Proverbs 13
1 A wise son listens to his father’s instruction, but a scoffer doesn’t listen to rebuke.
Дана оғул атисиниң тәрбийисигә көңүл қояр; Мәсқирә қилғучи тәнбиһкә қулақ салмас.
2 By the fruit of his lips, a man enjoys good things, but the unfaithful crave violence.
Адәм дурус еғизиниң мевисидин һозурлинар; Тузкорлар зораванлиққа һәвәс қилип зораванлиққа учрар.
3 He who guards his mouth guards his soul. One who opens wide his lips comes to ruin.
Сөздә еһтиятчан киши җенини сақлап қалар; Ағзи иштик һалакәткә учрар.
4 The soul of the sluggard desires, and has nothing, but the desire of the diligent shall be fully satisfied.
Һорунниң арзу-тилиги бар, лекин еришәлмәс; Лекин тиришчан әтлинәр.
5 A righteous man hates lies, but a wicked man brings shame and disgrace.
Һәққаний адәм ялғанчилиқтин жиркинәр; Қәбиһ болса сесип, шәрмәндә болар.
6 Righteousness guards the way of integrity, but wickedness overthrows the sinner.
Йоли дурусни һәққанийәт қоғдар; Лекин гунакарни рәзиллик жиқитар.
7 There are some who pretend to be rich, yet have nothing. There are some who pretend to be poor, yet have great wealth.
Бәзиләр өзини бай көрсәткини билән әмәлийәттә қуруқ сөләттур; Бәзиләр өзини йоқсул көрсәткини билән зор байлиқлири бардур.
8 The ransom of a man’s life is his riches, but the poor hear no threats.
Өз байлиғи гөрүгә тутулған байниң җениға ара турар; Бирақ йоқсуллар һеч вәһимини аңлимас.
9 The light of the righteous shines brightly, but the lamp of the wicked is snuffed out.
Һәққаний адәмниң нури шатлинип парлар; Бирақ яман адәмниң чириғи өчүрүләр.
10 Pride only breeds quarrels, but wisdom is with people who take advice.
Кибирликтин пәқәт җедәл-маҗирала чиқар; Даналиқ болса несиһәтни аңлиғанлар билән биллидур.
11 Wealth gained dishonestly dwindles away, but he who gathers by hand makes it grow.
Ишлимәй тапқан һарам байлиқ бәрикәтсиздур; Тәр төкүп һалал тапқан гүллинәр.
12 Hope deferred makes the heart sick, but when longing is fulfilled, it is a tree of life.
Тәлмүргинигә күтүп еришәлмәслик көңүлни сунуқ қилар, Лекин тәшналиқта еришкини «һаятлиқ дәриғи»дур.
13 Whoever despises instruction will pay for it, but he who respects a command will be rewarded.
[Худаниң] калам-сөзигә писәнт қилмиған адәм гунаниң төлимигә қәриздар болар; Лекин пәрманни қәдирлигән адәм яхшилиқ көрәр.
14 The teaching of the wise is a spring of life, to turn from the snares of death.
Ақиланиниң тәлими һаятлиқ бәргүчи булақтур, У сени өлүм қапқанлиридин қутулдурар.
15 Good understanding wins favour, but the way of the unfaithful is hard.
Ақиланилик адәмни илтипатқа ериштүрәр; Бирақ тузкорларниң йоли әгир-бүгри, җапалиқ болар.
16 Every prudent man acts from knowledge, but a fool exposes folly.
Пәм-парасәтлик адәм билими билән иш көрәр; Һамақәт өз наданлиғини ашкарилар.
17 A wicked messenger falls into trouble, but a trustworthy envoy gains healing.
Рәзил алақичи бала-қазаға учрар; Садиқ әлчи болса дәрдкә дәрмандур.
18 Poverty and shame come to him who refuses discipline, but he who heeds correction shall be honoured.
Тәрбийәни рәт қилған адәм намратлишип уятқа қалар; Амма тәнбиһни қобул қилған һөрмәткә еришәр.
19 Longing fulfilled is sweet to the soul, but fools detest turning from evil.
Әмәлгә ашқан арзу кишигә шерин туюлар; Лекин ахмақлар яманлиқни ташлашни яман көрәр.
20 One who walks with wise men grows wise, but a companion of fools suffers harm.
Ақиланиләр билән биллә жүргән Дан. болар; Бирақ ахмақларға һәмраһ болған налә-пәрядта қалар.
21 Misfortune pursues sinners, but prosperity rewards the righteous.
Балайиқаза гунакарларниң кәйнидин бесип маңар; Лекин һәққанийлар яхшилиқниң әҗрини тапар.
22 A good man leaves an inheritance to his children’s children, but the wealth of the sinner is stored for the righteous.
Яхши адәм пәрзәнтлириниң пәрзәнтлиригә мирас қалдурар; Гунакарларниң жиққан мал-дуниялири һәққанийлар үчүн топлинар.
23 An abundance of food is in poor people’s fields, but injustice sweeps it away.
Йоқсулниң ташландуқ йери мол һосул берәр, Лекин адаләтсизликтин у вәйран болар.
24 One who spares the rod hates his son, but one who loves him is careful to discipline him.
Таяқни айиған киши оғлини яхши көрмәс; Балини сөйгән киши уни әстайидил тәрбийиләп җазалар.
25 The righteous one eats to the satisfying of his soul, but the belly of the wicked goes hungry.
Һәққаний адәм көңли қанаәт тапқичә озуқ йәр; Яманниң қосиғи ач қалар.
