Proverbs 3
1 My son! my law forget not, And my commands let thy heart keep,
| پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن. |
2 For length of days and years, Life and peace they do add to thee.
3 Let not kindness and truth forsake thee, Bind them on thy neck, Write them on the tablet of thy heart,
| محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس، |
4 And find grace and good understanding In the eyes of God and man.
| اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان. |
5 Trust unto Jehovah with all thy heart, And unto thine own understanding lean not.
| با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما. |
6 In all thy ways know thou Him, And He doth make straight thy paths.
| در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت. |
7 Be not wise in thine own eyes, Fear Jehovah, and turn aside from evil.
| به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن، |
8 Healing it is to thy navel, And moistening to thy bones.
| و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید. |
9 Honour Jehovah from thy substance, And from the beginning of all thine increase;
| از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن. |
10 And filled are thy barns [with] plenty, And [with] new wine thy presses break forth.
| آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید. |
11 Chastisement of Jehovah, my son, despise not, And be not vexed with His reproof,
| پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو. |
12 For whom Jehovah loveth He reproveth, Even as a father the son He is pleased with.
| زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند. |
13 O the happiness of a man [who] hath found wisdom, And of a man [who] bringeth forth understanding.
| خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛ |
14 For better [is] her merchandise Than the merchandise of silver, And than gold — her increase.
| زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است! |
15 Precious she [is] above rubies, And all thy pleasures are not comparable to her.
| ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد. |
16 Length of days [is] in her right hand, In her left [are] wealth and honour.
| حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد. |
17 Her ways [are] ways of pleasantness, And all her paths [are] peace.
| حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند. |
18 A tree of life she [is] to those laying hold on her, And whoso is retaining her [is] happy.
| خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است. |
19 Jehovah by wisdom did found the earth, He prepared the heavens by understanding.
| خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود. |
20 By His knowledge depths have been rent, And clouds do drop dew.
| به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید. |
21 My son! let them not turn from thine eyes, Keep thou wisdom and thoughtfulness,
| پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛ |
22 And they are life to thy soul, and grace to thy neck.
| زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید، |
23 Then thou goest thy way confidently, And thy foot doth not stumble.
| و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛ |
24 If thou liest down, thou art not afraid, Yea, thou hast lain down, And sweet hath been thy sleep.
| با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛ |
25 Be not afraid of sudden fear, And of the desolation of the wicked when it cometh.
| از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید، |
26 For Jehovah is at thy side, And He hath kept thy foot from capture.
| زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی. |
27 Withhold not good from its owners, When thy hand [is] toward God to do [it].
| اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار. |
28 Say not thou to thy friend, 'Go, and return, and to-morrow I give,' And substance with thee.
| هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی. |
29 Devise not against thy neighbour evil, And he sitting confidently with thee.
| علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن. |
30 Strive not with a man without cause, If he have not done thee evil.
| با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن. |
31 Be not envious of a man of violence, Nor fix thou on any of his ways.
| به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما، |
32 For an abomination to Jehovah [is] the perverted, And with the upright [is] His secret counsel.
| زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند. |
33 The curse of Jehovah [is] in the house of the wicked. And the habitation of the righteous He blesseth.
| لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد. |
34 If the scorners He doth scorn, Yet to the humble He doth give grace.
| خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد. |
35 Honour do the wise inherit, And fools are bearing away shame!
| دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد. |
