Proverbs 14
1 A wijs womman bildith hir hous; and an unwijs womman schal distrie with hondis an hous bildid.
Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.
2 A man goynge in riytful weie, and dredinge God, is dispisid of hym, that goith in a weie of yuel fame.
Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.
3 The yerde of pride is in the mouth of a fool; the lippis of wijs men kepen hem.
En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.
4 Where oxis ben not, the cratche is void; but where ful many cornes apperen, there the strengthe of oxe is opyn.
Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.
5 A feithful witnesse schal not lie; a gileful witnesse bringith forth a leesing.
Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.
6 A scornere sekith wisdom, and he fyndith not; the teching of prudent men is esy.
Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.
7 Go thou ayens a man a fool; and he schal not knowe the lippis of prudence.
Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.
8 The wisdom of a fel man is to vndirstonde his weie; and the vnwarnesse of foolis errith.
La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.
9 A fool scorneth synne; grace schal dwelle among iust men.
Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.
10 The herte that knowith the bittirnesse of his soule; a straunger schal not be meddlid in the ioie therof.
Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.
11 The hous of wickid men schal be don awei; the tabernaclis of iust men schulen buriowne.
Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.
12 Sotheli a weie is, that semeth iust to a man; but the laste thingis therof leden forth to deth.
Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
13 Leiyyng schal be medlid with sorewe; and morenyng ocupieth the laste thingis of ioye.
Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.
14 A fool schal be fillid with hise weies; and a good man schal be aboue hym.
Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.
15 An innocent man bileueth to eche word; a felle man biholdith hise goyngis.
Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.
16 A wijs man dredith, and bowith awei fro yuel; a fool skippith ouer, and tristith.
Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.
17 A man vnpacient schal worche foli; and a gileful man is odiouse.
Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.
18 Litle men of wit schulen holde foli; and felle men schulen abide kunnyng.
Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.
19 Yuel men schulen ligge bifor goode men; and vnpitouse men bifor the yatis of iust men.
Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.
20 A pore man schal be hateful, yhe, to his neiybore; but many men ben frendis of riche men.
Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.
21 He that dispisith his neiybore, doith synne; but he that doith merci to a pore man, schal be blessid. He that bileueth in the Lord, loueth merci;
Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.
22 thei erren that worchen yuel. Merci and treuthe maken redi goodis;
Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.
23 abundaunce `schal be in ech good werk. Sotheli where ful many wordis ben, there nedynesse is ofte.
De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.
24 The coroun of wise men is the richessis of hem; the fooli of foolis is vnwarnesse.
Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.
25 A feithful witnesse delyuereth soulis; and a fals man bringith forth leesyngis.
Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.
26 In the drede of the Lord is triste of strengthe; and hope schal be to the sones of it.
En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.
27 The drede of the Lord is a welle of lijf; that it bowe awei fro the fallyng of deth.
La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
28 The dignite of the king is in the multitude of puple; and the schenschipe of a prince is in the fewnesse of puple.
Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.
29 He that is pacient, is gouerned bi myche wisdom; but he that is vnpacient, enhaunsith his foli.
Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.
30 Helthe of herte is the lijf of fleischis; enuye is rot of boonys.
Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.
31 He that falsli chalengith a nedi man, dispisith his maker; but he that hath merci on a pore man, onourith that makere.
Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.
32 A wickid man is put out for his malice; but a iust man hopith in his deth.
Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.
33 Wisdom restith in the herte of a wijs man; and he schal teche alle vnlerned men.
En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.
34 Riytfulnesse reisith a folc; synne makith puplis wretchis.
Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.
35 A mynystre vndurstondynge is acceptable to a kyng; a mynystre vnprofitable schal suffre the wrathfulnesse of him.
Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.
