Jeĥezkel 18
1 Kaj aperis al mi vorto de la Eternulo, dirante:
The word of Yahweh came to me again, saying,
2 Kial vi uzas ĉe vi en la lando de Izrael ĉi tiun proverbon kaj diras: La patroj manĝis nematurajn vinberojn, kaj la dentoj de la filoj agaciĝis?
“What do you mean, you who use this proverb concerning the land of Israel and say, 'Fathers eat sour grapes, and the children's teeth are made blunt'?
3 Kiel Mi vivas, diras la Sinjoro, la Eternulo, neniu plu uzos ĉe vi tiun proverbon en Izrael.
As I live—this is the Lord Yahweh's declaration—there will certainly no longer be any occasion for you to use this proverb in Israel.
4 Jen ĉiuj animoj apartenas al Mi: kiel la animo de la patro, tiel ankaŭ la animo de la filo apartenas al Mi; tiu animo, kiu pekas, ĝi mortos.
Behold! Every life belong to me—the life of the father as well as the life of the son, they belong to me! The soul who sins is the one who will die!
5 Sed se iu estas virta kaj agas laŭleĝe kaj juste;
What can be said about a man who is righteous and who carries out justice and righteousness—
6 ne manĝas sur la montoj kaj ne levas siajn okulojn al la idoloj de la domo de Izrael, ne malpurigas la edzinon de sia proksimulo kaj ne alproksimiĝas al virino en la tempo de ŝia monataĵo;
if he does not eat upon the mountains or lift up his eyes to the idols of the house of Israel, and he does not defile his neighbor's wife, nor approached a woman during her monthly period, is he a righteous man?
7 neniun perfortas, redonas al la ŝuldanto lian garantiaĵon, ne faras rabon, donas sian panon al malsatulo kaj nudulon kovras per vesto;
What can be said about a man who does not oppress anyone, and he gives back to the debtor what was put up as security for a loan, and he does not commit theft but gives his food to the hungry and he covers the naked with clothes, is he a righteous man?
8 ne donas kontraŭ procentegoj kaj ne prenas troprofiton, detenas sian manon de maljustaĵo, faras inter homo kaj homo juĝon justan;
What can be said about a man who does not charge too much interest for the money he loans, and he does not take too much profit for what he sells? It is said of him that he carries out justice and establishes faithfulness between people.
9 sekvas Miajn leĝojn kaj observas Miajn ordonojn, por plenumi ilin ĝuste: tiu estas virtulo, kaj li certe vivos, diras la Sinjoro, la Eternulo.
If that man walks in my statutes and keeps my decrees to act faithfully, then the promise for this righteous man is this: He will surely live!—this is the Lord Yahweh's declaration.
10 Sed se li naskigis filon, kiu estas rabisto, verŝas sangon, aŭ faras ion similan;
But suppose that he has a violent son who sheds blood and does any one of these things that were mentioned,
11 kaj ĉion diritan li mem ne faras, sed li manĝas sur la montoj, malpurigas la edzinon de sia proksimulo;
(though his father has not done any of these things). He eats upon the mountains and he defiles his neighbor's wife, what can be said about him?
12 perfortas malriĉulon kaj senhavulon, faras rabadon, ne redonas garantiaĵon, levas siajn okulojn al idoloj, faras abomenindaĵon;
This man oppresses the poor and needy, and he seizes and robs, and he does not return a pledge, and he lifts up his eyes to the idols and commits disgusting actions,
13 donas kontraŭ procentegoj, prenas troprofiton: ĉu tia povas vivi? li ne devas vivi: ĉar li faras ĉiujn tiujn abomenindaĵojn, li devas morti; lia sango estu sur li.
and he lends out money at too high interest and he makes too much profit on what he sells, should that man live? Surely he will not! He will certainly die and his blood will be on him because he has done all these detestable things.
14 Sed jen li naskigis filon, kiu vidas ĉiujn pekojn de sia patro, kiujn ĉi tiu faras, kaj li timas, kaj ne faras ion similan:
But behold! Suppose there is a man who bears a son, and his son sees all the sins that his father has committed, and though he sees them, he does not do those things.
15 sur la montoj li ne manĝas, siajn okulojn li ne levas al la idoloj de la domo de Izrael, la edzinon de sia proksimulo li ne malpurigas;
That son does not eat upon the mountains, and he does not lift up his eyes to the idols of the house of Israel, and he does not defile his neighbor's wife, what can be said about him?
16 li neniun perfortas, garantiaĵon ne prenas, rabadon ne faras, sian panon li donas al malsatulo kaj nudulon li kovras per vesto;
That son does not oppress anyone, or seize a pledge, or take stolen things, but instead gives his food to the hungry and covers up the naked with clothes.
17 de premado de malriĉulo detenas sian manon, procentegon kaj troprofiton ne prenas, plenumas Miajn ordonojn kaj sekvas Miajn leĝojn: li ne mortos pro la pekoj de sia patro, sed li nepre vivos.
That son does not oppress anyone or take interest that is too high or make too much profit for a loan, but he carries out my decrees and walks according to my statutes; that son will not die for his father's sin: He will surely live!
