< 1 Corinthians 15 >
1 `Sotheli, britheren, Y make the gospel knowun to you, which Y haue prechid to you, the which also ye han takun, in which ye stonden,
เห ภฺราตร: , ย: สุสํวาโท มยา ยุษฺมตฺสมีเป นิเวทิโต ยูยญฺจ ยํ คฺฤหีตวนฺต อาศฺริตวนฺตศฺจ ตํ ปุน รฺยุษฺมานฺ วิชฺญาปยามิฯ
2 also bi which ye schulen be sauyd; `bi which resoun Y haue prechid to you, if ye holden, `if ye han not bileuyd ideli.
ยุษฺมากํ วิศฺวาโส ยทิ วิตโถ น ภเวตฺ ตรฺหิ สุสํวาทยุกฺตานิ มม วากฺยานิ สฺมรตำ ยุษฺมากํ เตน สุสํวาเทน ปริตฺราณํ ชายเตฯ
3 For Y bitook to you at the bigynnyng that thing which also Y haue resseyued; that Crist was deed for oure synnes, bi the scripturis;
ยโต'หํ ยทฺ ยตฺ ชฺญาปิตสฺตทนุสาราตฺ ยุษฺมาสุ มุขฺยำ ยำ ศิกฺษำ สมารฺปยํ เสยํ, ศาสฺตฺรานุสาราตฺ ขฺรีษฺโฏ'สฺมากํ ปาปโมจนารฺถํ ปฺราณานฺ ตฺยกฺตวานฺ,
4 and that he was biried, and that he roos ayen in the thridde dai, after scripturis;
ศฺมศาเน สฺถาปิตศฺจ ตฺฤตียทิเน ศาสฺตฺรานุสาราตฺ ปุนรุตฺถาปิต: ฯ
5 and that he was seyn to Cephas, and aftir these thingis to enleuene;
ส จาเคฺร ไกไผ ตต: ปรํ ทฺวาทศศิเษฺยโภฺย ทรฺศนํ ทตฺตวานฺฯ
6 aftirward he was seyn to mo than fyue hundrid britheren togidere, of whiche manye lyuen yit, but summe ben deed; aftirward he was seyn to James,
ตต: ปรํ ปญฺจศตาธิกสํขฺยเกโภฺย ภฺราตฺฤโภฺย ยุคปทฺ ทรฺศนํ ทตฺตวานฺ เตษำ เกจิตฺ มหานิทฺรำ คตา พหุตราศฺจาทฺยาปิ วรฺตฺตนฺเตฯ
7 and aftirward to alle the apostlis.
ตทนนฺตรํ ยากูพาย ตตฺปศฺจาตฺ สรฺเวฺวภฺย: เปฺรริเตโภฺย ทรฺศนํ ทตฺตวานฺฯ
8 And last of alle he was seyn also to me, as to a deed borun child.
สรฺวฺวเศเษ'กาลชาตตุโลฺย โย'หํ, โส'หมปิ ตสฺย ทรฺศนํ ปฺราปฺตวานฺฯ
9 For Y am the leste of apostlis, that am not worthi to be clepid apostle, for Y pursuede the chirche of God.
อีศฺวรสฺย สมิตึ ปฺรติ เทาราตฺมฺยาจรณาทฺ อหํ เปฺรริตนาม ธรฺตฺตุมฺ อโยคฺยสฺตสฺมาตฺ เปฺรริตานำ มเธฺย กฺษุทฺรตมศฺจาสฺมิฯ
10 But bi the grace of God Y am that thing that Y am; and his grace was not voide in me. For Y trauelide more plenteuously than alle thei; but not Y, but the grace of God with me.
