< Judges 6 >
1 And the sons of Israel do the evil thing in the eyes of Jehovah, and Jehovah giveth them into the hand of Midian seven years,
Gihimo sa katawhan sa Israel ang daotan diha sa atubangan ni Yahweh, ug gihatag niya sila ngadto sa kamot sa Midian sulod sa pito ka mga tuig.
2 and the hand of Midian is strong against Israel, from the presence of Midian have the sons of Israel made for themselves the flowings which [are] in the mountains, and the caves, and the strongholds.
Ang gahom sa Midian nagdaogdaog sa Israel. Tungod sa Midian, naghimo ug mga silonganan ang katawhan sa Israel alang sa ilang kaugalingon didto sa mga lungib sa kabungtoran, mga langob, ug sa mga lig-ong patukoranan.
3 And it hath been, if Israel hath sowed, that Midian hath come up, and Amalek, and the sons of the east, yea, they have come up against him,
Nahitabo kini sa bisan unsang taknaa nga magtanom ang mga Israelita, ang mga Midianhon, mga Amalekanhon ug ang katawhan gikan sa sidlakan mosulong sa mga Israelita.
4 and encamp against them, and destroy the increase of the land till thine entering Gaza; and they leave no sustenance in Israel, either sheep, or ox, or ass;
Magkampo ang ilang kasundalohan didto sa yuta ug daoton ang mga tanom, hangtod sa Gaza. Wala silay ibilin nga pagkaon sa Israel, ug walay mga karnero, ni mga baka o mga asno.
5 for they and their cattle come up, with their tents; they come in as the fulness of the locust for multitude, and of them and of their cattle there is no number, and they come into the land to destroy it.
Sa dihang moabot sila ug ang ilang mga binuhi ug mga tolda, sama sila sa nagpanon nga mga dulon, ug dili gayod maihap ang katawhan niini o bisan pa ang ilang mga kamelyo. Gisulong nila ang yuta aron sa paglaglag niini.
6 And Israel is very weak from the presence of Midian, and the sons of Israel cry unto Jehovah.
Gihasol pag-ayo sa Midian ang mga Israelita hangtod nga ang katawhan sa Israel nagpakitabang na kang Yahweh.
7 And it cometh to pass when the sons of Israel have cried unto Jehovah, concerning Midian,
Sa dihang nanawag kang Yahweh ang katawhan sa Israel tungod sa Midian,
8 that Jehovah sendeth a man, a prophet, unto the sons of Israel, and he saith to them, 'Thus said Jehovah, God of Israel, I — I have brought you up out of Egypt, and I bring you out from a house of servants,
nagpadala si Yahweh ug propeta ngadto sa katawhan sa Israel. Miingon ang propeta kanila, “Mao kini ang giingon ni Yahweh, ang Dios sa Israel: 'Gidala ko kamo gikan sa Ehipto; gipagawas ko kamo gikan sa balay sa pagkaulipon.
9 and I deliver you out of the hand of the Egyptians, and out of the hand of all your oppressors, and I cast them out from your presence, and I give to you their land,
Giluwas ko kamo gikan sa kamot sa mga Ehiptohanon, ug sa kamot sa tanang nagdaogdaog kaninyo. Gipalayo ko sila gikan kaninyo, ug gihatag ko kaninyo ang ilang yuta.
10 and I say to you, I [am] Jehovah your God, ye do not fear the gods of the Amorite in whose land ye are dwelling: — and ye have not hearkened to My voice.'
Miingon ako kaninyo, “Ako si Yahweh nga inyong Dios; gimandoan ko kamo nga dili mosimba sa mga dios sa Amorihanon, sa yuta nga inyong gipuy-an.” Apan wala kamo mituman sa akong tingog.'”
11 And the messenger of Jehovah cometh and sitteth under the oak which [is] in Ophrah, which [is] to Joash the Abi-Ezrite, and Gideon his son is beating out wheat in the wine-press, to remove [it] from the presence of the Midianites;
Karon miabot ang manulonda ni Yahweh ug milingkod ilalom sa tugas nga kahoy sa Ofra, nga gipanag-iyahan ni Joas (ang Abiezeranhon), samtang si Gideon, anak nga lalaki ni Joas, naglain sa trigo pinaagi sa paghapak niini ngadto sa salog, diha sa pug-anan sa ubas—aron sa pagtago niini gikan sa mga Midianhon.
