Johano 11
1 Kaj estis unu malsanulo, nomata Lazaro, el Betania, la vilaĝo de Maria kaj ŝia fratino Marta.
At this time a man named Lazarus was sick. He lived in Bethany, the village of Mary and her sister Martha.
2 Tiu Maria, kies frato Lazaro estis malsana, estis tiu sama, kiu ŝmiris la Sinjoron per ŝmiraĵo kaj viŝis liajn piedojn per siaj haroj.
(Mary, whose brother Lazarus was sick, was to anoint the Lord with perfume and wipe His feet with her hair.)
3 La fratinoj do sendis al li, dirante: Sinjoro, jen tiu, kiun vi amas, estas malsana.
So the sisters sent word to Jesus, “Lord, the one You love is sick.”
4 Sed Jesuo, aŭdinte tion, diris: Ĉi tiu malsano estas ne por la morto, sed por la gloro de Dio, por ke la Filo de Dio estu per ĝi glorata.
When Jesus heard this, He said, “This sickness will not end in death. No, it is for the glory of God, so that the Son of God may be glorified through it.”
5 Kaj Jesuo amis Martan kaj ŝian fratinon kaj Lazaron.
Now Jesus loved Martha and her sister and Lazarus.
6 Kaj kiam li sciiĝis, ke tiu estas malsana, li restis ankoraŭ du tagojn en la loko, kie li estis.
So on hearing that Lazarus was sick, He stayed where He was for two days,
7 Poste li diris al la disĉiploj: Ni iru returne en Judujon.
and then He said to the disciples, “Let us go back to Judea.”
8 La disĉiploj diris al li: Rabeno, la Judoj ĵus celis ŝtonmortigi vin; kaj ĉu vi denove iras tien?
“Rabbi,” they replied, “the Jews just tried to stone You, and You are going back there?”
9 Jesuo respondis: Ĉu ne estas dek du horoj en la tago? Se iu iras dum la tago, li ne faletas, ĉar li vidas la lumon de ĉi tiu mondo.
Jesus answered, “Are there not twelve hours of daylight? If anyone walks in the daytime, he will not stumble, because he sees by the light of this world.
10 Sed se iu iras dum la nokto, li faletas, ĉar en li ne estas la lumo.
But if anyone walks at night, he will stumble, because he has no light.”
11 Tion li parolis, kaj poste li diris al ili: Nia amiko Lazaro endormiĝis, sed mi iras, por veki lin el lia dormo.
After He had said this, He told them, “Our friend Lazarus has fallen asleep, but I am going there to wake him up.”
12 La disĉiploj do diris: Sinjoro, se li endormiĝis, li resaniĝos.
His disciples replied, “Lord, if he is sleeping, he will get better.”
13 Jesuo parolis pri lia morto; sed ili supozis, ke li parolas pri ripozo en dormo.
They thought that Jesus was talking about actual sleep, but He was speaking about the death of Lazarus.
14 Tiam Jesuo diris al ili klare: Lazaro jam mortis.
So Jesus told them plainly, “Lazarus is dead,
15 Kaj pro vi mi ĝojas, ke mi ne ĉeestis tie, por ke vi kredu; tamen ni iru al li.
and for your sake I am glad I was not there, so that you may believe. But let us go to him.”
16 Tiam Tomaso, nomata Didimo, diris al siaj kundisĉiploj: Ni ankaŭ iru, por ke ni mortu kun li.
Then Thomas called Didymus said to his fellow disciples, “Let us also go, so that we may die with Him.”
17 Kiam Jesuo alvenis, li trovis lin jam kvar tagojn entombigita.
When Jesus arrived, He found that Lazarus had already spent four days in the tomb.
18 Kaj Betania estis proksime de Jerusalem, en la distanco de ĉirkaŭ dek kvin stadioj;
Now Bethany was near Jerusalem, a little less than two miles away,
19 kaj multaj el la Judoj jam venis al Marta kaj Maria, por konsoli ilin pri ilia frato.
and many of the Jews had come to Martha and Mary to console them in the loss of their brother.
20 Marta do, kiam ŝi eksciis, ke Jesuo alproksimiĝas, iris al li renkonte; sed Maria ankoraŭ sidis en la domo.
So when Martha heard that Jesus was coming, she went out to meet Him; but Mary stayed at home.
