< Luko 2 >
1 Kaj en tiuj tagoj eliris dekreto de Cezaro Aŭgusto, ke la tuta mondo estu registrita.
About that time an edict was issued by the Emperor Augustus that a census should be taken of the whole Empire.
2 Ĉi tiu estis la unua registrado, farita, kiam Kirenio estis reganto de Sirio.
(This was the first census taken while Quirinius was Governor of Syria).
3 Kaj ĉiuj iris, por esti registritaj, ĉiu al sia urbo.
And everyone went to his own town to be registered.
4 Kaj Jozef ankaŭ supreniris el Galileo, el la urbo Nazaret, en Judujon, al la urbo de David, kiu estas nomata Bet-Leĥem, ĉar li estis el la domo kaj familio de David,
Among others Joseph went up from the town of Nazareth in Galilee to Bethlehem, the town of David, in Judea – because he belonged to the family and house of David –
5 por esti registrita kun sia fianĉino Maria, kiu estis graveda.
to be registered with Mary, his engaged wife, who was about to become a mother.
6 Kaj dum ili estis tie, venis la tagoj por ŝia akuŝo.
While they were there her time came,
7 Kaj ŝi naskis sian unuan filon, kaj ŝi ĉirkaŭvindis lin kaj kuŝigis lin en staltrogon, ĉar ne estis loko por ili en la gastejo.
and she gave birth to her first child, a son. And because there was no room for them in the inn, she swathed him around and laid him in a manger.
8 Kaj en tiu sama regiono estis paŝtistoj, kiuj kamploĝis kaj nokte gardis sian gregon.
In that same countryside were shepherds out in the open fields, watching their flocks that night,
9 Kaj anĝelo de la Eternulo alstaris apud ili, kaj la gloro de la Eternulo brilis ĉirkaŭ ili, kaj ili timis per granda timo.
when an angel of the Lord suddenly stood by them, and the glory of the Lord shone around them; and they were seized with fear.
10 Kaj la anĝelo diris al ili: Ne timu; ĉar jen mi venigas al vi bonan sciigon de granda ĝojo, kiu estos al la tuta popolo;
“Have no fear,” the angel said. “For I bring you good news of a great joy in store for all the nation.
11 ĉar hodiaŭ estas naskita por vi, en la urbo de David, Savanto, kiu estas Kristo, la Sinjoro.
This day there has been born to you, in the town of David, a Savior, who is Christ and Lord.
12 Kaj jen la signo por vi: vi trovos infaneton, ĉirkaŭvinditan kaj kuŝantan en staltrogo.
And this will be the sign for you. You will find the infant swathed, and lying in a manger.”
13 Kaj subite estis kun la anĝelo amaso de la ĉiela armeo, laŭdante Dion, kaj dirante:
Then suddenly there appeared with the angel a multitude of the heavenly Host, praising God, and singing –
14 Gloro al Dio en la supera alto, Kaj sur la tero paco, inter homoj Difavoro.
“glory to God on high, and on earth peace among those in whom he finds pleasure.”
15 Kaj kiam la anĝeloj foriris de ili en la ĉielon, la paŝtistoj diris unu al alia: Ni jam iru ĝis Bet-Leĥem, kaj vidu ĉi tiun okazintaĵon, kiun la Eternulo sciigis al ni.
Now, when the angels had left them and gone back to heaven, the shepherds said to one another, “Let us go at once to Bethlehem, and see this thing that has happened, of which the Lord has told us.”
16 Kaj rapidante, ili iris, kaj trovis Marian kaj Jozefon, kaj la infaneton kuŝantan en la staltrogo.
So they went quickly, and found Mary and Joseph, and the infant lying in a manger;
17 Kaj tion vidinte, ili sciigis pri la diro, kiu estis parolita al ili pri ĉi tiu infano.
and, when they saw it, they told of all that had been said to them about this child.