ยาทฺฤโศ'สฺมิ ตาทฺฤศ อีศฺวรสฺยานุคฺรเหไณวาสฺมิ; อปรํ มำ ปฺรติ ตสฺยานุคฺรโห นิษฺผโล นาภวตฺ, อเนฺยภฺย: สรฺเวฺวโภฺย มยาธิก: ศฺรม: กฺฤต: , กินฺตุ ส มยา กฺฤตสฺตนฺนหิ มตฺสหการิเณศฺวรสฺยานุคฺรเหไณวฯ
11 But whether Y, or thei, so we han prechid, and so ye han bileuyd.
อเตอว มยา ภเวตฺ ไต รฺวา ภเวตฺ อสฺมาภิสฺตาทฺฤศี วารฺตฺตา โฆษฺยเต ไสว จ ยุษฺมาภิ รฺวิศฺวาเสน คฺฤหีตาฯ
12 And if Crist is prechid, that he roos ayen fro deeth, hou seien summen among you, that the ayenrisyng of deed men is not?
มฺฤตฺยุทศาต: ขฺรีษฺฏ อุตฺถาปิต อิติ วารฺตฺตา ยทิ ตมธิ โฆษฺยเต ตรฺหิ มฺฤตโลกานามฺ อุตฺถิติ รฺนาสฺตีติ วาคฺ ยุษฺมากํ มเธฺย ไกศฺจิตฺ กุต: กถฺยเต?
13 And if the ayenrisyng of deed men is not, nethir Crist roos ayen fro deeth.
มฺฤตานามฺ อุตฺถิติ รฺยทิ น ภเวตฺ ตรฺหิ ขฺรีษฺโฏ'ปิ โนตฺถาปิต:
14 And if Crist roos not, oure preching is veyn, oure feith is veyn.
ขฺรีษฺฏศฺจ ยทฺยนุตฺถาปิต: สฺยาตฺ ตรฺหฺยสฺมากํ โฆษณํ วิตถํ ยุษฺมากํ วิศฺวาโส'ปิ วิตถ: ฯ
15 And we ben foundun false witnessis of God, for we han seid witnessyng ayens God, that he reiside Crist, whom he reiside not, if deed men risen not ayen.
วยญฺเจศฺวรสฺย มฺฤษาสากฺษิโณ ภวาม: , ยต: ขฺรีษฺฏ เสฺตโนตฺถาปิต: อิติ สากฺษฺยมฺ อสฺมาภิรีศฺวรมธิ ทตฺตํ กินฺตุ มฺฤตานามุตฺถิติ รฺยทิ น ภเวตฺ ตรฺหิ ส เตน โนตฺถาปิต: ฯ
16 Forwhi if deed men risen not ayen, nether Crist roos ayen;
ยโต มฺฤตานามุตฺถิติ รฺยติ น ภเวตฺ ตรฺหิ ขฺรีษฺโฏ'ปฺยุตฺถาปิตตฺวํ น คต: ฯ
17 and if Crist roos not ayen, oure feith is veyn; and yit ye ben in youre synnes.
ขฺรีษฺฏสฺย ยทฺยนุตฺถาปิต: สฺยาตฺ ตรฺหิ ยุษฺมากํ วิศฺวาโส วิตถ: , ยูยมฺ อทฺยาปิ สฺวปาเปษุ มคฺนาสฺติษฺฐถฯ
18 And thanne thei that han diede in Crist, han perischid.
อปรํ ขฺรีษฺฏาศฺริตา เย มานวา มหานิทฺรำ คตาเสฺต'ปิ นาศํ คตา: ฯ
19 If in this life oneli we ben hoping in Crist, we ben more wretchis than alle men.
ขฺรีษฺโฏ ยทิ เกวลมิหโลเก 'สฺมากํ ปฺรตฺยาศาภูมิ: สฺยาตฺ ตรฺหิ สรฺวฺวมรฺเตฺยโภฺย วยเมว ทุรฺภาคฺยา: ฯ
20 But now Crist roos ayen fro deth, the firste fruit of deed men;
อิทานีํ ขฺรีษฺโฏ มฺฤตฺยุทศาต อุตฺถาปิโต มหานิทฺราคตานำ มเธฺย ปฺรถมผลสฺวรูโป ชาตศฺจฯ
21 for deeth was bi a man, and bi a man is ayenrisyng fro deth.