21 Tiam diris Marta al Jesuo: Sinjoro, se vi estus ĉi tie, mia frato ne estus mortinta.
Martha said to Jesus, “Lord, if You had been here, my brother would not have died.
22 Sed eĉ nun mi scias, ke kion ajn vi petos de Dio, tion Dio donos al vi.
But even now I know that God will give You whatever You ask of Him.”
23 Jesuo diris al ŝi: Via frato releviĝos.
“Your brother will rise again,” Jesus told her.
24 Marta diris al li: Mi scias, ke li releviĝos ĉe la releviĝo en la lasta tago.
Martha replied, “I know that he will rise again in the resurrection at the last day.”
25 Jesuo diris al ŝi: Mi estas la releviĝo kaj la vivo; kiu kredas al mi, eĉ se li estos mortinta, tiu vivos,
Jesus said to her, “I am the resurrection and the life. Whoever believes in Me will live, even though he dies.
And everyone who lives and believes in Me will never die. Do you believe this?” (aiōn g165)
27 Ŝi diris al li: Jes, Sinjoro, mi jam kredas, ke vi estas la Kristo, la Filo de Dio, la venanta en la mondon.
“Yes, Lord,” she answered, “I believe that You are the Christ, the Son of God, who was to come into the world.”
28 Kaj dirinte tion, ŝi foriris, kaj vokis sekrete sian fratinon Maria, dirante: La Majstro ĉeestas, kaj vokas vin.
After Martha had said this, she went back and called her sister Mary aside to tell her, “The Teacher is here and is asking for you.”
29 Kaj ŝi, aŭdinte tion, leviĝis rapide kaj iris al li.
And when Mary heard this, she got up quickly and went to Him.
30 (Sed Jesuo ankoraŭ ne eniris en la vilaĝon, sed estis en la loko, kie Marta lin renkontis.)
Now Jesus had not yet entered the village, but was still at the place where Martha had met Him.
31 La Judoj do, kiuj estis kun ŝi en la domo kaj konsolis ŝin, vidinte, ke Maria leviĝis subite kaj eliris, sekvis ŝin, dirante: Ŝi iras al la tombo, por plori tie.
When the Jews who were in the house consoling Mary saw how quickly she got up and went out, they followed her, supposing she was going to the tomb to mourn there.
32 Kiam Maria alvenis al la loko, kie Jesuo estis, kaj lin vidis, ŝi falis antaŭ liaj piedoj, dirante: Sinjoro, se vi estus ĉi tie, mia frato ne estus mortinta.
When Mary came to Jesus and saw Him, she fell at His feet and said, “Lord, if You had been here, my brother would not have died.”
33 Kiam do Jesuo vidis ŝin ploranta kaj la Judojn ankaŭ, kiuj venis kun ŝi, plorantaj, li ĝemis en la spirito kaj maltrankviliĝis,
When Jesus saw her weeping, and the Jews who had come with her also weeping, He was deeply moved in spirit and troubled.
34 kaj diris: Kie vi lin kuŝigis? Ili diris al li: Sinjoro, venu kaj vidu.
“Where have you put him?” He asked. “Come and see, Lord,” they answered.
35 Jesuo larmis.
Jesus wept.
36 La Judoj do diris: Jen kiel li lin amis!
Then the Jews said, “See how He loved him!”
37 Sed kelkaj el ili diris: Ĉu ĉi tiu, kiu malfermis la okulojn de la blindulo, ne povus kaŭzi ankaŭ, ke ĉi tiu homo ne mortu?
But some of them asked, “Could not this man who opened the eyes of the blind also have kept Lazarus from dying?”
38 Tiam Jesuo, denove ĝemante en si, venis al la tombo. Ĝi estis kaverno, kaj sur ĝi kuŝis ŝtono.
Jesus, once again deeply moved, came to the tomb. It was a cave with a stone laid across the entrance.
39 Jesuo diris: Forprenu la ŝtonon. Marta, la fratino de la mortinto, diris al li: Sinjoro, li jam malbonodoras, ĉar li estis tie kvar tagojn.
“Take away the stone,” Jesus said. “Lord, by now he stinks,” said Martha, the sister of the dead man. “It has already been four days.”
40 Jesuo diris al ŝi: Ĉu mi ne diris al vi, ke se vi kredos, vi vidos la gloron de Dio?
Jesus replied, “Did I not tell you that if you believed, you would see the glory of God?”
