< Matthew 15 >
1 Then come unto Jesus do they from Jerusalem — scribes and Pharisees — saying,
ସଃଡେବଃଳ୍ ଜିରୁସାଲମେ ହୁଣି ପାରୁସି ଆର୍ ଦଃର୍ମ୍ଗୁରୁ ଜିସୁର୍ ହାକ୍ ଆୟ୍ଲାୟ୍ ଆର୍ କୟ୍ଲାୟ୍,
2 'Wherefore do thy disciples transgress the tradition of the elders? for they do not wash their hands when they may eat bread.'
“ତର୍ ଚେଲାମଃନ୍ କାୟ୍ତାକ୍ ଅଃମାର୍ ପାରାଚିନ୍ମଃନ୍ ଦିଲା ରିତିବିଦି କଃରି ଆସୁଲାର୍ ନଃମାନୁଲାୟ୍? କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ କାତାବଃଳ୍ ଅଃମାର୍ ରିତିବିଦି ହଃର୍କାରେ ଆତ୍ ନଃଦଉଁଲାୟ୍ ।”
3 And he answering said to them, 'Wherefore also do ye transgress the command of God because of your tradition?
ଜିସୁ ସେମଃନ୍କେ କୟ୍ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ ତୁମାର୍ ଦାଦିବାବୁ ଦିଲାର୍ ବିଦି କଃରି ଆସୁଲାର୍ ଗିନେ କାୟ୍ତାକ୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ଆଦେସ୍ ନଃମାନୁଲାସ୍?
4 for God did command, saying, Honour thy father and mother; and, He who is speaking evil of father or mother — let him die the death;
ଇସ୍ୱର୍ ତ କୟ୍ଲା ଆଚେ, ‘ଆୟା ଉବାକ୍ ମାନା, ଆର୍ ଜୁୟ୍ଲକ୍ ଉବା କି ଆୟାକ୍ ସାୟ୍ପ୍ ଦଃୟ୍ଦ୍, ସେ ନିଜ୍କଃରି ମଃର୍ନ୍ ଡଃଣ୍ଡ୍ ହାୟ୍ଦ୍ ।’
5 but ye say, Whoever may say to father or mother, An offering [is] whatever thou mayest be profited by me; —
ମଃତର୍ ତୁମିମଃନ୍ କଃଉଁଲାସ୍, ଜୁୟ୍ଲକ୍ ଉବାକ୍ କି ଆୟାକ୍ କୟ୍ଦ୍, ‘ମର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ଜାର୍ ଗିନେ ତୁମାର୍ ଉହ୍କାର୍ ଅୟ୍ଲି ହୁଣି, ସେରି ମାପ୍ରୁକ୍ ଦାନ୍ କଃରିଆଚି,’
6 and he may not honour his father or his mother, and ye did set aside the command of God because of your tradition.
ସେ ଅଃହ୍ଣାର୍ ଉବା ଆୟାକ୍ ସଃତ୍କଃରି ନଃମାନେ, ଇହର୍ ତୁମିମଃନ୍ କଃରି ଆସୁଲାର୍ ରିତିବିଦି ଗିନେ ଇସ୍ୱରାର୍ ବଃଚନ୍ ହଲ୍ୟା କଃରୁଲାସ୍ ।
7 'Hypocrites, well did Isaiah prophesy of you, saying,
ରେ ହେଟ୍କପଟ୍ୟାମଃନ୍, ଜିସାୟ୍ ବାବ୍ବାଦି ତୁମିମଃନାର୍ ଗିନେ ଟିକ୍ ବାବ୍ବାଣି କୟ୍ଆଚେ ।
8 This people doth draw nigh to Me with their mouth, and with the lips it doth honour Me, but their heart is far off from Me;
‘ଇ ଜାତି ମୁଏଁ ମକ୍ ଜଃଜ୍ମାନ୍ କଃର୍ତି, ମଃତର୍ ସେମଃନାର୍ ମଃନ୍ ମର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ଦୁରିକ୍ ରଃୟ୍ଦ୍ ।
9 and in vain do they worship Me, teaching teachings — commands of men.'
