Proverbs 22
1 A name is chosen rather than much wealth, Than silver and than gold — good grace.
| نیکنامی برتر از ثروت هنگفت است و محبوبیت گرانبهاتر از طلا و نقره. |
2 Rich and poor have met together, The Maker of them all [is] Jehovah.
| دارا و ندار یک وجه مشترک دارند: هر دوی آنها را خداوند آفریده است. |
3 The prudent hath seen the evil, and is hidden, And the simple have passed on, and are punished.
| شخص زیرک خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید ولی آدم جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌سازد. |
4 The end of humility [is] the fear of Jehovah, Riches, and honour, and life.
| ثمرهٔ تواضع و خداترسی، ثروت و احترام و عمر طولانی است. |
5 Thorns — snares [are] in the way of the perverse, Whoso is keeping his soul is far from them.
| راه اشخاص فاسد از خارها و دامها پوشیده است، پس اگر جان خود را دوست داری از رفتن به راه آنها خودداری کن. |
6 Give instruction to a youth about his way, Even when he is old he turneth not from it.
| بچه را در راهی که باید برود تربیت کن و او تا آخر عمر از آن منحرف نخواهد شد. |
7 The rich over the poor ruleth, And a servant [is] the borrower to the lender.
| فقیر اسیر ثروتمند است و قرض گیرنده غلام قرض دهنده. |
8 Whoso is sowing perverseness reapeth sorrow, And the rod of his anger weareth out.
| هر که ظلم بکارد مصیبت درو خواهد کرد و قدرتش در هم خواهد شکست. |
9 The good of eye — he is blessed, For he hath given of his bread to the poor.
| شخص سخاوتمندی که غذای خود را با فقرا تقسیم می‌کند، برکت خواهد یافت. |
10 Cast out a scorner — and contention goeth out, And strife and shame cease.
| مسخره کننده را بیرون بینداز تا نزاع و مجادله و فحاشی خاتمه یابد. |
11 Whoso is loving cleanness of heart, Grace [are] his lips, a king [is] his friend.
| اگر کسی پاکی قلب را دوست بدارد و سخنانش دلنشین باشد، حتی پادشاه نیز دوست او خواهد شد. |
12 The eyes of Jehovah have kept knowledge, And He overthroweth the words of the treacherous.
| خداوند آدمهای درستکار را محفوظ نگه می‌دارد، اما نقشه‌های بدکاران را باطل می‌کند. |
13 The slothful hath said, 'A lion [is] without, In the midst of the broad places I am slain.'
| آدم تنبل در خانه می‌ماند و می‌گوید: «اگر بیرون بروم شیر مرا می‌خورد.» |
14 A deep pit [is] the mouth of strange women, The abhorred of Jehovah falleth there.
| سخنان زن بدکار مانند یک دام خطرناک است و هر که مورد غضب خداوند باشد در آن می‌افتد. |
15 Folly is bound up in the heart of a youth, The rod of chastisement putteth it far from him.
| حماقت در وجود کودک نهفته است، ولی چوب تأدیب آن را از او بیرون می‌کند. |
16 He is oppressing the poor to multiply to him, He is giving to the rich — only to want.
| کسی که به خاطر نفع خودش به فقرا ظلم کند و به ثروتمندان هدیه دهد، عاقبت گرفتار فقر خواهد شد. |
17 Incline thine ear, and hear words of the wise, And thy heart set to my knowledge,
| به این سخنان مردان حکیم که به تو یاد می‌دهم گوش فرا ده و با تمام وجود از آنها پیروی کن؛ |
18 For they are pleasant when thou dost keep them in thy heart, They are prepared together for thy lips.
| زیرا حفظ کردن آنها در دل و قرار دادن آنها بر زبان، کار پسندیده‌ای است. |
19 That thy trust may be in Jehovah, I caused thee to know to-day, even thou.
| این سخنان را امروز به تو تعلیم می‌دهم تا اعتماد تو بر خداوند باشد. |
20 Have I not written to thee three times With counsels and knowledge?
| این کلمات گزیده را که مملو از حکمت و اندرز است، برای تو نوشته‌ام |
21 To cause thee to know the certainty of sayings of truth, To return sayings of truth to those sending thee.
| تا حقیقت را آنچنان که هست به تو یاد دهم و تو نیز آن را به کسانی که از تو سؤال می‌کنند، بیاموزی. |
22 Rob not the poor because he [is] poor, And bruise not the afflicted in the gate.
| اموال شخص فقیر را که حامی ندارند، غارت نکن و حق بیچارگان را در دادگاه پایمال ننما؛ |
23 For Jehovah pleadeth their cause, And hath spoiled the soul of their spoilers.
| زیرا خداوند به داد ایشان خواهد رسید و کسانی را که به ایشان ظلم کرده‌اند به سزای اعمالشان خواهد رسانید. |
24 Shew not thyself friendly with an angry man, And with a man of fury go not in,
| با اشخاص تندخو که زود خشمگین می‌شوند معاشرت نکن، |
25 Lest thou learn his paths, And have received a snare to thy soul.
| مبادا مثل آنها شوی و زندگی خود را تباه کنی. |
26 Be not thou among those striking hands, Among sureties [for] burdens.
| ضامن دیگری نشو و تعهد نکن که او قرض خود را پس خواهد داد، |
27 If thou hast nothing to pay, Why doth he take thy bed from under thee?
| زیرا اگر مجبور به پرداخت قرض او شوی و نتوانی آن را بپردازی، رختخوابت را از زیرت بیرون می‌کشند. |
28 Remove not a border of olden times, That thy fathers have made.
| حدود ملک خود را که اجدادت از قدیم آن را تعیین کرده‌اند، به نفع خود تغییر نده. |
29 Hast thou seen a man speedy in his business? Before kings he doth station himself, He stations not himself before obscure men!
| اگر کسی در کار خود ماهر باشد، بدان که جزو افراد گمنام نخواهد ماند، بلکه به دربار پادشاهان راه خواهد یافت. |
