< Daniel 1 >
1 En la tria jaro de la reĝado de Jehojakim, reĝo de Judujo, venis Nebukadnecar, reĝo de Babel, al Jerusalem, kaj eksieĝis ĝin.
In the third year of the reign of Jehoiakim king of Judah, Nebuchadnezzar king of Babylon has come to Jerusalem, and lays siege against it;
2 Kaj la Sinjoro transdonis en lian manon Jehojakimon, reĝon de Judujo, kaj parton de la vazoj de la domo de Dio; kaj li venigis ilin en la landon Ŝinar, en la domon de sia dio, kaj la vazojn li metis en la trezorejon de sia dio.
and the Lord gives into his hand Jehoiakim king of Judah, and some of the vessels of the house of God, and he brings them in [to] the land of Shinar, [to] the house of his god, and the vessels he has brought in [to] the treasure-house of his god.
3 Kaj la reĝo diris al Aŝpenaz, la estro de liaj korteganoj, ke el la Izraelidoj, el la reĝa idaro kaj el la nobelaro, li venigu
And the king says, to Ashpenaz master of his eunuchs, to bring in out of the sons of Israel (even of the royal seed, and of the chiefs),
4 knabojn sendifektajn, belaspektajn, komprenemajn por ĉiu saĝaĵo, klerajn, scienckomprenantajn, kaj kapablajn servi en la palaco de la reĝo, kaj ke oni lernigu al ili la skribadon kaj la lingvon Ĥaldean.
boys in whom there is no blemish, and of good appearance, and skillful in all wisdom, and possessing knowledge, and teaching thought, and who have ability to stand in the palace of the king, and to teach them the literature and language of the Chaldeans.
5 Kaj la reĝo destinis por ili por ĉiu tago manĝaĵojn de la reĝa tablo, kaj vinon el tiu, kiun li mem trinkadis, kaj li ordonis eduki ilin dum tri jaroj, post kies finiĝo ili estis komencontaj la servadon antaŭ la reĝo.
And the king appoints for them a rate, day by day, of the king’s portion of food, and of the wine of his drinking, so as to nourish them three years, that at the end thereof they may stand before the king.
6 El la idoj de Jehuda estis inter ili Daniel, Ĥananja, Miŝael, kaj Azarja.
And there are among them out of the sons of Judah, Daniel, Hananiah, Mishael, and Azariah,
7 La estro de la korteganoj donis al ili aliajn nomojn; kaj li donis al Daniel la nomon Beltŝacar; al Ĥananja, Ŝadraĥ; al Miŝael, Meŝaĥ; kaj al Azarja, Abed-Nego.
and the chief of the eunuchs sets names on them, and he sets on Daniel, Belteshazzar; and on Hananiah, Shadrach; and on Mishael, Meshach; and on Azariah, Abed-Nego.
8 Daniel metis en sian koron, ke li ne malpurigos sin per la manĝaĵoj de la reĝo, nek per la vino, kiun ĉi tiu trinkas; tial li petis la korteganestron, ke al li estu permesite ne malpurigi sin.
And Daniel purposes in his heart that he will not defile himself with the king’s portion of food, and with the wine of his drinking, and he seeks of the chief of the eunuchs that he may not defile himself.
9 Dio donis al Daniel favoron kaj simpation ĉe la korteganestro.
And God gives Daniel for kindness and for mercies before the chief of the eunuchs;
10 Kaj la korteganestro diris al Daniel: Mi timas mian sinjoron, la reĝon, kiu mem destinis por vi, kion vi devas manĝi kaj trinki; se li vidos, ke viaj vizaĝoj estas malpli grasaj, ol ĉe aliaj knaboj, viaj samaĝuloj, tiam vi farus mian kapon kulpa antaŭ la reĝo.
and the chief of the eunuchs says to Daniel, “I am fearing my lord the king, who has appointed your food and your drink, for why does he see your faces sadder than [those of] the boys which [are] of your circle? Then you have made my head indebted to the king,”
11 Tiam Daniel diris al la inspektisto, al kiu la korteganestro komisiis Danielon, Ĥananjan, Miŝaelon, kaj Azarjan:
And Daniel says to the Meltzar, whom the chief of the eunuchs has appointed over Daniel, Hananiah, Mishael, and Azariah,
12 Faru, mi petas, provon kun viaj servantoj dum dek tagoj; oni donadu al ni por manĝi legomojn, kaj por trinki akvon;
“Please try your servants [for] ten days; and they give to us from the vegetables and we eat, and water, and we drink;
13 poste montriĝu al vi nia aspekto, kaj la aspekto de la knaboj, kiuj manĝas la manĝaĵon de la reĝo; kaj poste agu kun viaj servantoj laŭ tio, kion vi vidos.
and our appearance is seen before you, and the appearance of the boys who are eating the king’s portion of food, and as you see—deal with your servants.”
14 Li obeis ilin en tio kaj faris kun ili provon dum dek tagoj.
And he listens to them, to this word, and tries them ten days:
15 Post paso de la dek tagoj montriĝis, ke ili estas pli bonaspektaj kaj pli bonkorpaj, ol ĉiuj knaboj, kiuj manĝis la manĝaĵon de la reĝo.
and at the end of ten days their appearance has appeared better and fatter in flesh then any of the boys who are eating the king’s portion of food.
16 Tial la inspektisto forportadis ilian manĝaĵon, kaj la vinon, kiu estis destinita al ili por trinki, kaj donadis al ili legomojn.
And the Meltzar is taking away their portion of food, and the wine of their drink, and is giving to them vegetables.
17 Kaj al tiuj kvar knaboj Dio donis kapablojn kaj komprenemecon pri ĉiuj libroj kaj saĝaĵo, kaj Daniel estis ankaŭ kompetenta pri ĉiaj vizioj kaj sonĝoj.
As for these four boys, God has given to them knowledge and understanding in every [kind of] literature, and wisdom; and Daniel has given instruction about every [kind of] vision and dreams.
18 Kiam pasis la tempo, kiun la reĝo difinis por ilia venigo, la korteganestro prezentis ilin al Nebukadnecar.
And at the end of the days that the king had said to bring them in, the chief of the eunuchs brings them in before Nebuchadnezzar.
19 La reĝo parolis kun ili, kaj el ili ĉiuj troviĝis neniu egala al Daniel, Ĥananja, Miŝael, kaj Azarja. Kaj ili komencis servadi antaŭ la reĝo.
And the king speaks with them, and there has not been found among them all like Daniel, Hananiah, Mishael, and Azariah, and they stand before the king;
20 Kaj koncerne ĉiujn aferojn de saĝo kaj scio, pri kiuj la reĝo ilin demandis, li trovis ilin dekoble pli saĝaj, ol ĉiuj astrologoj kaj magiistoj, kiuj estis en lia tuta regno.
and [in] any matter of wisdom [and] understanding that the king has sought of them, he finds them ten hands above all the enchanters, the conjurers, who [are] in all his kingdom.
21 Daniel estis tie ĝis la unua jaro de la reĝo Ciro.
And Daniel is to the first year of Cyrus the king.