1 Corinthians 15
1 Moreover, brethren, I declare unto you the gospel which I preached to you at first, which ye received, and wherein ye stand.
| حال، ای برادران و خواهران، بگذارید بار دیگر آن انجیل را به یاد شما آورم، همان خبر خوشی را که قبلاً به شما اعلام کردم و شما هم آن را پذیرفتید و هنوز نیز بر آن استوارید. |
2 By which also ye are saved, if ye retain it as I preached it to you: unless indeed ye have believed in vain.
| همین خبر خوش است که اگر به آن ایمان داشته باشید، باعث نجاتتان می‌گردد، مگر آنکه ایمانتان واقعی نباشد. |
3 For in the first place I delivered to you, that which I also received, to wit, that Christ died for our sins, according to the scriptures:
| من آنچه را که مهمترین مطلب بود و به خودم نیز رسیده بود، به شما انتقال دادم، یعنی این حقایق را که مسیح طبق نوشته‌های کتب مقدّس، جان خود را در راه آمرزش گناهان ما فدا کرد و مرد، |
4 and that He was buried, and that He rose again the third day, according to the scriptures.
| در قبر گذاشته شد و مطابق همین کتب روز سوم زنده گردید و از قبر بیرون آمد. |
5 And that he was seen by Cephas, then by the twelve:
| سپس، پطرس و بعد، بقیهٔ آن دوازده رسول او را دیدند. |
6 after that He appeared to above five hundred brethren at once, of whom the greater part remain yet alive, but some are fallen asleep.
| سپس او خود را به بیش از پانصد نفر از برادران ما ظاهر کرد، که بسیاری از ایشان هنوز زنده‌اند و بعضی نیز فوت شده‌اند. |
7 Afterwards He was seen by James, then by all the apostles.
| بعد از آن، یعقوب و همهٔ رسولان او را دیدند. |
8 And last of all He appeared to me also, as one born out of due time: for I am the lest of the apostles,
| آخر از همه، من نیز او را دیدم. در واقع، من همچون طفلی بودم که پیش از وقت به دنیا آمده باشد، |
9 not worthy to be called an apostle, because I persecuted the church of God.
| زیرا من از تمام رسولان کوچکتر هستم، چون بعد از آن بدیهایی که به کلیسای خدا روا داشتم، حتی لیاقت ندارم نام خود را رسول بگذارم. |
10 But by the grace of God I am what I am: and his favor to me was not in vain; but I laboured more abundantly than they all; yet not I, but the grace of God that was with me.
| اما اکنون هر چه هستم، به خاطر فیض خداست، و این فیض و لطف او در حق من بی‌نتیجه هم نبوده است، زیرا من از سایر رسولان نیز بیشتر زحمت کشیده‌ام، البته نه من، بلکه فیض خدا که با من بود. |
11 Whether therefore I or they laboured most, thus we preach, and thus ye believed.
| به هر حال، فرقی نمی‌کند که من بیشتر زحمت کشیده‌ام یا ایشان. مهم این است که ما انجیل را به شما اعلام کردیم و شما نیز به آن ایمان آوردید. |
12 Now if it be preached that Christ is risen from the dead, how say some among you, that there is no resurrection of the dead?
| اما اگر پیغامی که ما اعلام کردیم، این بود که مسیح از مردگان برخاسته است و شما نیز به آن ایمان آوردید، پس چگونه است که بعضی از شما اکنون می‌گویید که مرده‌ها هرگز زنده نخواهند شد؟ |
13 for if there be no resurrection of the dead, then Christ is not risen.
| چون اگر مرده‌ها در روز قیامت زنده نخواهند شد، بنابراین مسیح هم زنده نشده است؛ |
14 And if Christ be not risen, then is our preaching vain, and your faith is also vain.
| و اگر مسیح زنده نشده است، پس تمام پیغامها و موعظه‌های ما باطل است و ایمان و اعتماد شما نیز به خدا، بی‌اساس و بیهوده می‌باشد. |
15 Yea, and we are found false witnesses concerning God, for we have testified of God, that He raised up Christ; whom He did not raise up, if indeed the dead do not rise.
