in unto her, and said, Hail, thou that art highly favoured, the Lord [is] with thee.
29 Sed ŝi tre maltrankviliĝis ĉe tiu diro, kaj konsideris, kia povas esti tiu saluto.
But she was greatly troubled at the saying, and cast in her mind what manner of salutation this might be.
30 Kaj la anĝelo diris al ŝi: Ne timu, Maria; ĉar vi trovis gracon antaŭ Dio.
And the angel said unto her, Fear not, Mary: for thou hast found favour with God.
31 Kaj jen vi gravediĝos en via ventro kaj naskos filon, kaj vi nomos lin JESUO.
And behold, thou shalt conceive in thy womb, and bring forth a son, and shalt call his name JESUS.
32 Li estos granda, kaj estos nomata Filo de la Plejaltulo; kaj Dio, la Eternulo, donos al li la tronon de lia patro David;
He shall be great, and shall be called the Son of the Most High: and the Lord God shall give unto him the throne of his father David:
and he shall reign over the house of Jacob for ever; and of his kingdom there shall be no end. (aiōn g165)
34 Kaj Maria diris al la anĝelo: Kiel estos tio, ĉar mi ne konas viron?
And Mary said unto the angel, How shall this be, seeing I know not a man?
35 Kaj la anĝelo responde diris al ŝi: La Sankta Spirito venos sur vin, kaj la potenco de la Plejaltulo superombros vin; pro kio ankaŭ la naskotaĵo estos nomata sankta, la Filo de Dio.
And the angel answered and said unto her, The Holy Ghost shall come upon thee, and the power of the Most High shall overshadow thee: wherefore also that which is to be born shall be called holy, the Son of God.
36 Kaj jen via parencino Elizabeto ankaŭ gravediĝis je filo en sia maljuneco, kaj la nuna monato estas la sesa por ŝi, kiun oni nomis senfrukta.
And behold, Elisabeth thy kinswoman, she also hath conceived a son in her old age: and this is the sixth month with her that was called barren.
37 Ĉar ĉe Dio nenio estas neebla.
For no word from God shall be void of power.
38 Kaj Maria diris: Jen la sklavino de la Eternulo; estu al mi laŭ via diro. Kaj la anĝelo foriris de ŝi.
And Mary said, Behold, the handmaid of the Lord; be it unto me according to thy word. And the angel departed from her.
39 Kaj en tiuj tagoj Maria leviĝis kaj senprokraste vojaĝis en la montan regionon, en urbon de Judujo;
And Mary arose in these days and went into the hill country with haste, into a city of Judah;
40 kaj enirinte en la domon de Zeĥarja, ŝi salutis Elizabeton.
and entered into the house of Zacharias and saluted Elisabeth.
41 Kaj kiam Elizabeto aŭdis la saluton de Maria, la infaneto eksaltis en ŝia ventro; kaj Elizabeto pleniĝis de la Sankta Spirito,
And it came to pass, when Elisabeth heard the salutation of Mary, the babe leaped in her womb; and Elisabeth was filled with the Holy Ghost;
42 kaj ŝi levis sian voĉon per laŭta krio, kaj diris: Benata vi estas inter virinoj, kaj benata estas la frukto de via ventro.
and she lifted up her voice with a loud cry, and said, Blessed [art] thou among women, and blessed [is] the fruit of thy womb.
43 Kaj pro kio okazas al mi ĉi tio, ke la patrino de mia Sinjoro venas al mi?
And whence is this to me, that the mother of my Lord should come unto me?
44 Ĉar jen kiam la voĉo de via saluto venis en miajn orelojn, la infaneto ĝoje eksaltis en mia ventro.
For behold, when the voice of thy salutation came into mine ears, the babe leaped in my womb for joy.
45 Kaj feliĉa estas ŝi, kiu kredis, ĉar plenumiĝos tio, kio estas dirita al ŝi de la Eternulo.
And blessed [is] she that believed; for there shall be a fulfillment of the things which have been spoken to her from the Lord.
46 Kaj Maria diris: Mia animo altigas la Eternulon,
And Mary said, My soul doth magnify the Lord,
47 Kaj mia spirito ĝojis en Dio, mia Savanto,
And my spirit hath rejoiced in God my Saviour.
48 Ĉar Li rigardis la humilecon de Sia sklavino; Ĉar jen de nun ĉiuj generacioj nomos min feliĉa.
For he hath looked upon the low estate of his handmaiden: For behold, from henceforth all generations shall call me blessed.
49 Ĉar la Potenculo faris al mi grandaĵojn, Kaj sankta estas Lia nomo.
For he that is mighty hath done to me great things; And holy is his name.
50 Kaj Lia boneco estas por ĉiuj generacioj Al tiuj, kiuj Lin timas.
And his mercy is unto generations and generations On them that fear him.
51 Li montris forton per Sia brako, Li dispelis fierulojn en la penso de ilia koro.
He hath shewed strength with his arm; He hath scattered the proud in the imagination of their heart.
52 Li malaltigis potenculojn de iliaj tronoj, Kaj Li altigis humilulojn.
He hath put down princes from [their] thrones, And hath exalted them of low degree.
53 Malsatulojn Li plenigis per bonaĵo, Kaj riĉulojn Li forsendis malplenaj.
The hungry he hath filled with good things; And the rich he hath sent empty away.
