< Proverbs 13 >
1 A wise son listens to his father’s instruction, but a scoffer doesn’t listen to rebuke.
Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha; Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.
2 By the fruit of his lips, a man enjoys good things, but the unfaithful crave violence.
Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành; Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.
3 He who guards his mouth guards his soul. One who opens wide his lips comes to ruin.
Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình; Nhưng kẻ nào hở môi quá, bèn bị bại hoại.
4 The soul of the sluggard desires, and has nothing, but the desire of the diligent shall be fully satisfied.
Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết; Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.
5 A righteous man hates lies, but a wicked man brings shame and disgrace.
Người công bình ghét lời dối trá; Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.
6 Righteousness guards the way of integrity, but wickedness overthrows the sinner.
Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng; Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.
7 There are some who pretend to be rich, yet have nothing. There are some who pretend to be poor, yet have great wealth.
Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết; Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.
8 The ransom of a man’s life is his riches, but the poor hear no threats.
Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình; Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.
9 The light of the righteous shines brightly, but the lamp of the wicked is snuffed out.
Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời; Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.
10 Pride only breeds quarrels, but wisdom is with people who take advice.
Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn; Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.
11 Wealth gained dishonestly dwindles away, but he who gathers by hand makes it grow.
Hoạch tài ắt phải hao bớt; Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.
12 Hope deferred makes the heart sick, but when longing is fulfilled, it is a tree of life.
Sự trông cậy trì hoãn khiến lòng bị đau đớn; Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.
13 Whoever despises instruction will pay for it, but he who respects a command will be rewarded.
Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại; Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.
14 The teaching of the wise is a spring of life, to turn from the snares of death.
Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống, Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
15 Good understanding wins favour, but the way of the unfaithful is hard.
Sự thông sáng thật được ân điển; Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.
16 Every prudent man acts from knowledge, but a fool exposes folly.
Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết; Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.
17 A wicked messenger falls into trouble, but a trustworthy envoy gains healing.
Sứ giả gian ác sa vào tai họa; Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.
18 Poverty and shame come to him who refuses discipline, but he who heeds correction shall be honoured.
Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục; Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.
19 Longing fulfilled is sweet to the soul, but fools detest turning from evil.
Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn; Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.
20 One who walks with wise men grows wise, but a companion of fools suffers harm.
Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan; Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.
21 Misfortune pursues sinners, but prosperity rewards the righteous.
Tai họa đuổi theo kẻ có tội; Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.
22 A good man leaves an inheritance to his children’s children, but the wealth of the sinner is stored for the righteous.
Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình; Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.
23 An abundance of food is in poor people’s fields, but injustice sweeps it away.
Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực; Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;
24 One who spares the rod hates his son, but one who loves him is careful to discipline him.
Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình; Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.
25 The righteous one eats to the satisfying of his soul, but the belly of the wicked goes hungry.
Người công bình ăn cho phỉ dạ mình; Còn bụng kẻ ác bị đói.