< Genezo 4 >
1 Kaj Adam ekkonis Evan, sian edzinon, kaj ŝi gravediĝis, kaj ŝi naskis Kainon; kaj ŝi diris: Mi akiris homon de la Eternulo.
Adam (had sex/slept) with his wife Eve, and she became pregnant and gave birth to a son whom she named Cain, [which sounds like the word that means ‘produce’], because, she said, “By Yahweh’s help I have produced a son.” Some time later she gave birth to another son, and she named him Abel.
2 Kaj plue ŝi naskis lian fraton Habel. Kaj Habel fariĝis ŝafpaŝtisto, kaj Kain fariĝis terlaboristo.
[After those boys grew up], Abel (tended/took care of) sheep and goats, and Cain became a farmer.
3 Kaj post ia tempo fariĝis, ke Kain alportis el la fruktoj de la tero donacoferon al la Eternulo.
One day Cain harvested some of the crops he had grown and brought them to Yahweh as a gift for him,
4 Kaj Habel ankaŭ alportis el la unuenaskitoj de siaj ŝafoj kaj el ilia graso. Kaj la Eternulo atentis Habelon kaj lian donacoferon;
and Abel took from his flock some of the first lambs that had been born [and killed them] and, as a gift, gave to Yahweh the fatty parts, [which were the best parts]. Yahweh was pleased with Abel and his offering,
5 sed Kainon kaj lian donacoferon Li ne atentis. Kaj Kain tre ekkoleris, kaj lia vizaĝo kliniĝis.
but he was not pleased with Cain and his offering. So Cain became very angry, and his face looked dejected.
6 Kaj la Eternulo diris al Kain: Kial vi koleras? kaj kial kliniĝis via vizaĝo?
Yahweh said to Cain, “(You should not be angry!/Why are you angry?) [RHQ] (You should not scowl like that!/Why do you scowl like that?) [RHQ]
7 Ja se vi agos bone, vi estos forta; sed se vi agos malbone, la peko kuŝos ĉe la pordo, kaj vin ĝi aspiros, sed vi regu super ĝi.
If you had done what was right (OR, if you do what is right) [RHQ], I would accept your offering. But if you do not do what is right, [your desire to] sin [is ready to attack you like a wild animal that] [PRS] crouches outside the doorway, [ready to spring on its victim] [MET]. [Your desire to] sin wants to control you, but you must (control/not obey) it.”
8 Kaj Kain parolis kun sia frato Habel; kaj kiam ili estis sur la kampo, Kain leviĝis kontraŭ sian fraton Habel kaj mortigis lin.
But one day, Cain said to his younger brother Abel, “Let’s go for a walk in the fields.” [So they went together]. And when they were in the countryside, suddenly Cain attacked Abel and killed him.
9 Kaj la Eternulo diris al Kain: Kie estas via frato Habel? Kaj tiu diris: Mi ne scias; ĉu mi estas gardisto de mia frato?
[Later, even though] Yahweh [knew what Cain had done], he said to Cain, “[Do you know] where Abel, your younger brother, is?” Cain replied, “No, I do not know. (My job is not to guard my younger brother!/Am I supposed to take care of my younger brother?)” [RHQ]
10 Kaj Li diris: Kion vi faris? la voĉo de la sango de via frato krias al Mi de la tero.
Yahweh said, “You have done a terrible thing [RHQ]! So now [it is as though] your younger brother’s voice is crying to me from the ground, demanding that his death must be avenged.
11 Kaj nun estu malbenita de sur la tero, kiu malfermis sian buŝon, por preni la sangon de via frato el via mano.
You have killed your younger brother, and the ground has soaked up his blood. So now I will expel you from this land and curse your efforts to produce crops.
12 Kiam vi prilaboros la teron, ĝi ne plu donos al vi sian forton; vaganto kaj forkuranto vi estos sur la tero.
You will till the ground to plant crops, but the ground will produce very few [HYP] crops. And you will continually wander around the earth, and not have any place to live permanently.”
13 Kaj Kain diris al la Eternulo: Pli granda estas mia puno, ol kiom mi povos elporti.
Cain replied, “You are punishing me more then I can endure.
14 Jen Vi forpelas min hodiaŭ de sur la tero, kaj mi devas min kaŝi de antaŭ Via vizaĝo, kaj mi estos vaganto kaj forkuranto sur la tero, kaj iu ajn, kiu min renkontos, mortigos min.