ସେମଃନ୍ ମାନାୟ୍ମଃନାର୍ ରିତିବିଦିକ୍ ଦଃର୍ମ୍ ସିକ୍ୟା କଃତା ବଃଲି ସିକ୍ୟା ଦେତି, ଆର୍ ହଲ୍ୟା ମର୍ ସେବା କଃର୍ତି ।’”
10 And having called near the multitude, he said to them, 'Hear and understand:
ଆରେକ୍ ଜିସୁ ଲକ୍ମଃନ୍କେ ଚଃମେ କୁଦି କୟ୍ଲା, “ସୁଣା ଆର୍ ବୁଜା!
11 not that which is coming into the mouth doth defile the man, but that which is coming forth from the mouth, this defileth the man.'
ଟଣ୍ଡ୍ ବାଟ୍ୟା ଜାୟ୍ରି ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍ଦ୍, ସେରି ମାନାୟ୍କେ ବିଟାଳ୍ ନଃକେରେ, ମଃତର୍ ଟଣ୍ଡ୍ ବାଟ୍ୟା ଜାୟ୍ରି ବାରାୟ୍ଦ୍, ସେରି ହଃକା ମାନାୟ୍କେ ବିଟାଳ୍ କଃରେଦ୍ ।”
12 Then his disciples having come near, said to him, 'Hast thou known that the Pharisees, having heard the word, were stumbled?'
ସଃଡେବଃଳ୍ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁର୍ ଚଃମେ ଆୟ୍ଲାୟ୍ ଆର୍ କୟ୍ଲାୟ୍, “ପାରୁସିମଃନ୍ ଇ କଃତା ସୁଣିକଃରି ଲାଜ୍ ହାୟ୍ଲାୟ୍ ଆଚ୍ତି, ସେରି କାୟ୍ ଜାଣୁଲିସ୍?”
13 And he answering said, 'Every plant that my heavenly Father did not plant shall be rooted up;
ଜିସୁ ସେମଃନ୍କେ କୟ୍ଲା, “ମର୍ ସଃର୍ଗାର୍ ଉବା ଜୁୟ୍ସଃବୁ ଗଃଚ୍ ନଃରୟ୍, ସେରିମଃନ୍ ସଃବୁ ଉଟ୍କା ଅୟ୍ଦ୍ ।”
14 let them alone, guides they are — blind of blind; and if blind may guide blind, both into a ditch shall fall.'
“ସେମଃନ୍କେ ଚାଡା, ସେମଃନ୍ କାଣାମଃନ୍କେ ବାଟ ଦଃକାଉତା କାଣାମଃନ୍, ଜଃଡେବଃଳ୍ ଗଟ୍ କାଣା ଆରେକ୍ ଗଟ୍ କାଣାକେ ବାଟ କାଡାୟ୍ଦ୍, ତଃବେ ଦୁୟ୍ ଲକ୍ ହେଁ କାଲେ ଅଦୁର୍ତି ।”
15 And Peter answering said to him, 'Explain to us this simile.'
ଇତାକ୍ ପିତର୍ ତାକ୍ କୟ୍ଲା, “ଇ କଃତାର୍ ବାବ୍ ଅଃମିକ୍ ବୁଜାୟ୍ ଦେ ।”
16 And Jesus said, 'Are ye also yet without understanding?
ଜିସୁ କୟ୍ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ କାୟ୍ ଅଃବେ ହଃତେକ୍ ନଃବୁଜାସ୍?
17 do ye not understand that all that is going into the mouth doth pass into the belly, and into the drain is cast forth?
ଜାୟ୍ରି ସଃବୁ ଟଣ୍ଡ୍ ବାଟ୍ୟା ହୁରେଦ୍, ସେରି ହେଟ୍ ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍ଦ୍ ଆର୍ ହଃଦାୟ୍ ବାରାୟ୍ ଜାୟ୍ଦ୍, ଇରି କାୟ୍ ନଃବୁଜୁଲାସ୍?
