< Agoj 7 >
1 Tiam diris la ĉefpastro: Ĉu ĉi tiuj aferoj estas tiel?
Le grand prêtre dit: « Ces choses sont-elles vraies? »
2 Kaj tiu diris: Fratoj kaj patroj, aŭskultu. La Dio de gloro aperis al nia patro Abraham, kiam li estis en Mezopotamio, antaŭ ol li loĝis en Ĥaran,
Il dit: « Frères et pères, écoutez. Le Dieu de gloire est apparu à notre père Abraham lorsqu'il était en Mésopotamie, avant qu'il n'habite à Haran,
3 kaj diris al li: Iru el via lando kaj de via parencaro, kaj venu en tiun landon, kiun Mi montros al vi.
et il lui a dit: « Quitte ton pays et ta famille, et viens dans un pays que je te montrerai ».
4 Tiam li iris el la lando de la Ĥaldeoj, kaj loĝis en Ĥaran; kaj el tie, post la morto de lia patro, Li transloĝigis lin en ĉi tiun landon, kie vi nun loĝas;
Il sortit donc du pays des Chaldéens et s'installa à Haran. De là, après la mort de son père, Dieu le fit venir dans ce pays où vous vivez maintenant.
5 kaj Li donis al li nenian heredaĵon en ĝi, eĉ ne piedspacon, sed Li promesis doni ĝin al li por posedaĵo kaj al lia idaro post li, kiam li ankoraŭ ne havis infanon.
Il ne lui donna pas d'héritage, pas même de quoi poser le pied dessus. Il promit de le lui donner en propriété, ainsi qu'à sa descendance après lui, alors qu'il n'avait pas encore d'enfant.
6 Kaj Dio parolis jene: ke lia idaro loĝos en fremda lando, kaj ke oni sklavigos kaj turmentos ilin dum kvarcent jaroj.
Dieu parla ainsi: ses descendants vivraient comme des étrangers dans un pays étranger, et ils seraient réduits en esclavage et maltraités pendant quatre cents ans.
7 Kaj la popolon, ĉe kiu ili estos sklavoj, Mi juĝos, diris Dio; kaj poste ili eliros kaj faros servon al Mi sur ĉi tiu loko.
Je jugerai la nation à laquelle ils seront asservis, dit Dieu, et après cela, ils sortiront et me serviront dans ce lieu.
8 Kaj Li donis al li la interligon de cirkumcido; kaj tiel Abraham naskigis Isaakon kaj cirkumcidis lin en la oka tago, kaj Isaak naskigis Jakobon, kaj Jakob la dek du patriarkojn.
Il lui donna l'alliance de la circoncision. Abraham engendra Isaac et le circoncit le huitième jour. Isaac devint le père de Jacob, et Jacob devint le père des douze patriarches.
9 Kaj la patriarkoj, enviante Jozefon, lin vendis en Egiptujon; kaj Dio estis kun li,
« Les patriarches, poussés par la jalousie contre Joseph, le vendirent en Égypte. Dieu fut avec lui
10 kaj liberigis lin el ĉiuj liaj suferoj, kaj donis al li favoron kaj saĝecon antaŭ Faraono, reĝo de Egiptujo; kaj ĉi tiu estrigis lin super Egiptujo kaj super lia tuta domo.
et le délivra de toutes ses afflictions, il lui donna faveur et sagesse devant Pharaon, roi d'Égypte. Il l'établit gouverneur de l'Égypte et de toute sa maison.
11 Kaj venis malsato sur la tutan landon Egiptujon kaj Kanaanon, kaj granda sufero; kaj niaj patroj ne trovis nutraĵon.
Or, il survint une famine et une grande détresse dans tout le pays d'Égypte et de Canaan. Nos pères ne trouvèrent pas de nourriture.
12 Sed kiam Jakob aŭdis, ke estas greno en Egiptujo, li sendis unue niajn patrojn.
Mais lorsque Jacob apprit qu'il y avait du blé en Égypte, il envoya nos pères une première fois.
13 Kaj la duan fojon Jozef rekonatiĝis al siaj fratoj, kaj la gento de Jozef estis montrita al Faraono.
La seconde fois, Joseph fut connu de ses frères, et la famille de Joseph fut révélée à Pharaon.
14 Kaj Jozef sendis, kaj alvokis sian patron Jakob, kaj la tutan parencaron, sepdek kvin animojn.
Joseph envoya et convoqua Jacob, son père, et tous ses parents, soit soixante-quinze âmes.
