Jeremiah 31
1 At that time, an affirmation of Jehovah, I am for God to all families of Israel, And they — they are to Me for a people.
Шу вақитта, — дәйду Пәрвәрдигар, — Мән Исраилниң җәмәтлириниң Худаси болимән, улар Мениң хәлқим болиду.
2 Thus said Jehovah: Found grace in the wilderness Hath a people remaining from the sword Going to cause it to rest — Israel.
Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — Қиличтин аман қалған хәлиқ, йәни Исраил, чөл-баяванда илтипатқа егә болған; Мән келип уларни арам тапқузимән.
3 From afar Jehovah hath appeared to me, With love age-during I have loved thee, Therefore I have drawn thee [with] kindness.
Пәрвәрдигар жирақ жутта бизгә көрүнүп: «Мән сени мәңгү бир муһәббәт билән сөйүп кәлдим; шуңа Мән өзгәрмәс меһриванлиқ билән сени Өзүмгә тартип кәлгәнмән.
4 Again do I build thee, And thou hast been built, O virgin of Israel, Again thou puttest on thy tabrets, And hast gone out in the chorus of the playful.
Мән сени қайтидин қуримән, шуниң билән сән қурулисән, и Исраил қизи! Сән қайтидин даплириңни елип шат-хурам қилғанларниң уссуллириға чиқисән.
5 Again thou dost plant vineyards In mountains of Samaria, Planters have planted, and made common.
Сән қайтидин Самарийәниң тағлири үстигә үзүмзарлар тикисән; уларни тиккүчиләр өзлири тикип, мевисини өзлири йәйду.
6 For there is a day, Cried have watchmen on mount Ephraim, 'Rise, and we go up to Zion, unto Jehovah our God;
Чүнки Әфраимниң егизлигидә турған күзәтчиләр: «Туруңлар, Пәрвәрдигар Худайимизға ибадәт қилишқа Зионға чиқайли!» — дәп нида көтиридиған күни келиду.
7 For thus said Jehovah: Sing, O ye to Jacob, [with] joy, And cry aloud at the head of the nations, Sound ye, praise ye, and say, Save, O Jehovah, thy people, the remnant of Israel.
Чүнки Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — Яқуп үчүн шат-хурамлиқ билән нахша ейтиңлар, Әлләрниң беши болғучи үчүн айһай көтириңлар; Җакалаңлар, мәдһийә оқуп: «И Пәрвәрдигар, Сениң хәлқиңни, Йәни Исраилниң қалдисини қутқузғайсән!» — дәңлар!
8 Lo, I am bringing them in from the north country, And have gathered them from the sides of the earth, Among them [are] blind and lame, Conceiving and travailing one — together, A great assembly — they turn back hither.
Мана, Мән уларни шималий жутлардин епкелимән, Йәр йүзиниң чәт-чәтлиридин жиғимән; Улар арисида әмалар вә токурлар болиду; Һамилдар вә туғай дегәнләр биллә болиду; Улар улуқ бир җамаәт болуп қайтип келиду.
9 With weeping they come in, And with supplications I bring them, I cause them to go unto streams of waters, In a right way — they stumble not in it, For I have been to Israel for a father, And Ephraim — My first-born [is] he.
Улар жиға-зерәлар көтирип келиду, Улар дуа-тилавәт қилғанда уларни йетәкләймән; Мән уларни ериқ-өстәңләр бойида, һеч путлашмайдиған түз йол билән йетәкләймән; Чүнки Мән Исраилға ата болимән, Әфраим болса Мениң тунҗа оғлумдур.
10 Hear a word of Jehovah, O nations, And declare ye among isles afar off, and say: He who is scattering Israel doth gather him, And hath kept him as a shepherd [doth] his flock,
Пәрвәрдигарниң сөзини аңлаңлар, и әлләр, Деңиз бойидики жирақ жутларға: — «Исраилни тарқатқучи уни қайтидин жиғиду, Пада баққучи падисини баққандәк У уларни бақиду;
11 For Jehovah hath ransomed Jacob, And redeemed him from a hand stronger than he.
Чүнки Пәрвәрдигар Яқупни бәдәл төләп қутулдурған, Униңға Һәмҗәмәт болуп өзидин зор күчлүк болғучиниң чаңгилидин қутқузған!» — дәп җакалаңлар.
