Proverbs 18
1 A man who isolates himself pursues selfishness, and defies all sound judgment.
Samolub szuka tego, co mu się podoba, i wtrąca się w każdą sprawę.
2 A fool has no delight in understanding, but only in revealing his own opinion.
Głupi nie ma upodobania w rozumie, lecz w tym, co serce mu objawia.
3 When wickedness comes, contempt also comes, and with shame comes disgrace.
Gdy przychodzi niegodziwy, przychodzi też pogarda, a z hańbą urąganie.
4 The words of a man’s mouth are like deep waters. The fountain of wisdom is like a flowing brook.
Słowa ust człowieka są jak głębokie wody, a źródło mądrości jak płynący potok.
5 To be partial to the faces of the wicked is not good, nor to deprive the innocent of justice.
Niedobrze przez wzgląd na osobę niegodziwą krzywdzić sprawiedliwego w sądzie.
6 A fool’s lips come into strife, and his mouth invites beatings.
Wargi głupiego wchodzą w spór, a jego usta wołają o razy.
7 A fool’s mouth is his destruction, and his lips are a snare to his soul.
Usta głupiego [są] jego zgubą, a jego wargi sidłem jego duszy.
8 The words of a gossip are like dainty morsels: they go down into a person’s innermost parts.
Słowa plotkarza są jak rany i przenikają do głębi wnętrzności.
9 One who is slack in his work is brother to him who is a master of destruction.
Kto jest niedbały w pracy, jest bratem marnotrawcy.
10 Yahweh’s name is a strong tower: the righteous run to him, and are safe.
Imię PANA [jest] potężną wieżą, sprawiedliwy ucieka do niej i jest bezpieczny.
11 The rich man’s wealth is his strong city, like an unscalable wall in his own imagination.
Zamożność bogacza [jest] jego warownym miastem i jak wysoki mur w jego wyobrażeniu.
12 Before destruction the heart of man is proud, but before honor is humility.
Przed upadkiem serce człowieka jest wyniosłe, a chwałę poprzedza pokora.
13 He who answers before he hears, that is folly and shame to him.
Kto odpowiada, zanim wysłucha, [ujawnia] głupotę i [ściąga na] siebie hańbę.
14 A man’s spirit will sustain him in sickness, but a crushed spirit, who can bear?
Duch człowieka zniesie jego chorobę, ale któż zniesie strapionego ducha?
15 The heart of the discerning gets knowledge. The ear of the wise seeks knowledge.
Serce rozumnego zdobywa wiedzę, a ucho mądrych szuka wiedzy.
16 A man’s gift makes room for him, and brings him before great men.
Dar człowieka toruje mu drogę i prowadzi go przed wielkich.
17 He who pleads his cause first seems right— until another comes and questions him.
Ten, który jest pierwszy w swojej sprawie, [zdaje się] sprawiedliwy, ale przychodzi jego bliźni i sprawdza go.
18 The lot settles disputes, and keeps strong ones apart.
Los kładzie kres sporom i rozstrzyga między możnymi.
19 A brother offended is more difficult than a fortified city. Disputes are like the bars of a fortress.
Brat obrażony [trudniejszy do zdobycia] niż warowne miasto, a spory są jak rygle w zamku.
20 A man’s stomach is filled with the fruit of his mouth. With the harvest of his lips he is satisfied.
Owocem swoich ust nasyci człowiek swoje wnętrze, nasyci się plonem swych warg.
21 Death and life are in the power of the tongue; those who love it will eat its fruit.
Śmierć i życie są w mocy języka, a kto go miłuje, spożyje jego owoc.
22 Whoever finds a wife finds a good thing, and obtains favor of Yahweh.
Kto znalazł żonę, znalazł coś dobrego i dostąpił łaski od PANA.
23 The poor plead for mercy, but the rich answer harshly.
Ubogi prosi pokornie, ale bogaty odpowiada surowo.
24 A man of many companions may be ruined, but there is a friend who sticks closer than a brother.
Człowiek, który ma przyjaciół, musi obchodzić się z nimi po przyjacielsku, a jest przyjaciel, który przylgnie bardziej niż brat.