12 and the messenger of Jehovah appeareth unto him, and saith unto him, 'Jehovah [is] with thee, O mighty one of valour.'
Mitungha ang manulonda ni Yahweh ug miingon kaniya, “Nag-uban si Yahweh kanimo, kusgan ka nga manggugubat!”
13 And Gideon saith unto him, 'O, my lord — and Jehovah is with us! — and why hath all this found us? and where [are] all His wonders which our fathers recounted to us, saying, Hath not Jehovah brought us up out of Egypt? and now Jehovah hath left us, and doth give us into the hand of Midian.'
Miingon si Gideon kaniya, “O, akong agalon, kung si Yahweh uban kanamo, nganong nahitabo man kining tanan kanamo? Asa naman kadtong tanan nga kahibulongang mga buhat nga giingon kanamo sa among mga amahan, sa dihang miingon sila, 'Wala ba kita gidala ni Yahweh gikan sa Ehipto?' Apan karon gisalikway kami ni Yahweh ug gihatag kami sa kamot sa Midian.”
14 And Jehovah turneth unto him and saith, 'Go in this — thy power; and thou hast saved Israel out of the hand of Midian — have not I sent thee.'
Mitan-aw si Yahweh kaniya ug miingon, “Gamita ang kusog nga anaa nang daan diha kanimo. Luwasa ang Israel gikan sa kamot sa Midian. Wala ko ba ikaw gipadala?”
15 And he saith unto him, 'O, my lord, wherewith do I save Israel? lo, my chief [is] weak in Manasseh, and I the least in the house of my father.'
Miingon si Gideon kaniya, “Palihog, Ginoo, unsaon ko man pagluwas ang Israel? Tan-awa, ang akong pamilya maoy labing huyang sa Manases, ug ako ang labing ubos sa panimalay sa akong amahan.”
16 And Jehovah saith unto him, 'Because I am with thee — thou hast smitten the Midianites as one man.'
Miingon si Yahweh kaniya, “Mag-uban ako kanimo, ug pildihon mo ang tibuok kasundalohang Midianhon isip usa ka tawo.”
17 And he saith unto Him, 'If, I pray Thee, I have found grace in Thine eyes, then Thou hast done for me a sign that Thou art speaking with me.
Miingon si Gideon kaniya, “Kung nahimuot ka kanako, hatagi ako ug timailhan nga ikaw mao ang nakig-istorya kanako.
18 Move not, I pray Thee, from this, till my coming in unto Thee, and I have brought out my present, and put it before Thee;' and he saith, 'I — I do abide till thy return.'
Palihog, ayaw paghawa dinhi, hangtod nga moabot ako kanimo ug magdala sa akong gasa ug andamon kini sa imong atubangan.” Miingon si Yahweh, “Hulaton ko ikaw hangtod nga mobalik ka.”
19 And Gideon hath gone in, and prepareth a kid of the goats, and of an ephah of flour unleavened things; the flesh he hath put in a basket, and the broth he hath put in a pot, and he bringeth out unto Him, unto the place of the oak, and bringeth [it] nigh.
Milakaw si Gideon ug nag-andam ug nating kanding ug gikan sa usa ka efa sa harina nagbuhat siya ug tinapay nga walay patubo. Gibutang niya ang karne sa sudlanan, ug gibutang niya ang sabaw sa kolon ug gidala kini kaniya ilalom sa tugas nga kahoy, ug gihalad kini.
20 And the messenger of God saith unto him, 'Take the flesh and the unleavened things, and place on this rock — and the broth pour out;' and he doth so.
Miingon ang manulonda sa Dios kaniya, “Kuhaa ang karne ug ang tinapay nga walay patubo ug ibutang kini niining bato, ug ibubo ang sabaw ibabaw niini.” Ug gibuhat kini ni Gideon.
21 And the messenger of Jehovah putteth forth the end of the staff which [is] in His hand, and cometh against the flesh, and against the unleavened things, and the fire goeth up out of the rock and consumeth the flesh and the unleavened things — and the messenger of Jehovah hath gone from his eyes.
