Matthew 9
1 And having gone to the boat, he passed over, and came to his own city,
୧ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଡଂଗତା ହ଼ଚାନା ସାମ୍ଦୁରି ଗା଼ଣ୍ଚାହାଁ ତା଼ନୁ ବାସାଆ଼ହାମାନି ଗା଼ଡ଼ାତା ୱା଼ତେସି ।
2 and lo, they were bringing to him a paralytic, laid upon a couch, and Jesus having seen their faith, said to the paralytic, 'Be of good courage, child, thy sins have been forgiven thee.'
୨ଅ଼ଡ଼େ ମେହ୍ଦୁ କାଟେଲିତା ଡୂରାମାଚି ର଼ ଟଟୱା଼ୟିତି ଲ଼କୁଇଁ ଡେ଼କାନା ତାନି ତା଼ଣା ତାତେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାରି ନାମୁ ମେସାନା ଜୀସୁ ଏ଼ ଟଟ ୱା଼ୟିତାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ ମୀର୍ଏଣା, ସା଼ସା ଆହ୍ମୁ ନୀ ପା଼ପୁ ବାରେ ମେଣ୍ଙ୍ଗାହାଚେ ।”
3 And lo, certain of the scribes said within themselves, 'This one doth speak evil.'
୩ଏଚେକା ମେ଼ରା ଜା଼ପ୍ନାରି ଈ ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା ଏ଼ୱାରି ୱେସ୍ପି ଆ଼ତେରି, “ଈ ମାଣ୍ସି ମାହାପୂରୁଇଁ ନିନ୍ଦା କିହିମାନେସି ।”
4 And Jesus, having known their thoughts, said, 'Why think ye evil in your hearts?
୪ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି ମ଼ନତି ହା଼ଡା ପୁଞ୍ଜାନା ଏଲେଇଚେସି, “ମୀରୁ ମୀ ମ଼ନତା ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚେକା ଲାଗେଏତି ଅଣ୍ପୁ ଅଣ୍ପିମାଞ୍ଜେରି?
5 for which is easier? to say, The sins have been forgiven to thee; or to say, Rise, and walk?
୫ଇଚିହିଁ ଏ଼ନାଆଁ ଇନାୟି ଊସାସା, ନୀ ପା଼ପୁ ମେଣ୍ଙ୍ଗାହାଚେ, ଆ଼ଆତିଁ ନିଙ୍ଗାନା ତା଼କାମୁ?
6 'But, that ye may know that the Son of Man hath power upon the earth to forgive sins — (then saith he to the paralytic) — having risen, take up thy couch, and go to thy house.'
୬ସାମା ଦାର୍ତିତି ପା଼ପୁ ମ୍ଣେକ୍ହାଲି ତାକି ମାଣ୍ସି ମୀର୍ଏଣାକି ଅଦିକାରା ମାନେ, ଈଦାଆଁ ଏ଼ନିକିଁ ପୁଞ୍ଜାଲି ଆ଼ଡିନେରି,” ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଜୀସୁ ଟଟ ୱା଼ୟିତାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନିଙ୍ଗାମୁ ନୀ କାଟେଲି ଡେ଼କାନା ଇଜ ହାଲାମୁ ।”
7 And he, having risen, went to his house,
୭ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ୱାସି ନିଙ୍ଗାନା ତାମି ଇଜ ହାଚେସି ।
8 and the multitudes having seen, wondered, and glorified God, who did give such power to men.
୮ଈଦାଆଁ ମେସାନା ଲ଼କୁ ଆଜିତେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନି ମାହାପୂରୁ ମାଣ୍ସିୟାଁକି ଇଲେତି ଅଦିକାରା ହୀହାମାନେସି ଇଞ୍ଜିହିଁ ଏ଼ ମାହାପୂରୁତି ଗାୱୁରମି କିତେରି ।
9 And Jesus passing by thence, saw a man sitting at the tax-office, named Matthew, and saith to him, 'Be following me,' and he, having risen, did follow him.