18 Kaj ĉiuj aŭdintoj miris pri tio, kion rakontis al ili la paŝtistoj.
All who heard the shepherds were astonished at their story,
19 Sed Maria konservis ĉiujn tiujn dirojn kaj pripensis ilin en sia koro.
while Mary treasured in her heart all that they said, and thought about it often.
20 Kaj la paŝtistoj revenis, glorante kaj laŭdante Dion pri ĉio, kion ili aŭdis kaj vidis, kiel estis parolite al ili.
And the shepherds went back, giving glory and praise to God for all that they had heard and seen. It had all happened as they had been told.
21 Kaj kiam jam pasis ok tagoj por cirkumcidi lin, oni donis al li la nomon JESUO, kiel li estis nomita de la anĝelo, antaŭ ol li estis en la ventro.
Eight days after the birth of the child, when it was time to circumcise him, he received the name Jesus – the name given him by the angel before his conception.
22 Kaj kiam finiĝis la tagoj de ilia purigado laŭ la leĝo de Moseo, ili alportis lin al Jerusalem, por prezenti lin al la Eternulo,
When the period of purification of mother and child, required by the Law of Moses, came to an end, his parents took the child up to Jerusalem to present him to the Lord,
23 kiel estas skribite en la leĝo de la Eternulo: Ĉiu virseksulo, kiu malfermas la uteron, estu dediĉita al la Eternulo;
in compliance with the Law of the Lord that every firstborn male will be dedicated to the Lord,
24 kaj por alporti oferon laŭ tio, kio estas dirita en la leĝo de la Eternulo: Paron da turtoj, aŭ du kolombidojn.
and also to offer the sacrifice required by the Law of the Lord – a pair of turtle-doves or two young pigeons.
25 Kaj jen en Jerusalem estis viro, kies nomo estis Simeon, kaj ĉi tiu estis justa kaj pia, atendanta la konsoladon de Izrael; kaj la Sankta Spirito estis kun li.
There was at that time in Jerusalem a man named Simeon, a righteous and devout man, who lived in constant expectation of Israel’s consulation, and under the guidance of the Holy Spirit.
26 Kaj estis montrite al li de la Sankta Spirito, ke li ne mortos, ĝis li vidos la Kriston de la Eternulo.
It had been revealed to him by the Holy Spirit that he should not die until he had seen the Lord’s Christ.
27 Kaj li venis per la Spirito en la templon; kaj kiam la gepatroj enportis la infanon Jesuo, por fari pri li laŭ la kutimo de la leĝo,
Moved by the Spirit, Simeon came into the Temple Courts, and, when the parents brought in the child Jesus, to do for him what was customary under the Law,
28 tiam li ricevis lin en siajn brakojn, kaj benis Dion, dirante:
Simeon himself took the child in his arms, and blessed God, and said:
29 Nun, ho Eternulo, Vi ellasas Vian servanton, Laŭ Via vorto, en paco,
“Now, Lord, you will let your servant go, according to your word, in peace,
30 Ĉar miaj okuloj vidis Vian savon,
for my eyes have seen the salvation
31 Kiun Vi preparis antaŭ la vizaĝo de ĉiuj popoloj,
which you have prepared in the sight of all nations –
32 Lumon por malkaŝo al la gentoj, Kaj gloron de Via popolo Izrael.
a light to bring light to the Gentiles, and to be the glory of your people Israel.”
33 Kaj lia patro kaj lia patrino miris pri tio, kio estis parolita pri li;
While the child’s father and mother were wondering at what was said about him,
34 kaj Simeon ilin benis, kaj diris al Maria, lia patrino: Jen ĉi tiu estas metita por la falo kaj leviĝo de multaj en Izrael, kaj por signo kontraŭparolata;
Simeon gave them his blessing, and said to Mary, the child’s mother, “This child is appointed to be the cause of the fall and rise of many in Israel, and to be a sign much spoken against –
35 kaj ankaŭ vian animon glavo trapasos; por ke la pensoj de multaj koroj malkaŝiĝu.
Yes, the sword will pierce your own heart – and so the thoughts in many minds will be disclosed.”
