Ijob 28
1 La arĝento havas lokon, kie oni ĝin elakiras; Kaj la oro havas lokon, kie oni ĝin fandas.
Verdaderamente hay una mina de plata, y un lugar donde el oro es refinado.
2 La fero estas ricevata el polvo, Kaj el ŝtono oni fandas la kupron.
El hierro es sacado de la tierra, y la piedra es convertida en bronce por el fuego.
3 Oni faras finon al la mallumo, Kaj rezulte oni trovas la ŝtonojn el grandega mallumo.
El hombre pone fin a la oscuridad, buscando en el límite más profundo de las piedras, los lugares profundos de la oscuridad.
4 Oni fosas kavon tie, kie oni loĝas; Kaj tie, kie paŝas neniu piedo, ili laboras pendante, forgesitaj de homoj.
Él hace una mina profunda lejos de aquellos que viven en la luz del día; cuando andan por la tierra, no tienen conocimiento de quienes están debajo de ellos, se secan luego, se van del hombre.
5 La tero, el kiu devenas pano, Estas trafosata sube kvazaŭ per fajro.
En cuanto a la tierra, de ella sale pan; pero debajo de ella se revuelve como por fuego.
6 Ĝiaj ŝtonoj estas loko de safiroj, Kaj terbuloj enhavas oron.
Sus piedras son el lugar de los zafiros, y tiene polvo de oro.
7 La vojon ne konas rabobirdo, Kaj la okulo de falko ĝin ne vidis.
Ningún pájaro lo sabe, y el ojo del halcón nunca lo ha visto.
8 Ne paŝis sur ĝi sovaĝaj bestoj, Ne iris sur ĝi leono.
Las grandes bestias no lo han revisado, y el cruel león no ha tomado ese camino.
9 Sur rokon oni metas sian manon, Oni renversas montojn de ilia bazo.
El hombre extiende su mano sobre la roca dura, derribando montañas por las raíces.
10 En rokoj oni elhakas riverojn, Kaj ĉion grandvaloran vidis la okulo de homo.
Él hace caminos profundos, corta a través de la roca, y su ojo ve todo lo que tiene valor.
11 Oni haltigas la fluon de riveroj, Kaj kaŝitaĵon oni eltiras al la lumo.
Evita que las corrientes fluyan, y hace que las cosas secretas salgan a la luz.
12 Sed kie oni trovas la saĝon? Kaj kie estas la loko de prudento?
Pero, ¿dónde se puede ver la sabiduría? ¿Y dónde está el lugar de descanso del conocimiento?
13 La homo ne scias ĝian prezon; Kaj ĝi ne estas trovata sur la tero de vivantoj.
El hombre no ha visto el camino, y no está en la tierra de los vivos.
14 La abismo diras: Ne en mi ĝi estas; La maro diras: Ĝi ne troviĝas ĉe mi.
Las aguas profundas dicen: No está en mí; Y el mar dice: No está conmigo.
15 Oni ne povas doni por ĝi plej bonan oron, Oni ne pesas arĝenton page por ĝi.
El oro no se puede dar por ello, o un peso de plata en pago por ello.
16 Oni ne taksas ĝin per oro Ofira, Nek per multekosta onikso kaj safiro.
No puede ser valorado con el oro de Ofir, con el ónix de gran precio, o el zafiro.
17 Ne valoregalas al ĝi oro kaj vitro; Kaj oni ne povas ŝanĝi ĝin kontraŭ vazoj el pura oro.
No puede evaluarse con oro y el vidrio, y no puede ser cambiado por joyas del mejor oro.
18 Koraloj kaj kristalo ne estas atentataj; Kaj posedo de saĝo estas pli valora ol perloj.
No hay necesidad de decir nada acerca del coral o cristal; y el valor de la sabiduría es mayor que el de las perlas.
19 Ne valoregalas al ĝi topazo el Etiopujo; Pura oro ne povas esti ĝia prezo.
El topacio de Etiopía no es igual a él, y no puede ser valorado con el mejor oro.
20 De kie venas la saĝo? Kaj kie estas la loko de prudento?
¿De dónde, entonces, viene la sabiduría y dónde está el lugar de descanso del conocimiento?
21 Kaŝita ĝi estas antaŭ la okuloj de ĉio vivanta, Nevidebla por la birdoj de la ĉielo.
Porque está oculto a los ojos de todos los vivos, sin ser visto por las aves del aire.
22 La abismo kaj la morto diras: Per niaj oreloj ni aŭdis nur famon pri ĝi.
Destrucción y muerte dicen, solo hemos tenido noticias con nuestros oídos.
23 Dio komprenas ĝian vojon, Kaj Li scias ĝian lokon;
Dios tiene conocimiento del camino hacia la sabiduría y de su lugar;
24 Ĉar Li rigardas ĝis la fino de la tero, Li vidas sub la tuta ĉielo.
Porque sus ojos van a los confines de la tierra, y él ve todo bajo el cielo.
25 Kiam Li donis pezon al la vento Kaj aranĝis la akvon laŭmezure,
Cuando fijó un peso para el viento, nivela la amplitud de las aguas;
26 Kiam Li starigis leĝon por la pluvo Kaj vojon por la fulmo kaj tondro:
Cuando hizo las leyes para la lluvia, y un camino para las truenos y relámpagos;
27 Tiam Li vidis ĝin kaj anoncis ĝin, Pretigis ĝin kaj esploris ĝin;
Entonces vio la sabiduría, y la puso en el registro; Él la estableció, y la escudriño también.
28 Kaj Li diris al la homoj: Vidu, timo antaŭ Dio estas saĝo, Kaj evitado de malbono estas prudento.
Y dijo al hombre: En verdad, el temor del Señor es la sabiduría, y apartarse del mal es el camino a la inteligencia.
