< Luke 20 >
1 And it came to pass, on one of those days, as he is teaching the people in the temple, and proclaiming good news, the chief priests and the scribes, with the elders, came upon [him],
A pewnego [dnia], gdy nauczał ludzi w świątyni i głosił ewangelię, nadeszli naczelni kapłani i uczeni w Piśmie wraz ze starszymi;
2 and spake unto him, saying, 'Tell us by what authority thou dost these things? or who is he that gave to thee this authority?'
I zapytali go: Powiedz nam, jakim prawem to czynisz? Albo kim jest [ten], kto dał ci tę władzę?
3 And he answering said unto them, 'I will question you — I also — one thing, and tell me:
A on im odpowiedział: I ja was spytam o jedną rzecz. Powiedzcie mi:
4 the baptism of John, from heaven was it, or from men?'
Chrzest Jana pochodził z nieba czy od ludzi?
5 And they reasoned with themselves, saying — 'If we may say, From heaven, he will say, Wherefore, then, did ye not believe him?
A oni zastanawiali się między sobą i mówili: Jeśli powiemy, że z nieba, zapyta: Czemu więc mu nie uwierzyliście?
6 and if we may say, From men, all the people will stone us, for they are having been persuaded John to be a prophet.'
Jeśli zaś powiemy, że od ludzi, wszyscy nas ukamienują, bo są przekonani, że Jan był prorokiem.
7 And they answered, that they knew not whence [it was],
I odpowiedzieli, że nie wiedzą, skąd [pochodził].
8 and Jesus said to them, 'Neither do I say to you by what authority I do these things.'
Wtedy Jezus im powiedział: To i ja wam nie powiem, jakim prawem to czynię.
9 And he began to speak unto the people this simile: 'A certain man planted a vineyard, and gave it out to husbandmen, and went abroad for a long time,
I zaczął mówić do ludzi taką przypowieść: Pewien człowiek założył winnicę, wydzierżawił ją rolnikom i wyjechał na dłuższy czas.
10 and at the season he sent unto the husbandmen a servant, that from the fruit of the vineyard they may give to him, but the husbandmen having beat him, did send [him] away empty.
A [we właściwym] czasie posłał sługę do rolników, aby mu dali [część] plonów winnicy. Lecz oni go pobili i odesłali z niczym.
11 'And he added to send another servant, and they that one also having beaten and dishonoured, did send away empty;
Ponownie posłał innego sługę, ale oni i tego pobili, znieważyli i odesłali z niczym.
12 and he added to send a third, and this one also, having wounded, they did cast out.
Posłał jeszcze trzeciego, a oni również jego poranili i wyrzucili.
13 'And the owner of the vineyard said, What shall I do? I will send my son — the beloved, perhaps having seen this one, they will do reverence;
Wtedy pan winnicy powiedział: Co [mam] zrobić? Poślę mego umiłowanego syna, może go uszanują, gdy go zobaczą.
14 and having seen him, the husbandmen reasoned among themselves, saying, This is the heir; come, we may kill him, that the inheritance may become ours;
Lecz gdy rolnicy go zobaczyli, naradzali się między sobą i mówili: To jest dziedzic. Chodźmy, zabijmy go, a dziedzictwo będzie nasze.
15 and having cast him outside of the vineyard, they killed [him]; what, then, shall the owner of the vineyard do to them?
I wyrzuciwszy go z winnicy, zabili. Cóż więc zrobi z nimi pan winnicy?
16 He will come, and destroy these husbandmen, and will give the vineyard to others.' And having heard, they said, 'Let it not be!'
Przyjdzie i wytraci tych rolników, a winnicę odda innym. Gdy oni to usłyszeli, powiedzieli: Nie daj Boże!
17 and he, having looked upon them, said, 'What, then, is this that hath been written: A stone that the builders rejected — this became head of a corner?
Lecz on spojrzał na nich i zapytał: Cóż więc znaczy to, co jest napisane: Kamień, który odrzucili budujący, stał się kamieniem węgielnym?
18 every one who hath fallen on that stone shall be broken, and on whom it may fall, it will crush him to pieces.'
Każdy, kto upadnie na ten kamień, roztrzaska się, a na kogo on upadnie, zmiażdży go.
19 And the chief priests and the scribes sought to lay hands on him in that hour, and they feared the people, for they knew that against them he spake this simile.
W tej właśnie godzinie naczelni kapłani i uczeni w Piśmie starali się dostać go w swoje ręce, ale bali się ludu. Zrozumieli bowiem, że przeciwko nim powiedział tę przypowieść.
20 And, having watched [him], they sent forth liers in wait, feigning themselves to be righteous, that they might take hold of his word, to deliver him up to the rule and to the authority of the governor,
Obserwowali go więc i posłali szpiegów, którzy udawali sprawiedliwych, aby go złapać za słowo, a potem wydać władzy i mocy namiestnika.
21 and they questioned him, saying, 'Teacher, we have known that thou dost say and teach rightly, and dost not accept a person, but in truth the way of God dost teach;
I zapytali go: Nauczycielu, wiemy, że dobrze mówisz i uczysz, i nie masz względu na osobę, lecz drogi Bożej w prawdzie nauczasz.
