Proverbs 21
1 The king’s heart is in Yahweh’s hand like the watercourses. He turns it wherever he desires.
Падишаһниң көңли ериқлардики судәк Пәрвәрдигарниң қолидидур; [Пәрвәрдигар] қәйәргә тоғрилиса, шу тәрәпкә маңиду.
2 Every way of a man is right in his own eyes, but Yahweh weighs the hearts.
Инсан өзиниң һәммә қилған ишини тоғра дәп биләр; Лекин Пәрвәрдигар қәлбдики нийәтләрни таразиға селип тартип көрәр.
3 To do righteousness and justice is more acceptable to Yahweh than sacrifice.
Пәрвәрдигарниң нәзиридә, Һәққанийлиқ билән адаләт жүргүзүш қурбанлиқ қилиштин әвзәлдур.
4 A high look and a proud heart, the lamp of the wicked, is sin.
Тәкәббур көзләр, мәғрур қәлб, яманларниң чириғи — һәммиси гунадур.
5 The plans of the diligent surely lead to profit; and everyone who is hasty surely rushes to poverty.
Әстайидил кишиләрниң ойлири уларни пәқәт баяшатлиққа йетәкләр; Чечилаңғуларниң ойлири болса, уларни пәқәт йоқсузлуққила йетәкләр.
6 Getting treasures by a lying tongue is a fleeting vapor for those who seek death.
Яғлима тил билән еришкән байлиқлар, Өлүмни издәп жүргәнләр қоғлап жүргән бир түтүнла, халас.
7 The violence of the wicked will drive them away, because they refuse to do what is right.
Яманларниң залимлиғи өзлирини чирмивалар; Чүнки улар адаләт йолида меңишни рәт қилған.
8 The way of the guilty is devious, but the conduct of the innocent is upright.
Җинайәткар маңидиған йол наһайити әгирдур; Сап дил адәмниң һәрикити түптүздур.
9 It is better to dwell in the corner of the housetop than to share a house with a contentious woman.
Соқушқақ хотун билән [азадә] өйдә биллә турғандин көрә, Өгүзниң бир булуңида [ялғуз] йетип қопқан яхши.
10 The soul of the wicked desires evil; his neighbor finds no mercy in his eyes.
Яман кишиниң көңли яманлиққила һерисмәндур; У йеқиниғиму шапаәт көрсәтмәс.
11 When the mocker is punished, the simple gains wisdom. When the wise is instructed, he receives knowledge.
Һакавурниң җазаға тартилиши, билимсизгә ибрәт болар; Дана киши қобул қилған несиһәтләрдин техиму көп билим алар.
12 The Righteous One considers the house of the wicked, and brings the wicked to ruin.
Һәққаний Болғучи яманниң өйини көзләр; У һаман яманларни яманлиққа қоюп жиқитар.
13 Whoever stops his ears at the cry of the poor, he will also cry out, but shall not be heard.
Мискинләрниң налисиға қулиқини йопутуп кари болмиғучи, Ахири өзи пәряд көтирәр, Бирақ һеч ким пәрва қилмас.
14 A gift in secret pacifies anger, and a bribe in the cloak, strong wrath.
Йошурун соғат ғәзәпни басар; Йәң ичидә берилгән пара қәһр-ғәзәпни пәсәйтәр.
15 It is joy to the righteous to do justice; but it is a destruction to the workers of iniquity.
Адаләтни беҗа кәлтүрүш һәққанийларниң хошаллиғидур, Бирақ яманлиқ қилғучиларға вәһимидур.
16 The man who wanders out of the way of understanding shall rest in the assembly of the departed spirits.
Һекмәт йолидин езип кәткән киши, Әрваһларниң җамаити ичидикиләрдин болуп қалар.
17 He who loves pleasure will be a poor man. He who loves wine and oil won’t be rich.
Тамашәға берилгән киши намрат қалар; Яғ чайнашқа, шарап ичишкә амрақ бейимас.
18 The wicked is a ransom for the righteous, the treacherous for the upright.
Яман адәм һәққаний адәм үчүн гөрү пулиниң орнида қалар; [Езилгән] дурусларниң орниға ипласлар қалар.
19 It is better to dwell in a desert land, than with a contentious and fretful woman.
Соқушқақ вә териккәк аял билән ортақ турғандин, Чөл-баяванда ялғуз яшиған яхшидур.
20 There is precious treasure and oil in the dwelling of the wise, but a foolish man swallows it up.
Ақиланиниң өйидә байлиқ бар, зәйтун май бар; Бирақ ахмақлар тапқинини уттурлуқ бузуп-чачар.
21 He who follows after righteousness and kindness finds life, righteousness, and honor.
Һәққанийәт, меһриванлиқни издигүчи адәм, Һаят, һәққанийәт вә иззәт-һөрмәткә еришәр.
22 A wise man scales the city of the mighty, and brings down the strength of its confidence.
Дана киши күчлүкләр шәһириниң сепилиға ямишар, Уларниң таянчи болған қорғинини ғулитар.
23 Whoever guards his mouth and his tongue keeps his soul from troubles.
Өз тилиға, ағзиға егә болған киши, Җенини аваричиликләрдин сақлап қалар.
24 The proud and arrogant man—“Scoffer” is his name— he works in the arrogance of pride.
Чоңчилиқ қилғанлар, «Һакавур», «һали чоң», «мазақчи» атилар.
25 The desire of the sluggard kills him, for his hands refuse to labor.
Һорун киши өз нәпсидин һалак болар, Чүнки униң қоли ишқа бармас;
26 There are those who covet greedily all day long; but the righteous give and don’t withhold.
Нәпси яман болуп у күн бойи тама қилип жүрәр; Бирақ һәққаний адәм һеч немини айимай сәдиқә қилар.
27 The sacrifice of the wicked is an abomination— how much more, when he brings it with a wicked mind!
Яман адәмниң қурбанлиғи Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Рәзил ғәрәздә әпкелингән болса техиму шундақтур!
28 A false witness will perish. A man who listens speaks to eternity.
Ялған гувалиқ қилғучи һалак болар; Әйни әһвални аңлап сөзлигән кишиниң сөзи әбәткичә ақар.
29 A wicked man hardens his face; but as for the upright, he establishes his ways.
Яман адәм йүзини қелин қилар; Дурус киши йолини ойлап пухта басар.
30 There is no wisdom nor understanding nor counsel against Yahweh.
Пәрвәрдигарға қарши туралайдиған һеч қандақ даналиқ, әқил-парасәт яки тәдбир йоқтур.
31 The horse is prepared for the day of battle; but victory is with Yahweh.
Атлар җәң күни үчүн тәйяр қилинған болсиму, Бирақ ғәлибә-ниҗат пәқәт Пәрвәрдигардиндур.
