< Proverbs 18 >
1 For [an object of] desire he who is separated doth seek, With all wisdom he intermeddleth.
Көпчиликтин айрилип ялғуз жүргән киши һаман өз нәпсигә чоғ тартар; Һәр қандақ чин һекмәткә һаман җан-җәһли билән қарши чиқар.
2 A fool delighteth not in understanding, But — in uncovering his heart.
Ахмақ йорутулушқа қизиқмас; Қизиқидиғини пәқәт өз ойлиғанлирини көрситишла, халас.
3 With the coming of the wicked come also hath contempt, And with shame — reproach.
Яман киши кәлсә, нәпрәтму пәйда болар; Номуссиз иш иза-аһанәттин айрилмас.
4 Deep waters [are] the words of a man's mouth, The fountain of wisdom [is] a flowing brook.
Адәмниң сөзлири чоңқур суларға охшар; Даналиқ булиқи ериқ сүйидәк өркәшләп ақар.
5 Acceptance of the face of the wicked [is] not good, To turn aside the righteous in judgment.
Яманға ян бесишқа, Сорақта һәққанийға увал қилишқа қәтъий болмас.
6 The lips of a fool enter into strife, And his mouth for stripes calleth.
Ахмақниң ләвлири уни җедәлгә башлар; Униң ағзи «Мени думбала» дәп тәклип қилар.
7 The mouth of a fool [is] ruin to him, And his lips [are] the snare of his soul.
Ахмақниң ағзи өз бешиға һалакәттур; Униң ләвлири өз җениға қапқандур.
8 The words of a tale-bearer [are] as self-inflicted wounds, And they have gone down [to] the inner parts of the heart.
Ғәйвәтхорниң сөзлири һәр хил назу-немәтләрдәк, Кишиниң қәлбигә чоңқур сиңдүрүләр.
9 He also that is remiss in his work, A brother he [is] to a destroyer.
Ишида һорун болған кишиму, Бузғунчи билән үлпәтдаш болиду.
10 A tower of strength [is] the name of Jehovah, Into it the righteous runneth, and is set on high.
Пәрвәрдигарниң нами мәзмут мунардур; Һәққанийлар униң ичигә жүгүрүп кирип жуқурида аман болар.
11 The wealth of the rich [is] the city of his strength, And as a wall set on high in his own imagination.
Бай адәм мал-дуниясини «мустәһкәм шәһирим» дәп биләр; Нәзиридә өзини сақлайдиған егиз сепилдәк турар.
12 Before destruction the heart of man is high, And before honour [is] humility.
Битчит болуштин авал, көңүлгә тәкәббурлуқ келәр; Авал кәмтәрлик болса, андин шөһрәт келәр.
13 Whoso is answering a matter before he heareth, Folly it is to him and shame.
Сөзни аңлимай туруп, алдирап җавап бәргән, Ахмақлиғини көрситип өзини хиҗаләттә қалдурур.
14 The spirit of a man sustaineth his sickness, And a smitten spirit who doth bear?
Тәндики ағриқ азавиға адәмниң өз роһи бәрдашлиқ бәргүзәр; Бирақ роһи сунған болса уни ким көтирәр?
15 The heart of the intelligent getteth knowledge, And the ear of the wise seeketh knowledge.
Йорутулғанниң қәлби билимгә еришмәктә, Ақиланиниң қулақлири билимни издимәктә.
16 The gift of a man maketh room for him, And before the great it leadeth him.
Соғат өз егисигә ишикни дағдам ечип берәр; Уни чоң әрбаблар алдиға йәткүзәр.
17 Righteous [is] the first in his own cause, His neighbour cometh and hath searched him.
Дәва қилғанда, авал сөзлигүчиниң сөзлири орунлуқ көрүнәр; Лекин қарши тәрәп соал қоюп ишни сүрүштүрәр.
18 The lot causeth contentions to cease, And between the mighty it separateth.
Чәк ташлаш җедәлләрни түгитәр; Ғоҗиларниң арисидики ишниму һәл қилар.
19 A brother transgressed against is as a strong city, And contentions as the bar of a palace.
Рәнҗигән қериндашниң көңлини елиш мустәһкәм шәһәрни елиштинму тәс; Җедәл-маҗира қорғанниң тақақ-балдақлириға охшаштур.
20 From the fruit of a man's mouth is his belly satisfied, [From the] increase of his lips he is satisfied.
Адәм [дурус] сөзлигәнлигидин қосиғи тоқ болар; Өз көңлидин чиққан сөзлиридин мол һосул алар.
21 Death and life [are] in the power of the tongue, And those loving it eat its fruit.
Һаят-мамат тилниң илкидидур; Кимки униң тәсирини әтиварлиса униң мевисидин йәр.
22 [Whoso] hath found a wife hath found good, And bringeth out good-will from Jehovah.
Хотунни таллап алған киши яхшилиқ тапиду, У Пәрвәрдигарниң мәрһимитигә еришкән болиду.
23 [With] supplications doth the poor speak, And the rich answereth fierce things.
Мискинләр пәс авазда йелинип сөзләр; Бай болса қопаллиқ билән җавап берәр.
24 A man with friends [is] to show himself friendly, And there is a lover adhering more than a brother!
Достни көп тутқан киши харап болар; Лекин қериндаштинму йеқин бағланған бир дост бардур.