Proverbs 22
1 Betere is a good name, than many richessis; for good grace is aboue siluer and gold.
Nomo bona estas pli preferinda, ol granda riĉeco; Kaj bona estimo, ol arĝento kaj oro.
2 A riche man and a pore man metten hem silf; the Lord is worchere of euer eithir.
Riĉulo kaj malriĉulo renkontiĝas: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
3 A felle man seeth yuel, and hidith him silf; and an innocent man passid, and he was turmentid bi harm.
Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
4 The ende of temperaunce is the drede of the Lord; richessis, and glorye, and lijf.
Por humileco kaj timo antaŭ la Eternulo Oni ricevas riĉecon kaj honoron kaj vivon.
5 Armuris and swerdis ben in the weie of a weiward man; but the kepere of his soule goith awey fer fro tho.
Dornoj kaj retoj estas sur la vojo de malbonagulo; Kiu gardas sian animon, tiu malproksimiĝas de ili.
6 It is a prouerbe, A yong wexynge man bisidis his weie, and whanne he hath wexe elde, he schal not go awei fro it.
Instruu knabon konforme al lia vojo, Kaj eĉ maljuniĝinte li ne dekliniĝos de ĝi.
7 A riche man comaundith to pore men; and he that takith borewyng, is the seruaunt of the leenere.
Riĉulo regas super malriĉuloj, Kaj kiu prunteprenas, tiu estas sklavo de la pruntedoninto.
8 He that sowith wickidnes, schal repe yuels; and the yerde of his yre schal be endid.
Kiu semas maljustaĵon, tiu rikoltos suferon, Kaj la kano de lia krueleco rompiĝos.
9 He that is redi to merci, schal be blessid; for of his looues he yaf to a pore man. He that yyueth yiftis, schal gete victorie and onour; forsothe he takith awei the soule of the takeris.
Bonokululo estos benata; Ĉar li donas el sia pano al malriĉulo.
10 Caste thou out a scornere, and strijf schal go out with hym; and causis and dispisyngis schulen ceesse.
Forpelu blasfemulon, kaj foriros malpaco, Kaj ĉesiĝos malkonsento kaj ofendo.
11 He that loueth the clennesse of herte, schal haue the kyng a freend, for the grace of hise lippis.
Kiu amas purecon de koro kaj agrable parolas, Al tiu la reĝo estas amiko.
12 The iyen of the Lord kepen kunnyng; and the wordis of a wickid man ben disseyued.
La okuloj de la Eternulo gardas la prudenton; Sed la vortojn de maliculo Li renversas.
13 A slow man schal seie, A lioun is withoutforth; Y schal be slayn in the myddis of the stretis.
Mallaborulo diras: Leono estas ekstere, Mi povus esti mortigita meze de la strato.
14 The mouth of an alien womman is a deep diche; he to whom the Lord is wrooth, schal falle in to it.
La buŝo de malĉastulino estas profunda foso; Kiun la Eternulo koleras, tiu tien enfalas.
15 Foli is boundun togidere in the herte of a child; and a yerde of chastisyng schal dryue it awey.
Malsaĝeco forte sidas en la koro de knabo; Sed vergo punanta ĝin elpelas el ĝi.
16 He that falsli chalengith a pore man, to encreesse hise owne richessis, schal yyue to a richere man, and schal be nedi.
Kiu premas malriĉulon, por pligrandigi sian riĉecon, Tiu donas al riĉulo, por ke li malriĉiĝu.
17 My sone, bowe doun thin eere, and here thou the wordis of wise men; but sette thou the herte to my techyng.
Klinu vian orelon kaj aŭskultu vortojn de saĝuloj, Kaj direktu vian koron al mia instruo;
18 That schal be fair to thee, whanne thou hast kept it in thin herte, and it schal flowe ayen in thi lippis.
Ĉar ili estos agrablaj, se vi gardos ilin en via interno; Ili estos ĉiuj pretaj sur viaj lipoj.
19 That thi trist be in the Lord; wherfor and Y haue schewid it to thee to dai.
Ke al la Eternulo estu via fido, Tion mi instruis al vi hodiaŭ.
20 Lo! Y haue discryued it in thre maneres, in thouytis and kunnyng,
Ĉu mi ne skribis al vi tion trifoje Kun konsiloj kaj scio,
21 that Y schulde schewe to thee the sadnesse and spechis of trewthe; to answere of these thingis to hem, that senten thee.
Por sciigi al vi la ĝustecon de la paroloj de vero, Por ke vi transdonu la parolojn de vero al tiuj, kiuj vin sendis?
22 Do thou not violence to a pore man, for he is pore; nethir defoule thou a nedi man in the yate.
Ne prirabu malriĉulon, pro tio, ke li estas malriĉa; Kaj ne premu senhavulon ĉe la pordego;
23 For the Lord schal deme his cause, and he schal turmente hem, that turmentiden his soule.
Ĉar la Eternulo defendos ilian aferon Kaj dispremos iliajn premantojn.
24 Nyle thou be freend to a wrathful man, nether go thou with a wood man;
Ne amikiĝu kun homo kolerema, Kaj ne komunikiĝu kun homo flamiĝema;
25 lest perauenture thou lerne hise weies, and take sclaundir to thi soule.
Ke vi ne lernu lian vojon Kaj ne ricevu reton por via animo.
26 Nyle thou be with hem that oblischen her hondis, and that proferen hem silf borewis for dettis; for if he hath not wherof he schal restore,
Ne estu inter tiuj, kiuj firmigas per mano, Kiuj garantias por ŝuldoj.
27 what of cause is, that thou take awei hilyng fro thi bed?
Se vi ne havos per kio pagi, Oni ja prenos vian litaĵon de sub vi.
28 Go thou not ouer the elde markis, whiche thi faders han set.
Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kiujn faris viaj patroj.
29 Thou hast seyn a man smert in his werk; he schal stonde bifore kyngis, and he schal not be bifor vnnoble men.
Se vi vidas homon lertan en sia profesio, li staros antaŭ reĝoj; Li ne staros antaŭ maleminentuloj.
