Proverbs 31
1 Words of Lemuel a king, a declaration that his mother taught him:
| قسەی لەموئێلی پاشا، ئەو سروشەی کە دایکی فێری کرد: |
2 'What, my son? and what, son of my womb? And what, son of my vows?
| گوێ بگرە ڕۆڵە! گوێ بگرە، ڕۆڵەی هەناوم! گوێ بگرە ڕۆڵە، ڕۆڵەی نەزرەکانم! |
3 Give not to women thy strength, And thy ways to wiping away of kings.
| هێزت مەدە ژنان، ڕێگاکانیشت مەدە ژنانی لەناوبەری پاشایان. |
4 Not for kings, O Lemuel, Not for kings, to drink wine, And for princes a desire of strong drink.
| ئەی لەموئێل، بۆ پاشایان نییە، بۆ پاشایان نییە شەراب بنۆشن، بۆ میرانیش نییە ئارەزووی ئارەق بکەن، |
5 Lest he drink, and forget the decree, And change the judgment of any of the sons of affliction.
| نەوەک بخۆنەوە و یاسا لەبیر بکەن، مافی ستەملێکراوان زەوت بکەن. |
6 Give strong drink to the perishing, And wine to the bitter in soul,
| ئارەق بدە بەوەی لەناودەچێت، شەرابیش بەوانەی دەروونیان تاڵە. |
7 He drinketh, and forgetteth his poverty, And his misery he remembereth not again.
| با بخواتەوە و هەژارییەکەی لەبیر بکات، ئیتر ماندووبوونەکەی نایەتەوە یاد. |
8 Open thy mouth for the dumb, For the right of all sons of change.
| بەرگری لە مافی ئەو کەسانە بکە کە ناتوانن داوای مافەکانیان بکەن، بۆ مافی هەموو دەربەدەران. |
9 Open thy mouth, judge righteously, Both the cause of the poor and needy!'
| دەمت بکەرەوە و بە ڕاستودروستی دادوەری بکە، پارێزگاری لە مافی کڵۆڵان و نەداران بکە. |
10 A woman of worth who doth find? Yea, far above rubies [is] her price.
| کێ ژنی خانەدانی دەست دەکەوێت؟ نرخی لە یاقووت گرانترە. |
11 The heart of her husband hath trusted in her, And spoil he lacketh not.
| مێردەکەی بە تەواوی پشتی پێ دەبەستێت و لە هیچی کەم نابێت. |
12 She hath done him good, and not evil, All days of her life.
| ژنەکە بە درێژایی ژیانی چاکە دێنێتە سەر ڕێی نەک خراپە. |
13 She hath sought wool and flax, And with delight she worketh [with] her hands.
| خوری و کەتان هەڵدەبژێرێت، بە دوو دەستی پەرۆشەوە ئیش دەکات. |
14 She hath been as ships of the merchant, From afar she bringeth in her bread.
| وەک کەشتی بازرگان وایە، خۆراکی خۆی لە دوورەوە دەهێنێت. |
15 Yea, she riseth while yet night, And giveth food to her household, And a portion to her damsels.
| هێشتا شەوە لە خەو هەڵدەستێت، خواردن بۆ ماڵەوە ئامادە دەکات و ئەرک بۆ کارەکەرەکان دیاری دەکات. |
16 She hath considered a field, and taketh it, From the fruit of her hands she hath planted a vineyard.
| لە کێڵگەیەک ورد دەبێتەوە و دەیکڕێت، بە قازانجی دەستی ڕەزەمێوێک دەچێنێت. |
17 She hath girded with might her loins, And doth strengthen her arms.
| ناوقەدی توند دەبەستێت و بازووی لێ هەڵدەکات. |
18 She hath perceived when her merchandise [is] good, Her lamp is not extinguished in the night.
| دەبینێت بازرگانییەکەی چاکە، بە شەو چرای ناکوژێتەوە. |
19 Her hands she hath sent forth on a spindle, And her hands have held a distaff.
| خوری بە بازوویەوە دەئاڵێنێت و تەشی لەناو لەپیدایە. |
20 Her hand she hath spread forth to the poor, Yea, her hands she sent forth to the needy.
| دەستەکانی بۆ کڵۆڵ دەکاتەوە و دەست درێژ دەکات بۆ نەداران. |
21 She is not afraid of her household from snow, For all her household are clothed [with] scarlet.
| ترسی ماڵەکەی نییە لە بەفر، چونکە هەموو ماڵەکەی بەرگی ئاڵیان لەبەردایە. |
22 Ornamental coverings she hath made for herself, Silk and purple [are] her clothing.
| چەرچەف بۆ نوێنەکەی دروستدەکات، کەتانی ناسک و ڕیسی ئەرخەوانی لەبەر دەکات. |
23 Known in the gates is her husband, In his sitting with elders of the land.
| مێردی لە دەروازەکانی شاردا ناسراوە، لەوێ لەگەڵ پیرانی شارەکە دادەنیشێت. |
24 Linen garments she hath made, and selleth, And a girdle she hath given to the merchant.
| ژنەکە کراسی کەتان دروستدەکات و دەیفرۆشێت، پشتێن بۆ بازرگانان دابین دەکات. |
25 Strength and honour [are] her clothing, And she rejoiceth at a latter day.
| هێز و ڕێز بەرگی ئەون، پێدەکەنێت بۆ ڕۆژانی ئایندە. |
26 Her mouth she hath opened in wisdom, And the law of kindness [is] on her tongue.
| دەمی بە دانایی دەکاتەوە و فێرکردنەکانی میهرەبانی لەسەر زمانییەتی. |
27 She [is] watching the ways of her household, And bread of sloth she eateth not.
| چاودێری هاتوچۆی ماڵومنداڵەکەی دەکات، نانی تەمبەڵی ناخوات. |
28 Her sons have risen up, and pronounce her happy, Her husband, and he praiseth her,
| منداڵەکانی هەڵدەستن و خۆزگەی پێ دەخوازن، مێردەکەشی ستایشی دەکات: |
29 'Many [are] the daughters who have done worthily, Thou hast gone up above them all.'
| «زۆر ژن خانەدان بوونە، بەڵام تۆ لە سەرووی هەموویانی.» |
30 The grace [is] false, and the beauty [is] vain, A woman fearing Jehovah, she may boast herself.
| شۆخ و شەنگی فریودەرە و جوانی پووچە، بەڵام ئەو ئافرەتەی لە یەزدان بترسێت، ستایش دەکرێت. |
31 Give ye to her of the fruit of her hands, And her works do praise her in the gates!
| ڕەنجی شانی خۆی پێ بدەن و با کردەوەکانی لەبەر دەروازەکانی شاردا ستایشی بکەن. |