ยโต ยทฺวตฺ มานุษทฺวารา มฺฤตฺยุ: ปฺราทุรฺภูตสฺตทฺวตฺ มานุษทฺวารา มฺฤตานำ ปุนรุตฺถิติรปิ ปฺรทุรฺภูตาฯ
22 And as in Adam alle men dien, so in Crist alle men schulen be quykenyd.
อาทมา ยถา สรฺเวฺว มรณาธีนา ชาตาสฺตถา ขฺรีษฺเฏน สรฺเวฺว ชีวยิษฺยนฺเตฯ
23 But ech man in his ordre; the firste fruit, Crist, afterward thei that ben of Crist, that bileueden in the comyng of Crist;
กินฺเตฺวไกเกน ชเนน นิเช นิเช ปรฺยฺยาย อุตฺถาตวฺยํ ปฺรถมต: ปฺรถมชาตผลสฺวรูเปน ขฺรีษฺเฏน, ทฺวิตียตสฺตสฺยาคมนสมเย ขฺรีษฺฏสฺย โลไก: ฯ
24 aftirward an ende, whanne he schal bitake the kyngdom to God and to the fadir, whanne he schal auoide al princehod, and power, and vertu.
ตต: ปรมฺ อนฺโต ภวิษฺยติ ตทานีํ ส สรฺวฺวํ ศาสนมฺ อธิปติตฺวํ ปรากฺรมญฺจ ลุปฺตฺวา สฺวปิตรีศฺวเร ราชตฺวํ สมรฺปยิษฺยติฯ
25 But it bihoueth hym to regne, til he putte alle hise enemyes vndur hise feet.
ยต: ขฺรีษฺฏสฺย ริปว: สรฺเวฺว ยาวตฺ เตน สฺวปาทโยรโธ น นิปาตยิษฺยนฺเต ตาวตฺ เตไนว ราชตฺวํ กรฺตฺตวฺยํฯ
26 And at the laste, deth the enemye schal be distried; for he hath maad suget alle thingis vndur hise feet.
เตน วิเชตโวฺย ย: เศษริปุ: ส มฺฤตฺยุเรวฯ
27 And whanne he seith, alle thingis ben suget to hym, with outen doubt outakun hym that sugetide alle thingis to hym.
ลิขิตมาเสฺต สรฺวฺวาณิ ตสฺย ปาทโย รฺวศีกฺฤตานิฯ กินฺตุ สรฺวฺวาเณฺยว ตสฺย วศีกฺฤตานีตฺยุกฺเต สติ สรฺวฺวาณิ เยน ตสฺย วศีกฺฤตานิ ส สฺวยํ ตสฺย วศีภูโต น ชาต อิติ วฺยกฺตํฯ
28 And whanne alle thingis ben suget to hym, thanne the sone hym silf schal be suget to hym, that made `alle thingis suget to hym, that God be alle thingis in alle thingis.
สรฺเวฺวษุ ตสฺย วศีภูเตษุ สรฺวฺวาณิ เยน ปุตฺรสฺย วศีกฺฤตานิ สฺวยํ ปุโตฺร'ปิ ตสฺย วศีภูโต ภวิษฺยติ ตต อีศฺวร: สรฺเวฺวษุ สรฺวฺว เอว ภวิษฺยติฯ
29 Ellis what schulen thei do, that ben baptisid for deed men, if in no wise deed men risen ayen? wherto ben thei baptisid for hem?
อปรํ ปเรตโลกานำ วินิมเยน เย มชฺชฺยนฺเต ไต: กึ ลปฺสฺยเต? เยษำ ปเรตโลกานามฺ อุตฺถิติ: เกนาปิ ปฺรกาเรณ น ภวิษฺยติ เตษำ วินิมเยน กุโต มชฺชนมปิ ไตรงฺคีกฺริยเต?