୯ଜୀସୁ ଏମ୍ବାଟି ହାଜି ହାଜିହିଁ ମାତିୟୁ ଦ଼ରୁଗାଟି ର଼ ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାସି ତାନି ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନି ଟା଼ୟୁତା କୁଗାମାନାଣି ମେସାନା ହା଼ଟାନା ଏଲେଇଚେସି, “ନା଼ ଜେ଼ଚ ୱା଼ମୁ ।” ଏମ୍ବାଟିଏ ମାତିୟୁ ନିଙ୍ଗାନା ତାନି ଜେ଼ଚ ହାଚେସି ।
10 And it came to pass, he reclining (at meat) in the house, that lo, many tax-gatherers and sinners having come, were lying (at meat) with Jesus and his disciples,
୧୦ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ମାତିୟୁ ଇଜ ତୀନି ବେ଼ଲା ଏଚେକା ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାରି ଅ଼ଡ଼େ ପା଼ପୁଗାଟି ଲ଼କୁ ତାମି ସୀସୁୟାଁ ତଲେ ତିଞ୍ଜାଲି କୁଗିତେରି ।
11 and the Pharisees having seen, said to his disciples, 'Wherefore with the tax-gatherers and sinners doth your teacher eat?'
୧୧ପାରୁସିୟାଁ ଈଦାଆଁ ମେସାନା ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେରି, “ମୀ ଗୂରୁ ଏ଼ନାଆଁତାକି ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାରି ଅ଼ଡ଼େ ପା଼ପୁ ଗାଟାରି ତଲେ ତିଞ୍ଜି ମାନେସି ।”
12 And Jesus having heard, said to them, 'They who are whole have no need of a physician, but they who are ill;
୧୨ସାମା ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା ଏଲେଇଚେସି, “ନେହିଁ ଲ଼କୁତାକି ଅସଗୂରୁ ଲ଼ଡ଼ା ହିଲେଏ, ସାମା ର଼ଗ ଗାଟାରାକି ଲ଼ଡ଼ାମାନେ ।
13 but having gone, learn ye what is, Kindness I will, and not sacrifice, for I did not come to call righteous men, but sinners, to reformation.'
୧୩ଈଦାଆଁତାକି ମୀରୁ ହାଜାନା ଈଦାନି କାତା ଜା଼ପାଦୁ, ସାମା ପୂଜା ହୀନାୟି ଲ଼ଡ଼ାଆଏ, ସାମା ଲ଼କୁଣି କାର୍ମାମେହ୍ନାୟି ନେହେଁ; ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ ଦାର୍ମୁ ଗାଟାରାଇଁ ଆ଼ଏ ସାମା ପା଼ପୁ ଗାଟାରାଇଁ ହା଼ଟାଲି ୱା଼ହାମାଇଁ ।”
14 Then come to him do the disciples of John, saying, 'Wherefore do we and the Pharisees fast much, and thy disciples fast not?'
୧୪ଏଚିବେ଼ଲାତା ବାପ୍ତିସ୍ମ ହୀନି ଜହନତି ସୀସୁୟାଁ ଜୀସୁଇଁ ୱା଼ହାନା ୱେଚେରି, “ମା଼ମ୍ବୁ ଅ଼ଡ଼େ ପାରୁସିୟାଁ ଉପାସା କିହିମାନମି, ସାମା ମୀ ସୀସୁୟାଁ ଏ଼ନାଆଁତାକି ଉପାସା କିଅରି?”
15 And Jesus said to them, 'Can the sons of the bride-chamber mourn, so long as the bridegroom is with them? but days shall come when the bridegroom may be taken from them, and then they shall fast.
୧୫ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ବୀହା ହନେଏସି ଡ଼ୟିନି ପାତେକା ବୀହା ଲ଼କୁ ଦୁକୁ ଆ଼ଅରି, ସାମା ଦିନା ୱା଼ନେ, ଏଚିବେ଼ଲା ବୀହା ହନେଣାଇଁ ଅ଼ନେରି, ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ୱାରି ଉପାସା କିନେରି ।”
16 'And no one doth put a patch of undressed cloth on an old garment, for its filling up doth take from the garment, and a worse rent is made.
