< Matthew 24 >
1 And Jhesus wente out of the temple; and his disciplis camen to hym, to schewe hym the bildyngis of the temple.
και εξελθων ο ιησους επορευετο απο του ιερου και προσηλθον οι μαθηται αυτου επιδειξαι αυτω τας οικοδομας του ιερου
2 But he answeride, and seide to hem, Seen ye alle these thingis? Treuli Y seie to you, a stoon schal not be left here on a stoon, that ne it schal be destried.
ο δε ιησους ειπεν αυτοις ου βλεπετε παντα ταυτα αμην λεγω υμιν ου μη αφεθη ωδε λιθος επι λιθον ος ου μη καταλυθησεται
3 And whanne he satte on the hille of Olyuete, hise disciplis camen to hym priueli, and seiden, Seie vs, whanne these thingis schulen be, and what token of thi comyng, and of the ending of the world. (aiōn )
καθημενου δε αυτου επι του ορους των ελαιων προσηλθον αυτω οι μαθηται κατ ιδιαν λεγοντες ειπε ημιν ποτε ταυτα εσται και τι το σημειον της σης παρουσιας και της συντελειας του αιωνος (aiōn )
4 And Jhesus answeride, and seide to hem, Loke ye, that no man disseyue you.
και αποκριθεις ο ιησους ειπεν αυτοις βλεπετε μη τις υμας πλανηση
5 For many schulen come in my name, and schulen seie, Y am Crist; and thei schulen disseyue manye.
πολλοι γαρ ελευσονται επι τω ονοματι μου λεγοντες εγω ειμι ο χριστος και πολλους πλανησουσιν
6 For ye schulen here batels, and opyniouns of batels; se ye that ye be not disturblid; for it byhoueth these thingis to be don, but not yit is the ende.
μελλησετε δε ακουειν πολεμους και ακοας πολεμων ορατε μη θροεισθε δει γαρ παντα γενεσθαι αλλ ουπω εστιν το τελος
7 Folk schal rise togidere ayens folc, and rewme ayens rewme, and pestilences, and hungris, and the erthemouyngis schulen be bi placis;
εγερθησεται γαρ εθνος επι εθνος και βασιλεια επι βασιλειαν και εσονται λιμοι και λοιμοι και σεισμοι κατα τοπους
8 and alle these ben bigynnyngis of sorewes.
παντα δε ταυτα αρχη ωδινων
9 Thanne men schulen bitake you in to tribulacion, and schulen sle you, and ye schulen be in hate to alle folk for my name.
τοτε παραδωσουσιν υμας εις θλιψιν και αποκτενουσιν υμας και εσεσθε μισουμενοι υπο παντων των εθνων δια το ονομα μου
10 And thanne many schulen be sclaundrid, and bitraye ech other, and thei schulen hate ech other.
και τοτε σκανδαλισθησονται πολλοι και αλληλους παραδωσουσιν και μισησουσιν αλληλους
11 And many false prophetis schulen rise, and disseyue manye.
και πολλοι ψευδοπροφηται εγερθησονται και πλανησουσιν πολλους
12 And for wickidnesse schal `be plenteuouse, the charite of manye schal wexe coold;
και δια το πληθυνθηναι την ανομιαν ψυγησεται η αγαπη των πολλων
13 but he that schal dwelle stable in to the ende, schal be saaf.
ο δε υπομεινας εις τελος ουτος σωθησεται
14 And this gospel of the kyngdom schal be prechid in al the world, in witnessyng to al folc;
και κηρυχθησεται τουτο το ευαγγελιον της βασιλειας εν ολη τη οικουμενη εις μαρτυριον πασιν τοις εθνεσιν και τοτε ηξει το τελος
15 and thanne the ende schal come. Therfor whanne ye se the abhomynacioun of discomfort, that is seid of Danyel, the prophete, stondynge in the hooli place; he that redith, vndirstonde he;
οταν ουν ιδητε το βδελυγμα της ερημωσεως το ρηθεν δια δανιηλ του προφητου εστος εν τοπω αγιω ο αναγινωσκων νοειτω
16 thanne thei that ben in Judee, fle to the mounteyns; and he that is in the hous roof,
τοτε οι εν τη ιουδαια φευγετωσαν επι τα ορη
17 come not doun to take ony thing of his hous; and he that is in the feeld,
ο επι του δωματος μη καταβαινετω αραι τι εκ της οικιας αυτου
18 turne not ayen to take his coote.