18 but the things coming forth from the mouth from the heart do come forth, and these defile the man;
ମଃତର୍ ଟଣ୍ଡ୍ ବାଟ୍ୟା ଜାୟ୍ରି ସଃବୁ ବାରାୟ୍ଦ୍, ସେରି ଗଃର୍ବ୍ ବିତ୍ରେ ହୁଣି ବାରାୟ୍ଦ୍, ଆର୍ ସେରି ହଃକା ମାନାୟ୍କେ ବିଟାଳ୍ କଃରେଦ୍ ।
19 for out of the heart come forth evil thoughts, murders, adulteries, whoredoms, thefts, false witnessings, evil speakings:
ବଃଲେକ୍ ଗଃର୍ବ୍ ବିତ୍ରେ ହୁଣି କଃରାବ୍ ବାବ୍ନା, ନଃର୍ଅଃତ୍ୟା, ଦାରି କଃର୍ତାର୍, ଦାରି ମାୟ୍ଜି ଟାଣେ ଜାତାର୍, ଚର୍ କାମ୍, ମିଚ୍ ସାକି ଆର୍ ଲିନ୍ଦା କଃର୍ତାର୍ ବାରାୟ୍ଦ୍ ।
20 these are the things defiling the man; but to eat with unwashen hands doth not defile the man.'
ଇ ସଃବୁ ବିସୟ୍ ମାନାୟ୍କେ ବିଟାଳ୍ କଃରେଦ୍, ମଃତର୍ ରିତିବିଦି ହଃର୍କାରେ ନଃଦଉତା ଆତେ କାତାର୍ ମାନାୟ୍କେ ବିଟାଳ୍ ନଃକେରେ ।”
21 And Jesus having come forth thence, withdrew to the parts of Tyre and Sidon,
ଜିସୁ ସେ ଜଃଗାୟ୍ହୁଣି ବାରାୟ୍ ସର୍ ଆର୍ ସିଦନ୍ ହଲି ବାଟ ଗଃଲା ।
22 and lo, a woman, a Canaanitess, from those borders having come forth, did call to him, saying, 'Deal kindly with me, Sir — Son of David; my daughter is miserably demonized.'
ଆର୍ ସେତି ବାସା କଃର୍ତି ରିଲା ଗଟେକ୍ କିଣାନ୍ ଦେସାର୍ ମାୟ୍ଜି ଆୟ୍ଲି ଆର୍ ଆଉଲି ଅୟ୍ କାଉଁକେ ଦଃର୍ଲି, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଦାଉଦାର୍ ହୟ୍ସି, ମକେ ଦଃୟାକଃର୍, ମର୍ ଜିଇକେ ବୁତ୍ ଡଃସିଆଚେ, ଆର୍ ସେ ବଃଡେ କଃସ୍ଟ୍ ହାଉଁଲି ।”
23 And he did not answer her a word; and his disciples having come to him, were asking him, saying — 'Let her away, because she crieth after us;'
ମଃତର୍ ଜିସୁ ତାକ୍ ହଃଦେକ୍ ହେଁ ନଃକୟ୍ଲା । ସେତାକ୍ ଚେଲାମଃନ୍ ଆୟ୍ଲାୟ୍ ଆର୍ ଜିସୁକେ ଗଃଉଆରି କଃରି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍, “ଆକ୍ ଇତିହୁଣି ଚାଡି ଦେସ୍, ସେ ଜଃଉଅ, ବଃଲେକ୍ ଇ ମାୟ୍ଜି ଅଃମାର୍ ହଃଚେ ହଃଚେ ଆଉଲି ଅଃଉଁଲି ।”
24 and he answering said, 'I was not sent except to the lost sheep of the house of Israel.'
ମଃତର୍ ଜିସୁ କୟ୍ଲା, “ମୁଁୟ୍ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ବଃଉଁସାର୍ ଆଜ୍ଲା ମେଣ୍ଡାମଃନ୍କେ ଚାଡି କାର୍ ଗିନେ ହେଁ ନାସି ।”
25 And having come, she was bowing to him, saying, 'Sir, help me;'
ମଃତର୍ ସେ ମାୟ୍ଜି ଆୟ୍ଲି ଆର୍ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରି ଜୁଆର୍କଃରି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲି, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ମର୍ ଉହ୍କାର୍ କଃର୍ ।”
26 and he answering said, 'It is not good to take the children's bread, and to cast to the little dogs.'