30 And wherto ben we in perel euery our?
วยมปิ กุต: ปฺรติทณฺฑํ ปฺราณภีติมฺ องฺคีกุรฺมฺมเห?
31 Ech dai Y die for youre glorie, britheren, which glorie Y haue in Crist Jhesu oure Lord.
อสฺมตฺปฺรภุนา ยีศุขฺรีษฺเฏน ยุษฺมตฺโต มม ยา ศฺลาฆาเสฺต ตสฺยา: ศปถํ กฺฤตฺวา กถยามิ ทิเน ทิเน'หํ มฺฤตฺยุํ คจฺฉามิฯ
32 If aftir man Y haue fouyten to beestis at Efesi, what profitith it to me, if deed men risen not ayen? Ete we, and drynke we, for we schulen die to morewe.
อิผิษนคเร วนฺยปศุภิ: สารฺทฺธํ ยทิ เลากิกภาวาตฺ มยา ยุทฺธํ กฺฤตํ ตรฺหิ เตน มม โก ลาภ: ? มฺฤตานามฺ อุตฺถิติ รฺยทิ น ภเวตฺ ตรฺหิ, กุรฺมฺโม โภชนปาเน'ทฺย ศฺวสฺตุ มฺฤตฺยุ รฺภวิษฺยติฯ
33 Nyle ye be disseyued; for yuel spechis distrien good thewis.
อิตฺยเนน ธรฺมฺมาตฺ มา ภฺรํศธฺวํฯ กุสํสรฺเคณ โลกานำ สทาจาโร วินศฺยติฯ
34 Awake ye, iuste men, and nyle ye do synne; for summen han ignoraunce of God, but to reuerence Y speke to you.
ยูยํ ยโถจิตํ สไจตนฺยาสฺติษฺฐต, ปาปํ มา กุรุธฺวํ, ยโต ยุษฺมากํ มธฺย อีศฺวรียชฺญานหีนา: เก'ปิ วิทฺยนฺเต ยุษฺมากํ ตฺรปาไย มเยทํ คทฺยเตฯ
35 But summan seith, Hou schulen deed men rise ayen, or in what maner bodi schulen thei come?
อปรํ มฺฤตโลกา: กถมฺ อุตฺถาสฺยนฺติ? กีทฺฤศํ วา ศรีรํ ลพฺธฺวา ปุนเรษฺยนฺตีติ วากฺยํ กศฺจิตฺ ปฺรกฺษฺยติฯ
36 Vnwise man, that thing that thou sowist, is not quykened, but it die first;
เห อชฺญ ตฺวยา ยทฺ พีชมฺ อุปฺยเต ตทฺ ยทิ น มฺริเยต ตรฺหิ น ชีวยิษฺยเตฯ
37 and that thing that thou sowist, `thou sowist not the bodi that is to come, but a nakid corn, as of whete, or of summe othere seedis;
ยยา มูรฺตฺตฺยา นิรฺคนฺตวฺยํ สา ตฺวยา โนปฺยเต กินฺตุ ศุษฺกํ พีชเมว; ตจฺจ โคธูมาทีนำ กิมปิ พีชํ ภวิตุํ ศกฺโนติฯ
38 and God yyueth to it a bodi, as he wole, and to ech of seedis a propir bodi.
อีศฺวเรเณว ยถาภิลาษํ ตไสฺม มูรฺตฺติ รฺทียเต, เอไกกไสฺม พีชาย สฺวา สฺวา มูรฺตฺติเรว ทียเตฯ
39 Not ech fleisch is the same fleisch, but oon is of men, another is of beestis, another is of briddis, an othere of fischis.
