Eliro 22

1 Se iu ŝtelos bovon aŭ ŝafon kaj buĉos ĝin aŭ vendos ĝin, tiam li pagu kvin bovojn pro la bovo kaj kvar ŝafojn pro la ŝafo.

Si un homme dérobe un bœuf ou un agneau et qu’il l’égorge ou le vende, il restituera cinq bœufs pour le bœuf, et quatre agneaux pour l’agneau.

2 Se iu trovos ŝtelanton ĉe subfosado kaj batos lin kaj tiu mortos, tiam oni ne juĝu lin pro la sango.

Si le voleur est surpris la nuit faisant effraction, et qu’il soit frappé et meure, on n’est pas responsable du sang pour lui;

3 Sed se lumis super li la suno, tiam oni juĝu lin pro la sango. La ŝtelinto pagu kompenson; se li ne havas, tiam oni lin vendu pro lia ŝtelo.

mais si le soleil est levé, on sera responsable du sang pour lui. — Le voleur fera restitution: s’il n’a rien, on le vendra pour ce qu’il a volé.

4 Se la ŝtelitaĵo, ĉu ĝi estas bovo, ĉu azeno, ĉu ŝafo, estos trovita en liaj manoj viva, tiam li kompensu duoble.

Si ce qu’il a volé, bœuf, âne ou brebis, se trouve encore vivant entre ses mains, il restituera le double.

5 Se iu difektos kampon aŭ vinberejon, lasante sian bruton, ke ĝi difektu kampon de aliulo, tiam li devas pagi per plejbonaĵo el sia kampo kaj per plejbonaĵo el sia vinberejo.

Si un homme fait du dégât dans un champ ou dans une vigne, en laissant son bétail brouter le champ d’autrui, il donnera en dédommagement le meilleur de son champ et le meilleur de sa vigne.

6 Se eliros fajro kaj trafos dornojn kaj ekstermos garbojn aŭ starantan grenon aŭ kampon, tiam tiu kompensu, kiu kaŭzis la brulon.

Si un feu éclate et que, après avoir atteint les épines, il consume des gerbes, ou du blé sur pied, ou un champ, celui qui aura allumé l’incendie donnera un dédommagement.

7 Se iu donos al sia proksimulo monon aŭ uzataĵojn, por konservi, kaj ili estos ŝtelitaj el la domo de tiu homo, tiam, se la ŝtelinto estos trovita, li kompensu duoble.

Si un homme donne en garde à un autre de l’argent ou des objets, et qu’on les vole de la maison de ce dernier, le voleur, si on le trouve, restituera le double.

8 Se la ŝtelinto ne estos trovita, tiam la mastro de la domo venu al la potenculoj, kaj ĵuru, ke li ne etendis sian manon sur la apartenaĵon de sia proksimulo.

Si le voleur n’est pas trouvé, le maître de la maison se présentera devant Dieu, pour déclarer s’il n’a pas mis la main sur le bien de son prochain.

9 Pri ĉiu maljustaĵo, ĉu ĝi estos pri bovo, ĉu pri azeno, ĉu pri ŝafo, ĉu pri vesto, pri ĉiu perditaĵo, pri kiu iu diros, ke ĝi estas lia, la afero de ambaŭ devas esti prezentita al la potenculoj; kiun la potenculoj trovos kulpa, tiu kompensu duoble al sia proksimulo.

Quel que soit le corps du délit, bœuf, âne, brebis, vêtement ou tout objet perdu, au sujet duquel on dira: « C’est bien cela! » la cause des deux parties ira jusqu’à Dieu, et celui que Dieu aura condamné restituera le double à son prochain.

10 Se iu donos al sia proksimulo azenon aŭ bovon aŭ ŝafon aŭ alian bruton, por konservi, kaj ĝi mortos aŭ estos difektita aŭ forkaptita, kaj neniu tion vidos,

Si un homme donne en garde à un autre un bœuf, une brebis, une tête de bétail quelconque, et que l’animal meure, se casse un membre, ou soit enlevé, sans qu’il y ait de témoin,

11 tiam ĵuro antaŭ la Eternulo estu inter ili, ke li ne etendis sian manon sur la apartenaĵon de sia proksimulo, kaj ĝia mastro ĝin prenos kaj li ne kompensos.

le serment de Yahweh interviendra entre les deux parties, pour qu’on sache si le dépositaire n’a pas mis la main sur le bien de son prochain; et le propriétaire de la bête acceptera ce serment, et l’autre n’aura pas à indemniser.

12 Sed se oni ĝin ŝtelos de li, tiam li devas kompensi al ĝia mastro.

Mais si la bête a été dérobée chez lui, il aura à indemniser le propriétaire.