12 And they have come in, And have sung in the high place of Zion, And flowed unto the goodness of Jehovah, For wheat, and for new wine, and for oil, And for the young of the flock and herd, And their soul hath been as a watered garden, And they add not to grieve any more.
Улар келип Зиондики егизликләрдә шат-хурамлиқта товлайду, Пәрвәрдигарниң илтипатидин, йәни йеңи шараптин, зәйтун мейидин, мал-варанниң қозилиридин бәрқ уриду; Уларниң җени худди мол суғирилған бағдәк болиду, Улар иккинчи һеч солашмайду.
13 Then rejoice doth a virgin in a chorus, Both young men and old men — together, And I have turned their mourning to joy, And have comforted them, And gladdened them above their sorrow,
Шу чағда қизлар уссулда шатлиниду, Жигитләр вә мойсипитларму тәң шундақ болиду; Чүнки Мән уларниң аһ-зарлирини шат-хурамлиққа айландуримән; Мән уларға тәсәлли берип, дәрд-әлиминиң орниға уларни шатлиққа чөмдүримән.
14 And satisfied the soul of the priests [with] fatness, And My people with My goodness are satisfied, An affirmation of Jehovah.
Мән каһинларни молчилиқ билән тойғузимән, Хәлқим илтипатимға қанаәт қилиду, — дәйду Пәрвәрдигар.
15 Thus said Jehovah, A voice in Ramah is heard, wailing, weeping most bitter, Rachel is weeping for her sons, She hath refused to be comforted for her sons, because they are not.
Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — Рамаһ шәһиридә бир сада, Аччиқ жиға-зериниң пиғани аңлиниду, — Бу Раһиләниң өз балилири үчүн көтәргән аһ-зарлири; Чүнки у балилири болмиғачқа, тәсәллини қобул қилмай пиған көтириду.
16 Thus said Jehovah: Withhold thy voice from weeping, and thine eyes from tears, For there is a reward for thy work, An affirmation of Jehovah, And they have turned back from the land of the enemy.
Пәрвәрдигар [униңға] мундақ дәйду: — Жиға-зерәиңни тохтат, көзлириңни яшлардин тарт; чүнки муну тартқан җапайиңдин мевә болиду, — дәйду Пәрвәрдигар; — улар дүшмәнниң зиминидин қайтиду;
17 And there is hope for thy latter end, An affirmation of Jehovah, And the sons have turned back [to] their border.
бәрһәқ, келәчикиң үмүтлик болиду, — дәйду Пәрвәрдигар; — вә сениң балилириң йәнә өз чегарисидин кирип келиду.
18 I have surely heard Ephraim bemoaning himself, 'Thou hast chastised me, And I am chastised, as a heifer not taught, Turn me back, and I turn back, For thou [art] Jehovah my God.
Мән дәрвәқә Әфраимниң өзи тоғрилиқ өкүнүп: «Сән бизгә шаш топаққа тәрбийә бәргәндәк савақ-тәрбийә бәрдиң; Әнди бизни товва қилдурғайсән, Биз шуниң билән товва қилип қайтип келимиз, Чүнки Сән Пәрвәрдигар Худайимиздурсән;
19 For after my turning back I repented, And after my being instructed I struck on the thigh, I have been ashamed, I have also blushed, For I have borne the reproach of my youth.
Чүнки биз товва қилдурулушимиз билән һәқиқәтән товва қилдуқ; Биз өзимизни тонуп йәткәндин кейин, йотимизни урдуқ; Биз яшлиғимиздики [қилмишниң] шәрм-һаяси түпәйлидин номус қилип, хиҗаләттә қалдуқ!» — дегәнлигини аңлидим.
20 A precious son is Ephraim to Me? A child of delights? For since My speaking against him, I do thoroughly remember him still, Therefore have My bowels been moved for him, I do greatly love him, An affirmation of Jehovah.
— Әфраим Маңа нисбәтән җан-җигәр балам әмәсму? Чүнки Мән уни әйиплигән тәғдирдиму, уни һәрдайим көңлүмдә сеғинимән; Шуңа ич-бағрим униңға ағриватиду; Мән униңға рәһим қилмисам болмайду, — дәйду Пәрвәрдигар.