Unya ang manulonda ni Yahweh mikab-ot sa tumoy sa iyang sungkod nga anaa sa iyang kamot. Pinaagi niini gihikap niya ang unod ug ang tinapay nga walay patubo; mitungha ang kalayo diha sa bato ug misunog sa karne ug sa tinapay nga walay patubo. Unya nawala ang manulonda ni Yahweh ug wala na kini nakita ni Gideon.
22 And Gideon seeth that He [is] a messenger of Jehovah, and Gideon saith, 'Alas, Lord Jehovah! because that I have seen a messenger of Jehovah face to face!'
Nasabtan ni Gideon nga kini mao ang manulonda ni Yahweh. Miingon si Gideon, “A, Ginoong Yahweh! Nakita ko nawong sa nawong ang manulonda ni Yahweh!”
23 And Jehovah saith to him, 'Peace to thee; fear not; thou dost not die.'
Miingon si Yahweh kaniya, “Ang kalinaw diha kanimo! Ayaw kahadlok, dili ka mamatay.”
24 And Gideon buildeth there an altar to Jehovah, and calleth it Jehovah-Shalom, unto this day it [is] yet in Ophrah of the Abi-Ezrites.
Busa nagtukod si Gideon ug halaran ngadto kang Yahweh. Ginganlan niya kini, “Si Yahweh ang Kalinaw.” Hangtod karon nga adlaw nagbarog gihapon kini sa Ofra sa banay ni Abiezer.
25 And it cometh to pass, on that night, that Jehovah saith to him, 'Take the young ox which [is] to thy father, and the second bullock of seven years, and thou hast thrown down the altar of Baal which [is] to thy father, and the shrine which [is] by it thou dost cut down,
Niadtong gabhiona miingon si Yahweh kaniya, “Dad-a ang torong baka sa imong amahan, ug ang ikaduhang torong baka nga pito ka tuig ang pangidaron, ug gub-a ang halaran ni Baal nga gipanag-iyahan sa imong amahan, ug putla ang Ashera nga anaa sa tapad niini.
26 and thou hast built an altar to Jehovah thy God on the top of this stronghold, by the arrangement, and hast taken the second bullock, and caused to ascend a burnt-offering with the wood of the shrine which thou cuttest down.'
Pagtukod ug halaran kang Yahweh nga imong Dios sa kinatumyan niining dapit nga dalangpanan, ug tukora kini sa husto nga paagi. Ihalad ang ikaduhang torong baka ingon nga halad sinunog, gamit ang kahoy nga gikan sa Ashera nga imong giputol.
27 And Gideon taketh ten men of his servants, and doth as Jehovah hath spoken unto him, and it cometh to pass, because he hath been afraid of the house of his father, and the men of the city, to do [it] by day, that he doth [it] by night.
Busa nagkuha si Gideon ug napulo niya ka mga sulugoon ug gibuhat ang gisugo ni Yahweh kaniya. Apan tungod kay nahadlok siya pag-ayo sa panimalay sa iyang amahan ug sa katawhan sa lungsod nga magbuhat niini panahon sa adlaw, gibuhat niya kini sa kagabhion.
28 And the men of the city rise early in the morning, and lo, broken down hath been the altar of Baal, and the shrine which is by it hath been cut down, and the second bullock hath been offered on the altar which is built.
Pagkabuntag sa dihang namangon ang katawhan sa lungsod, nabungkag na ang halaran ni Baal, ug naputol na ang Ashera nga tapad niini, ug ang ikaduhang torong baka gihalad sa halaran nga gitukod.
29 And they say one to another, 'Who hath done this thing?' and they inquire and seek, and they say, 'Gideon son of Joash hath done this thing.'
Miingon sa usag usa ang katawhan sa siyudad, “Kinsa may nagbuhat niini?” Sa dihang nakigsulti sila sa uban ug nangita sa mga tubag, miingon sila, “Si Gideon nga anak nga lalaki ni Joas ang nagbuhat niining butanga.”
30 And the men of the city say unto Joash, 'Bring out thy son, and he dieth, because he hath broken down the altar of Baal, and because he hath cut down the shrine which [is] by it.'
