John 7
1 Aftir these thingis Jhesus walkide in to Galilee, for he wolde not walke in to Judee, for the Jewis souyten to sle hym.
A potem Jezus chodził po Galilei. Nie chciał bowiem przebywać w Judei, bo Żydzi szukali [sposobności], aby go zabić.
2 And ther was neiy a feeste dai of the Jewis, Senofegia.
I zbliżało się żydowskie święto Namiotów.
3 And hise britheren seiden to hym, Passe fro hennus, and go in to Judee, that also thi disciplis seen thi werkis that thou doist;
Wtedy jego bracia powiedzieli do niego: Odejdź stąd i idź do Judei, żeby twoi uczniowie widzieli dzieła, których dokonujesz.
4 for no man doith ony thing in hiddlis, and hym silf sekith to be opyn. If thou doist these thingis, schewe thi silf to the world.
Nikt bowiem nie czyni nic w ukryciu, jeśli chce być znany. Dlatego ty, jeśli takie rzeczy czynisz, objaw się światu.
5 For nether hise britheren bileueden in hym.
Bo nawet jego bracia nie wierzyli w niego.
6 Therfor Jhesus seith to hem, My tyme cam not yit, but youre tyme is euermore redi.
I powiedział do nich Jezus: Mój czas jeszcze nie nadszedł, ale wasz czas zawsze jest w pogotowiu.
7 The world may not hate you, sothely it hatith me; for Y bere witnessyng therof, that the werkis of it ben yuele.
Świat nie może was nienawidzić, ale mnie nienawidzi, bo ja świadczę o nim, że jego uczynki są złe.
8 Go ye vp to this feeste dai, but Y schal not go vp to this feeste dai, for my tyme is not yit fulfillid.
Wy idźcie na święto, ja jeszcze nie pójdę na to święto, bo mój czas jeszcze się nie wypełnił.
9 Whanne he hadde seid these thingis, he dwelte in Galilee.
Powiedziawszy im to, pozostał w Galilei.
10 And aftir that hise britheren weren gon vp, thanne he yede vp to the feeste dai, not opynli, but as in priuyte.
A gdy jego bracia poszli, wtedy i on poszedł na święto, nie jawnie, ale jakby potajemnie.
11 Therfor the Jewis souyten hym in the feeste dai, and seiden, Where is he?
A Żydzi szukali go podczas święta i mówili: Gdzie on jest?
12 And myche grutchyng was of hym among the puple. For summe seiden, That he is good; and othere seiden, Nai, but he disceyueth the puple;
I wiele szemrało się o nim wśród ludzi, bo jedni mówili: Jest dobry. A inni mówili: Przeciwnie, zwodzi ludzi.
13 netheles no man spak opynli of hym, for drede of the Jewis.
Nikt jednak nie mówił o nim jawnie z obawy przed Żydami.
14 But whanne the myddil feeste dai cam, Jhesus wente vp in to the temple, and tauyte.
A gdy już minęła połowa święta, Jezus wszedł do świątyni i nauczał.
15 And the Jewis wondriden, and seiden, Hou can this man lettris, sithen he hath not lerned?
I dziwili się Żydzi, mówiąc: Skąd on zna Pismo, skoro się nie uczył?
16 Jhesus answerde to hem, and seide, My doctryne is not myn, but his that sente me.
Odpowiedział im Jezus: Moja nauka nie jest moją, ale tego, który mnie posłał.
17 If ony man wole do his wille, he schal knowe of the techyng, whethir it be of God, or Y speke of my silf.
Jeśli ktoś chce wypełniać jego wolę, ten będzie umiał rozeznać, czy ta nauka jest od Boga, czy ja mówię sam od siebie.
18 He that spekith of hym silf, sekith his owne glorie; but he that sekith the glorie of hym that sente hym, is sothefast, and vnriytwisnesse is not in hym.
Kto mówi z samego siebie, szuka własnej chwały. Kto zaś szuka chwały tego, który go posłał, ten jest prawdziwy i nie ma w nim niesprawiedliwości.