You are about to expel me from the ground [that I have been cultivating], and I will no longer be able to come (into your presence/and talk with you). Furthermore, I will be continually wandering around the earth with no place to live permanently, and anyone who sees me will kill me.”
15 Kaj la Eternulo diris al li: Sciu, ke al iu, kiu mortigos Kainon, estos venĝite sepoble. Kaj la Eternulo faris sur Kain signon, ke ne mortigu lin iu, kiu lin renkontos.
But Yahweh said to him, “No, that will not happen. I will put a mark on you to warn anyone who sees you that [I will punish him severely if] he kills you. I will punish that person seven times as severely as I am punishing you.” Then Yahweh put a mark on Cain’s forehead.
16 Kaj Kain foriris de antaŭ la Eternulo, kaj loĝiĝis en la lando Nod, oriente de Eden.
So Cain left Yahweh and went to live in the land called Nod, [which means ‘wandering’], which was east of Eden.
17 Kaj Kain ekkonis sian edzinon, kaj ŝi gravediĝis, kaj ŝi naskis Ĥanoĥon. Kaj li konstruis urbon, kaj li donis al la urbo nomon laŭ la nomo de sia filo: Ĥanoĥ.
Some time later, Cain (had sex/slept) with his wife, and she [became pregnant and] gave birth to a son, whom she named Enoch. Then Cain started to build a city, and he named the city ‘Enoch’, the same name that his son had.
18 Kaj al Ĥanoĥ naskiĝis Irad, kaj al Irad naskiĝis Meĥujael, kaj al Meĥujael naskiĝis Metuŝael, kaj al Metuŝael naskiĝis Lemeĥ.
Enoch [grew up and married and] became the father of a son whom he named Irad. When Irad [grew up he] became the father of a son whom he named Mehujael. Mehujael [grew up and] became the father of a son whom he named Methuselah. Methuselah [grew up and] became the father of Lamech.
19 Kaj Lemeĥ prenis al si du edzinojn: unu havis la nomon Ada, kaj la dua havis la nomon Cila.
When Lamech [grew up he] married two women. The name of one was Adah and the other was Zillah.
20 Kaj Ada naskis Jabalon; li estis la patro de tiuj, kiuj loĝas en tendoj kaj paŝtas brutojn.
Adah gave birth to [a son she named] Jabal.
21 Kaj la nomo de lia frato estis Jubal; li estis la patro de ĉiuj, kiuj ludas harpon kaj fluton.
Later, Jabal was the first person who lived in tents because he traveled from place to place to take care of livestock. His younger brother’s name was Jubal. He was the first person who made/played a (lyre/stringed instrument) and a flute.
22 Cila ankaŭ naskis Tubal-Kainon, forĝanton de diversaj majstraĵoj el kupro kaj fero. Kaj la fratino de Tubal-Kain estis Naama.
[Lamech’s other wife] Zillah gave birth to a son whom she named Tubal-Cain. Later Tubal-Cain became a (blacksmith/one who made tools from bronze and iron). Tubal-Cain had a younger sister whose name was Naamah.
23 Kaj Lemeĥ diris al siaj edzinoj Ada kaj Cila: Aŭskultu mian voĉon, edzinoj de Lemeĥ, Atentu mian parolon! Ĉar viron mi mortigis por vundo al mi Kaj junulon por tubero al mi;
One day Lamech said to his two wives, “Adah and Zillah, listen carefully to what I am saying. A young man struck me and wounded me, so I killed him.
24 Se sepoble estos venĝite por Kain, Por Lemeĥ estos sepdek-sepoble.
Yahweh said long ago that he would avenge and punish anyone who killed Cain seven times as much as he punished Cain [for killing his younger brother]. So if anyone [tries to] kill me, I will punish him 77 times as much [as Yahweh punished Cain].”
25 Kaj denove Adam ekkonis sian edzinon, kaj ŝi naskis filon, kaj donis al li la nomon Set: Ĉar Dio metis al mi alian semon anstataŭ Habel, kiun mortigis Kain.
Adam continued to (have sex/sleep) with [EUP] his wife, and she [became pregnant and] gave birth to another son, whom she named Seth, [which sounds like the Hebrew word that means ‘given’], because, she said, “God has given me another child to take the place of Abel, since Cain killed him.”
26 Kaj al Set ankaŭ naskiĝis filo, kaj li donis al li la nomon Enoŝ. Tiam oni komencis alvokadi la nomon de la Eternulo.
When Seth grew up, he became the father of a son whom he named Enosh. About that time people began to worship Yahweh [again].