15 Kaj Jakob venis en Egiptujon, kaj mortis li mem kaj niaj patroj;
Jacob descendit en Égypte et mourut, lui et nos pères;
16 kaj ili estis transportitaj al Ŝeĥem kaj metitaj en la tombon, kiun Abraham aĉetis por prezo arĝenta de la filoj de Ĥamor en Ŝeĥem.
ils furent ramenés à Sichem et déposés dans le tombeau qu'Abraham avait acheté à prix d'argent aux fils d'Hamor, de Sichem.
17 Sed kiam alproksimiĝis la tempo de la promeso, kiun Dio ĵuris al Abraham, la popolo diskreskis kaj multiĝis en Egiptujo,
Mais, comme le temps de la promesse que Dieu avait faite à Abraham approchait, le peuple s'accrut et se multiplia en Égypte,
18 ĝis aperis alia reĝo, kiu ne konis Jozefon.
jusqu'à ce que survienne un autre roi qui ne connaissait pas Joseph.
19 Tiu agis ruze kontraŭ nia gento, kaj premis niajn patrojn tiel, ke ili elĵetis siajn infanojn, por ke ili ne vivadu.
Celui-ci profita de notre race et maltraita nos pères, et les obligea à abandonner leurs bébés, afin qu'ils ne restent pas en vie.
20 En tiu tempo Moseo naskiĝis, kaj estis eksterordinare bela; kaj li estis nutrata tri monatojn en la domo de sia patro;
En ce temps-là naquit Moïse, qui était extrêmement beau aux yeux de Dieu. Il fut nourri trois mois dans la maison de son père.
21 kaj kiam oni lin elĵetis, prenis lin la filino de Faraono kaj lin nutris kiel sian filon.
Lorsqu'il fut abandonné, la fille du Pharaon le recueillit et l'éleva comme son propre fils.
22 Kaj Moseo estis instruita en la tuta saĝeco de la Egiptoj, kaj estis potenca per siaj vortoj kaj agoj.
Moïse fut instruit de toute la sagesse des Égyptiens. Il était puissant dans ses paroles et dans ses œuvres.
23 Sed kiam li jam havis la aĝon de kvardek jaroj, venis en lian koron la penso viziti siajn fratojn, la Izraelidojn.
Mais lorsqu'il eut quarante ans, il lui vint à l'esprit de visiter ses frères, les enfants d'Israël.
24 Kaj vidinte unu el ili suferi maljustecon, li defendis kaj venĝis la premiton, batante la Egipton;
Voyant que l'un d'eux était lésé, il le défendit et vengea celui qui était opprimé, en frappant l'Égyptien.
25 kaj li supozis, ke liaj fratoj komprenos, ke Dio per lia mano donas al ili savon, sed ili ne komprenis.
Il supposait que ses frères comprenaient que Dieu, par sa main, leur accordait la délivrance; mais ils ne comprenaient pas.
26 Kaj en la sekvanta tago li aperis al ili, dum ili malpacis, kaj li deziris repacigi ilin, dirante: Ho viroj, vi estas fratoj; kial vi malbonfaras unu al alia?
« Le lendemain, il leur apparut pendant qu'ils se battaient, et les exhorta à retrouver la paix, en disant: 'Messieurs, vous êtes frères.
27 Sed la ofendanto de sia proksimulo forpuŝis lin, dirante: Kiu faris vin estro kaj juĝanto super ni?
Mais celui qui faisait du tort à son prochain le repoussait en disant: « Qui t'a établi chef et juge sur nous?
28 Ĉu vi celas mortigi min, kiel vi mortigis la Egipton hieraŭ?
Veux-tu me tuer comme tu as tué hier l'Égyptien?
29 Kaj ĉe tiu parolo Moseo forkuris kaj ekloĝis en la lando Midjana, kie li naskigis du filojn.
À cette parole, Moïse s'enfuit et devint étranger dans le pays de Madian, où il engendra deux fils.
30 Kaj post paso de kvardek jaroj anĝelo aperis al li en la dezerto apud monto Sinaj, en flama fajro en arbetaĵo.
« Lorsque quarante ans se furent écoulés, un ange du Seigneur lui apparut dans le désert du mont Sinaï, dans une flamme de feu, dans un buisson.
31 Kaj kiam Moseo ĝin vidis, li miris pri la fenomeno; kaj kiam li alproksimiĝis, por rigardi, venis al li voĉo de la Eternulo:
Lorsque Moïse le vit, il fut émerveillé par ce spectacle. Comme il s'approchait pour voir, la voix du Seigneur lui parvint:
32 Mi estas la Dio de viaj patroj, la Dio de Abraham, kaj de Isaak, kaj de Jakob. Kaj Moseo tremis, kaj ne kuraĝis rigardi.