36 Kaj estis unu profetino, Anna, filino de Fanuel, el la tribo de Aŝer (ŝi estis grandaĝa, loĝinte sep jarojn kun sia edzo de post sia virgeco,
There was also a prophet named Hannah, a daughter of Phanuel and of the tribe of Asher. She was far advanced in years, having lived with her husband for seven years after marriage,
37 kaj estinte vidvino okdek kvar jarojn), kiu neniam foriris el la templo, adorante per fastoj kaj preĝoj nokte kaj tage.
and then a widow, until she had reached the age of eighty-four. She never left the Temple Courts, but, fasting and praying, worshiped God night and day.
38 Kaj alveninte ĝuste en tiu horo, ŝi dankis Dion, kaj parolis pri li al ĉiuj, kiuj atendadis la elaĉeton de Jerusalem.
At that moment she came up, and began publicly to thank God and to speak about the child to all who were looking for the deliverance of Jerusalem.
39 Kaj kiam ili jam faris ĉion, konforme al la leĝo de la Eternulo, ili revenis en Galileon, al sia urbo Nazaret.
When the child’s parents had done everything required by the Law of the Lord, they returned to Galilee to their own town of Nazareth.
40 Kaj la infano kreskadis kaj fortiĝis, pleniĝante de saĝeco; kaj la graco de Dio estis sur li.
The child grew and became strong and wise, and the blessing of God was on him.
41 Kaj liaj gepatroj iris ĉiujare al Jerusalem ĉe la Paska festo.
Every year the child’s parents used to go to Jerusalem at the Passover Festival.
42 Kaj kiam li estis dekdujara, ili supreniris laŭ la kutimo de la festo;
When Jesus was twelve years old, they went according to custom to Jerusalem,
43 kaj kiam ili jam pasigis la tagojn, ĉe ilia returniĝo la knabo Jesuo restis en Jerusalem, kaj liaj gepatroj tion ne sciis;
and had finished their visit; but, when they started to return, the boy Jesus remained behind in Jerusalem, without their knowing it.
44 sed supozante, ke li estas en la karavano, ili iris tagan vojaĝon, kaj serĉis lin inter siaj parencoj kaj konatoj;
Thinking that he was with their fellow travelers, they went one day’s journey before searching for him among their relatives and acquaintances;
45 kaj ne trovinte lin, ili reiris al Jerusalem, serĉante lin.
and then, as they did not find him, they returned to Jerusalem, searching everywhere for him.
46 Kaj post tri tagoj ili trovis lin en la templo, kie li sidis meze de la instruistoj, aŭskultante ilin kaj metante al ili demandojn;
It was not until the third day that they found him in the Temple Courts, sitting among the teachers, now listening to them, now asking them questions.
47 kaj ĉiuj, kiuj aŭdis lin, miregis pro lia kompreno kaj liaj respondoj.
All who listened to him marveled at his intelligence and his answers.
48 Kaj ili miris, vidante lin, kaj lia patrino diris al li: Filo, kial vi tiel agis kontraŭ ni? jen via patro kaj mi serĉis vin kun malĝojo.
His parents were amazed when they saw him, and his mother said to him, “My child, why have you treated us like this? Your father and I have been searching for you in great distress.”
49 Kaj li diris al ili: Kial vi serĉis min? ĉu vi ne sciis, ke mi devas esti en la domo de mia Patro?
“What made you search for me?” he answered. “Didn’t you know that I must be in my Father’s house?”
50 Kaj ili ne komprenis la diron, kiun li parolis al ili.
His parents did not understand what he meant.
51 Kaj li malsupreniris kun ili, kaj venis en Nazareton, kaj li estis obeema al ili; kaj lia patrino konservis ĉiujn tiujn dirojn en sia koro.
However he went down with them to Nazareth, and submitted himself to their control; and his mother treasured all that was said in her heart.
52 Kaj Jesuo progresis en saĝeco kaj staturo, kaj en graco ĉe Dio kaj homoj.
And Jesus grew in wisdom as he grew in years, and gained the blessing of God and people.