John 11
1 And there was a certain one ailing, Lazarus, from Bethany, of the village of Mary and Martha her sister —
A był chory pewien [człowiek], Łazarz z Betanii, z miasteczka Marii i jej siostry Marty.
2 and it was Mary who did anoint the Lord with ointment, and did wipe his feet with her hair, whose brother Lazarus was ailing —
A to była ta Maria, która namaściła Pana maścią i wycierała jego nogi swoimi włosami. Jej to brat, Łazarz, chorował.
3 therefore sent the sisters unto him, saying, 'Sir, lo, he whom thou dost love is ailing;'
Siostry więc posłały do niego [wiadomość]: Panie, oto ten, którego miłujesz, choruje.
4 and Jesus having heard, said, 'This ailment is not unto death, but for the glory of God, that the Son of God may be glorified through it.'
A gdy Jezus to usłyszał, powiedział: Ta choroba nie jest na śmierć, ale na chwałę Bożą, aby przez nią był uwielbiony Syn Boży.
5 And Jesus was loving Martha, and her sister, and Lazarus,
Jezus zaś miłował Martę i jej siostrę, i Łazarza.
6 when, therefore, he heard that he is ailing, then indeed he remained in the place in which he was two days,
A gdy usłyszał, że choruje, został jeszcze dwa dni w miejscu, w którym przebywał.
7 then after this, he saith to the disciples, 'We may go to Judea again;'
Lecz potem powiedział do swoich uczniów: Chodźmy znowu do Judei.
8 the disciples say to him, 'Rabbi, now were the Jews seeking to stone thee, and again thou dost go thither!'
Uczniowie mu powiedzieli: Mistrzu, Żydzi dopiero co usiłowali cię ukamienować, a znowu tam idziesz?
9 Jesus answered, 'Are there not twelve hours in the day? if any one may walk in the day, he doth not stumble, because the light of this world he doth see;
Jezus odpowiedział: Czyż dzień nie ma dwunastu godzin? Jeśli ktoś chodzi we dnie, nie potknie się, bo widzi światłość tego świata.
10 and if any one may walk in the night, he stumbleth, because the light is not in him.'
A jeśli ktoś chodzi w nocy, potknie się, bo nie ma w nim światłości.
11 These things he said, and after this he saith to them, 'Lazarus our friend hath fallen asleep, but I go on that I may awake him;'
To powiedział, a potem dodał: Łazarz, nasz przyjaciel, śpi, ale idę, aby obudzić go ze snu.
12 therefore said his disciples, 'Sir, if he hath fallen asleep, he will be saved;'
Wtedy jego uczniowie powiedzieli: Panie, jeśli śpi, będzie zdrowy.
13 but Jesus had spoken about his death, but they thought that about the repose of sleep he speaketh.
Ale Jezus mówił o jego śmierci, lecz oni myśleli, że mówił o zaśnięciu [zwykłym] snem.
14 Then, therefore, Jesus said to them freely, 'Lazarus hath died;
Wówczas Jezus powiedział im otwarcie: Łazarz umarł.
15 and I rejoice, for your sake, (that ye may believe, ) that I was not there; but we may go to him;'
I ze względu na was raduję się, że mnie tam nie było, abyście uwierzyli. Ale chodźmy do niego.
16 therefore said Thomas, who is called Didymus, to the fellow-disciples, 'We may go — we also, that we may die with him,'
Wtedy Tomasz, zwany Didymos, powiedział do współuczniów: Chodźmy i my, aby z nim umrzeć.
17 Jesus, therefore, having come, found him having been four days already in the tomb.
Kiedy Jezus przyszedł, zastał go już cztery dni leżącego w grobie.
18 And Bethany was nigh to Jerusalem, about fifteen furlongs off,
A Betania była niedaleko Jerozolimy, [w odległości] około piętnastu stadiów.
19 and many of the Jews had come unto Martha and Mary, that they might comfort them concerning their brother;
A wielu Żydów przyszło do Marty i Marii, aby je pocieszyć po [stracie] brata.
20 Martha, therefore, when she heard that Jesus doth come, met him, and Mary kept sitting in the house.
Gdy Marta usłyszała, że Jezus nadchodzi, wybiegła mu naprzeciw. Ale Maria siedziała w domu.
21 Martha, therefore, said unto Jesus, 'Sir, if thou hadst been here, my brother had not died;
I powiedziała Marta do Jezusa: Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.