| در این صورت، ما رسولان نیز همه دروغگو هستیم، زیرا گفته‌ایم که خدا مسیح را زنده کرده و از قبر بیرون آورده است؛ اگر قیامت مردگان وجود نداشته باشد، این گفتهٔ ما نیز دروغ است. |
16 For if the dead rise not, then Christ is not raised:
| اگر قیامت مردگان وجود ندارد، مسیح نیز زنده نشده است. |
17 and if Christ be not risen, your faith is vain; ye are yet in your sins.
| و اگر مسیح زنده نشده، ایمان شما نیز بی‌فایده است، و هنوز زیر سلطۀ گناهانتان هستید. |
18 Then they also that sleep in Christ, are perished.
| در این صورت، تمام ایماندارانی که تا به حال مرده‌اند، هلاک شده‌اند. |
19 If in this life only we have hope in Christ, we are of all men most miserable.
| اگر امید ما به مسیح فقط برای زندگی در این دنیا باشد، از تمام مردم دنیا بدبخت‌تریم. |
20 But now Christ is risen from the dead, and is become the first-fruits of them that slept:
| اما واقعیت این است که مسیح پس از مرگ، زنده شد؛ او نخستین فرد از میان کسانی است که زنده خواهند شد. |
21 for as by man came death, by man cometh also the resurrection of the dead.
| همان‌طور که به سبب گناهِ آدم، مرگ به این دنیا آمد، در اثر کار نجاتبخش مسیح نیز زندگی پس از مرگ نصیب ما شد. |
22 For as in Adam all die, so also in Christ shall all be made alive.
| زیرا همان‌گونه که همه به دلیل تعلق به «آدم» می‌میرند، همۀ آنانی نیز که متعلق به مسیح می‌گردند، بار دیگر زنده خواهند شد. |
23 But each in their proper order: the first-fruits, Christ; afterwards they that are Christ's, at his coming.
| اما هر کس به نوبت خود: نخستین کسی که زنده شد، مسیح بود؛ سپس به هنگام بازگشت او، تمام آنانی که به او تعلق دارند، زنده خواهند شد. |
24 Then will be the end, when He shall have delivered up the kingdom to God even the Father; when He shall have abolished all rule, and all authority, and power.
| پس از آن، آخرت فرا خواهد رسید. در آن زمان، مسیح تمام دشمنان خود را نابود خواهد ساخت و سلطنت را به خدای پدر واگذار خواهد کرد. |
25 For he must reign till He hath put all his enemies under his feet.
| زیرا سلطنت مسیح تا زمانی خواهد بود که همهٔ دشمنان خود را نابود سازد. |
26 The last enemy that is destroyed is death:
| آخرین دشمن او مرگ است، که آن هم باید مغلوب و نابود شود. |
27 for He hath put all things under his feet. But when He saith that all things are put under Him, it is plain that we are to except Him who put all things under Him.
| چون در کتب مقدّس آمده: «خدا همه چیز را زیر پاهای او نهاد.» البته وقتی می‌گوید «همه چیز» زیر پاهای او نهاده شد، معلوم است که این خودِ خدا را، که همه چیز را زیر پاهای مسیح نهاد، شامل نمی‌شود. |
28 And when all things shall be subjected to Him, then shall the Son also himself be subject to Him, that put all things under Him, that God may be all in all.
| سرانجام، وقتی مسیح بر تمام دشمنان خود پیروزی یافت، آنگاه خود او نیز که پسر خداست، خود را تحت فرمان پدرش، خدا قرار خواهد داد تا خدا که او را بر همه چیز مسلط ساخته بود، بر کُلّ عالم هستی حاکم شود. |
29 Besides, what shall they do who are baptized for the dead, if the dead rise not at all? why then are they baptized for the dead?
| اما اگر مردگان هیچگاه زنده نخواهند شد، پس چرا بعضی به جای مرده‌ها تعمید می‌گیرند؟ این تعمید چه فایده‌ای دارد، مگر اینکه ایمان داشته باشند که روزی مرده‌ها دوباره زنده خواهند شد؟ |
30 And why are we in danger every hour?
| یا ما چرا هر روز جانمان را به خطر می‌اندازیم و هر لحظه با مرگ دست و پنجه نرم می‌کنیم؟ |