୧୬“ଆମ୍ବାଆସି ପ୍ଣାଃଇ ହିମ୍ବରିତା ପୁଃନି ପାସ୍କି ତାଚଅସି, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ ପାସ୍କି ପ୍ଣାଃଇ ହିମ୍ବରିତି ଗେସାଅ଼ନେ, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ଦି ହା଼ରେକା କାଜାୟି ଆ଼ହିଁ ଗେଞ୍ଜିନେ ।
17 'Nor do they put new wine into old skins, and if not — the skins burst, and the wine doth run out, and the skins are destroyed, but they put new wine into new skins, and both are preserved together.'
୧୭ଅ଼ଡ଼େ ଲ଼କୁ ପୁଃନି ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ପ୍ଣାଃଇ ଡ଼଼କାତା ଇଟଅରି; ଇଚିହିଁ ଏ଼ ଡ଼଼କା ଡ଼ାୟାହାନେ ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ବ଼ହାହାନେ, ସାମା ପୁଃନି ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ପୁଃନି ଡ଼଼କାତା ଇଟିନେରି, ଆତିହିଁ ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ଅ଼ଡ଼େ ଡ଼଼କା ନେହିଁ ଡ଼ୟିନେ ।”
18 While he is speaking these things to them, lo, a ruler having come, was bowing to him, saying that 'My daughter just now died, but, having come, lay thy hand upon her, and she shall live.'
୧୮ଏଚିବେ଼ଲା ଈ ବାରେ କାତା ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ୱେସିମାଚି ବେ଼ଲାତା ର଼ ଜୀହୁଦି କାଜାପା଼ଣା ଗାଟାସି ଡାଗେ ୱା଼ହାନା ମେଣ୍ତାକୁତାନା ଜହରା କିହାଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନା଼ ମା଼ଙ୍ଗା ନୀଏଁ ହା଼ହାହାଚେ, ସାମା ନୀନୁ ୱା଼ହାନା ତାନି ଲାକ କେୟୁ ଇଟିତିହିଁ ଏ଼ଦି ନୀଡିନେ ।”
19 And Jesus having risen, did follow him, also his disciples,
୧୯ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ନିଙ୍ଗାନା ତାନି ସୀସୁୟାଁ ତଲେ ଏ଼ୱାଣି ଜେ଼ଚ ହାଚେରି ।
20 and lo, a woman having an issue of blood twelve years, having come to him behind, did touch the fringe of his garments,
୨୦ଅ଼ଡ଼େ ମେହ୍ଦୁ ବା଼ର ବାର୍ସା ପାତେକା ନେତେରି ୱା଼ଙ୍ଗିନି ର଼ଗଗାଟି ର଼ ଇୟା ଡା଼ୟୁୱାକିଟି ୱା଼ହାନା ଜୀସୁତି ହିମ୍ବରି କୁଙ୍ଗୁ ଡୀଗିତେ ।
21 for she said within herself, 'If only I may touch his garment, I shall be saved.'
୨୧ଇଚିହିଁ ଏ଼ ଇୟା ମ଼ନତା ଅଣ୍ପିମାଚେ, “ୱାର୍ଇ ତାନି ହିମ୍ବରି ଡୀଗିତିହିଁ ନା଼ନୁ ନେହିଁ ଆ଼ଇଁ ।”
22 And Jesus having turned about, and having seen her, said, 'Be of good courage, daughter, thy faith hath saved thee,' and the woman was saved from that hour.