22 but even now, I have known that whatever thou mayest ask of God, God will give to thee;'
Ale i teraz wiem, że Bóg da tobie, o cokolwiek go poprosisz.
23 Jesus saith to her, 'Thy brother shall rise again.'
Jezus jej odpowiedział: Twój brat zmartwychwstanie.
24 Martha saith to him, 'I have known that he will rise again, in the rising again in the last day;'
Marta mu powiedziała: Wiem, że zmartwychwstanie przy zmartwychwstaniu w dniu ostatecznym.
25 Jesus said to her, 'I am the rising again, and the life; he who is believing in me, even if he may die, shall live;
I powiedział do niej Jezus: Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto we mnie wierzy, choćby i umarł, będzie żył.
A każdy, kto żyje i wierzy we mnie, nigdy nie umrze. Czy wierzysz w to? (aiōn g165)
27 believest thou this?' she saith to him, 'Yes, sir, I have believed that thou art the Christ, the Son of God, who is coming to the world.'
Odpowiedziała mu: Tak, Panie. Ja uwierzyłam, że ty jesteś Chrystusem, Synem Bożym, który miał przyjść na świat.
28 And these things having said, she went away, and called Mary her sister privately, saying, 'The Teacher is present, and doth call thee;'
A to powiedziawszy, poszła i potajemnie zawołała swoją siostrę Marię, i powiedziała: Jest tu Nauczyciel i woła cię.
29 she, when she heard, riseth up quickly, and doth come to him;
Gdy tylko ona to usłyszała, zaraz wstała i poszła do niego.
30 and Jesus had not yet come to the village, but was in the place where Martha met him;
A Jezus jeszcze nie wszedł do miasteczka, lecz był na tym miejscu, gdzie Marta wyszła mu naprzeciw.
31 the Jews, therefore, who were with her in the house, and were comforting her, having seen Mary that she rose up quickly and went forth, followed her, saying — 'She doth go away to the tomb, that she may weep there.'
Wtedy Żydzi, którzy byli z nią w domu i pocieszali ją, widząc, że Maria szybko wstała i wyszła, poszli za nią, mówiąc: Idzie do grobu, aby tam płakać.
32 Mary, therefore, when she came where Jesus was, having seen him, fell at his feet, saying to him, 'Sir, if thou hadst been here, my brother had not died;'
A gdy Maria przyszła tam, gdzie był Jezus, ujrzała go, przypadła mu do nóg i powiedziała: Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.
33 Jesus, therefore, when he saw her weeping, and the Jews who came with her weeping, did groan in the spirit, and troubled himself, and he said,
Kiedy Jezus zobaczył ją płaczącą i płaczących Żydów, którzy z nią przyszli, rozrzewnił się w duchu i zasmucił się.
34 'Where have ye laid him?' they say to him, 'Sir, come and see;'
I zapytał: Gdzie go położyliście? Odpowiedzieli mu: Panie, chodź i zobacz.
35 Jesus wept.
I Jezus zapłakał.
36 The Jews, therefore, said, 'Lo, how he was loving him!'
Wtedy Żydzi powiedzieli: Patrzcie, jak go miłował.
37 and certain of them said, 'Was not this one, who did open the eyes of the blind man, able to cause that also this one might not have died?'
A niektórzy z nich mówili: Czyż ten, który otworzył oczy ślepego, nie mógł sprawić, aby on nie umarł?
38 Jesus, therefore, again groaning in himself, cometh to the tomb, and it was a cave, and a stone was lying upon it,
Jezus zaś [ponownie] się rozrzewnił i przyszedł do grobu. Była to jaskinia, a u jej [wejścia] był położony kamień.
39 Jesus saith, 'Take ye away the stone;' the sister of him who hath died — Martha — saith to him, 'Sir, already he stinketh, for he is four days dead;'
I powiedział Jezus: Usuńcie ten kamień. Powiedziała do niego Marta, siostra zmarłego: Panie, już cuchnie, bo od czterech dni [leży] w grobie.
40 Jesus saith to her, 'Said I not to thee, that if thou mayest believe, thou shalt see the glory of God?'
Jezus jej rzekł: Czyż nie powiedziałem ci, że jeśli uwierzysz, ujrzysz chwałę Bożą?
