Proverbs 29
1 Sodeyn perischyng schal come on that man, that with hard nol dispisith a blamere; and helth schal not sue hym.
Człowiek, który na częste karanie zatwardza kark swój, nagle zniszczeje, i nie wskóra.
2 The comynalte schal be glad in the multipliyng of iust men; whanne wickid men han take prinshod, the puple schal weyle.
Gdy się rozmnażają sprawiedliwi, weseli się lud; ale gdy panuje bezbożnik, wzdycha lud.
3 A man that loueth wisdom, makith glad his fadir; but he that nurschith `an hoore, schal leese catel.
Mąż, który miłuje mądrość, uwesela ojca swego; ale kto chowa nierządnicę, traci majętność.
4 A iust king reisith the lond; an auerouse man schal distrie it.
Król sądem ziemię utwierdza; ale mąż, który dary bierze, podwraca ją.
5 A man that spekith bi flaterynge and feyned wordis to his frend; spredith abrood a net to hise steppis.
Człowiek, który pochlebia przyjacielowi swemu, rozciąga sieć przed nogami jego.
6 A snare schal wlappe a wickid man doynge synne; and a iust man schal preise, and schal make ioye.
Występek złego jest mu sidłem; ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
7 A iust man knowith the cause of pore men; an vnpitouse man knowith not kunnyng.
Sprawiedliwy wyrozumiewa sprawę nędznych; ale niezbożnik nie ma na to rozumu i umiejętności.
8 Men ful of pestilence distryen a citee; but wise men turnen awei woodnesse.
Mężowie naśmiewcy zawodzą miasto; ale mądrzy odwracają gniew.
9 If a wijs man stryueth with a fool; whether he be wrooth, `ether he leiyith, he schal not fynde reste.
Mąż mądry, wiedzieli spór z mężem głupim, choćby się gniewał, choćby się też śmiał, nie będzie miał pokoju.
10 Menquelleris haten a simple man; but iust men seken his soule.
Mężowie krwawi nienawidzą uprzejmego; ale uprzejmi staranie wiodą o duszę jego.
11 A fool bringith forth al his spirit; a wise man dilaieth, and reserueth in to tyme comynge afterward.
Wszystkiego ducha swego wywiera głupi, ale mądry na dalszy czas go zawściąga.
12 A prince that herith wilfuli the wordis of a leesyng; schal haue alle mynystris vnfeithful.
Pana, który rad słucha słów kłamliwych, wszyscy słudzy jego są niepobożni.
13 A pore man and a leenere metten hem silf; the Lord is liytnere of euer ethir.
Ubogi i zdzierca spotkali się; a wszakże obydwóch oczy Pan oświeca.
14 If a kyng demeth pore men in treuthe; his trone schal be maad stidfast with outen ende.
Króla, który sądzi uciśnionych według prawdy, stolica jego na wieki utwierdzona będzie.
15 A yerde and chastisyng schal yyue wisdom; but a child, which is left to his wille, schendith his modir.
Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję.
16 Grete trespassis schulen be multiplied in the multipliyng of wickid men; and iust men schulen se the fallyngis of hem.
Gdy się rozmnażają niezbożni, rozmnaża się i przestępstwo; ale sprawiedliwi upadek ich oglądają.
17 Teche thi sone, and he schal coumforte thee; and he schal yyue delicis to thi soule.
Karz syna twego, a sprawić odpocznienie, i sposobi rozkosz duszy twojej.
18 Whanne prophesie faylith, the puple schal be distried; but he that kepith the lawe, is blessid.
Gdy proroctwo ustaje, lud bywa rozproszony; ale kto strzeże zakonu, błogosławiony jest.
19 A seruaunt mai not be tauyt bi wordis; for he vndirstondith that that thou seist, and dispisith for to answere.
Sługa nie bywa słowami naprawiony; bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
20 Thou hast seyn a man swift to speke; foli schal be hopid more than his amendyng.
Ujrzysz człowieka skwapliwego w sprawach swoich; ale lepsza jest nadzieja o głupim, niż o nim.
21 He that nurschith his seruaunt delicatli fro childhod; schal fynde hym rebel aftirward.
Kto w rozkoszy chowa z dzieciństwa sługę swego, na ostatek będzie chciał być za syna.
22 A wrathful man territh chidingis; and he that is liyt to haue indignacioun, schal be more enclynaunt to synnes.
Człowiek gniewliwy wszczyna zwadę, a pierzchliwy wiele grzeszy.
23 Lownesse sueth a proude man; and glorie schal vp take a meke man of spirit.
Pycha człowiecza poniża go; ale pokorny w duchu sławy dostępuje.
24 He that takith part with a theef, hatith his soule; he herith a man chargynge greetli, and schewith not.
Kto spółkuje ze złodziejem, ma w nienawiści duszę swoję; także też kto przeklęstwa słyszy, a nie objawia go.
25 He that dredith a man, schal falle soon; he that hopith in the Lord, shal be reisid.
Strach człowieczy stawia sobie sidło; ale kto ma nadzieję w Panu, wywyższony będzie.
26 Many men seken the face of the prince; and the doom of alle men schal go forth of the Lord.
Wiele tych, co szukają twarzy panów; aleć od Pana jest sąd każdego.
27 Iust men han abhomynacioun of a wickid man; and wickid men han abhomynacioun of hem, that ben in a riytful weye. A sone kepynge a word, schal be out of perdicioun.
Sprawiedliwym jest mąż niezbożny obrzydliwością; a zasię kto w uprzejmości chodzi, jest niezbożnym obrzydliwością.
