2 Chronicles 2
1 Forsothe Salomon demyde to bilde an hows to the name of the Lord, and a paleis to hym silf.
Đã đến lúc Sa-lô-môn quyết định xây Đền Thờ cho Chúa Hằng Hữu và cung điện cho mình.
2 And he noumbride seuenti thousynde of men berynge in schuldris, and fourescore thousynde that schulden kitte stoonys in hillis; and the souereyns of hem thre thousynde and sixe hundrid.
Vua tuyển 70.000 phu khuân vác, 80.000 thợ đẽo đá trên núi, và 3.600 đốc công.
3 And he sente to Iram, kyng of Tire, and seide, As thou didist with my fadir Dauid, and sentist to hym trees of cedre, that he schulde bilde to hym an hows, in which also he dwellide;
Sa-lô-môn gửi một thông điệp tới Vua Hi-ram tại Ty-rơ: “Vua đã gửi gỗ bá hương đến Vua Đa-vít, cha tôi xây cung điện. Vậy xin vua cũng cung cấp cho tôi như thế.
4 so do thou with me, that Y bilde an hows to the name of `my Lord God, and that Y halewe it, to brenne encense bifor hym, and to make odour of swete smellynge spiceries, and to euerlastynge settynge forth of looues, and to brent sacrifices in the morewtid and euentid, and in sabatis, and neomenyes, and solempnytees of `oure Lord God in to with outen ende, that ben comaundid to Israel.
Tôi dự định xây cất Đền Thờ cho Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của tôi, để dâng hương, bày bánh thánh, dâng lễ thiêu buổi sáng buổi chiều, lễ Sa-bát, ngày trăng mới, và những ngày lễ khác cho Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời chúng tôi. Đó là những nghi lễ đời đời cho dân tộc chúng tôi.
5 For the hows which Y coueyte to bilde is greet; for `oure Lord God is greet ouer alle goddis.
Đức Chúa Trời chúng tôi vô cùng siêu việt, cao cả hơn các thần, nên Đền Thờ tôi xây cất phải nguy nga tráng lệ.
6 Who therfor may haue myyt to bilde a worthi hows to hym? For if heuene and the heuenes of heuenes moun not take hym, hou greet am Y, that Y may bilde `an hows to hym, but to this thing oonli, that encense be brent bifor hym?
Thật ra không ai có khả năng xây nhà cho Chúa. Nếu tầng trời bao la kia còn không đủ chỗ cho Ngài ngự, thì tôi là ai mà xây cất được Đền Thờ cho Ngài? Tôi chỉ mong xây cất được một nơi để dâng hương lên Chúa mà thôi.
7 Therfor sende thou to me a lernd man, that can worche in gold, and siluer, bras, and yrun, purpur, rede silke, and iacynct; and that can graue in grauyng with these crafti men, which Y haue with me in Judee and Jerusalem, whiche Dauid, my fadir, made redi.
Vậy, xin vua chỉ định một người vừa giỏi luyện kim để chế tạo khí cụ vàng bạc, đồng, sắt, vừa khéo dệt hàng đủ các màu sắc. Người ấy phải có tài điêu khắc để hợp tác với các thợ thủ công tại Giu-đa và Giê-ru-sa-lem, tức là những người mà Đa-vít, cha tôi, đã tuyển chọn.
8 But also sende thou to me cedre trees, and pyne trees, and thyne trees of the Liban; for Y woot, that thi seruauntis kunnen kitte trees of the Liban; and my seruauntis schulen be with thi seruauntis,
Xin vua cũng cho đốn từ Li-ban các loại bá hương, tùng, bạch đàn hương để gửi cho tôi, vì vua có nhiều thợ gỗ chuyên việc hạ cây rừng Li-ban. Tôi cũng sẽ gửi người đến phụ họ.
9 that ful many trees be maad redi to me; for the hows which Y coueyte to bilde is ful greet and noble.
Số lượng gỗ cần dùng sẽ rất nhiều, vì Đền Thờ tôi dự định xây cất thật nguy nga tráng lệ.
