Ijob 28
1 La arĝento havas lokon, kie oni ĝin elakiras; Kaj la oro havas lokon, kie oni ĝin fandas.
“Kuna machimbo ya fedha, na mahali dhahabu isafishwapo.
2 La fero estas ricevata el polvo, Kaj el ŝtono oni fandas la kupron.
Chuma hupatikana ardhini, nayo shaba huyeyushwa kutoka mawe ya madini.
3 Oni faras finon al la mallumo, Kaj rezulte oni trovas la ŝtonojn el grandega mallumo.
Mwanadamu hukomesha giza; huyatafuta hadi sehemu iliyo mbali, kwa ajili ya kuchimbua mawe yenye madini katika giza jeusi sana.
4 Oni fosas kavon tie, kie oni loĝas; Kaj tie, kie paŝas neniu piedo, ili laboras pendante, forgesitaj de homoj.
Huchimba shimo jembamba mbali na makao ya watu, mahali paliposahaulika na nyayo za wanadamu; mbali na wanadamu huningʼinia na kupembea kwa kamba.
5 La tero, el kiu devenas pano, Estas trafosata sube kvazaŭ per fajro.
Ardhi, ambako chakula hutoka, chini hugeuzwa kwa moto;
6 Ĝiaj ŝtonoj estas loko de safiroj, Kaj terbuloj enhavas oron.
yakuti samawi hutoka katika miamba yake, nalo vumbi lake lina vipande vya dhahabu.
7 La vojon ne konas rabobirdo, Kaj la okulo de falko ĝin ne vidis.
Hakuna ndege awindaye aijuaye njia ile iliyofichika, wala hakuna jicho la mwewe lililoiona.
8 Ne paŝis sur ĝi sovaĝaj bestoj, Ne iris sur ĝi leono.
Wanyama wa porini wanaotamba hawajawahi kupakanyaga, wala simba azungukaye huko.
9 Sur rokon oni metas sian manon, Oni renversas montojn de ilia bazo.
Mikono ya mwanadamu hushambulia miamba migumu sana, na kuiacha wazi mizizi ya milima.
10 En rokoj oni elhakas riverojn, Kaj ĉion grandvaloran vidis la okulo de homo.
Hutoboa shimo refu la kupenya chini kwa chini kwenye miamba; macho yake huona hazina zake zote.
11 Oni haltigas la fluon de riveroj, Kaj kaŝitaĵon oni eltiras al la lumo.
Hutafuta vyanzo vya mito na kuvileta vitu vilivyofichika katika nuru.
12 Sed kie oni trovas la saĝon? Kaj kie estas la loko de prudento?
“Lakini hekima inaweza kupatikana wapi? Ufahamu unakaa wapi?
13 La homo ne scias ĝian prezon; Kaj ĝi ne estas trovata sur la tero de vivantoj.
Mwanadamu hatambui thamani yake; haiwezi kupatikana katika nchi ya walio hai.
14 La abismo diras: Ne en mi ĝi estas; La maro diras: Ĝi ne troviĝas ĉe mi.
Kilindi husema, ‘Haiko ndani yangu’; bahari nayo husema, ‘Haiko pamoja nami.’
15 Oni ne povas doni por ĝi plej bonan oron, Oni ne pesas arĝenton page por ĝi.
Haiwezi kununuliwa kwa dhahabu safi kuliko zote, wala thamani yake haiwezi kupimwa kwa fedha.
16 Oni ne taksas ĝin per oro Ofira, Nek per multekosta onikso kaj safiro.
Haiwezi kununuliwa kwa dhahabu ya Ofiri, kwa shohamu ya thamani kubwa au yakuti samawi ya thamani kubwa.
17 Ne valoregalas al ĝi oro kaj vitro; Kaj oni ne povas ŝanĝi ĝin kontraŭ vazoj el pura oro.
Dhahabu wala mawe maangavu haviwezi kulinganishwa nayo, wala haiwezi hubadilishwa na vito vya dhahabu.
18 Koraloj kaj kristalo ne estas atentataj; Kaj posedo de saĝo estas pli valora ol perloj.
Marijani na yaspi hazistahili kutajwa; thamani ya hekima ni zaidi ya akiki nyekundu.
19 Ne valoregalas al ĝi topazo el Etiopujo; Pura oro ne povas esti ĝia prezo.
Yakuti manjano ipatikanayo Kushi haiwezi kulinganishwa nayo, wala haiwezi kununuliwa kwa dhahabu safi.
20 De kie venas la saĝo? Kaj kie estas la loko de prudento?
“Ni wapi basi hekima itokako? Ufahamu hukaa wapi?
21 Kaŝita ĝi estas antaŭ la okuloj de ĉio vivanta, Nevidebla por la birdoj de la ĉielo.
Imefichika machoni pa kila kitu kilicho hai, imesitiriwa hata kwa ndege wa angani.
22 La abismo kaj la morto diras: Per niaj oreloj ni aŭdis nur famon pri ĝi.
Uharibifu na Mauti husema, ‘Ni uvumi wake tu uliotufikia masikioni mwetu.’
23 Dio komprenas ĝian vojon, Kaj Li scias ĝian lokon;
Mungu anaifahamu njia ya kuiendea hekima na ndiye peke yake anayefahamu inakokaa,
24 Ĉar Li rigardas ĝis la fino de la tero, Li vidas sub la tuta ĉielo.
kwa maana yeye huitazama miisho ya dunia na huona kila kitu chini ya mbingu.
25 Kiam Li donis pezon al la vento Kaj aranĝis la akvon laŭmezure,
Alipofanyiza nguvu za upepo na kuyapima maji,
26 Kiam Li starigis leĝon por la pluvo Kaj vojon por la fulmo kaj tondro:
alipofanya maagizo kwa ajili ya mvua na njia kwa ajili ya umeme wa radi,
27 Tiam Li vidis ĝin kaj anoncis ĝin, Pretigis ĝin kaj esploris ĝin;
ndipo alipoitazama hekima na kuikadiria thamani yake, akaithibitisha na kuihakikisha.
28 Kaj Li diris al la homoj: Vidu, timo antaŭ Dio estas saĝo, Kaj evitado de malbono estas prudento.
Naye Mungu akamwambia mwanadamu, ‘Kumcha Bwana: hiyo ndiyo hekima, nako kujitenga na uovu ndio ufahamu.’”