ମଃତର୍ ଜିସୁ କୟ୍ଲା, “ହିଲାମଃନାର୍ କାତା କାଦିକ୍ କୁକୁର୍ମଃନାର୍ ଚଃମେ ହଃକାଉତାର୍ ନିକ ନାୟ୍ ।”
27 And she said, 'Yes, sir, for even the little dogs do eat of the crumbs that are falling from their lords' table;'
ମଃତର୍ ମାୟ୍ଜି କୟ୍ଲି, “ଅୟ୍ ମାପ୍ରୁ, ବଃଲେକ୍ କୁକୁର୍ମଃନ୍ ଅଃହ୍ଣାର୍ ସାଉକାରାର୍ ଟେବୁଲ୍ ଉହ୍ରେ ହୁଣି ଅଦୁର୍ଲା ଲିତା ସଃକ୍ଳିମଃନ୍ ବେଟି କାତି ।”
28 then answering, Jesus said to her, 'O woman, great [is] thy faith, let it be to thee as thou wilt;' and her daughter was healed from that hour.
ସେତାକ୍ ଜିସୁ ତାକ୍ କୟ୍ଲା, “ଏ ଆୟା, ତର୍ ବଃଡେ ବିସ୍ୱାସ୍, ତର୍ ଜଃନ୍କାର୍ ମଃନ୍ ତଃନ୍କାର୍ ଅଃଉଅ ।” ଆର୍ ସେଦାହ୍ରେ ତାର୍ ଜିସି ଉଜ୍ ଅୟ୍ଲି ।
29 And Jesus having passed thence, came nigh unto the sea of Galilee, and having gone up to the mountain, he was sitting there,
ଜିସୁ ସେ ଜଃଗା ଚାଡି ଗାଲିଲି ସଃମ୍ନ୍ଦ୍ ଚଃମେ ଆୟ୍ଲା । ଆର୍ ଡଙ୍ଗୁର୍ ଉହ୍ରେ ଜାୟ୍ ବଃସ୍ଲା ।
30 and there came to him great multitudes, having with them lame, blind, dumb, maimed, and many others, and they did cast them at the feet of Jesus, and he healed them,
ଆରେକ୍ ଗାଦେକ୍ ଲକ୍ ଚଟା, କଃଲା, କାଣା, ଗୁଲା, ବଃଇରା ଆର୍ ବିନ୍ବିନ୍ ରଗ୍ୟାମଃନ୍କେ ସଃଙ୍ଗେ ଦଃରି ଜିସୁର୍ ଚଃମେ ଆୟ୍ଲାୟ୍, ଆର୍ ସେମଃନ୍କେ ଜିସୁର୍ ହାଦ୍ ତଃଳେ ସଃଙ୍ଗାୟ୍ଲାୟ୍; ଆର୍ ଜିସୁ ସେମଃନ୍କେ ଉଜ୍ କଃଲା ।
31 so that the multitudes did wonder, seeing dumb ones speaking, maimed whole, lame walking, and blind seeing; and they glorified the God of Israel.
ଇ ରଃକମ୍ ଗୁଲାମଃନ୍ କଃତା କଃଉଁଲାୟ୍, କଲାମଃନ୍ ଉଜ୍ ଅଃଉଁଲାୟ୍, ଚଟାମଃନ୍ ଇଣ୍ଡୁଲାୟ୍ ଆର୍ କାଣାମଃନ୍ ଦଃକୁଲାୟ୍, ଇରି ଦଃକି ଲକ୍ମଃନ୍ କାବା ଅୟଃଲାୟ୍; ଆର୍ ଇସ୍ରାଏଲାର୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ଜଃଜ୍ମାନ୍ କଃଲାୟ୍ ।
32 And Jesus having called near his disciples, said, 'I have compassion upon the multitude, because now three days they continue with me, and they have not what they may eat; and to let them away fasting I will not, lest they faint in the way.'