41 Oni do forprenis la ŝtonon. Kaj Jesuo levis siajn okulojn, kaj diris: Patro, mi dankas Vin, ke Vi min aŭskultis.
So they took away the stone. Then Jesus lifted His eyes upward and said, “Father, I thank You that You have heard Me.
42 Kaj mi sciis, ke Vi ĉiam aŭskultas min; sed pro la ĉirkaŭstaranta homamaso mi tion diris, por ke ili kredu, ke Vi min sendis.
I knew that You always hear Me, but I say this for the benefit of the people standing here, so they may believe that You sent Me.”
43 Kaj dirinte tion, li kriis per laŭta voĉo: Lazaro, elvenu.
After Jesus had said this, He called out in a loud voice, “Lazarus, come out!”
44 Kaj la mortinto elvenis, kun la manoj kaj piedoj ligitaj per tombotukoj; kaj lia vizaĝo estis ĉirkaŭligita per viŝtuko. Jesuo diris al ili: Malligu lin, kaj lasu lin iri.
The man who had been dead came out with his hands and feet bound in strips of linen, and his face wrapped in a cloth. “Unwrap him and let him go,” Jesus told them.
45 Tiam multaj el la Judoj, kiuj venis al Maria, kaj vidis, kion li faris, kredis al li.
Therefore many of the Jews who had come to Mary, and had seen what Jesus did, believed in Him.
46 Sed kelkaj el ili foriris al la Fariseoj, kaj rakontis al ili tion, kion Jesuo faris.
But some of them went to the Pharisees and told them what Jesus had done.
47 Tial la ĉefpastroj kaj la Fariseoj kunvenigis sinedrion, kaj diris: Kion ni faras? ĉar ĉi tiu homo faras multajn signojn;
Then the chief priests and Pharisees convened the Sanhedrin and said, “What are we to do? This man is performing many signs.
48 se ni lasos lin tiel, ĉiuj kredos al li, kaj la Romanoj venos kaj forigos nian lokon kaj nian nacion.
If we let Him go on like this, everyone will believe in Him, and then the Romans will come and take away both our place and our nation.”
49 Sed unu el ili, Kajafas, ĉefpastro en tiu sama jaro, diris al ili: Vi scias nenion,
But one of them, named Caiaphas, who was high priest that year, said to them, “You know nothing at all!
50 nek konsideras, ke bone estas por vi, ke unu homo mortu por la popolo, kaj ke la tuta nacio ne pereu.
You do not realize that it is better for you that one man die for the people than that the whole nation perish.”
51 Sed li diris tion ne de si mem; sed estante ĉefpastro en tiu jaro, li profetis, ke Jesuo mortos por la nacio;
Caiaphas did not say this on his own. Instead, as high priest that year, he was prophesying that Jesus would die for the nation,
52 kaj ne nur por la nacio, sed ankaŭ por ke li kunvenigu en unu la ĉie disĵetitajn filojn de Dio.
and not only for the nation, but also for the scattered children of God, to gather them together into one.
53 De post tiu tago do ili konsiliĝis, por lin mortigi.
So from that day on they plotted to kill Him.
54 Tial Jesuo ne plu iris publike inter la Judoj, sed foriris de tie en la kamparon apud la dezerto, en urbon nomatan Efraim; kaj tie li restadis kun la disĉiploj.
As a result, Jesus no longer went about publicly among the Jews, but He withdrew to a town called Ephraim in an area near the wilderness. And He stayed there with the disciples.
55 Kaj la Pasko de la Judoj proksimiĝis, kaj multaj supreniris el la kamparo al Jerusalem antaŭ la Pasko, por sin sanktigi.
Now the Jewish Passover was near, and many people went up from the country to Jerusalem to purify themselves before the Passover.
56 Ili do serĉis Jesuon, kaj parolis inter si, starante en la templo: Kion vi pensas? Ĉu ke li ne venos al la festo?
They kept looking for Jesus and asking one another as they stood in the temple courts, “What do you think? Will He come to the feast at all?”
57 Kaj la ĉefpastroj kaj la Fariseoj jam antaŭe ordonis, ke se iu scias, kie li estas, tiu montru tion, por ke oni lin kaptu.
But the chief priests and Pharisees had given orders that anyone who knew where He was must report it, so that they could arrest Him.
