2 Kings 16

1 In the seuententhe yeer of Phacee, sone of Romelie, Achaz, the sone of Joathan, kyng of Juda, regnyde.

رەمالىيانىڭ ئوغلى پىكاھنىڭ ئون يەتتىنچى يىلىدا، يوتامنىڭ ئوغلى ئاھاز يەھۇداغا پادىشاھ بولدى.

2 Achaz was of twenti yeer, whanne he bigan to regne, and he regnyde sixtene yeer in Jerusalem; he dide not that, that was plesaunt in the siyt of his Lord God, as Dauid, his fadir dide, but he yede in the weie of the kyngis of Israel.

ئاھاز پادىشاھ بولغاندا يىگىرمە ياشقا كىرگەن بولۇپ، يېرۇسالېمدا ئون ئالتە يىل سەلتەنەت قىلغانىدى. ئۇ ئاتىسى داۋۇت قىلغاندەك ئەمەس، ئەكسىچە پەرۋەردىگارنىڭ نەزىرىدە دۇرۇس بولغاننى قىلمىدى.

3 Ferthermore and he halewide his sone, and bar thorouy the fier, bi the idols of hethene men, whiche the Lord distriede bifore the sones of Israel.

ئۇ ئىسرائىلنىڭ پادىشاھلىرىنىڭ يولىدا ماڭاتتى، ھەتتا پەرۋەردىگار ئىسرائىلنىڭ ئالدىدىن ھەيدەپ چىقارغان ئەللەرنىڭ يىرگىنچلىك گۇناھلىرىغا ئەگىشىپ، ئۆز ئوغلىنى ئوتتىن ئۆتكۈزۈپ كۆيدۈردى.

4 And he offride sacrifices, and brente encense in hiy placis, and in hillis, and vndur ech tree ful of bowis.

ئۇ «يۇقىرى جايلار»دا، دۆڭلەردە ۋە ھەربىر كۆك دەرەخلەرنىڭ ئاستىدا قۇربانلىق قىلىپ، كۈجە كۆيدۈرەتتى.

5 Thanne Rasyn, kyng of Sirye, and Phacee, sone of Romelie, kyng of Israel, stiede in to Jerusalem to fiyte; and whanne thei bisegide Achaz, thei miyten not ouercome hym.

شۇ ۋاقىتتا سۇرىيەنىڭ پادىشاھى رەزىن بىلەن ئىسرائىلنىڭ پادىشاھى، رەمالىيانىڭ ئوغلى پىكاھ يېرۇسالېمغا ھۇجۇم قىلىپ، [پادىشاھ] ئاھازنى مۇھاسىرىگە ئېلىپ قورشىۋالغىنى بىلەن، لېكىن ئۇنى مەغلۇپ قىلالمىدى.

6 In that tyme Rasyn, kyng of Sirie, restoride Ahila to Sirie, and castide out Jewis fro Ahila; and Ydumeis and men of Sirie camen into Ahila, and dwelliden there til in to this dai.

ئاشۇ ۋاقىتتا سۇرىيەنىڭ پادىشاھى رەزىن ئېلات شەھىرىنى سۇرىيەگە قايتۇرۇۋالدى ۋە شۇ يەردە تۇرۇۋاتقان يەھۇدالارنى ھەيدىۋەتتى. ئاندىن سۇرىيلەر كېلىپ ئۇ يەردە ئولتۇراقلاشتى؛ ئۇلار بۈگۈنگىچە شۇ يەردە تۇرماقتا.

7 Forsothe Achaz sente messangeris to Teglat Phalasar, kyng of Assiriens, and seide, Y am thi seruaunt and thi sone; stie thou, and make me saaf fro the hond of the kyng of Sirie, and fro the hond of the kyng of Israel, that han rise togidere ayens me.

ئاھاز ئاسۇرىيەنىڭ پادىشاھى تىگلات-پىلەسەرگە ئەلچىلەرنى ئەۋەتىپ: مەن سىلىنىڭ قۇللىرى، سىلىنىڭ ئوغۇللىرى بولىمەن؛ ماڭا ھۇجۇم قىلىۋاتقان سۇرىيەنىڭ پادىشاھىنىڭ قولىدىن ۋە ئىسرائىلنىڭ پادىشاھىنىڭ قولىدىن قۇتقۇزۇشقا چىققايلا، دېدى.