21 Set up for thee signs, make for thee heaps, Set thy heart to the highway, the way thou wentest, Turn back, O virgin of Israel, Turn back unto these thy cities.
— Шуңа өзүңгә йол бәлгүлирини бекитип қойғин; Сән сүргүнгә маңған йолға, шу көтирилгән йолға көңүл қоюп диққәт қилғин; Һазир шу йол билән қайтип кәл, и җан-җигирим Исраил қизи, Мошу шәһәрлириңгә қарап қайтип кәл!
22 Till when dost thou withdraw thyself, O backsliding daughter? For Jehovah hath prepared a new thing in the land, Woman doth compass man.
Сән қачанғичә тенәп жүрисән, и йолдин чиққучи қизим? Чүнки Пәрвәрдигар йәр йүзидә йеңи иш яритиду: — Аял киши батурниң әтрапида йепишип хәвәр алиду!
23 Thus said Jehovah of Hosts, God of Israel, Still they say this word in the land of Judah, And in its cities, In My turning back [to] their captivity, Jehovah doth bless thee, habitation of righteousness, Mountain of holiness.
Самави қошунларниң Сәрдари болған Пәрвәрдигар — Исраилниң Худаси мундақ дәйду: — Мән уларни сүргүнлүктин қайтуруп әслигә кәлтүргинимдә Йәһуданиң зиминида вә шәһәрлиридә хәқләр йәнә [Йерусалим тоғрилиқ]: «Пәрвәрдигар сени бәхитлиқ қилғай, и һәққанийлиқ турған җай, пак-муқәддәсликниң теғи!» дәйдиған болиду.
24 And dwelt in Judah have husbandmen, and in all its cities together, And they have journeyed in order.
Шу йәрдә Йәһуда — шәһәрлиридикиләр, деханлар вә пада баққучи көчмән чарвичилар һәммиси биллә туриду.
25 For I have satiated the weary soul, And every grieved soul I have filled.'
Чүнки Мән һерип кәткән җан егилириниң һаҗитидин чиқимән, һәр бир һалидин кәткән җан егилирини йеңиландуримән.
26 On this I have awaked, and I behold, and my sleep hath been sweet to me.
— Мән [Йәрәмия] буни аңлап ойғандим, әтрапқа қаридим, наһайити татлиқ ухлаптимән.
27 Lo, days are coming, an affirmation of Jehovah, And I have sown the house of Israel, And the house of Judah, With seed of man, and seed of beast.
Мана, шу күнләр келидуки, — дәйду Пәрвәрдигар, — Мән Исраил җәмәтидә вә Йәһуда җәмәтидә инсан нәслини вә һайванларниң нәслини терип өстүримән.
28 And it hath been, as I watched over them to pluck up, And to break down, and to throw down, And to destroy, and to afflict; So do I watch over them to build, and to plant, An affirmation of Jehovah.
Шундақ болидуки, Мән уларни жулуш, сөкүш, һалак қилиш, ағдуруш үчүн, уларға нәзиримни салғандәк, Мән уларни қуруш вә тикип өстүрүш үчүнму уларға нәзиримни салимән, — дәйду Пәрвәрдигар.
29 In those days they do not say any more: Fathers have eaten unripe fruit, And the sons' teeth are blunted.
Шу күнләрдә улар йәнә: «Атилар аччиқ-чүчүк үзүмләрни йегән, шуңа балиларниң чиши қериқ сезилиду» дегән мошу мақални һеч ишләтмәйду.
30 But — each for his own iniquity doth die, Every man who is eating the unripe fruit, Blunted are his teeth.
Чүнки һәр бирси өз гунайи үчүн өлиду; аччиқ-чүчүк үзүмләрни йегәнләрниң болса, өзиниң чиши қериқ сезилиду.
31 Lo, days are coming, an affirmation of Jehovah, And I have made with the house of Israel And with the house of Judah a new covenant,
Мана, шу күнләр келидуки, — дәйду Пәрвәрдигар, — Мән Исраил җәмәти вә Йәһуда җәмәти билән йеңи әһдә түзимән;
32 Not like the covenant that I made with their fathers, In the day of My laying hold on their hand, To bring them out of the land of Egypt, In that they made void My covenant, And I ruled over them — an affirmation of Jehovah.