18 Kaj lia patro, ĉar li faris kruelaĵojn, prirabis fraton, kaj faris inter sia popolo tion, kio estas nebona: li mortos pro siaj malbonagoj.
His father, since he oppressed others by extortion and robbed his brother, and did what is not good among his people—behold, he will die in his iniquity.
19 Vi diros: Kial filo ne estas punata pro la malbonagoj de la patro? La filo agis ĝuste kaj juste, observis ĉiujn Miajn leĝojn kaj plenumis ilin; tial li nepre vivos.
But you say, 'Why does the son not bear the iniquity of his father?' Because the son carries out justice and righteousness and keeps all my statutes; he does them. He will surely live!
20 Tiu animo, kiu pekas, ĝi mortos; filo ne suferos pro la malbonagoj de la patro, kaj patro ne suferos pro la malbonagoj de la filo; la virteco de virtulo estos sur li, kaj la malpieco de malpiulo estos sur li.
The one who sins, he is the one who will die. A son will not bear his father's iniquity, and a father will not bear his son's iniquity. The righteousness of the one who acts rightly will be on himself, and the wickedness of the wicked will be on himself.
21 Sed se malpiulo deturnas sin de ĉiuj siaj pekoj, kiujn li faris, kaj li observos ĉiujn Miajn leĝojn kaj agados ĝuste kaj juste, tiam li vivos, li ne mortos.
But if the wicked turns away from all his sins that he has done, and keeps all my statutes and performs justice and righteousness, then he will certainly live and not die.
22 Ĉiuj liaj malbonagoj, kiujn li faris, ne estos rememorataj; pro siaj bonaj agoj, kiujn li faris, li vivos.
All the transgressions that he has committed will not be called to mind against him. He will live by the righteousness that he practices.
23 Ĉu Mi deziras la morton de malpiulo? diras la Sinjoro, la Eternulo; kiam li deturnos sin de sia konduto, li ja vivos.
Do I greatly rejoice over the death of the wicked—this is the Lord Yahweh's declaration—and not in his turning away from his way so that he may live?
24 Kaj se virtulo deturnos sin de sia virteco kaj faros malbonagojn, agos simile al ĉiuj abomenindaĵoj, kiujn faras malpiulo: ĉu li tiam povas vivi? Ĉiuj bonaj agoj, kiujn li faris, ne estos rememorataj; pro siaj krimoj, kiujn li faris, kaj pro siaj pekoj, kiujn li faris, pro ili li mortos.
But if the righteous person turns away from his righteousness and commits iniquity and practices abominations like all the abominations that the wicked person does, then will he live? All the righteousness that he had done will not be called to mind when he betrays me in his treason. So he will die in the sins that he committed.
25 Vi diros: Ne ĝusta estas la maniero de agado de la Sinjoro. Aŭskultu do, ho domo de Izrael: Ĉu Mia maniero de agado estas ne ĝusta? Ne, via konduto estas ne ĝusta.
But you say, 'The way of the Lord is not fair!' Listen, house of Israel! Are my ways unfair? Is it not your ways that are unfair?
26 Kiam virtulo deturnas sin de sia virteco kaj faras malbonagojn kaj mortas pro tio, tiam li mortas pro siaj malbonagoj, kiujn li faris.
When the righteous man turns away from his righteousness, and commits iniquity and dies because of them, then he will die in the iniquity that he has done.
27 Kaj kiam malpiulo deturnas sin de siaj malbonagoj, kiujn li faris, kaj li agas ĝuste kaj juste, tiam li donas vivon al sia animo.
But when a wicked man turns away from his wickedness that he has done and performs justice and righteousness, then he will preserve his life.
28 Ĉar li rigardis, kaj retiris sin de ĉiuj siaj malbonagoj, kiujn li faris, tial li nepre vivos, li ne mortos.
For he has seen and turned away from all the transgressions that he had done. He will surely live, and he will not die.
29 La domo de Izrael diros: Ne ĝusta estas la agadmaniero de la Sinjoro. Ĉu Mia agadmaniero estas ne ĝusta, ho domo de Izrael? Ne, via agadmaniero estas ne ĝusta.
But the house of Israel says, 'The way of the Lord is not fair!' How is my way not fair, house of Israel? It is your ways that are not fair.
30 Tial Mi juĝos vin, ho domo de Izrael, ĉiun laŭ lia konduto, diras la Sinjoro, la Eternulo. Pentu kaj retiru vin de ĉiuj viaj krimoj, por ke la malbonagoj ne estu por vi falilo.
Therefore I will judge each man among you according to his ways, house of Israel!—this is the Lord Yahweh's declaration. Repent and turn away from all your transgressions so that they will not be stumbling blocks of iniquity against you.
31 Forĵetu de vi ĉiujn viajn krimojn, per kiuj vi pekis, kaj faru al vi novan koron kaj novan spiriton. Kial vi mortu, ho domo de Izrael?
Throw away from yourselves all of the transgressions that you have committed; make for yourselves a new heart and a new spirit. Why should you die, house of Israel?
32 Ĉar Mi ne deziras la morton de mortanto, diras la Sinjoro, la Eternulo; konvertu vin kaj vivu.
For I have no delight in the death of the one who dies—this is the Lord Yahweh's declaration—so repent and live!”