8 And whanne Achaz hadde gaderide togidere siluer and gold, that myyte be foundun in the hows of the Lord, and in the tresours of the kyng, he sente yiftis to the kyng of Assiriens;

شۇنى ئېيتىپ ئاھاز پەرۋەردىگارنىڭ ئۆيى ۋە پادىشاھنىڭ ئوردىسىدىكى خەزىنىلەردىكى كۈمۈش بىلەن ئالتۇننى سوۋغا قىلىپ، ئاسۇرىيەنىڭ پادىشاھىغا ئەۋەتتى.

9 whiche assentide to his wille. Sotheli the kyng of Asseriens stiede in to Damask, and wastide it, and translatide the dwelleris therof to Sirenen; sotheli he killide Rasyn.

ئاسۇرىيەنىڭ پادىشاھى ئۇنىڭ تەلىپىگە قوشۇلدى؛ شۇنىڭ بىلەن ئاسۇرىيەنىڭ پادىشاھى دەمەشققە ھۇجۇم قىلىپ ئۇنى ئىشغال قىلدى؛ ئۇنىڭدىكى ئاھالىنى تۇتقۇن قىلىپ كىر شەھىرىگە ئېلىپ باردى ۋە رەزىننى ئۆلتۈردى.

10 And kyng Achaz yede in to metyng to Teglat Phalasaar, kyng of Assiriens; and whanne kyng Achaz hadde seyn the auter of Damask, he sent to Vrie, the preest, the saumpler and licnesse therof, bi al the werk therof.

ئاھاز پادىشاھ ئەمدى ئاسۇرىيەنىڭ پادىشاھى تىگلات-پىلەسەر بىلەن كۆرۈشكىلى دەمەشققە باردى ۋە شۇنداقلا دەمەشقتىكى قۇربانگاھنى كۆردى. ئاندىن ئاھاز پادىشاھ شۇ قۇربانگاھنىڭ رەسىمىنى، ئۇنىڭ بارلىق ياسىلىش تەپسىلاتلىرىنىڭ لايىھىسىنى سىزىپ، ئۇنى ئۇرىيا كاھىنغا يەتكۈزدى.

11 And Vrie, the preest, bildide an auter bi alle thingis whiche king Achaz hadde comaundid fro Damask, so dide the preest Vrie, til kyng Achaz cam fro Damask.

شۇنىڭ بىلەن ئۇرىيا كاھىن ئاھاز پادىشاھ دەمەشقتىن ئەۋەتكەن بارلىق تەپسىلاتلار بويىچە بىر قۇربانگاھ ياسىدى. ئاھاز پادىشاھ دەمەشقتىن يېنىپ كەلمەستە، ئۇرىيا كاھىن ئۇنى شۇنداق تەييار قىلغانىدى.

12 And whanne the king cam fro Damask, he siy the auter, and worschipide it; and he stiede, and offride brent sacrifices, and his sacrifice;

پادىشاھ دەمەشقتىن يېنىپ كېلىپ، قۇربانگاھنى كۆرۈپ، قۇربانگاھقا بېرىپ، ئۇنىڭ ئۈستىگە قۇربانلىق سۇندى؛

13 and he offride moist sacrifices, and he schedde the blood of pesible thingis, which he hadde offrid on the auter.

ئۇ قۇربانگاھنىڭ ئۈستىگە كۆيدۈرمە قۇربانلىق ۋە ئاشلىق ھەدىيەسىنى كۆيدۈرۈپ، «شاراب ھەدىيە»سىنى تۆكۈپ، «ئىناقلىق قۇربانلىقى»نىڭ قېنىنى چاچتى.

14 Forsothe he dide awei the brasun auter, that was bifor the Lord, fro the face of the temple, and fro the place of the auter, and fro the place of the temple of the Lord; and settide it on the side of the auter `at the north.

شۇنداق قىلىپ ئۇ پەرۋەردىگارنىڭ ھۇزۇرىنىڭ ئالدىدىكى مىس قۇربانگاھنى ئېلىپ ئۇنى پەرۋەردىگارنىڭ ئۆيى بىلەن ئۆزىنىڭ قۇربانگاھىنىڭ ئوتتۇرىسىدىن ئۆتكۈزۈپ، ئۆز قۇربانگاھىنىڭ شىمال تەرىپىگە قويدۇردى.