10 Ferthermore to thi seruauntis, werk men that schulen kitte trees, Y schal yyue in to meetis twenti thousynde chorus of whete, and so many chorus of barli, and twenti thousynde mesuris of oile, that ben clepid sata.
Tôi sẽ cung cấp đầy đủ thực phẩm cho thợ gỗ của vua, gồm 3.640.000 lít bột mì, 3.640.000 lít lúa mạch, 420.000 lít rượu và 420.000 lít dầu ô-liu.”
11 Forsothe Iram, king of Tire, seide bi lettris whiche he sente to Salomon, For the Lord louyde his puple, therfor he made thee to regne on it.
Vua Hi-ram phúc đáp lời yêu cầu của Sa-lô-môn: “Chúa Hằng Hữu thật yêu thương dân Ngài, nên mới lập vua lên ngôi nước họ!
12 And he addide, seiynge, Blessid be the Lord God of Israel, that made heuene and erthe, which yaf to `Dauid the kyng a wijs sone, and lernd, and witti, and prudent, that he schulde bilde an hows to the Lord, and a paleis to hym silf.
Đáng ngợi tôn Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên, là Đấng sáng tạo trời và đất, vì Ngài đã ban cho Vua Đa-vít một con trai khôn ngoan, có tài khéo léo và hiểu biết, để kiến thiết một Đền Thờ cho Chúa Hằng Hữu và một cung điện cho mình.
13 Therfor Y sente to thee a prudent man and moost kunnynge, Iram,
Bây giờ, tôi sai một người khéo léo, thông minh để phục vụ vua tên là Hi-ram A-bi.
14 my fadir, the sone of a womman of the lynage of Dan, whos fadir was a man of Tire; whiche Iram can worche in gold, and siluer, bras, and irun, and marble, and trees, also in purpur, and iacynct, and bijs, and rede silke; and which Iram can graue al grauyng, and fynde prudentli, what euer thing is nedeful in werk with thi crafti men, and with the crafti men of my lord Dauid, thi fadir.
Mẹ ông là người đại tộc Đan trong Ít-ra-ên, cha là người Ty-rơ. Người ấy có tài chế các khí cụ bằng vàng, bạc, đồng, sắt, đá và gỗ, thạo nghề dệt hàng đủ các màu sắc, cũng thạo nghề điêu khắc nữa. Và người ấy có thể tạo đủ các dụng cụ tinh vi cho vua. Người ấy sẽ cùng làm việc với các thợ thủ công của vua, là những người đã được chúa tôi là Đa-vít, tức cha vua chỉ định.
15 Therfor, my lord, sende thou to thi seruauntis the whete, and barli, and oyle, and wyn, whiche thou bihiytist.
Vậy, xin vua hãy cấp cho họ lúa mì, lúa mạch, dầu ô-liu, và rượu như vua đã hứa.
16 Sotheli we schulen kitte trees of the Liban, how many euere thou hast nedeful; and we schulen brynge tho in schippis bi the see in to Joppe; forsothe it schal be thin to lede tho ouer in to Jerusalem.
Chúng tôi sẽ đốn gỗ từ núi Li-ban đủ số vua cần, rồi kết bè, thả ra biển, đưa đến Gióp-ba. Khi ấy, vua sẽ cho chở về Giê-ru-sa-lem.”
17 Therfor Salomon noumbride alle men conuertid fro hethenesse, that weren in the lond of Israel, aftir the noumbryng which Dauid, his fadir, noumbride; and an hundrid thousynde and thre and fifti thousynde and sixe hundrid weren foundun.
Sa-lô-môn kiểm kê số ngoại kiều trong Ít-ra-ên, căn cứ theo sổ sách làm từ thời cha người: Tổng số được 153.600 người.
18 And he made of hem seuenti thousynde, that schulden bere birthuns in schuldris, and `foure score thousynde, that schulden kitte stonys in hillis; sotheli he made thre thousynde and sixe hundrid souereyns of werkis of the puple.
Sa-lô-môn phân công cho 70.000 người khiêng gánh, 80.000 người lên núi đẽo đá, và 3.600 đốc công để điều khiển mọi công tác.
