< Ijob 28 >
1 La arĝento havas lokon, kie oni ĝin elakiras; Kaj la oro havas lokon, kie oni ĝin fandas.
For truly there is a source for the silver, and a place for the gold which men refine.
2 La fero estas ricevata el polvo, Kaj el ŝtono oni fandas la kupron.
Iron is taken out of the dust, and the stone is melted into copper.
3 Oni faras finon al la mallumo, Kaj rezulte oni trovas la ŝtonojn el grandega mallumo.
An end doth he set to darkness, and the very utmost limit doth he search out, the stones of darkness, and of the shadow of death.
4 Oni fosas kavon tie, kie oni loĝas; Kaj tie, kie paŝas neniu piedo, ili laboras pendante, forgesitaj de homoj.
He breaketh a channel far from the inhabited place; those of unsteady foot, the poorest of men move [there about].
5 La tero, el kiu devenas pano, Estas trafosata sube kvazaŭ per fajro.
The earth, out of which cometh forth bread, is under its surface turned up as it were with fire.
6 Ĝiaj ŝtonoj estas loko de safiroj, Kaj terbuloj enhavas oron.
Her stones are the place whence the sapphire cometh; and golden dust is also there;
7 La vojon ne konas rabobirdo, Kaj la okulo de falko ĝin ne vidis.
[On the] path which no bird of prey knoweth, and which the vulture's eye hath not surveyed;
8 Ne paŝis sur ĝi sovaĝaj bestoj, Ne iris sur ĝi leono.
[Which] ravenous beasts have never trodden, over which the lion hath never passed.
9 Sur rokon oni metas sian manon, Oni renversas montojn de ilia bazo.
To the flinty rock he stretcheth forth his hand; he overturneth the mountains from the root.
10 En rokoj oni elhakas riverojn, Kaj ĉion grandvaloran vidis la okulo de homo.
Amid rocks he heweth out canals: and every precious thing doth his eye behold.
11 Oni haltigas la fluon de riveroj, Kaj kaŝitaĵon oni eltiras al la lumo.
The various droppings of water he uniteth into streams, and what is hidden he bringeth forth to light.
12 Sed kie oni trovas la saĝon? Kaj kie estas la loko de prudento?
But wisdom—where shall she he found? and where is the place of understanding?
13 La homo ne scias ĝian prezon; Kaj ĝi ne estas trovata sur la tero de vivantoj.
Man knoweth not her value: and she is not to be found in the land of the living.
14 La abismo diras: Ne en mi ĝi estas; La maro diras: Ĝi ne troviĝas ĉe mi.
The deep saith, Not in me is she: and the sea saith, She is not with me.
15 Oni ne povas doni por ĝi plej bonan oron, Oni ne pesas arĝenton page por ĝi.
No fine gold can be given in lieu of her, and silver cannot be weighed out as her price.
16 Oni ne taksas ĝin per oro Ofira, Nek per multekosta onikso kaj safiro.
She cannot be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
17 Ne valoregalas al ĝi oro kaj vitro; Kaj oni ne povas ŝanĝi ĝin kontraŭ vazoj el pura oro.
She cannot be estimated after gold and glass; and not in exchange for her [can] vessels of refined gold [be taken.]
18 Koraloj kaj kristalo ne estas atentataj; Kaj posedo de saĝo estas pli valora ol perloj.
Coral and crystal will not be thought of; and the value of wisdom is above pearls.
19 Ne valoregalas al ĝi topazo el Etiopujo; Pura oro ne povas esti ĝia prezo.
She cannot be estimated after the topaz of Ethiopia, nor can she be valued with pure gold.
20 De kie venas la saĝo? Kaj kie estas la loko de prudento?
But wisdom—whence cometh she? and where is the place of understanding?
21 Kaŝita ĝi estas antaŭ la okuloj de ĉio vivanta, Nevidebla por la birdoj de la ĉielo.
Yea, she is hidden from the eyes of all living, and from the fowls of the heavens is she concealed.
22 La abismo kaj la morto diras: Per niaj oreloj ni aŭdis nur famon pri ĝi.
Perdition and death say, With our ears have we heard a report of her.
23 Dio komprenas ĝian vojon, Kaj Li scias ĝian lokon;
God [alone] understandeth her way, and he knoweth her place;
24 Ĉar Li rigardas ĝis la fino de la tero, Li vidas sub la tuta ĉielo.
For he looketh to the ends of the earth, [whatever is] under the whole heaven doth he see.
25 Kiam Li donis pezon al la vento Kaj aranĝis la akvon laŭmezure,
When he imparted weight unto the wind; and [when] the waters he established by measure;
26 Kiam Li starigis leĝon por la pluvo Kaj vojon por la fulmo kaj tondro:
When he made a law for the rain, and a way for the lightning of [his] thunders;
27 Tiam Li vidis ĝin kaj anoncis ĝin, Pretigis ĝin kaj esploris ĝin;
Then did he see her, and make her known; he established her, and also searched her out.
28 Kaj Li diris al la homoj: Vidu, timo antaŭ Dio estas saĝo, Kaj evitado de malbono estas prudento.
And he said unto man, Behold, the fear of the Lord, that is wisdom; and to eschew evil is understanding.