41 They took away, therefore, the stone where the dead was laid, and Jesus lifted his eyes upwards, and said, 'Father, I thank Thee, that Thou didst hear me;
Wtedy usunęli kamień [z miejsca], gdzie był położony zmarły. Jezus zaś podniósł oczy w górę i powiedział: Ojcze, dziękuję ci, że mnie wysłuchałeś.
42 and I knew that Thou always dost hear me, but, because of the multitude that is standing by, I said [it], that they may believe that Thou didst send me.'
A ja wiedziałem, że mnie zawsze wysłuchujesz, ale powiedziałem to ze względu na stojących wokoło ludzi, aby uwierzyli, że ty mnie posłałeś.
43 And these things saying, with a loud voice he cried out, 'Lazarus, come forth;'
Gdy to powiedział, zawołał donośnym głosem: Łazarzu, wyjdź na zewnątrz!
44 and he who died came forth, being bound feet and hands with grave-clothes, and his visage with a napkin was bound about; Jesus saith to them, 'Loose him, and suffer to go.'
I wyszedł ten, który umarł, mając ręce i nogi powiązane opaskami, a twarz obwiązaną chustką. Powiedział do nich Jezus: Rozwiążcie go i pozwólcie mu odejść.
45 Many, therefore, of the Jews who came unto Mary, and beheld what Jesus did, believed in him;
Wielu więc z Żydów, którzy przyszli do Marii i widzieli to, czego Jezus dokonał, uwierzyło w niego.
46 but certain of them went away unto the Pharisees, and told them what Jesus did;
Lecz niektórzy z nich odeszli do faryzeuszy i powiedzieli im, co Jezus uczynił.
47 the chief priests, therefore, and the Pharisees, gathered together a sanhedrim, and said, 'What may we do? because this man doth many signs?
Wtedy naczelni kapłani i faryzeusze zebrali się na naradę i mówili: Co zrobimy? Bo ten człowiek czyni wiele cudów.
48 if we may let him alone thus, all will believe in him; and the Romans will come, and will take away both our place and nation.'
Jeśli go tak zostawimy, wszyscy uwierzą w niego i przyjdą Rzymianie, i zabiorą [nam] to nasze miejsce i naród.
49 and a certain one of them, Caiaphas, being chief priest of that year, said to them, 'Ye have not known anything,
A jeden z nich, Kajfasz, który był tego roku najwyższym kapłanem, powiedział do nich: Wy nic nie wiecie;
50 nor reason that it is good for us that one man may die for the people, and not the whole nation perish.'
I nie bierzecie pod uwagę, że pożyteczniej jest dla nas, żeby jeden człowiek umarł za lud, a żeby cały ten naród nie zginął.
51 And this he said not of himself, but being chief priest of that year, he did prophesy that Jesus was about to die for the nation,
A nie mówił tego sam od siebie, ale będąc tego roku najwyższym kapłanem, prorokował, że Jezus miał umrzeć za ten naród;
52 and not for the nation only, but that also the children of God, who have been scattered abroad, he may gather together into one.
A nie tylko za ten naród, ale też [po to], aby zgromadzić w jedno rozproszone dzieci Boże.
53 From that day, therefore, they took counsel together that they may kill him;
Od tego więc dnia naradzali się wspólnie [nad tym], aby go zabić.
54 Jesus, therefore, was no more freely walking among the Jews, but went away thence to the region nigh the wilderness, to a city called Ephraim, and there he tarried with his disciples.
A Jezus już nie chodził jawnie wśród Żydów, ale odszedł stamtąd do krainy, która leży w pobliżu pustyni, do miasta zwanego Efraim, i tam mieszkał ze swoimi uczniami.
55 And the passover of the Jews was nigh, and many went up to Jerusalem out of the country before the passover, that they might purify themselves;
A zbliżała się Pascha żydowska. I wielu z tej okolicy szło do Jerozolimy przed Paschą, aby się oczyścić.
56 they were seeking, therefore, Jesus, and said one with another, standing in the temple, 'What doth appear to you — that he may not come to the feast?'
Szukali Jezusa i stojąc w świątyni, mówili jedni do drugich: Czy myślicie, że nie przyjdzie na święto?
57 and both the chief priests and the Pharisees had given a command, that if any one may know where he is, he may shew [it], so that they may seize him.
A naczelni kapłani i faryzeusze wydali nakaz, [aby], jeśli ktoś się dowie, gdzie jest, oznajmił [to], żeby go [mogli] schwytać.