୨୨ସାମା ଜୀସୁ ୱେଣ୍ଡେ ଡା଼ୟୁୱାକି ସିନିକିହାନା ଏଲେଇଚେସି, “ମା଼ଙ୍ଗା ସା଼ସା ଆହ୍ମୁ, ନୀ ନାମୁ ନିଙ୍ଗେ ନେହିଁ କିହାମାଞ୍ଜାନେ” ଏ଼ ଦେବୁଣିଏ ଏ଼ ଇୟା ନେହିଁ ଆ଼ତେ ।
23 And Jesus having come to the house of the ruler, and having seen the minstrels and the multitude making tumult,
୨୩ଡା଼ୟୁ ଜୀସୁ ଏ଼ କାଜାପା଼ଣା ଗାଟାରି ଇଜ ହାଚେସି, ଏମ୍ବାଆଁ ପୀରୁଡ଼ି ଊକିନାରାଇଁ ଅ଼ଡ଼େ ଡ଼ୀହିଁ କା଼ଲ୍ୱି ଆ଼ହିମାଚି ଲ଼କୁଣି ମେସାନା ଏଲେଇଚେସି,
24 he saith to them, 'Withdraw, for the damsel did not die, but doth sleep,' and they were deriding him;
୨୪ବାରେ ଇମ୍ବାଟି ପାଙ୍ଗାତା ହାଜୁ, ପ଼ଦା ହା଼ହାହିଲେଏ, ସାମା ଡୂରାମାନେ, ଏଚେଟିଏ ତାନି ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା ଏ଼ୱାରି କାକ୍ହେରି ।
25 but, when the multitude was put forth, having gone in, he took hold of her hand, and the damsel arose,
୨୫ସାମା ବାରେ ଲ଼କୁ ପାଙ୍ଗାତା ହାଜାଲିଏ, ଜୀସୁ ଇଜ ବିତ୍ରା ହାଜାନା ପ଼ଦାନି କେୟୁ ଆସାନା ନିକ୍ହେସି ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ ଦେବୁଣିଏ ନିଙ୍ଗିତେ ।
26 and the fame of this went forth to all the land.
୨୬ଇଞ୍ଜାଁ ଈ କାବ୍ରୁ ଏ଼ ଦେ଼ସାତି ସା଼ରିୱାକି ୱେ଼ଙ୍ଗିତେ ।
27 And Jesus passing on thence, two blind men followed him, calling and saying, 'Deal kindly with us, Son of David.'
୨୭ଜୀସୁ ଏମ୍ବାଟି ହାଜିମାଚି ବେ଼ଲାତା ରିଆରି କା଼ଣାୟାଁ କାଜା ଗିୟାଁତଲେ ହା଼ଟିହିଁ ଏଲେଇଚେରି, “ଏ଼ ଦାୱୁଦ ମୀର୍ଏଣାତି ମାଙ୍ଗ କାର୍ମା ମେସ୍ତାମୁ ।”
28 And he having come to the house, the blind men came to him, and Jesus saith to them, 'Believe ye that I am able to do this?' They say to him, 'Yes, sir.'
୨୮ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ଇଲୁ ବିତ୍ରା ହ଼ଡାଲିଏ ଏ଼ କା଼ଣାୟାଁ ଜିକେଏ ଏ଼ୱାଣି ଡାଗେ ୱା଼ତେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, ମାଙ୍ଗେ ନେହିଁ କିହାଲି ଆ଼ଡାନେସି ଇଞ୍ଜିଁ ମୀରୁ ନାମିମାଞ୍ଜେରି? ଏ଼ୱାରି ଏଲେଇଚେରି “ହାଅ ପ୍ରବୁ ।”
29 Then touched he their eyes, saying, 'According to your faith let it be to you,'
୨୯ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି କାଣ୍କା ଡୀଗାନା ଏଲେଇଚେସି, “ମୀ ନାମିନି ଲେହେଁ ମିଙ୍ଗେତାକି ଆ଼ପେ ।”
30 and their eyes were opened, and Jesus strictly charged them, saying, 'See, let no one know;'
୩୦ଏଚେଟିଏ ଏ଼ୱାରି ମେସାଲି ଆ଼ଡିତେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଜାଣ୍ତେ ହୁକୁମି ହୀହାନା ଏଲେଇଚେସି, “ହେଣ୍ତୁ ଈ ହା଼ଡା ଆମ୍ବାଆରି ଜିକେଏ ପୁନଅରି ।”
31 but they, having gone forth, did spread his fame in all that land.
