Proverbs 25
1 Also these are Proverbs of Solomon, that men of Hezekiah king of Judah transcribed: —
Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.
2 The honour of God [is] to hide a thing, And the honour of kings to search out a matter.
Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.
3 The heavens for height, and the earth for depth, And the heart of kings — [are] unsearchable.
La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.
4 Take away dross from silver, And a vessel for the refiner goeth forth,
Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.
5 Take away the wicked before a king, And established in righteousness is his throne.
Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.
6 Honour not thyself before a king, And in the place of the great stand not.
Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;
7 For better [that] he hath said to thee, 'Come thou up hither,' Than [that] he humble thee before a noble, Whom thine eyes have seen.
Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.
8 Go not forth to strive, haste, turn, What dost thou in its latter end, When thy neighbour causeth thee to blush?
Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?
9 Thy cause plead with thy neighbour, And the secret counsel of another reveal not,
Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;
10 Lest the hearer put thee to shame, And thine evil report turn not back.
Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.
11 Apples of gold in imagery of silver, [Is] the word spoken at its fit times.
Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.
12 A ring of gold, and an ornament of pure gold, [Is] the wise reprover to an attentive ear.
Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.
13 As a vessel of snow in a day of harvest, [So is] a faithful ambassador to those sending him, And the soul of his masters he refresheth.
Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.
14 Clouds and wind, and rain there is none, [Is] a man boasting himself in a false gift.
Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.
15 By long-suffering is a ruler persuaded, And a soft tongue breaketh a bone.
Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.
16 Honey thou hast found — eat thy sufficiency, Lest thou be satiated [with] it, and hast vomited it.
Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.
17 Withdraw thy foot from thy neighbour's house, Lest he be satiated [with] thee, and have hated thee.
Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.
18 A maul, and a sword, and a sharp arrow, [Is] the man testifying against his neighbour a false testimony.
Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.
19 A bad tooth, and a tottering foot, [Is] the confidence of the treacherous in a day of adversity.
Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.
20 Whoso is taking away a garment in a cold day, [Is as] vinegar on nitre, And a singer of songs on a sad heart.
Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.
21 If he who is hating thee doth hunger, cause him to eat bread, And if he thirst, cause him to drink water.
Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;
22 For coals thou art putting on his head, And Jehovah giveth recompense to thee.
Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.
23 A north wind bringeth forth rain, And a secret tongue — indignant faces.
Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.
24 Better to sit on a corner of a roof, Than [with] a woman of contentions, and a house of company.
Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.
25 [As] cold waters for a weary soul, So [is] a good report from a far country.
Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.
26 A spring troubled, and a fountain corrupt, [Is] the righteous falling before the wicked.
Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.
27 The eating of much honey is not good, Nor a searching out of one's own honour — honour.
Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.
28 A city broken down without walls, [Is] a man without restraint over his spirit!
Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.