54 Li helpis Sian servanton Izrael, Memorante Sian korfavoron.
He hath holpen Israel his servant, That he might remember mercy
(As he spake unto our fathers) Toward Abraham and his seed for ever. (aiōn g165)
56 Kaj Maria loĝis ĉi ŝi tri monatojn, kaj reiris al sia domo.
And Mary abode with her about three months, and returned unto her house.
57 Kaj venis por Elizabeto la tempo, en kiu ŝi devis naski; kaj ŝi naskis filon.
Now Elisabeth’s time was fulfilled that she should be delivered; and she brought forth a son.
58 Kaj ŝiaj najbaroj kaj ŝiaj parencoj aŭdis, ke la Eternulo pligrandigis Sian bonecon al ŝi; kaj ili ĝojis kun ŝi.
And her neighbours and her kinsfolk heard that the Lord had magnified his mercy towards her; and they rejoiced with her.
59 Kaj en la oka tago oni venis, por cirkumcidi la infaneton; kaj ili eknomis lin Zeĥarja, laŭ la nomo de lia patro.
And it came to pass on the eighth day, that they came to circumcise the child; and they would have called him Zacharias, after the name of his father.
60 Kaj lia patrino responde diris: Tute ne; sed li estos nomata Johano.
And his mother answered and said, Not so; but he shall be called John.
61 Kaj ili diris al ŝi: El via parencaro estas neniu, kiu estas nomata per tiu nomo.
And they said unto her, There is none of thy kindred that is called by this name.
62 Kaj ili faris signojn al lia patro pri tio, kiel li volas, ke li estu nomata.
And they made signs to his father, what he would have him called.
63 Kaj li petis tabuleton, kaj skribis jene: Lia nomo estas Johano. Kaj ĉiuj miris.
And he asked for a writing tablet, and wrote, saying, His name is John. And they marveled all.
64 Kaj tuj lia buŝo malfermiĝis, kaj lia lango liberiĝis; kaj li parolis, glorante Dion.
And his mouth was opened immediately, and his tongue [loosed], and he spake, blessing God.
65 Kaj timo venis sur ĉiujn, kiuj loĝis ĉirkaŭ ili, kaj tra la tuta monta regiono de Judujo disvastiĝis rakonto pri ĉio tio.
And fear came on all that dwelt round about them: and all these sayings were noised abroad throughout all the hill country of Judaea.
66 Kaj ĉiuj aŭdantoj konservis tion en sia koro, dirante: Kia do estos ĉi tiu knabeto? Ĉar la mano de la Eternulo estis kun li.
And all that heard them laid them up in their heart, saying, What then shall this child be? For the hand of the Lord was with him.
67 Kaj lia patro Zeĥarja pleniĝis de la Sankta Spirito, kaj profetis, dirante:
And his father Zacharias was filled with the Holy Ghost, and prophesied, saying,
68 Benata estu la Eternulo, la Dio de Izrael, Ĉar Li vizitis Sian popolon kaj faris por ili elaĉeton,
Blessed [be] the Lord, the God of Israel; For he hath visited and wrought redemption for his people,
69 Kaj levis kornon de savo por ni En la domo de Sia servanto David,
And hath raised up a horn of salvation for us In the house of his servant David
70 Kiel Li parolis per la buŝo de Siaj sanktaj profetoj, de post la komenco de la mondo, (aiōn g165)
(As he spake by the mouth of his holy prophets which have been since the world began), (aiōn g165)
71 Savadon el niaj malamikoj kaj el la mano de ĉiuj niaj malamantoj;
Salvation from our enemies, and from the hand of all that hate us;
72 Por montri Sian bonecon ĉe niaj patroj, Kaj por memori Sian sanktan interligon;
To shew mercy towards our fathers, And to remember his holy covenant;
73 La ĵuron, kiun Li ĵuris al nia patro Abraham;
The oath which he sware unto Abraham our father,
74 Ke Li donos al ni, ke, liberigite el la mano de niaj malamikoj, Ni servu Lin sentime,
To grant unto us that we being delivered out of the hand of our enemies Should serve him without fear,
75 En sankteco kaj justeco antaŭ Li ĉiujn niajn tagojn.
In holiness and righteousness before him all our days.
76 Kaj vi, infano, estos nomata profeto de la Plejaltulo, Ĉar vi iros antaŭ la vizaĝo de la Sinjoro, por pretigi liajn vojojn,
Yea and thou, child, shalt be called the prophet of the Most High: For thou shalt go before the face of the Lord to make ready his ways;
77 Por doni al lia popolo scion de savo En la pardonado de iliaj pekoj,
To give knowledge of salvation unto his people In the remission of their sins,
78 Pro la kompata koro de nia Dio, Per kiu nin vizitis la sunleviĝo de supre,
Because of the tender mercy of our God, Whereby the dayspring from on high shall visit us,
79 Por lumi sur tiujn, kiuj sidas en mallumo kaj en la ombro de morto, Por gvidi niajn piedojn en la vojojn de paco.
To shine upon them that sit in darkness and the shadow of death; To guide our feet into the way of peace.
80 Kaj kreskis la infano kaj fortiĝis en spirito, kaj estis en la dezertoj ĝis la tago de sia ekmontriĝo al Izrael.
And the child grew, and waxed strong in spirit, and was in the deserts till the day of his shewing unto Israel.
