Job 34
1 And Helyu pronounside, and spak also these thingis,
Elihu mówił dalej:
2 Wise men, here ye my wordis, and lerned men, herkne ye me; for the eere preueth wordis,
Słuchajcie, mądrzy, moich słów i wy, uczeni, posłuchajcie mnie.
3 and the throte demeth metis bi taast.
Ucho bowiem bada słowa, jak podniebienie smakuje pokarm.
4 Chese we doom to vs; and se we among vs, what is the betere.
Wybierzmy sobie sąd, rozeznajmy między sobą, co jest dobre.
5 For Job seide, Y am iust, and God hath distried my doom.
Hiob bowiem powiedział: Jestem sprawiedliwy, a Bóg odrzucił moją sprawę.
6 For whi lesynge is in demynge me, and myn arowe is violent with out ony synne.
Czy mam kłamać wbrew swojej racji? Nieuleczalna jest moja rana, bez przestępstwa.
7 Who is a man, as Joob is, that drynkith scornyng as watir?
Czy jest człowiek podobny do Hioba, który pije obelgi jak wodę?
8 that goith with men worchynge wickidnesse, and goith with vnfeithful men?
I który obraca się w towarzystwie czyniących nieprawość i chodzi z niegodziwcami?
9 For he seide, A man schal not plese God, yhe, thouy he renneth with God.
Powiedział bowiem: Nic to nie pomoże człowiekowi, że ma upodobanie w Bogu.
10 Therfor ye men hertid, `that is, vndurstonde, here ye me; vnpite, `ethir cruelte, be fer fro God, and wickidnesse fro Almyyti God.
Dlatego posłuchajcie mnie, ludzie rozumni: Daleki jest Bóg od niegodziwości, Wszechmocny – od nieprawości.
11 For he schal yelde the werk of man to hym; and bi the weies of ech man he schal restore to hym.
Bo odpłaci człowiekowi według jego czynu i wynagrodzi każdemu według jego drogi.
12 For verili God schal not condempne with out cause; nether Almyyti God schal distrie doom.
Nie, naprawdę Bóg nie czyni przewrotnie, Wszechmocny nie wypacza sądu.
13 What othere man hath he ordeyned on the lond? ether whom hath he set on the world, which he made?
Któż mu powierzył ziemię? Kto urządził cały okrąg świata?
14 If God dressith his herte to hym, he schal drawe to hym silf his spirit and blast.
Gdyby zwrócił ku człowiekowi swoje serce, gdyby wziął do siebie jego ducha i tchnienie;
15 Ech fleisch schal faile togidere; `and a man schal turne ayen in to aisch.
To zginęłoby wszelkie ciało razem, a człowiek w proch by się obrócił.
16 Therfor if thou hast vndurstondyng, here thou that that is seid, and herkne the vois of my speche.
Jeśli więc masz rozum, posłuchaj tego [i] nadstaw uszu na moje słowa.
17 Whether he that loueth not doom may be maad hool? and hou condempnest thou so myche him, that is iust?
Czy ma panować ten, który nienawidzi prawości? Czy potępisz tego, który jest bardzo sprawiedliwy?
18 Which seith to the kyng, Thou art apostata; which clepith the duykis vnpitouse, `ethir vnfeithful.
Czy wypada do króla mówić: Nikczemniku? A do książąt: Bezbożni?
19 `Which takith not the persoones of princes, nether knew a tyraunt, whanne he stryuede ayens a pore man; for alle men ben the werk of hise hondis.
Tym bardziej do tego, który nie ma względu na książąt i nie stawia bogacza nad ubogim? Oni wszyscy bowiem są dziełem jego rąk.
20 Thei schulen die sudeynli, and at mydnyyt puplis schulen be troblid, `ethir schulen be bowid, as othere bookis han; and schulen passe, and schulen take `awei `a violent man with out hond.
Umrą nagle, o północy lud będzie wzruszony i przeminie, a mocarz zostanie usunięty bez [udziału] ręki [ludzkiej].
21 For the iyen of God ben on the weies of men, and biholdith alle goyngis of hem.
Jego oczy bowiem patrzą na drogi człowieka i [on] widzi wszystkie jego kroki.
22 No derknessis ben, and no schadewe of deeth is, that thei, that worchen wickidnesse, be hid there;
Nie ma ciemności ani cienia śmierci, gdzie mogliby się ukryć ci, którzy czynią nieprawość.
23 for it is `no more in the power of man, that he come to God in to doom.
Na człowieka bowiem nie wkłada więcej [niż to, co słuszne], aby stawił się na sąd przed Bogiem.
24 God schal al to-breke many men and vnnoumbrable; and schal make othere men to stonde for hem.
Rozbije wielu mocarzy i innych osadzi w ich miejsce.
25 For he knowith the werkis of hem; therfor he schal brynge yn niyt, and thei schulen be al to-brokun.
A ponieważ zna ich czyny, wywraca ich w nocy, aby byli zmiażdżeni.
26 He smoot hem, as vnpitouse men, in the place of seinge men.
Chłoszcze ich jako niegodziwych w miejscu widocznym;
27 Whiche yeden awei fro hym bi `castyng afore, and nolden vndurstonde alle hise weies.
Za to, że odstąpili od niego i nie zważali na żadne jego drogi;
28 That thei schulden make the cry of a nedi man to come to hym, and that he schulde here the vois of pore men.
Z tego powodu dochodzi do niego wołanie biednych, a on wysłuchuje wołania ubogich.
29 For whanne he grauntith pees, who is that condempneth? Sithen he hidith his cheer, who is that seeth hym? And on folkis and on alle men `he hath power `to do siche thingis.
Gdy zaprowadzi pokój, któż go zburzy? A gdy zakryje swoje oblicze, któż go ujrzy? [A czyni] tak zarówno narodowi, jak i człowiekowi;
30 Which makith `a man ypocrite to regne, for the synnes of the puple.
Aby obłudnik już nie panował i nie był pułapką dla ludzi.
31 Therfor for Y haue spoke to God, also Y schal not forbede thee.
Doprawdy, powinieneś mówić do Boga: Poniosłem [karę], a nie będę [już] grzeszyć.
32 If Y erride, teche thou me; if Y spak wickidnesse, Y schal no more adde.
Naucz mnie tego, [czego] nie widzę; jeśli popełniłem nieprawość, [już] więcej tego nie uczynię.
33 Whether God axith that wickidnesse of thee, for it displeside thee? For thou hast bigunne to speke, and not Y; that if thou knowist ony thing betere, speke thou.
Czy [wszystko] ma być po twojej myśli? On odpłaci, czy odrzucisz, czy wybierzesz, a nie ja. Ale jeśli wiesz lepiej, to powiedz.
34 Men vndurstondynge, speke to me; and a wise man, here me.
Niech mi powiedzą ludzie rozumni, niech człowiek mądry posłucha mnie:
35 Forsothe Joob spak folili, and hise wordis sownen not techyng.
Hiob mówi niemądrze, a jego słowa nie są roztropne.
36 My fadir, be Joob preuede `til to the ende; ceesse thou not fro the man of wickidnesse,
Niech Hiob zostanie doświadczony do końca za swoje odpowiedzi odnośnie do niegodziwych ludzi.
37 `that addith blasfemye ouer hise synnes. Be he constreyned among vs in the meene tyme; and thanne bi hise wordis stire he God to the doom.
Dodaje bowiem buntu do swego grzechu, klaszcze przy nas rękoma i mnoży swoje słowa przeciwko Bogu.