Unya miingon kang Joas ang katawhan sa lungsod, “Ipagawas ang imong anak nga lalaki aron mahukman ug kamatayon, tungod kay iyang gibungkag ang halaran ni Baal, ug tungod kay giputol niya ang Ashera tapad niini.”
31 And Joash saith to all who have stood against him, 'Ye, do ye plead for Baal? ye — do ye save him? he who pleadeth for him is put to death during the morning; if he [is] a god he himself doth plead against him, because he hath broken down his altar.'
Miingon si Joas sa tanan nga nakigbatok kaniya, “Makig-away ba kamo alang kang Baal? Luwason ba ninyo siya? Kung kinsa man ang makig-away alang kaniya, patya siya samtang buntag pa. Kung dios si Baal, pasagdi siya nga manalipod sa iyang kaugalingon kung adunay usa ka tawo nga mobungkag sa iyang halaran.”
32 And he calleth him, on that day, Jerubbaal, saying, 'The Baal doth plead against him, because he hath broken down his altar.'
Busa niadtong adlawa gitawag nila si Gideon nga “Jerub Baal,” tungod kay miingon siya, “Pasagdi si Baal nga manalipod sa iyang kaugalingon batok kaniya,” tungod kay gibuak ni Gideon ang halaran ni Baal.
33 And all Midian and Amalek and the sons of the east have been gathered together, and pass over, and encamp in the valley of Jezreel,
Karon nagtigom ang tanang Midianhon, mga Amalekanhon, ug ang katawhan sa sidlakan. Mitabok sila sa Jordan ug nagtolda sa walog sa Jezreel.
34 and the Spirit of Jehovah hath clothed Gideon, and he bloweth with a trumpet, and Abi-Ezer is called after him;
Apan mikunsad ang Espiritu ni Yahweh kang Gideon, gipatingog ni Gideon ang trumpeta, sa pagtawag sa banay ni Abiezer, aron mosunod sila kaniya.
35 and messengers he hath sent into all Manasseh, and it also is called after him; and messengers he hath sent into Asher, and into Zebulun, and into Naphtali, and they come up to meet them.
Nagpadala siya ug mga mensahero sa tibuok Manases, ug sila usab, gitawag usab aron pagsunod kaniya. Nagpadala usab siya ug mga mensahero sa Asher, Zebulun, ug Neftali, ug mitungas sila aron sa pagtagbo kaniya.
36 And Gideon saith unto God, 'If Thou art Saviour of Israel by my hand, as Thou hast spoken,
Miingon si Gideon sa Dios, “Kung gamiton mo ako aron pagluwas sa Israel, sama sa imong giingon—
37 lo, I am placing the fleece of wool in the threshing-floor: if dew is on the fleece alone, and on all the earth drought — then I have known that Thou dost save Israel by my hand, as Thou hast spoken;'
Tan-awa, ibutang ko ang balahibo sa karnero sa salog sa giokanan. Kung ang balahibo lamang ang adunay yamog, ug uga ang yuta, masayran ko unya nga gamiton mo ako aron sa pagluwas sa Israel, sumala sa imong giingon.”
38 and it is so, and he riseth early on the morrow, and presseth the fleece, and wringeth dew out of the fleece — the fulness of the bowl, of water.
Mao kini ang nahitabo—mibangon ug sayo si Gideon pagkaugma, gipug-an niya ang balahibo sa karnero, ug napuga ang yamog gikan sa balahibo sa karnero, igo aron makapuno ug usa ka yahong nga tubig.
39 And Gideon saith unto God, 'Let not Thine anger burn against me, and I speak only this time; let me try, I pray Thee, only this time with the fleece — let there be, I pray Thee, drought on the fleece alone, and on all the earth let there be dew.'
Unya miingon si Gideon ngadto sa Dios, “Ayaw kasuko kanako, mosulti ako sa makausa pa. Palihog tugoti ako sa pagsulay pag-usab gamit ang balahibo sa karnero. Niining higayona paugaha ang balahibo sa karnero, ug himoa nga basa sa yamog ang tanang yuta palibot niini.
40 And God doth so on that night, and there is drought on the fleece alone, and on all the earth there hath been dew.
Gibuhat sa Dios ang gipangayo niya niadtong gabhiona. Uga ang balahibo sa karnero, ug adunay yamog ang tanang yuta sa palibot niini.