13 Se ĝi estos disŝirita, li prezentu ateston, kaj la disŝiritaĵon li ne kompensos.

Si elle a été déchirée par une bête féroce, il en produira les restes en témoignage, et il n’aura point à indemniser pour la bête déchirée.

14 Se iu ĝin prenos prunte de sia proksimulo, kaj ĝi estos difektita aŭ mortos dum foresto de sia mastro, tiam li devas kompensi.

Si un homme emprunte à un autre une bête, et qu’elle se casse un membre ou meure, son propriétaire n’étant pas présent, il y aura lieu à indemnité.

15 Se ĝia mastro estis apud ĝi, tiam li ne devas kompensi. Se ĝi estis dungita, li perdis sian dungomonon.

Si le propriétaire est présent, on n’indemnisera pas. Si la bête était louée, le prix de louage sera une compensation.

16 Se iu forlogos virgulinon, kiu ne estas fianĉinigita, kaj kuŝos kun ŝi, tiam li donu al ŝi doton kaj prenu ŝin al si kiel edzinon.

Si un homme séduit une vierge qui n’est pas fiancée, et couche avec elle, il paiera sa dot et la prendra pour femme.

17 Se ŝia patro ne volos doni ŝin al li, tiam li pagu tiom da mono, kiom virgulinoj ordinare ricevas dote.

Si le père refuse de la lui accorder, le séducteur paiera l’argent qu’on donne pour la dot des vierges.

18 Sorĉistinon ne lasu vivi.

Tu ne laisseras pas vivre la magicienne.

19 Ĉiu, kiu kuŝis kun bruto, estu mortigita.

Quiconque a commerce avec une bête sera mis à mort.

20 Kiu alportas oferojn al dioj, krom al la Eternulo sole, tiu estu ekstermita.

Celui qui offre des sacrifices aux dieux, et non à Yahweh seul, sera voué à l’anathème.

21 Fremdulon ne ofendu, nek premu lin; ĉar fremduloj vi estis en la lando Egipta.

Tu ne maltraiteras point l’étranger et tu ne l’opprimeras point, car vous avez été des étrangers dans le pays d’Égypte.

22 Vidvinon kaj orfon ne premu.

Vous n’affligerez point la veuve ni l’orphelin.

23 Se vi ilin premos kaj ili krios al Mi, tiam Mi aŭdos ilian krion;

Si tu les affliges, ils crieront vers moi, et j’entendrai leur cri;

24 kaj ekflamos Mia kolero, kaj Mi mortigos vin per glavo, kaj viaj edzinoj estos vidvinoj kaj viaj infanoj estos orfoj.

ma colère s’enflammera, et je vous détruirai par l’épée, et vos femmes seront des veuves et vos enfants des orphelins.

25 Se vi pruntedonos monon al iu el Mia popolo, al iu malriĉulo apud vi, ne estu por li premanto, ne metu sur lin procentojn.

Si tu prêtes de l’argent à quelqu’un de mon peuple, au pauvre qui est avec toi, tu ne seras point à son égard comme un créancier, tu n’exigeras pas de lui d’intérêt.

26 Se vi prenos de via proksimulo veston kiel garantiaĵon, tiam antaŭ la subiro de la suno redonu ĝin al li;

Si tu prends en gage le manteau de ton prochain, tu le lui rendras avant le coucher du soleil;

27 ĉar ĝi estas lia sola kovro, ĝi estas la vesto por lia korpo; en kio li dormos? kaj kiam li krios al Mi, Mi aŭdos, ĉar Mi estas favorkora.

car c’est sa seule couverture, c’est le vêtement dont il s’enveloppe le corps: sur quoi coucherait-il? S’il crie vers moi, je l’entendrai car je suis compatissant.

28 Potenculojn ne malbenu, kaj estron de via popolo ne insultu.

Tu ne blasphémeras pas contre Dieu, et tu ne maudiras pas un prince de ton peuple.

29 Vian abundon kaj sukon ne retenu; la unuenaskiton el viaj filoj vi devas doni al Mi.

Tu ne différeras point de m’offrir les prémices de ta moisson et de ton pressoir. Tu me donneras le premier-né de tes fils.

30 Tiel same agu kun via bovo kaj via ŝafo; sep tagojn ĝi restu kun sia patrino, en la oka tago donu ĝin al Mi.

Tu feras de même du premier-né de ta vache et de ta brebis: il restera sept jours avec sa mère et le huitième jour tu me le donneras.

31 Estu por Mi sanktaj homoj; kaj viandon, disŝiritan sur la kampo, ne manĝu; al hundo ĵetu ĝin.

Vous serez pour moi des hommes saints; vous ne mangerez point la chair déchirée qui se trouvera dans les champs: vous la jetterez aux chiens.