και ο εν τω αγρω μη επιστρεψατω οπισω αραι τα ιματια αυτου
19 But wo to hem that ben with child, and nurischen in tho daies.
ουαι δε ταις εν γαστρι εχουσαις και ταις θηλαζουσαις εν εκειναις ταις ημεραις
20 Preye ye, that youre fleyng be not maad in wynter, or in the saboth.
προσευχεσθε δε ινα μη γενηται η φυγη υμων χειμωνος μηδε εν σαββατω
21 For thanne schal be greet tribulacioun, what maner `was not fro the bigynnyng of the world to now, nether schal be maad.
εσται γαρ τοτε θλιψις μεγαλη οια ου γεγονεν απ αρχης κοσμου εως του νυν ουδ ου μη γενηται
22 And but tho daies hadden be abreggide, ech flesch schulde not be maad saaf; but tho daies schulen be maad schort, for the chosun men.
και ει μη εκολοβωθησαν αι ημεραι εκειναι ουκ αν εσωθη πασα σαρξ δια δε τους εκλεκτους κολοβωθησονται αι ημεραι εκειναι
23 Thanne if ony man seie to you, Lo! here is Crist, or there, nyle ye bileue.
τοτε εαν τις υμιν ειπη ιδου ωδε ο χριστος η ωδε μη πιστευσητε
24 For false Cristis and false prophetis schulen rise, and thei schulen yyue grete tokenes and wondrys; so that also the chosun be led in to erroure, if it may be done.
εγερθησονται γαρ ψευδοχριστοι και ψευδοπροφηται και δωσουσιν σημεια μεγαλα και τερατα ωστε πλανησαι ει δυνατον και τους εκλεκτους
25 Lo! Y haue bifor seid to you.
ιδου προειρηκα υμιν
26 Therfor if thei seie to you, Lo! he is in desert, nyle ye go out; lo! in priuey placis, nyle ye trowe.
εαν ουν ειπωσιν υμιν ιδου εν τη ερημω εστιν μη εξελθητε ιδου εν τοις ταμειοις μη πιστευσητε
27 For as leit goith out fro the eest, and apperith in to the weste, so schal be also the coming of mannus sone.
ωσπερ γαρ η αστραπη εξερχεται απο ανατολων και φαινεται εως δυσμων ουτως εσται και η παρουσια του υιου του ανθρωπου
28 Where euer the bodi schal be, also the eglis schulen be gaderid thidur.
οπου γαρ εαν η το πτωμα εκει συναχθησονται οι αετοι
29 And anoon after the tribulacioun of tho daies, the sunne schal be maad derk, and the moone schal not yyue hir liyt, and the sterris schulen falle fro heuene, and the vertues of heuenes schulen be moued.
ευθεως δε μετα την θλιψιν των ημερων εκεινων ο ηλιος σκοτισθησεται και η σεληνη ου δωσει το φεγγος αυτης και οι αστερες πεσουνται απο του ουρανου και αι δυναμεις των ουρανων σαλευθησονται
30 And thanne the tokene of mannus sone schal appere in heuene, and thanne alle kynredis of the erthe schulen weile; and thei schulen see mannus sone comynge in the cloudis of heuene, with miche vertu and maieste.
και τοτε φανησεται το σημειον του υιου του ανθρωπου εν τω ουρανω και τοτε κοψονται πασαι αι φυλαι της γης και οψονται τον υιον του ανθρωπου ερχομενον επι των νεφελων του ουρανου μετα δυναμεως και δοξης πολλης
31 And he schal sende hise aungels with a trumpe, and a greet vois; and thei schulen gedere hise chosun fro foure wyndis, fro the hiyest thingis of heuenes to the endis of hem.
και αποστελει τους αγγελους αυτου μετα σαλπιγγος φωνης μεγαλης και επισυναξουσιν τους εκλεκτους αυτου εκ των τεσσαρων ανεμων απ ακρων ουρανων εως ακρων αυτων
32 And lerne ye the parable of a fige tre. Whanne his braunche is now tendir, and the leeues ben sprongun, ye witen that somer is nyy;
απο δε της συκης μαθετε την παραβολην οταν ηδη ο κλαδος αυτης γενηται απαλος και τα φυλλα εκφυη γινωσκετε οτι εγγυς το θερος
33 `so and ye whanne ye seen alle these thingis, wite ye that it is nyy, in the yatis.
