< Esther 3 >
1 After these things hath the king Ahasuerus exalted Haman son of Hammedatha the Agagite, and lifteth him up, and setteth his throne above all the heads who [are] with him,
Kalpasan dagitoy a banbanag, impangato ni Ari Ahasuero ti saad ni Haman a putot ni Hamedata nga Agagita, ket naisaad ti turayna a nangatngato ngem kadagiti amin nga opisial a kaduana.
2 and all servants of the king, who [are] in the gate of the king, are bowing and doing obeisance to Haman, for so hath the king commanded for him; and Mordecai doth not bow nor do obeisance.
Dagiti amin nga adipen iti ari nga adda iti ruangan ti palasio ti ari ket kankanayon nga agparintumeng ken agpakleb iti sangoanan ni Haman, kas iti imbilin ti ari nga aramidenda. Ngem saan a nagparitumeng wenno nagpakleb ni Mardokeo.
3 And the servants of the king, who [are] in the gate of the king, say to Mordecai, 'Wherefore [art] thou transgressing the command of the king?'
Ket kinuna dagiti adipen ti ari nga adda iti ruangan ti palasio ti ari kenni Mardokeo, “Apay a salsalungasingem ti bilin iti ari?”
4 And it cometh to pass, in their speaking unto him, day by day, and he hath not hearkened unto them, that they declare [it] to Haman, to see whether the words of Mordecai do stand, for he hath declared to them that he [is] a Jew.
Inaldaw-aldaw a katkatungtungenda isuna, ngem nagkedked isuna nga agtulnog iti kalikagumda. Isu a nakitungtongda kenni Haman tapno makita no agtalinaed latta ti banag maipanggep kenni Mardokeo, ta imbagana kadakuada nga isuna ket maysa a Judio.
5 And Haman seeth that Mordecai is not bowing and doing obeisance to him, and Haman is full of fury,
Idi nakita ni Haman a saan a nagparintumeng ken nagtamed ni Mardokeo kenkuana, nakapungtot ni Haman.
6 and it is contemptible in his eyes to put forth a hand on Mordecai by himself, for they have declared to him the people of Mordecai, and Haman seeketh to destroy all the Jews who [are] in all the kingdom of Ahasuerus — the people of Mordecai.
Kinagurana ti kapanunutan a ni Mardokeo laeng ti mapapatay, ta imbaga dagiti adipen ti ari no siasino dagiti tattao ni Mardokeo. Kayat ni Haman a mapukaw dagiti amin a Judio, dagiti tattao ni Mardokeo, nga adda iti entero a pagarian ni Ahasuero.
7 In the first month — it [is] the month of Nisan — in the twelfth year of the king Ahasuerus, hath one caused to fall Pur (that [is] the lot) before Haman, from day to day, and from month to month, [to] the twelfth, it [is] the month of Adar.
Iti umuna a bulan (a bulan ti Nisan), iti maikasangapulo ket dua a tawen ni Ari Ahasuero, adda iti nangipuruak iti Pur—dayta ket nagbibinnunotda—iti sangoanan ni Haman—binnunotan para iti tunggal aldaw ken bulan, tapno makapilida ti aldaw ken bulan— agingga a napilida ti maikasangapulo ket dua a bulan (ti bulan iti Adar).
8 And Haman saith to the king Ahasuerus, 'There is one people scattered and separated among the peoples, in all provinces of thy kingdom, and their laws [are] diverse from all people, and the laws of the king they are not doing, and for the king it is not profitable to suffer them;
Ket kinuna ni Haman kenni Ari Ahasuero, “Adda iti bunggoy dagiti tattao a naiwaras ken naibunong kadagiti amin a probinsia iti pagariam. Dagiti lintegda ket naidumduma kadagiti sabali a tattao, ket saanda a salsaluadan dagiti linteg ti ari, isu a saan a maiparbeng a palubosan ida iti ari nga agtalinaed.
9 if to the king [it be] good, let it be written to destroy them, and ten thousand talents of silver I weigh into the hands of those doing the work, to bring [it] in unto the treasuries of the king.'
No makaay-ayo daytoy iti ari, mangitedka iti bilin a papatayen isuda, ket mangtimbangak iti sangapulo a ribo a talento ti pirak a maipaima kadagidiay mangay-aywan kadagiti sanikua ti ari, tapno ikabilda daytoy iti pangiduldulinan ti kinabaknang ti ari.”
10 And the king turneth aside his signet from off his hand, and giveth it to Haman son of Hammedatha the Agagite, adversary of the Jews;
Ket inuksot ti ari iti pagtatak a singsing manipud iti imana ket intedna daytoy kenni Haman a putot ni Hamedata nga Agagita, a kabusor dagiti Judio.
11 and the king saith to Haman, 'The silver is given to thee, and the people, to do with it as [it is] good in thine eyes.'
Kinuna ti ari kenni Haman, “Kitaekto a maisubli kenka ken kadagiti tattaom ti kuarta. Aramidemto ti aniaman a kalikagummo iti daytoy.”
12 And scribes of the king are called, on the first month, on the thirteenth day of it, and it is written according to all that Haman hath commanded, unto lieutenants of the king, and unto the governors who [are] over province and province, and unto the heads of people and people, province and province, according to its writing, and people and people according to its tongue, in the name of the king Ahasuerus it hath been written and sealed with the signet of the king,
Ket napaayaban dagiti eskriba ti ari iti maikasangapulo ket tallo nga aldaw ti umuna a bulan, ket ti linteg a naglaon kadagiti amin nga imbilin ni Haman ket naisurat para kadagiti gobernador dagiti probinsia ti ari, dagidiay nga adda iti amin a probinsia, kadagiti gobernador iti nadumaduma a tattao, ken kadagiti opisial dagiti amin a tattao, iti tumunggal probinsia iti bukodda a pannurat, ken iti tumunggal tattao iti bukodda a pagsasao. Naisurat daytoy iti nagan ni Ari Ahasuero ken napasingkedan babaen iti singsingna.
13 and letters to be sent by the hand of the runners unto all provinces of the king, to cut off, to slay, and to destroy all the Jews, from young even unto old, infant and women, on one day, on the thirteenth of the twelfth month — it [is] the month of Adar — and their spoil to seize,
Dagiti kasuratan ket naipatulod ken naiyawat kadagiti amin a probinsia iti ari, tapno pukawen, papatayen, ken dadaelen amin dagiti Judio, manipud iti kaubingan agingga iti kalakayan, ubbing ken babbai, iti maysa nga aldaw—iti maikasangapulo ket tallo nga aldaw iti maikasangapulo ket dua a bulan (a bulan ti Adar) —ken tapno samsamenda dagiti sanikuada.
14 a copy of the writing to be made law in every province and province is revealed to all the peoples, to be ready for this day.
Ti kopya ti surat ket naaramid a linteg iti tunggal probinsia. Naipakaamo kadagiti amin a tattao iti tunggal probinsia a nasken nga agsaganada para iti daytoy nga aldaw.
15 The runners have gone forth, hastened by the word of the king, and the law hath been given in Shushan the palace, and the king and Haman have sat down to drink, and the city Shushan is perplexed.
Rimuar ken nagap-apura dagiti mensahero a nangiwaras iti bilin ti ari. Naiwaras met ti bilin iti palasio ti Susa. Nagtugaw nga agin-inum ti ari ken ni Haman, ngem mariribukan ti siudad ti Susa.