31 I protest by your rejoicing, which I have in Christ Jesus our Lord, that I am even dying daily.
| به افتخاری که به رشد روحانی شما در خداوند ما عیسی مسیح دارم، سوگند که من هر روز با مرگ روبرو می‌شوم. |
32 If, to speak as a man, I fought with beasts at Ephesus, what advantage have I, if the dead rise not? Let us eat and drink, for to-morrow we die. ---
| و اگر برای مردگان قیامتی نباشد، پیکار من با حیوانات درنده یعنی همان مردمان شهر افسس، چه سودی داشت؟ اگر قیامتی نیست، «بیاید بخوریم و بنوشیم، چون فردا می‌میریم.» |
33 Be not deceived, bad conversations corrupt good morals.
| فریب کسانی را که چنین سخنانی می‌گویند، نخورید، زیرا «همنشینی با افراد ناباب، خلق و خوی نیکو را فاسد می‌سازد». |
34 Behave soberly, as ye ought to do, and sin not: for some of you have not the knowledge of God; to your shame I speak it.
| به خود آیید و درست بیندیشید و دست از راههای گناه‌آلود خود بشویید، زیرا برخی از شما آنچه را که دربارۀ خدا آموخته بودند، از یاد برده‌اند. این را می‌گویم تا شما را خجل سازم. |
35 But some will say, How are the dead raised, and with what body do they come?
| اما شاید کسی بپرسد: «چگونه مردگان زنده خواهند شد؟ به هنگام زنده شدن، چه نوع بدنی خواهند داشت؟» |
36 Silly creature! that which thou sowest, is not quickened, except it die first.
| چه سؤال ناآگاهانه‌ای! جواب سؤالتان را می‌توانید در باغچهٔ خانه‌تان بیابید! وقتی دانه‌ای در خاک می‌کارید، پیش از آنکه سبز شود، نخست می‌پوسد و می‌میرد؛ |
37 And as to what thou sowest, thou sowest not the very body that shall be produced, but a bare grain, it may be, of wheat, or any other corn:
| و هنگامی که سبز می‌شود، شکلش با آن دانه‌ای که کاشتید، خیلی فرق دارد. زیرا چیزی که شما می‌کارید، دانهٔ کوچکی است، خواه گندم، خواه دانه‌ای دیگر. |
38 and God giveth it a body as He pleaseth, and to every one of the seeds it's own body.
| اما خدا به آن دانه، بدنی تازه و زیبا می‌دهد، همان بدنی که اراده کرده است. از هر نوع دانه، گیاهی خاص به وجود می‌آید. |
39 All flesh is not the same kind of flesh: but there is one flesh of men, and another of beasts, another of fishes, and another of birds.
| درست همان‌گونه که دانه‌ها و گیاهان با هم فرق دارند، بدنها نیز با هم فرق دارند. بدن انسانها، حیوانات، ماهیها و پرندگان، همه با هم فرق دارند. |
40 There are also celestial bodies, and terrestrial bodies: but there is one glory of the celestial, and another of the terrestrial.
| بدنی که فرشتگان آسمان دارند، با بدن ما تفاوت بسیار دارد، و جلوهٔ بدن آنان با جلوهٔ بدن ما نیز متفاوت است. |
41 There is one glory of the sun, and another glory of the moon, and another glory of the stars: and one star differeth from another star in glory.
| خورشید یک نوع زیبایی و شکوه دارد و ماه و ستارگان، نوعی دیگر. حتی ستاره‌ها از لحاظ زیبایی و درخشندگی با یکدیگر فرق دارند. |
42 So also will be the resurrection of the dead. Our body is sown in corruption, it is raised incorruptible: it is sown in dishonor, it is raised in glory:
| در قیامت مردگان نیز چنین خواهد بود. بدنی که به‌هنگام مرگ، در زمین کاشته می‌شود، فاسدشدنی است، اما بدنی که برمی‌خیزد، هرگز فاسد نخواهد شد. |
43 it is sown in weakness, it is raised in power;
| در ذلّت کاشته می‌شود، اما در جلال برمی‌خیزد. در ضعف کاشته می‌شود، اما در قوّت برمی‌خیزد. |
44 it is sown an animal body, it is raised a spiritual body: for there is an animal body, and there is a spiritual body.