ουτως και υμεις οταν ιδητε παντα ταυτα γινωσκετε οτι εγγυς εστιν επι θυραις
34 Treuli Y seie to you, for this generacioun schal not passe, til alle thingis be don;
αμην λεγω υμιν ου μη παρελθη η γενεα αυτη εως αν παντα ταυτα γενηται
35 heuene and erthe schulen passe, but my wordis schulen not passe.
ο ουρανος και η γη παρελευσονται οι δε λογοι μου ου μη παρελθωσιν
36 But of thilke dai and our no man wote, nethir aungels of heuenes, but the fadir aloone.
περι δε της ημερας εκεινης και της ωρας ουδεις οιδεν ουδε οι αγγελοι των ουρανων ει μη ο πατηρ μου μονος
37 But as it was in the daies of Noe, so schal be the comyng of mannus sone.
ωσπερ δε αι ημεραι του νωε ουτως εσται και η παρουσια του υιου του ανθρωπου
38 For as in the daies bifore the greet flood, thei weren etynge and drynkynge, weddynge and takynge to weddyng, to that dai, that Noe entride in to the schippe;
ωσπερ γαρ ησαν εν ταις ημεραις ταις προ του κατακλυσμου τρωγοντες και πινοντες γαμουντες και εκγαμιζοντες αχρι ης ημερας εισηλθεν νωε εις την κιβωτον
39 and thei knewen not, til the greet flood cam, and took alle men, so schal be the comyng of mannus sone.
και ουκ εγνωσαν εως ηλθεν ο κατακλυσμος και ηρεν απαντας ουτως εσται και η παρουσια του υιου του ανθρωπου
40 Thanne tweyne schulen be in o feeld, oon schal be takun, and another left;
τοτε δυο εσονται εν τω αγρω ο εις παραλαμβανεται και ο εις αφιεται
41 twey wymmen schulen be gryndynge in o queerne, oon schal be takun, and `the tother left; tweyn in a bedde, `the toon schal be takun, and the tother left.
δυο αληθουσαι εν τω μυλωνι μια παραλαμβανεται και μια αφιεται
42 Therfor wake ye, for ye witen not in what our the Lord schal come.
γρηγορειτε ουν οτι ουκ οιδατε ποια ωρα ο κυριος υμων ερχεται
43 But wite ye this, that if the hosebonde man wiste in what our the thefe were to come, certis he wolde wake, and suffre not his hous to be vndurmyned.
εκεινο δε γινωσκετε οτι ει ηδει ο οικοδεσποτης ποια φυλακη ο κλεπτης ερχεται εγρηγορησεν αν και ουκ αν ειασεν διορυγηναι την οικιαν αυτου
44 And therfor be ye redi, for in what our ye gessen not, mannus sone schal come.
δια τουτο και υμεις γινεσθε ετοιμοι οτι η ωρα ου δοκειτε ο υιος του ανθρωπου ερχεται
45 Who gessist thou is a trewe seruaunt and prudent, whom his lord ordeyned on his meynee, to yyue hem mete in tyme?
τις αρα εστιν ο πιστος δουλος και φρονιμος ον κατεστησεν ο κυριος αυτου επι της θεραπειας αυτου του διδοναι αυτοις την τροφην εν καιρω
46 Blessed is that seruaunt, whom `his lord, whanne he schal come, schal fynde so doynge.
μακαριος ο δουλος εκεινος ον ελθων ο κυριος αυτου ευρησει ποιουντα ουτως
47 Treuli Y seye to you, for on alle his goodis he schal ordeyne hym.
αμην λεγω υμιν οτι επι πασιν τοις υπαρχουσιν αυτου καταστησει αυτον
48 But if thilke yuel seruaunt seie in his herte, My lord tarieth to come,
εαν δε ειπη ο κακος δουλος εκεινος εν τη καρδια αυτου χρονιζει ο κυριος μου ελθειν
49 and bigynneth to smyte hise euen seruauntis, and ete, and drynke with drunken men;
και αρξηται τυπτειν τους συνδουλους εσθιειν δε και πινειν μετα των μεθυοντων
50 the lord of that seruaunt schal come in the dai which he hopith not, and in the our that he knowith not,
ηξει ο κυριος του δουλου εκεινου εν ημερα η ου προσδοκα και εν ωρα η ου γινωσκει
51 and schal departe hym, and putte his part with ypocritis; there schal be wepyng, and gryntyng of teeth.
και διχοτομησει αυτον και το μερος αυτου μετα των υποκριτων θησει εκει εσται ο κλαυθμος και ο βρυγμος των οδοντων