19 Whether Moises yaf not to you a lawe, and noon of you doith the lawe?
Czy Mojżesz nie dał wam prawa? A żaden z was nie przestrzega prawa. Dlaczego chcecie mnie zabić?
20 What seken ye to sle me? And the puple answerde, and seide, Thou hast a deuel; who sekith to sle thee?
Odpowiedzieli ludzie: Masz demona. Kto chce cię zabić?
21 Jhesus answerde, and seide to hem, Y haue don o werk, and alle ye wondren.
Jezus im odpowiedział: Jeden uczynek spełniłem, a wszyscy się temu dziwicie.
22 Therfor Moises yaf to you circumcisioun; not for it is of Moyses, but of the fadris; and in the sabat ye circumciden a man.
Przecież Mojżesz dał wam obrzezanie (nie jakoby było od Mojżesza, ale od ojców), a w szabat obrzezujecie człowieka.
23 If a man take circumcicioun in the sabat, that the lawe of Moises be not brokun, han ye indignacioun to me, for Y made al a man hool in the sabat?
Jeśli człowiek przyjmuje obrzezanie w szabat, aby nie było złamane Prawo Mojżesza, to [dlaczego] gniewacie się na mnie, że w szabat całkowicie uzdrowiłem człowieka?
24 Nile ye deme aftir the face, but deme ye a riytful doom.
Nie sądźcie po pozorach, ale sądźcie sprawiedliwym sądem.
25 Therfor summe of Jerusalem seiden, Whethir this is not he, whom the Jewis seken to sle?
Wtedy niektórzy z mieszkańców Jerozolimy mówili: Czy to nie jest ten, którego chcą zabić?
26 and lo! he spekith opynli, and thei seien no thing to hym. Whether the princes knewen verili, that this is Crist?
A oto jawnie przemawia i nic mu nie mówią. Czy przełożeni rzeczywiście poznali, że to jest prawdziwie Chrystus?
27 But we knowun this man, of whennus he is; but whanne Crist schal come, no man woot of whennus he is.
Ale wiemy, skąd on pochodzi, lecz gdy Chrystus przyjdzie, nikt nie będzie wiedział, skąd jest.
28 Therfor Jhesus criede in the temple `techynge, and seide, Ye knowen me, and `ye knowen of whennus Y am; and Y cam not of my silf, but he is trewe that sente me, whom ye knowen not.
Wtedy Jezus, nauczając w świątyni, wołał: I znacie mnie, i wiecie, skąd jestem. A ja nie przyszedłem sam od siebie, ale prawdziwy jest ten, który mnie posłał, którego wy nie znacie.
29 Y knowe hym, and if Y seie that Y knowe hym not, Y schal be lijk to you, a liere; but Y knowe hym, for of hym Y am, and he sente me.
Lecz ja go znam, bo od niego jestem i on mnie posłał.
30 Therfor thei souyten to take hym, and no man sette on hym hoondis, for his our cam not yit.
I usiłowali go schwytać, ale nikt nie podniósł na niego ręki, bo jeszcze nie nadeszła jego godzina.
31 And many of the puple bileueden in hym, and seiden, Whanne Crist schal come, whether he schal do mo tokenes, than tho that this doith?
A wielu z ludu uwierzyło w niego i mówiło: Gdy Chrystus przyjdzie, czyż uczyni więcej cudów, niż on uczynił?
32 Farisees herden the puple musinge of hym these thingis; and the princis and Farisees senten mynystris, to take hym.
Faryzeusze słyszeli, że tak ludzie o nim szemrali. I faryzeusze i naczelni kapłani posłali sługi, aby go schwytać.
33 Therfor Jhesus seide to hem, Yit a litil tyme Y am with you, and Y go to the fadir, that sente me.
Wtedy Jezus powiedział im: Jeszcze krótki czas jestem z wami, potem odejdę do tego, który mnie posłał.
34 Ye schulen seke me, and ye schulen not fynde; and where Y am, ye may not come.
Będziecie mnie szukać, ale nie znajdziecie, a gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie.
35 Therfor the Jewis seiden to hem silf, Whidur schal this gon, for we schulen not fynde hym? whether he wole go in to the scateryng of hethene men, and wole teche the hethene?