สรฺวฺวาณิ ปลลานิ ไนกวิธานิ สนฺติ, มนุษฺยปศุปกฺษิมตฺสฺยาทีนำ ภินฺนรูปาณิ ปลลานิ สนฺติฯ
40 And `heuenli bodies ben, and `ertheli bodies ben; but oon glorie is of heuenely bodies, and anothir is of ertheli.
อปรํ สฺวรฺคียา มูรฺตฺตย: ปารฺถิวา มูรฺตฺตยศฺจ วิทฺยนฺเต กินฺตุ สฺวรฺคียานามฺ เอกรูปํ เตช: ปารฺถิวานาญฺจ ตทนฺยรูปํ เตโช'สฺติฯ
41 An othere clerenesse is of the sunne, anothere clerenesse is of the moone, and anothere clerenesse is of sterris; and a sterre dyuersith fro a sterre in clerenesse.
สูรฺยฺยสฺย เตช เอกวิธํ จนฺทฺรสฺย เตชสฺตทนฺยวิธํ ตาราณาญฺจ เตโช'นฺยวิธํ, ตาราณำ มเธฺย'ปิ เตชสสฺตารตมฺยํ วิทฺยเตฯ
42 And so the ayenrisyng of deed men. It is sowun in corrupcioun, it schal rise in vncorrupcioun;
ตตฺร ลิขิตมาเสฺต ยถา, ‘อาทิปุรุษ อาทมฺ ชีวตฺปฺราณี พภูว,’ กินฺตฺวนฺติม อาทมฺ (ขฺรีษฺโฏ) ชีวนทายก อาตฺมา พภูวฯ
43 it is sowun in vnnoblei, it schal rise in glorie; it is sowun in infirmyte, it schal rise in vertu;
ยทฺ อุปฺยเต ตตฺ ตุจฺฉํ ยจฺโจตฺถาสฺยติ ตทฺ เคารวานฺวิตํ; ยทฺ อุปฺยเต ตนฺนิรฺพฺพลํ ยจฺโจตฺถาสฺยติ ตตฺ ศกฺติยุกฺตํฯ
44 it is sowun a beestly bodi, it schal rise a spiritual bodi. If ther is a beestli bodi, ther is also a spiritual bodi;
ยตฺ ศรีรมฺ อุปฺยเต ตตฺ ปฺราณานำ สทฺม, ยจฺจ ศรีรมฺ อุตฺถาสฺยติ ตทฺ อาตฺมน: สทฺมฯ ปฺราณสทฺมสฺวรูปํ ศรีรํ วิทฺยเต, อาตฺมสทฺมสฺวรูปมปิ ศรีรํ วิทฺยเตฯ
45 as it is writun, The firste man Adam was maad in to a soule lyuynge, the laste Adam in to a spirit quykenynge.
ตตฺร ลิขิตมาเสฺต ยถา, อาทิปุรุษ อาทมฺ ชีวตฺปฺราณี พภูว, กินฺตฺวนฺติม อาทมฺ (ขฺรีษฺโฏ) ชีวนทายก อาตฺมา พภูวฯ
46 But the firste is not that that is spiritual, but that that is beestlich, aftirward that that is spiritual.
อาตฺมสทฺม น ปฺรถมํ กินฺตุ ปฺราณสทฺไมว ตตฺปศฺจาทฺ อาตฺมสทฺมฯ
47 The firste man of erthe is ertheli; the secounde man of heuene is heuenelich.
อาทฺย: ปุรุเษ มฺฤท อุตฺปนฺนตฺวาตฺ มฺฤณฺมโย ทฺวิตียศฺจ ปุรุษ: สฺวรฺคาทฺ อาคต: ปฺรภุ: ฯ
48 Such as the ertheli man is, such ben the ertheli men; and such as the heueneli man is, suche ben also the heueneli men.
มฺฤณฺมโย ยาทฺฤศ อาสีตฺ มฺฤณฺมยา: สรฺเวฺว ตาทฺฤศา ภวนฺติ สฺวรฺคียศฺจ ยาทฺฤโศ'สฺติ สฺวรฺคียา: สรฺเวฺว ตาทฺฤศา ภวนฺติฯ
49 Therfor as we han bore the ymage of the ertheli man, bere we also the ymage of the heuenli.
มฺฤณฺมยสฺย รูปํ ยทฺวทฺ อสฺมาภิ รฺธาริตํ ตทฺวตฺ สฺวรฺคียสฺย รูปมปิ ธารยิษฺยเตฯ
50 Britheren, Y seie this thing, that fleisch and bloud moun not welde the kyngdom of God, nethir corrupcioun schal welde vncorrupcioun.
