Proverbs 12
1 He that loueth chastisyng, loueth kunnyng; but he that hatith blamyngis, is vnwijs.
Kto kocha karność, kocha wiedzę, a kto nienawidzi upomnienia, jest głupi.
2 He that is good, schal drawe to hym silf grace of the Lord; but he that tristith in hise thouytis, doith wickidli.
Dobry [człowiek] zdobędzie łaskę PANA, ale [PAN] potępi podstępnego.
3 A man schal not be maad strong by wyckidnesse; and the root of iust men schal not be moued.
Człowiek nie umocni się niegodziwością, lecz korzeń sprawiedliwych nie będzie poruszony.
4 A diligent womman is a coroun to hir hosebond; and rot is in the boonys of that womman, that doith thingis worthi of confusioun.
Żona cnotliwa [jest] koroną swego męża, ale ta, która go hańbi, [jest] jak zgnilizna w jego kościach.
5 The thouytis of iust men ben domes; and the counselis of wickid men ben gileful.
Myśli sprawiedliwych są prawe, a rady niegodziwych zdradliwe.
6 The wordis of wickid men setten tresoun to blood; the mouth of iust men schal delyuere hem.
Słowa niegodziwych czyhają na krew, lecz usta prawych ocalą ich.
7 Turne thou wickid men, and thei schulen not be; but the housis of iust men schulen dwelle perfitli.
Niegodziwi zostają powaleni i już ich nie ma, a dom sprawiedliwych się ostoi.
8 A man schal be knowun bi his teching; but he that is veyn and hertles, schal be open to dispising.
Człowiek będzie chwalony za jego mądrość, a kto jest przewrotnego serca, zostanie wzgardzony.
9 Betere is a pore man, and sufficient to him silf, than a gloriouse man, and nedi of breed.
Lepszy [jest człowiek] wzgardzony, który ma sługę, niż ten, kto się chwali, a któremu brak chleba.
10 A iust man knowith the soulis of hise werk beestis; but the entrailis of wickid men ben cruel.
Sprawiedliwy dba o życie swego bydła, a serce niegodziwych jest okrutne.
11 He that worchith his lond, schal be fillid with looues; but he that sueth idilnesse, is moost fool. He that is swete, lyueth in temperaunces; and in hise monestyngis he forsakith dispisyngis.
Kto uprawia swoją ziemię, nasyci się chlebem, a kto naśladuje próżnujących, jest nierozumny.
12 The desir of a wickid man is the memorial of worste thingis; but the roote of iust men schal encreesse.
Niegodziwy pragnie sieci złych, a korzeń sprawiedliwych wydaje [owoc].
13 For the synnes of lippis `falling doun neiyeth to an yuel man; but a iust man schal scape fro angwisch.
Zły zostaje usidlony przez grzech swoich warg, a sprawiedliwy wyjdzie z ucisku.
14 Of the fruyt of his mouth ech man schal be fillid with goodis; and bi the werkis of hise hondis it schal be yoldun to him.
Człowiek nasyci się dobrem z owocu swoich ust, a za [dzieła] swoich rąk otrzyma zapłatę.
15 The weie of a fool is riytful in hise iyen; but he that is wijs, herith counsels.
Droga głupiego [wydaje się] słuszna w jego oczach, ale kto słucha rady, jest mądry.
16 A fool schewith anoon his ire; but he that dissymelith wrongis, is wijs.
Gniew głupiego objawia się od razu, a roztropny skrywa hańbę.
17 He that spekith that, that he knowith, is a iuge of riytfulnesse; but he that lieth, is a gileful witnesse.
Kto mówi prawdę, wyraża sprawiedliwość, ale fałszywy świadek – oszustwo.
18 A man is that bihetith, and he is prickid as with the swerd of conscience; but the tunge of wise men is helthe.
Znajdzie się taki, którego [słowa] są jak miecz przeszywający, lecz język mądrych [jest] lekarstwem.
19 The lippe of treuthe schal be stidfast with outen ende; but he that is a sudeyn witnesse, makith redi the tunge of leesyng.
Prawdomówne wargi będą trwać na wieki, ale język kłamliwy [trwa] króciutko.
20 Gile is in the herte of hem that thenken yuels; but ioye sueth hem, that maken counsels of pees.
Podstęp [jest] w sercu tych, którzy knują zło, lecz u doradzających pokój [jest] radość.
21 What euere bifallith to a iust man, it schal not make hym sori; but wickid men schulen be fillid with yuel.
Sprawiedliwego nie spotka żadne zło, ale niegodziwi będą pełni nieszczęścia.
22 False lippis is abhominacioun to the Lord; but thei that don feithfuli, plesen him.
Wargi kłamliwe budzą odrazę w PANU, a ci, którzy postępują w prawdzie, podobają mu się.
23 A fel man hilith kunnyng; and the herte of vnwise men stirith foli.
Człowiek roztropny ukrywa wiedzę, a serce głupich rozgłasza głupotę.
24 The hond of stronge men schal haue lordschip; but the hond that is slow, schal serue to tributis.
Ręka pracowitych będzie panowała, a leniwa będzie płaciła daninę.
25 Morenynge in the herte of a iust man schal make hym meke; and he schal be maad glad bi a good word.
Troska w sercu człowieka przygnębia je, a dobre słowo je rozwesela.
26 He that dispisith harm for a frend, is a iust man; but the weie of wickid men schal disseyue hem.
Sprawiedliwy jest zacniejszy od swego bliźniego, a droga niegodziwych prowadzi ich na manowce.
27 A gileful man schal not fynde wynnyng; and the substaunce of man schal be the prijs of gold.
Leniwy nie upiecze tego, co upolował, ale mienie człowieka pracowitego [jest] cenne.
28 Lijf is in the path of riytfulnesse; but the wrong weie leedith to deeth.
Na ścieżce sprawiedliwości jest życie, na jej drodze nie ma śmierci.