Wówczas Żydzi mówili między sobą: Dokąd on pójdzie, że go nie znajdziemy? Czy pójdzie do rozproszonych [wśród] pogan i będzie nauczał pogan?
36 What is this word, which he seide, Ye schulen seke me, and ye schulen not fynde; and where Y am, ye moun not come?
Cóż to za słowo, które wypowiedział: Będziecie mnie szukać, ale nie znajdziecie, a gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie?
37 But in the laste dai of the greet feeste, Jhesus stood, and criede, and seide, If ony man thirstith, come he to me, and drynke.
A w ostatnim, wielkim dniu tego święta, Jezus stanął i wołał: Jeśli ktoś pragnie, niech przyjdzie do mnie i pije.
38 He that bileueth in me, as the scripture seith, Floodis of quyk watir schulen flowe fro his wombe.
Kto wierzy we mnie, jak mówi Pismo, rzeki wody żywej popłyną z jego wnętrza.
39 But he seide this thing of the Spirit, whom men that bileueden in hym schulden take; for the Spirit was not yit youun, for Jhesus was not yit glorified.
A to mówił o Duchu, którego mieli otrzymać wierzący w niego. Duch Święty bowiem jeszcze nie był [dany], ponieważ Jezus nie został jeszcze uwielbiony.
40 Therfor of that cumpanye, whanne thei hadden herd these wordis of hym, thei seiden, This is verili a prophete.
Wielu więc z tych ludzi, słysząc te słowa, mówiło: To jest prawdziwie ten prorok.
41 Othere seiden, This is Crist. `But summe seiden, Whether Crist cometh fro Galilee?
A inni mówili: To jest Chrystus. Lecz niektórzy mówili: Czyż Chrystus przyjdzie z Galilei?
42 Whether the scripture seith not, that of the seed of Dauid, and of the castel of Bethleem, where Dauid was, Crist cometh?
Czyż Pismo nie mówi, że Chrystus przyjdzie z potomstwa Dawida i z miasteczka Betlejem, gdzie mieszkał Dawid?
43 Therfor discencioun was maad among the puple for hym.
I tak z jego powodu nastąpił rozłam wśród ludu.
44 For summe of hem wolden haue take hym, but no man sette hondis on hym.
I niektórzy z nich chcieli go schwytać, ale nikt nie podniósł na niego ręki.
45 Therfor the mynystris camen to bischopis and Farisees, and thei seiden to hem, Whi brouyten ye not hym?
Wtedy słudzy wrócili do naczelnych kapłanów i do faryzeuszy, którzy ich zapytali: Dlaczego go nie przyprowadziliście?
46 The mynystris answeriden, Neuere man spak so, as this man spekith.
Słudzy odpowiedzieli: Nikt nigdy nie mówił tak, jak ten człowiek.
47 Therfor the Farisees answeriden to hem, Whether ye ben disseyued also?
I odpowiedzieli im faryzeusze: Czy i wy jesteście zwiedzeni?
48 whether ony of the pryncis or of the Farisees bileueden in hym?
Czy ktoś z przełożonych albo z faryzeuszy uwierzył w niego?
49 But this puple, that knowith not the lawe, ben cursid.
A to pospólstwo, które nie zna prawa, jest przeklęte.
50 Nychodeme seith to hem, he that cam to hym bi nyyt, that was oon of hem, Whethir oure lawe demith a man,
Jeden z nich, Nikodem, ten, który przyszedł w nocy do niego, powiedział im:
51 but it haue first herde of hym, and knowe what he doith?
Czy nasze prawo potępia człowieka, zanim go najpierw nie wysłucha i nie zbada, co czyni?
52 Thei answeriden, and seiden to hym, Whether thou art a man of Galilee also? Seke thou scripturis, and se thou, that a prophete risith not of Galilee.
A oni mu odpowiedzieli: Czy i ty jesteś Galilejczykiem? Zbadaj i zobacz, że [żaden] prorok nie powstał z Galilei.
53 And thei turneden ayen, ech in to his hous.
I poszedł każdy do swego domu.
