Proverbs 1
1 The parablis of Salomon, the sone of Dauid, king of Israel;
De spreuken van Salomo, den zoon van David, den koning van Israel,
2 to kunne wisdom and kunnyng;
Om wijsheid en tucht te weten; om te verstaan redenen des verstands;
3 to vndurstonde the wordis of prudence; and to take the lernyng of teching; to take riytfulnesse, and dom, and equyte;
Om aan te nemen onderwijs van goed verstand, gerechtigheid, en recht, en billijkheden;
4 that felnesse be youun to litle children, and kunnyng, and vndurstonding to a yong wexynge man.
Om den slechten kloekzinnigheid te geven, den jongeling wetenschap en bedachtzaamheid.
5 A wise man heringe schal be wisere; and a man vndurstondinge schal holde gouernails.
Die wijs is, zal horen, en zal in lere toenemen; en die verstandig is, zal wijzen raad bekomen.
6 He schal perseyue a parable, and expownyng; the wordis of wise men, and the derk figuratif spechis of hem.
Om te verstaan een spreuk en de uitlegging, de woorden der wijzen en hun raadselen.
7 The drede of the Lord is the bigynning of wisdom; foolis dispisen wisdom and teching.
De vrees des HEEREN is het beginsel der wetenschap; de dwazen verachten wijsheid en tucht.
8 My sone, here thou the teching of thi fadir, and forsake thou not the lawe of thi modir;
Mijn zoon! hoor de tucht uws vaders, en verlaat de leer uwer moeder niet;
9 that grace be addid, ethir encreessid, to thin heed, and a bie to thi necke.
Want zij zullen uw hoofd een aangenaam toevoegsel zijn, en ketenen aan uw hals.
10 Mi sone, if synneris flateren thee, assente thou not to hem.
Mijn zoon! indien de zondaars u aanlokken, bewillig niet;
11 If thei seien, Come thou with vs, sette we aspies to blood, hide we snaris of disseitis ayens an innocent without cause;
Indien zij zeggen: Ga met ons, laat ons loeren op bloed, ons versteken tegen den onschuldige, zonder oorzaak;
12 swolowe we him, as helle swolowith a man lyuynge; and al hool, as goynge doun in to a lake; we schulen fynde al preciouse catel, (Sheol h7585)
Laat ons hen levend verslinden, als het graf; ja, geheel en al, gelijk die in den kuil nederdalen; (Sheol h7585)
13 we schulen fille oure housis with spuylis; sende thou lot with vs,
Alle kostelijk goed zullen wij vinden, onze huizen zullen wij met roof vullen.
14 o purs be of vs alle;
Gij zult uw lot midden onder ons werpen; wij zullen allen een buidel hebben.
15 my sone, go thou not with hem; forbede thi foot fro the pathis of hem.
Mijn zoon! wandel niet met hen op den weg; weer uw voet van hun pad.
16 For the feet of hem rennen to yuel; and thei hasten to schede out blood.
Want hun voeten lopen ten boze; en zij haasten zich om bloed te storten.
17 But a net is leid in veyn bifore the iyen of briddis, that han wengis.
Zekerlijk, het net wordt tevergeefs gespreid voor de ogen van allerlei gevogelte;
18 Also `thilke wickid disseyueris setten aspies ayens her owne blood; and maken redi fraudis ayens her soulis.
En deze loeren op hun eigen bloed, en versteken zich tegen hun zielen.
19 So the pathis of ech auerouse man rauyschen the soulis of hem that welden.
Zo zijn de paden van een iegelijk, die gierigheid pleegt; zij zal de ziel van haar meester vangen.
20 Wisdom prechith with outforth; in stretis it yyueth his vois.
De opperste Wijsheid roept overluid daar buiten; Zij verheft haar stem op de straten.
21 It crieth ofte in the heed of cumpenyes; in the leeues of yatis of the citee it bringith forth hise wordis,
Zij roept in het voorste der woelingen; aan de deuren der poorten spreekt Zij Haar redenen in de stad;
22 and seith, Hou long, ye litle men in wit, louen yong childhod, and foolis schulen coueyte tho thingis, that ben harmful to hem silf, and vnprudent men schulen hate kunnyng?
Gij slechten! hoe lang zult gij de slechtigheid beminnen, en de spotters voor zich de spotternij begeren, en de zotten wetenschap haten?
23 Be ye conuertid at my repreuyng; lo, Y schal profre forth to you my spirit, and Y schal schewe my wordis.
Keert u tot Mijn bestraffing; ziet, Ik zal Mijn Geest ulieden overvloediglijk uitstorten; Ik zal Mijn woorden u bekend maken.
24 For Y clepide, and ye forsoken; Y helde forth myn hond, and noon was that bihelde.
Dewijl Ik geroepen heb, en gijlieden geweigerd hebt; Mijn hand uitgestrekt heb, en er niemand was, die opmerkte;
25 Ye dispisiden al my councel; and chargiden not my blamyngis.
En gij al Mijn raad verworpen, en Mijn bestraffing niet gewild hebt;
26 And Y schal leiye in youre perisching; and Y schal scorne you, whanne that, that ye dreden, cometh to you.
Zo zal Ik ook in ulieder verderf lachen; Ik zal spotten, wanneer uw vreze komt.
27 Whanne sodeyne wretchidnesse fallith in, and perisching bifallith as tempest; whanne tribulacioun and angwisch cometh on you.
Wanneer uw vreze komt gelijk een verwoesting, en uw verderf aankomt als een wervelwind; wanneer u benauwdheid en angst overkomt;
28 Thanne thei schulen clepe me, and Y schal not here; thei schulen rise eerli, and thei schulen not fynde me.
Dan zullen zij tot Mij roepen, maar Ik zal niet antwoorden; zij zullen Mij vroeg zoeken, maar zullen Mij niet vinden;
29 For thei hatiden teching, and thei token not the drede of the Lord,
Daarom, dat zij de wetenschap gehaat hebben, en de vreze des HEEREN niet hebben verkoren.
30 nether assentiden to my councel, and depraueden al myn amendyng.
Zij hebben in Mijn raad niet bewilligd; al Mijn bestraffingen hebben zij versmaad;
31 Therfor thei schulen ete the fruytis of her weie; and thei schulen be fillid with her counseils.
Zo zullen zij eten van de vrucht van hun weg, en zich verzadigen met hun raadslagen.
32 The turnyng awei of litle men in wit schal sle hem; and the prosperite of foolis schal leese hem.
Want de afkering der slechten zal hen doden, en de voorspoed der zotten zal hen verderven.
33 But he that herith me, schal reste with outen drede; and he schal vse abundaunce, whanne the drede of yuels is takun awei.
Maar die naar Mij hoort, zal zeker wonen, en hij zal gerust zijn van de vreze des kwaads.