22 Is it lawful to us to give tribute to Caesar or not?'
Czy wolno nam płacić podatek cesarzowi, czy nie?
23 And he, having perceived their craftiness, said unto them, 'Why me do ye tempt?
Ale on, przejrzawszy ich podstęp, powiedział do nich: Czemu wystawiacie mnie na próbę?
24 shew me a denary; of whom hath it an image and superscription?' and they answering said, 'Of Caesar:'
Pokażcie mi grosz. Czyj nosi wizerunek i napis? I odpowiedzieli: Cesarza.
25 and he said to them, 'Give back, therefore, the things of Caesar to Caesar, and the things of God to God;'
Wtedy on im powiedział: Oddajcie więc cesarzowi to, co należy do cesarza, a Bogu to, co należy do Boga.
26 and they were not able to take hold on his saying before the people, and having wondered at his answer, they were silent.
I nie mogli [go] złapać za słowo w obecności ludu. Zdziwieni jego odpowiedzią, zamilkli.
27 And certain of the Sadducees, who are denying that there is a rising again, having come near, questioned him,
Wówczas przyszli niektórzy z saduceuszy, którzy twierdzą, że nie ma zmartwychwstania, i pytali go:
28 saying, 'Teacher, Moses wrote to us, If any one's brother may die, having a wife, and he may die childless — that his brother may take the wife, and may raise up seed to his brother.
Nauczycielu, Mojżesz nam napisał: Jeśli czyjś brat umrze, mając żonę, a umrze bezdzietnie, to jego brat ma pojąć jego żonę i wzbudzić potomstwo swemu bratu.
29 'There were, then, seven brothers, and the first having taken a wife, died childless,
Było więc siedmiu braci, z których pierwszy ożenił się i umarł bezdzietnie.
30 and the second took the wife, and he died childless,
I ożenił się z nią drugi, lecz i ten umarł bezdzietnie.
31 and the third took her, and in like manner also the seven — they left not children, and they died;
Potem ożenił się z nią także trzeci, podobnie aż do siódmego, a nie zostawiwszy dzieci, poumierali.
32 and last of all died also the woman:
W końcu umarła też ta kobieta.
33 in the rising again, then, of which of them doth she become wife? — for the seven had her as wife.'
Żoną którego z nich będzie więc przy zmartwychwstaniu? Siedmiu bowiem miało ją za żonę.
34 And Jesus answering said to them, 'The sons of this age do marry and are given in marriage, (aiōn )
Wtedy Jezus im odpowiedział: Dzieci tego świata żenią się i za mąż wychodzą. (aiōn )
35 but those accounted worthy to obtain that age, and the rising again that is out of the dead, neither marry, nor are they given in marriage; (aiōn )
Lecz ci, którzy są [uznani za] godnych dostąpienia tamtego świata i powstania z martwych, ani się żenić nie będą, ani za mąż wychodzić. (aiōn )
36 for neither are they able to die any more — for they are like messengers — and they are sons of God, being sons of the rising again.
Nie mogą bowiem więcej umrzeć, bo są równi aniołom i będąc dziećmi zmartwychwstania, są dziećmi Bożymi.
37 'And that the dead are raised, even Moses shewed at the Bush, since he doth call the Lord, the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob;
A że umarli zmartwychwstaną, to i Mojżesz pokazał przy krzaku, gdy nazywa Pana Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba.
38 and He is not a God of dead men, but of living, for all live to Him.'
Bóg przecież nie jest [Bogiem] umarłych, lecz żywych, bo dla niego wszyscy żyją.
39 And certain of the scribes answering said, 'Teacher, thou didst say well;'
Wtedy niektórzy z uczonych w Piśmie odezwali się: Nauczycielu, dobrze powiedziałeś.
40 and no more durst they question him anything.
I nie śmieli go już o nic pytać.
41 And he said unto them, 'How do they say the Christ to be son of David,
On zaś powiedział do nich: Jak [to jest], że mówią, iż Chrystus jest synem Dawida?
42 and David himself saith in the Book of Psalms, The Lord said to my lord, Sit thou on my right hand,
A sam Dawid mówi w Księdze Psalmów: Powiedział Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy;
43 till I shall make thine enemies thy footstool;
Aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy.
44 David, then, doth call him lord, and how is he his son?'
Jeśli więc Dawid nazywa go Panem, to jakże [może] być jego synem?
45 And, all the people hearing, he said to his disciples,
A gdy wszyscy ludzie słuchali, powiedział do swoich uczniów:
46 'Take heed of the scribes, who are wishing to walk in long robes, and are loving salutations in the markets, and first seats in the synagogues, and first couches in the suppers,
Strzeżcie się uczonych w Piśmie, którzy lubią chodzić w długich szatach, kochają pozdrowienia na rynkach, pierwsze krzesła w synagogach i pierwsze miejsca na ucztach.
47 who devour the houses of the widows, and for a pretence make long prayers, these shall receive more abundant judgment.'
Pożerają oni domy wdów i dla pozoru odprawiają długie modlitwy. Ci otrzymają surowszy wyrok.