| بدنی طبیعی کاشته می‌شود، اما بدنی روحانی برمی‌خیزد. زیرا همان‌گونه که بدن طبیعی وجود دارد، بدن روحانی نیز وجود دارد. |
45 And so it is written, "The first man Adam was made a living soul." But the last Adam is an enlivening spirit.
| چنانکه در کتب مقدّس نوشته شده است: «اولین انسان یعنی آدم، موجود زنده‌ای شد». اما آدمِ آخر، یعنی مسیح، روحِ حیات‌بخش شد. |
46 However, the spiritual is not first, but the animal; and afterwards the spiritual.
| پس، نخست باید این بدن نفسانی را داشته باشیم، سپس در آینده خدا بدن روحانی و آسمانی را به ما خواهد داد. |
47 The first man being made out of the earth, was earthy: the second man is the Lord from heaven.
| آدم اول از خاک زمین آفریده شد، اما آدم دوم یعنی مسیح، از آسمان آمد. |
48 Such as the earthy was, such are they also that are earthy: and such, as is the heavenly, are they also that are heavenly.
| هر یک از ما انسانها، بدنی خاکی داریم، شبیه بدن آدم. همچنین آنانی که از آن مسیح می‌گردند، همانند او بدنی آسمانی خواهند یافت. |
49 And as we have borne the image of the earthy, we shall also bear the image of the heavenly.
| همان‌طور که در حال حاضر، هر یک از ما بدنی داریم مانند بدن آدم، روزی هم بدنی خواهیم داشت، مانند بدن مسیح. |
50 But this I say, brethren, that flesh and blood cannot inherit the kingdom of God; nor doth what is corruptible inherit incorruption.
| ای عزیزان، مقصودم این است که بدن خاکی که از گوشت و خون ساخته شده است، نمی‌تواند وارد ملکوت خدا شود، و این بدنهای فانی ما، درخور زندگی جاوید نیستند. |
51 Behold, I tell you a mystery: we shall not all sleep; but we shall all be changed in a moment,
| حال، رازی شگفت‌انگیز را با شما در میان می‌گذارم: ما همگی نخواهیم خوابید، بلکه همگی تبدیل خواهیم یافت. |
52 in the twinkling of an eye, at the sound of the last trumpet (for the trumpet shall sound) and the dead shall be raised incorruptible, and we shall be changed:
| زمانی که شیپور آخر از آسمان به صدا درآید، در یک لحظه، در یک چشم بر هم زدن، همهٔ ایماندارانی که مرده‌اند، با بدنی فناناپذیر زنده خواهند شد. آنگاه ما نیز که هنوز زنده‌ایم، ناگهان تبدیل خواهیم پذیرفت و بدنی نو خواهیم یافت. |
53 for this corruptible body must put on incorruption, and this mortal body must be clothed with immortality.
| زیرا بدنهای فاسدشدنی باید به بدنهایی فسادناپذیر، و بدنهای فانی به بدنهایی نامیرا تبدیل شوند. |
54 And when this corruptible shall be clothed with incorruption, and this mortal shall have put on immortality, then shall come to pass the word that is written, "Death is swallowed up in victory."
| آنگاه وقتی بدن فاسدشدنی آن بدن فسادناپذیر را پوشید، و بدن فانی آن بدن نامیرا را، آنگاه کلامی که نوشته شده، عملی خواهد گردید که می‌فرماید: «مرگ در پیروزی بلعیده شده. |
| ای گور، پیروزی تو کجاست؟ ای مرگ، نیش تو کجاست؟» (Hadēs g86) |
56 the sting of death is sin; and the strength of sin is the law:
| زیرا گناه آن نیشی است که منجر به مرگ می‌شود، و قدرت خود را نیز از شریعت دریافت می‌کند. |
57 but thanks be to God, who giveth us the victory through our Lord Jesus Christ.
| خدا را شکر برای تمام اینها! اوست که ما را به‌وسیلۀ خداوندمان عیسی مسیح پیروز می‌گرداند. |
58 Wherefore, my beloved brethren, be stedfast, unmoveable, always abounding in the work of the Lord, since ye know that your labor is not in vain in the Lord.
| بنابراین، ای عزیزان، در ایمان قوی و ثابت‌قدم بمانید و همواره با اشتیاق تمام، مشغول خدمت به خداوند باشید، زیرا می‌دانید زحمتی که برای خداوند می‌کشید، بی‌نتیجه نیست. |