« Je suis le Dieu de tes pères, le Dieu d'Abraham, le Dieu d'Isaac et le Dieu de Jacob ». Moïse tremblait et n'osait pas regarder.
33 Kaj la Eternulo diris al li: Deprenu la ŝuojn de viaj piedoj; ĉar la loko, sur kiu vi staras, estas tero sankta.
L'Éternel lui dit: « Enlève tes sandales, car le lieu où tu te tiens est une terre sainte.
34 Mi rigardis, kaj vidis la mizeron de Mia popolo, kiu estas en Egiptujo, kaj Mi aŭdis ĝian ĝemadon, kaj Mi malsupreniris, por savi ĝin; venu do, kaj Mi vin sendos en Egiptujon.
J'ai vu l'affliction de mon peuple qui est en Égypte et j'ai entendu ses gémissements. Je suis descendu pour les délivrer. Viens maintenant, je vais t'envoyer en Égypte ».
35 Tiun Moseon, kiun ili malakceptis, dirante: Kiu faris vin estro kaj juĝanto? tiun Dio sendis, por esti estro kaj savanto, per la mano de la anĝelo, kiu aperis al li en la arbetaĵo.
Ce Moïse qu'ils ont refusé en disant: « Qui t'a établi chef et juge? », Dieu l'a envoyé comme chef et libérateur par la main de l'ange qui lui est apparu dans le buisson.
36 Tiu elkondukis ilin, farinte mirindaĵojn kaj signojn en Egiptujo, kaj en la Ruĝa Maro, kaj en la dezerto dum kvardek jaroj.
C'est lui qui les a conduits, après avoir accompli des prodiges et des signes en Égypte, à la mer Rouge et dans le désert pendant quarante ans.
37 Ĝi estis tiu Moseo, kiu diris al la Izraelidoj: Profeton el viaj fratoj, similan al mi, starigos por vi la Eternulo, via Dio.
C'est ce Moïse qui a dit aux enfants d'Israël: « Le Seigneur notre Dieu vous suscitera d'entre vos frères un prophète comme moi ».
38 Li estis tiu, kiu estis en la komunumo en la dezerto kun la anĝelo, kiu parolis kun li sur la monto Sinaj, kaj estis kun niaj patroj; kaj ricevis vivajn orakolojn, por doni al ni;
C'est lui qui était dans l'assemblée au désert avec l'ange qui lui a parlé sur la montagne du Sinaï, et avec nos pères, qui ont reçu des révélations vivantes pour nous les transmettre,
39 al tiu niaj patroj ne volis esti obeemaj, sed forpuŝis lin, kaj returniĝis en sia koro al Egiptujo,
et à qui nos pères n'ont pas voulu obéir, mais qu'ils ont rejeté et ont retourné en Égypte dans leur cœur,
40 dirante al Aaron: Faru al ni diojn, kiuj irus antaŭ ni; ĉar pri tiu Moseo, kiu elkondukis nin el la lando Egipta, ni ne scias, kio okazis al li.
en disant à Aaron: « Fais-nous des dieux qui nous précèdent, car ce Moïse qui nous a fait sortir du pays d'Égypte, nous ne savons pas ce qu'il est devenu.
41 Kaj ili faris bovidon en tiuj tagoj, kaj alportis oferon al la idolo, kaj ĝojis pri la faritaĵo de siaj manoj.
En ces jours-là, ils firent un veau, offrirent un sacrifice à l'idole et se réjouirent de l'œuvre de leurs mains.
42 Tiam Dio turniĝis, kaj lasis ilin servi al la armeo de la ĉielo, kiel estas skribite en la libro de la profetoj: Ĉu vi alportis al Mi buĉitajn bestojn kaj oferojn Dum kvardek jaroj en la dezerto, ho domo de Izrael?
Mais Dieu se détourna d'eux et les livra au service de l'armée du ciel, comme il est écrit dans le livre des prophètes, « M'avez-vous offert des animaux morts et des sacrifices quarante ans dans le désert, maison d'Israël?
43 Kaj vi portis la tabernaklon de Moleĥ Kaj la stelon de la dio Refan, La figuraĵojn, kiujn vi faris, por adorkliniĝi al ili; Kaj Mi elpatrujigos vin preter Babelon.
Tu as dressé le tabernacle de Moloch, l'étoile de ton dieu Rephan, les figures que vous avez faites pour adorer, alors je vous emmènerai au-delà de Babylone.
44 Kun niaj patroj en la dezerto estis la tabernaklo de atesto, kiel ordonis Tiu, kiu parolis al Moseo, ke li konstruu ĝin laŭ la modelo, kiun li vidis.