ଆର୍, ଜିସୁ ତାର୍ ଚେଲାମଃନ୍କେ ଚଃମେ କୁଦି କୟ୍ଲା, “ଇ ଲକ୍ମଃନାର୍ ଉହ୍ରେ ମର୍ ଜିବନେ ଦଃୟା ଆସୁଲି, କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ ଇମଃନ୍ ତିନିଦିନ୍ ଅୟ୍ଲି ମର୍ ସଃଙ୍ଗେ ଆଚ୍ତି ଆର୍ ଇମଃନାର୍ ଟାଣେ କାୟ୍ରି ହେଁ କାଉଁକେ ନାୟ୍; କଃଡେବଃଳ୍ ବାଟେ ଜାତା ବଃଳ୍ ସେମଃନାର୍ ଜିବନ୍ ଉଡି ଜାୟ୍ଦ୍, ଇତାର୍ ଗିନେ ସେମଃନ୍କେ ବୁକାର୍ ହେଟେ ଚାଡି ଦେଉଁକେ ମର୍ ମଃନ୍ ନାୟ୍ ।”
33 And his disciples say to him, 'Whence to us, in a wilderness, so many loaves, as to fill so great a multitude?'
ଚେଲାମଃନ୍ ତାକ୍ କୟ୍ଲାୟ୍, “ଅଃତେକ୍ ଲକ୍ମଃନ୍କେ ଆଦାର୍ ହୁର୍ନେ କାଳାଉଁକେ ଅଃମିମଃନ୍ ଇ ଗାଉଁଗୁଡା କି ଲକ୍ବାକ୍ ନୟ୍ଲା ଟାଣେ କୁୟ୍ତି ହୁଣି ଅଃତେକ୍ ରୁଟି ମିଳାଉଁନ୍ଦ୍?”
34 And Jesus saith to them, 'How many loaves have ye?' and they said, 'Seven, and a few little fishes.'
ଜିସୁ ସେମଃନ୍କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ତୁମାର୍ ଟାଣେ କଃତିଗଟ୍ ରୁଟି ଆଚେ ।” ସେମଃନ୍ କୟ୍ଲାୟ୍, “ସାତ୍ଗଟ୍ ରୁଟି ଆର୍ କଃତିଗଟ୍ ସାନ୍ ମାଚ୍ ଆଚେ ।”
35 And he commanded the multitudes to sit down upon the ground,
ତାର୍ହଃଚେ ଜିସୁ ସେମଃନ୍କେ ବୁୟେଁ ବଃସୁକେ କୟ୍ଲା ।
36 and having taken the seven loaves and the fishes, having given thanks, he did break, and gave to his disciples, and the disciples to the multitude.
ଆର୍ ଜିସୁ ସେ ସାତ୍ଗଟ୍ ରୁଟି ଆର୍ ମାଚ୍କେ ଦଃରି ଇସ୍ୱର୍କେ ଦନ୍ୟବାଦ୍ ଦିଲା ଆର୍ ଚେଲାମଃନ୍କେ ଦିଲା; ଆର୍ ସେମଃନ୍ ଲକ୍ମଃନ୍କେ ବାଟାକଃରି ଦିଲାୟ୍ ।
37 And they did all eat, and were filled, and they took up what was over of the broken pieces seven baskets full,
ସଃବୁ ଲକ୍ମଃନ୍ ହେଟ୍ ହୁର୍ନେ କାୟ୍ଲାୟ୍ ଆର୍ ଚେଲାମଃନ୍ ଉବୁର୍ଲାର୍ ବାଙ୍ଗ୍ଲା ରୁଟି ବେଟି ସାତ୍ ଡଃଲା ବଃର୍ତି କଃଲାୟ୍ ।
38 and those eating were four thousand men, apart from women and children.
କାତା ଲକ୍ମଃନ୍ ମାୟ୍ଜି ଆର୍ ସାନ୍ ହିଲାମଃନ୍କେ ଚାଡି ଚାରି ଆଜାର୍ ଅଃଣ୍ଡ୍ରାଲକ୍ ରିଲାୟ୍ ।
39 And having let away the multitudes, he went into the boat, and did come to the borders of Magdala.
ଇତାର୍ହଃଚେ ଜିସୁ ଲକ୍ମଃନ୍କେ ସେଲ ଚାଡି ଦିଲା ଆର୍ ଡଙ୍ଗାୟ୍ ଚଃଗି ମଗ୍ଦାନ୍ ସଃନ୍ଦି ଲଃଗେ ଆୟ୍ଲା ।