เห ภฺราตร: , ยุษฺมานฺ ปฺรติ วฺยาหรามิ, อีศฺวรสฺย ราเชฺย รกฺตมำสโยรธิกาโร ภวิตุํ น ศกฺโนติ, อกฺษยเตฺว จ กฺษยสฺยาธิกาโร น ภวิษฺยติฯ
51 Lo! Y seie to you priuyte of hooli thingis. And alle we schulen rise ayen, but not alle we schulen be chaungid;
ปศฺยตาหํ ยุษฺมภฺยํ นิคูฒำ กถำ นิเวทยามิฯ
52 in a moment, in the twynklyng of an iye, in the laste trumpe; for the trumpe schal sowne, and deed men schulen rise ayen, with oute corrupcioun, and we schulen be chaungid.
สรฺไวฺวรสฺมาภิ รฺมหานิทฺรา น คมิษฺยเต กินฺตฺวนฺติมทิเน ตูรฺยฺยำ วาทิตายามฺ เอกสฺมินฺ วิปเล นิมิไษกมเธฺย สรฺไวฺว รูปานฺตรํ คมิษฺยเต, ยตสฺตูรี วาทิษฺยเต, มฺฤตโลกาศฺจากฺษยีภูตา อุตฺถาสฺยนฺติ วยญฺจ รูปานฺตรํ คมิษฺยาม: ฯ
53 For it byhoueth this corruptible thing to clothe vncorrupcioun, and this deedli thing to putte awei vndeedlinesse.
ยต: กฺษยณีเยไนเตน ศรีเรณากฺษยตฺวํ ปริหิตวฺยํ, มรณาธีเนไนเตน เทเหน จามรตฺวํ ปริหิตวฺยํฯ
54 But whanne this deedli thing schal clothe vndeedlynesse, thanne schal the word be doon, that is writun, Deth is sopun vp in victorie.
เอตสฺมินฺ กฺษยณีเย ศรีเร 'กฺษยตฺวํ คเต, เอตสฺมนฺ มรณาธีเน เทเห จามรตฺวํ คเต ศาสฺเตฺร ลิขิตํ วจนมิทํ เสตฺสฺยติ, ยถา, ชเยน คฺรสฺยเต มฺฤตฺยุ: ฯ
55 Deth, where is thi victorie? Deth, where is thi pricke? (Hadēs )
มฺฤโตฺย เต กณฺฏกํ กุตฺร ปรโลก ชย: กฺก เต๚ (Hadēs )
56 But the pricke of deth is synne; and the vertu of synne is the lawe.
มฺฤโตฺย: กณฺฏกํ ปาปเมว ปาปสฺย จ พลํ วฺยวสฺถาฯ
57 But do we thankyngis to God, that yaf to vs victorie bi oure Lord Jhesu Crist.
อีศฺวรศฺจ ธโนฺย ภวตุ ยต: โส'สฺมากํ ปฺรภุนา ยีศุขฺรีษฺเฏนาสฺมานฺ ชยยุกฺตานฺ วิธาปยติฯ
58 Therfore, my dereworthe britheren, be ye stidefast, and vnmouable, beynge plenteuouse in werk of the Lord, euere more witynge that youre trauel is not idel in the Lord.
อโต เห มม ปฺริยภฺราตร: ; ยูยํ สุสฺถิรา นิศฺจลาศฺจ ภวต ปฺรโภ: เสวายำ ยุษฺมากํ ปริศฺรโม นิษฺผโล น ภวิษฺยตีติ ชฺญาตฺวา ปฺรโภ: การฺเยฺย สทา ตตฺปรา ภวตฯ