୩୧ସାମା ଏ଼ୱାରି ପାଙ୍ଗାତା ହାଜାନା ଜୀସୁତି ହା଼ଡା ଦେ଼ସାତି ସା଼ରିୱାକି ୱେସ୍ତେରି ।
32 And as they are coming forth, lo, they brought to him a man dumb, a demoniac,
୩୨ଏ଼ୱାରି ହ଼ଚା ହାଜିମାଚାଟି ଲ଼କୁ ର଼ ଜ଼ଲାଲି ଆ଼ଡାଆଗାଟି ବୂତୁ ଆଲ୍ଗା ମାଚାଣାଇଁ ଜୀସୁ ନ଼କିତା ତାତେରି ।
33 and the demon having been cast out, the dumb spake, and the multitude did wonder, saying that 'It was never so seen in Israel:'
୩୩ଜୀସୁ ବୂତୁଇଁ ପେ଼ର୍ହା ପାଣ୍ତିତି ଦେବୁଣିଏ ଏ଼ୱାସି ଜ଼ଲାଲି ଆ଼ଡିତେସି, ଏଚେଟିଏ ଲ଼କୁ କାବାଆ଼ହାନା ଏଲେଇଚେରି, “ଇସ୍ରାୟେଲ ଦେ଼ସାତା ମା଼ମ୍ବୁ ଇଲେତି କାବାଆ଼ନି କାମା ଏଚେଲା ମେସାହିଲାଆତମି ।”
34 but the Pharisees said, 'By the ruler of the demons he doth cast out the demons.'
୩୪ଏଚିବେ଼ଲା ପାରୁସିୟାଁ ୱେଚେରି. ଏ଼ୱାରି ଏଲେଇଚେରି, “ଈୱାସି ବୂତୁୟାଁ ପିସ୍ପି କିହିମାନେସି” ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସିକାଣି ସା଼ଲୱି କିହିମାନି ବା଼ଲ୍ପେ଼ନୁ ଏ଼ୱାଣାକି ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ହୀହିମାନେ ଲାକା ଆ଼ଡିମାନେସି ।
35 And Jesus was going up and down all the cities and the villages, teaching in their synagogues, and proclaiming the good news of the reign, and healing every sickness and every malady among the people.
୩୫ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁତି କୁଟମି ଇଲ୍କାଣା ଜା଼ପ୍ହିହିଁ ମାହାପୂରୁ ରା଼ଜିତି ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ୱେସିହିଁ ବାରେଲେହେଁତି ର଼ଗ ନ଼ମେରି ଦୁକାଟି ନେହିଁ କିହିହିଁ, ବାରେ ଗା଼ଡ଼ାୟାଁ ଇଞ୍ଜାଁ ନା଼ସ୍କାଣାଁ ରେ଼ଜାଲି ମା଼ଟ୍ହେସି ।
36 And having seen the multitudes, he was moved with compassion for them, that they were faint and cast aside, as sheep not having a shepherd,
୩୬ଅ଼ଡ଼େ ବାରେ ଲ଼କୁଣି ମେସାନା ଏ଼ୱାସି କାର୍ମା ଆ଼ତେସି, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ଗ଼ଡ଼ୁ ହିଲାଆ ମେ଼ଣ୍ତାୟାଁ ଲେହେଁ କା଼କୁଲିଟି ଇତାଲା ଆତାଲା ଆ଼ହିମାଚେରି ।
37 then saith he to his disciples, 'The harvest indeed [is] abundant, but the workmen few;
୩୭ଏଚିବେ଼ଲା ଜୀସୁ ତାମି ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ପା଼ଚି ହା଼ରେକା ସାମା ଦା଼ଃଆନାରି ଊଣା ଜା଼ଣା ।
38 beseech ye therefore the Lord of the harvest, that he may put forth workmen to His harvest.'
୩୮ଏ଼ଦାଆଁତାକି ପା଼ଚି ଜା଼ଚାଲି, ଲ଼କୁଣି ପାଣ୍ତାଲିତାକି ଗୁଡିୟାତି ସା଼ୱୁକାରିଇଁ ବାତିମା଼ଲାଦୁ ।”