бу әһдә уларниң ата-бовилири билән түзгән әһдигә охшимайду; шу әһдини Мән ата-бовилирини қолидин тутуп Мисирдин қутқузуп йетәклигинимдә улар билән түзгән едим; гәрчә Мән уларниң йолдиши болған болсамму, Мениң улар билән түзүшкән әһдәмни бузған, — дәйду Пәрвәрдигар.
33 For this [is] the covenant that I make, With the house of Israel, after those days, An affirmation of Jehovah, I have given My law in their inward part, And on their heart I do write it, And I have been to them for God, And they are to me for a people.
Чүнки шу күнләрдин кейин, Мениң Исраил җәмәти билән түзидиған әһдәм мана шуки: — Мән Өз Тәврат-қанунлиримни уларниң ичигә салимән, Һәмдә уларниң қәлбигиму язимән. Мән уларниң Илаһи болимән, Уларму Мениң хәлқим болиду.
34 And they do not teach any more Each his neighbour, and each his brother, Saying, Know ye Jehovah, For they all know Me, from their least unto their greatest, An affirmation of Jehovah; For I pardon their iniquity, And of their sin I make mention no more.
Шундин башлап һеч ким өз йеқиниға яки өз қериндишиға: — «Пәрвәрдигарни тонуғин» дәп үгитип жүрмәйду; чүнки уларниң әң кичигидин чоңиғичә һәммиси Мени тонуп болған болиду; чүнки Мән уларниң қәбиһлигини кәчүримән һәмдә уларниң гунайини һәргиз есигә кәлтүрмәймән, — дәйду Пәрвәрдигар.
35 Thus said Jehovah, Who is giving the sun for a light by day, The statutes of moon and stars for a light by night, Quieting the sea when its billows roar, Jehovah of Hosts [is] His name:
Қуяшни күндүздә нур болсун дәп бәргән, ай-юлтузларни кечидә нур болсун дәп бәлгүлигән, долқунлирини шарқиритип деңизни қозғайдиған Пәрвәрдигар мундақ дәйду (самави қошунларниң Сәрдари болған Пәрвәрдигар Униң намидур): —
36 If these statutes depart from before Me, An affirmation of Jehovah, Even the seed of Israel doth cease From being a nation before Me all the days.
— Мошу бәлгүлигәнлирим Мениң алдимдин йоқап кәтсә, — дәйду Пәрвәрдигар, — әнди Исраилниң әвлатлириму Мениң алдимдин бир әл болуштин мәңгүгә қелиши мүмкин.
37 Thus said Jehovah: If the heavens above be measured, And the foundations of earth below searched, Even I kick against all the seed of Israel, For all that they have done, An affirmation of Jehovah.
Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — Жуқирида асманлар мөлчәрләнсә, төвәндә йәр һуллири тәкшүрүлүп билинсә, әнди Мән Исраилниң барлиқ әвлатлириниң қилған һәммә қилмишлири түпәйлидин улардин ваз кечип ташлиғучи болимән, — дәйду Пәрвәрдигар.
38 Lo, days [are coming], an affirmation of Jehovah, And the city hath been built to Jehovah, From the tower of Hananeel to the gate of the corner.
Мана, шу күнләр келидуки, — дәйду Пәрвәрдигар, — шәһәр мәхсус Маңа атилип «Һананийәлниң мунари»дин «Доқмуш дәрвазаси»ғичә қайтидин қурулиду;
39 And gone out again hath the measuring line Over-against it, unto the height of Gareb, And it hath compassed to Goah.
әлчәм таниси қайтидин өлчәш үчүн шу йәрдин «Гарәб дөңи»гичә, андин Гоатқа бурулуп созулиду;
40 And all the valley of the carcases and of the ashes, And all the fields unto the brook Kidron, Unto the corner of the horse-gate eastward, [Are] holy to Jehovah, it is not plucked up, Nor is it thrown down any more to the age!
җәсәтләр вә [қурбанлиқ] күллири ташлинидиған пүткүл җилға, шундақла Кидрон дәриясиғичә һәм шәриқкә қарайдиған «Ат дәрвазиси»ниң доқмушиғичә ятқан етизларниң һәммиси Пәрвәрдигарға пак-муқәддәс дәп һесаплиниду; шәһәр қайтидин һеч жулуп ташланмайду, һәргиз қайтидин ағдуруп ташланмайду.