15 Also kyng Achaz comaundide to Vrie, the preest, and seide, Offre thou on the more auter the brent sacrifice of the morewtid, and the sacrifice of euentid, and the brent sacrifice of the king, and the sacrifice of hym, and the brent sacrifice of al the puple of the lond, and the sacrifices of hem, and the moist sacrifices of hem; and thou schalt schede out on that al the blood of brent sacrifice, and al the blood of slayn sacrifice; sotheli the brasun auter schal be redi at my wille.

ئاھاز پادىشاھ ئۇرىيا كاھىنغا بۇيرۇق قىلىپ: مۇشۇ چوڭ قۇربانگاھ ئۈستىگە ئەتىگەنلىك كۆيدۈرمە قۇربانلىق بىلەن كەچلىك ئاشلىق ھەدىيەسىنى، پادىشاھنىڭ كۆيدۈرمە قۇربانلىقى بىلەن ئاشلىق ھەدىيەسىنى، ھەممە يۇرتنىڭ پۈتۈن خەلقىنىڭ كۆيدۈرمە قۇربانلىقى، ئاشلىق ھەدىيە ۋە شاراب ھەدىيەلىرىنى كۆيدۈرۈپ سۇنىسەن. كۆيدۈرمە قۇربانلىقلارنىڭ بارلىق قانلىرى ۋە باشقا قۇربانلىقلارنىڭ بارلىق قانلىرىنى ئۇشبۇ قۇربانلىقنىڭ ئۈستىگە تۆكىسەن. مىس قۇربانگاھ بولسا مېنىڭ يول سورىشىم ئۈچۈن بولسۇن، دېدى.

16 Therfor Vrie, the preest, dide bi alle thingis whiche kyng Achaz hadde comaundid to hym.

شۇنىڭ بىلەن ئۇرىيا كاھىن ئاھاز پادىشاھ بۇيرۇغاننىڭ ھەممىسىنى ئادا قىلدى.

17 Forsothe kyng Achaz took the peyntid foundementis, and the waischyng vessel, that was aboue, and he puttide doun the see, that is, the waischung vessel `for preestis, fro the brasun oxis, that susteyneden it, and he settide on the pawment araied with stoon.

ئاھاز پادىشاھ داس تەگلىكلىرىگە بېكىتىلگەن تاختايلارنى كېسىپ ئاجرىتىپ، داسلارنى تەگلىكلىرىدىن ئېلىۋەتتى؛ ئۇ مىس «دېڭىز»نى تېگىدىكى مىس ئۇيلارنىڭ ئۈستىدىن كۆتۈرۈپ ئېلىپ، ئۇنى تاش تاختايلىق بىر مەيدانغا قويدۇردى.

18 Also he turnede the tresorie of sabat, which he hadde bildid in the temple, and `he turnede the entryng of the kyng with outforth, in to the temple of the Lord for the kyng of Assiriens.

ئۇ ئاسۇرىيە پادىشاھىنى رازى قىلىش ئۈچۈن پەرۋەردىگارنىڭ ئۆيىگە تۇتىشىدىغان «شابات كۈنىدىكى ئايۋانلىق يول» بىلەن پادىشاھ تاشقىرىدىن كىرىدىغان يولنى ئېتىۋەتتى.

19 Forsothe the residue of wordis of Achaz, and alle thingis whiche he dide, whether these ben not writun in the book of wordis of daies of the kyngis of Juda?

ئاھازنىڭ باشقا ئىشلىرى ھەم قىلغانلىرىنىڭ ھەممىسى «يەھۇدا پادىشاھلىرىنىڭ تارىخ-تەزكىرىلىرى» دېگەن كىتابتا پۈتۈلگەن ئەمەسمىدى؟

20 And Achaz slepte with hise fadris, and was biried with hem in the citee of Dauid; and Ezechie, his sone, regnede for hym.

ئاھاز ئۆز ئاتا-بوۋىلىرى ئارىسىدا ئۇخلىدى؛ ئۇ ئاتا-بوۋىلىرىنىڭ ئارىسىدا «داۋۇتنىڭ شەھىرى»دە دەپنە قىلىندى؛ ئوغلى ھەزەكىيا ئورنىدا پادىشاھ بولدى.