Nos pères ont eu le tabernacle du témoignage dans le désert, comme celui qui a parlé à Moïse lui a ordonné de le construire d'après le modèle qu'il avait vu.
45 Ĝin ankaŭ niaj patroj siavice enportis kun Josuo, kiam ili eniris en la posedaĵon de la nacioj, kiujn Dio forpuŝis antaŭ niaj patroj, ĝis la tagoj de David;
Nos pères, à leur tour, l'ont apporté avec Josué, lorsqu'ils sont entrés en possession des nations que Dieu a chassées devant la face de nos pères jusqu'aux jours de David,
46 kiu trovis favoron antaŭ Dio, kaj petis trovi loĝejon por la Dio de Jakob.
qui ont trouvé grâce aux yeux de Dieu et ont demandé à trouver une demeure pour le Dieu de Jacob.
47 Sed Salomono konstruis por Li domon.
Mais Salomon lui construisit une maison.
48 Tamen la Plejaltulo ne loĝas en manfaritaj temploj, kiel diris la profeto:
Mais le Très-Haut n'habite pas dans des temples faits de main d'homme, comme le dit le prophète,
49 La ĉielo estas Mia trono, Kaj la tero estas Mia piedbenketo; Kian domon vi konstruos por Mi? diras la Eternulo; Kaj kia estas la loko por Mia ripozo?
« Le ciel est mon trône, et la terre un marchepied pour mes pieds. Quel genre de maison vas-tu me construire? » dit le Seigneur. Ou quel est le lieu de mon repos?
50 Ĉu ne faris Mia mano ĉion tion?
Est-ce que ma main n'a pas fait toutes ces choses?
51 Vi malmolnukaj, vi necirkumciditaj je koro kaj oreloj, vi ĉiam rezistas al la Sankta Spirito; kiel viaj patroj, tiel ankaŭ vi.
« Hommes au cou raide, incirconcis de cœur et d'oreilles, vous résistez toujours au Saint-Esprit! Vous faites ce que vos pères ont fait.
52 Kiun el la profetoj viaj patroj ne persekutis? kaj ili mortigis tiujn, kiuj antaŭmontris pri la alveno de la Justulo, de kiu vi nun fariĝis la perfidintoj kaj mortigintoj;
Lequel des prophètes vos pères n'ont-ils pas persécuté? Ils ont tué ceux qui annonçaient la venue du Juste, dont vous êtes maintenant devenus les traîtres et les meurtriers.
53 vi, kiuj ricevis la leĝon, kiel anoncitan per anĝeloj, sed ĝin ne observis.
Vous avez reçu la loi telle qu'elle a été ordonnée par les anges, et vous ne l'avez pas observée! ».
54 Kaj aŭdante tion, ili koleriĝis en la koro, kaj grincigis kontraŭ li siajn dentojn.
Or, quand ils entendirent ces choses, ils eurent le cœur brisé, et ils grincèrent des dents contre lui.
55 Sed li, plena de la Sankta Spirito, rigardis fikse al la ĉielo, kaj vidis la gloron de Dio, kaj Jesuon starantan dekstre de Dio,
Mais lui, rempli de l'Esprit Saint, regardait fixement vers le ciel et voyait la gloire de Dieu et Jésus debout à la droite de Dieu,
56 kaj diris: Jen mi vidas la ĉielon malfermitan kaj la Filon de homo starantan dekstre de Dio.
et il disait: « Voici, je vois les cieux ouverts et le Fils de l'homme debout à la droite de Dieu. »
57 Sed ili ekkriis per laŭta voĉo, kaj fermis siajn orelojn, kaj kuregis sur lin unuanime,
Mais ils crièrent d'une voix forte et se bouchèrent les oreilles, puis se précipitèrent sur lui d'un commun accord.
58 kaj elpelis lin el la urbo, kaj ĵetis sur lin ŝtonojn; kaj la atestantoj demetis siajn vestojn apud la piedoj de junulo, nomata Saŭlo.
Ils le jetèrent hors de la ville et le lapidèrent. Les témoins déposèrent leurs vêtements aux pieds d'un jeune homme nommé Saul.
59 Kaj ili ŝtonmortigis Stefanon, vokantan kaj dirantan: Jesuo, Sinjoro, akceptu mian spiriton.
Ils lapidèrent Étienne, qui criait: « Seigneur Jésus, reçois mon esprit. »
60 Kaj li genuiĝis, kaj kriis per laŭta voĉo: Sinjoro, ne metu sur ilin ĉi tiun pekon. Kaj tion dirinte, li endormiĝis.
Il se mit à genoux et s'écria d'une voix forte: « Seigneur, ne retiens pas ce péché contre eux! ». Après avoir dit cela, il s'endormit.