< Matthew 27 >
1 Now when morning had come, all the chief priests and the elders of the people took counsel against Jesus to put him to death.
A gdy nastał ranek, wszyscy naczelni kapłani i starsi ludu naradzili się przeciwko Jezusowi, aby go zabić.
2 They bound him, led him away, and delivered him up to Pontius Pilate, the governor.
Związali go, odprowadzili i wydali namiestnikowi Poncjuszowi Piłatowi.
3 Then Judas, who betrayed him, when he saw that Jesus was condemned, felt remorse, and brought back the thirty pieces of silver to the chief priests and elders,
Wtedy Judasz, który go wydał, widząc, że został skazany, żałował [tego] i zwrócił trzydzieści srebrników naczelnym kapłanom i starszym;
4 saying, “I have sinned in that I betrayed innocent blood.” But they said, “What is that to us? You see to it.”
Mówiąc: Zgrzeszyłem, wydając krew niewinną. A oni powiedzieli: Cóż nam do tego? To twoja sprawa.
5 He threw down the pieces of silver in the sanctuary and departed. Then he went away and hanged himself.
Wtedy rzucił te srebrniki w świątyni i oddalił się, a [potem] poszedł i powiesił się.
6 The chief priests took the pieces of silver and said, “It’s not lawful to put them into the treasury, since it is the price of blood.”
A naczelni kapłani wzięli srebrniki i mówili: Nie wolno ich kłaść do skarbca świątynnego, gdyż jest to zapłata za krew.
7 They took counsel, and bought the potter’s field with them to bury strangers in.
I naradziwszy się, kupili za nie pole garncarza, aby grzebać [na nim] cudzoziemców.
8 Therefore that field has been called “The Field of Blood” to this day.
Dlatego to pole aż do dziś nazywa się Polem Krwi.
9 Then that which was spoken through Jeremiah the prophet was fulfilled, saying, “They took the thirty pieces of silver, the price of him upon whom a price had been set, whom some of the children of Israel priced,
Wtedy się wypełniło, co zostało powiedziane przez proroka Jeremiasza: I wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę [za] oszacowanego, którego oszacowali synowie Izraela;
10 and they gave them for the potter’s field, as the Lord commanded me.”
I dali je za pole garncarza, jak mi nakazał Pan.
11 Now Jesus stood before the governor; and the governor asked him, saying, “Are you the King of the Jews?” Jesus said to him, “So you say.”
Jezus stał przed namiestnikiem. I zapytał go namiestnik: Czy ty jesteś królem Żydów? Jezus mu odpowiedział: Ty [sam to] mówisz.
12 When he was accused by the chief priests and elders, he answered nothing.
A gdy oskarżali go naczelni kapłani i starsi, nic nie odpowiedział.
13 Then Pilate said to him, “Don’t you hear how many things they testify against you?”
Wtedy Piłat zapytał go: Nie słyszysz, jak wiele zeznają przeciwko tobie?
14 He gave him no answer, not even one word, so that the governor marveled greatly.
Lecz mu nie odpowiedział na żadne słowo, tak że namiestnik bardzo się dziwił.
15 Now at the feast the governor was accustomed to release to the multitude one prisoner whom they desired.
A na święto namiestnik miał zwyczaj wypuszczać ludowi jednego więźnia, [tego], którego chcieli.
16 They had then a notable prisoner called Barabbas.
Trzymano zaś w tym czasie osławionego więźnia, zwanego Barabaszem.
17 When therefore they were gathered together, Pilate said to them, “Whom do you want me to release to you? Barabbas, or Jesus who is called Christ?”
Gdy więc się zebrali, zapytał ich Piłat: Którego chcecie, abym wam wypuścił? Barabasza czy Jezusa, zwanego Chrystusem?
18 For he knew that because of envy they had delivered him up.
Wiedział bowiem, że wydali go z zawiści.
19 While he was sitting on the judgment seat, his wife sent to him, saying, “Have nothing to do with that righteous man, for I have suffered many things today in a dream because of him.”
A gdy on siedział na krześle [sędziowskim], jego żona posłała [wiadomość] do niego: Nie miej nic do czynienia z tym sprawiedliwym, bo dzisiaj we śnie wiele wycierpiałam z jego powodu.
20 Now the chief priests and the elders persuaded the multitudes to ask for Barabbas and destroy Jesus.
Tymczasem naczelni kapłani i starsi namówili tłumy, aby prosiły o Barabasza, a [domagały się] stracenia Jezusa.
21 But the governor answered them, “Which of the two do you want me to release to you?” They said, “Barabbas!”
Namiestnik zapytał ich: Którego z tych dwóch chcecie, abym wam wypuścił? A oni odpowiedzieli: Barabasza.
22 Pilate said to them, “What then shall I do to Jesus who is called Christ?” They all said to him, “Let him be crucified!”
Piłat zapytał ich: Cóż więc mam zrobić z Jezusem, którego nazywają Chrystusem? Odpowiedzieli mu wszyscy: Niech będzie ukrzyżowany!
23 But the governor said, “Why? What evil has he done?” But they cried out exceedingly, saying, “Let him be crucified!”
Namiestnik zaś zapytał: Cóż właściwie złego uczynił? Lecz oni jeszcze głośniej wołali: Niech będzie ukrzyżowany!
24 So when Pilate saw that nothing was being gained, but rather that a disturbance was starting, he took water and washed his hands before the multitude, saying, “I am innocent of the blood of this righteous person. You see to it.”
Gdy Piłat zobaczył, że nic nie osiąga, ale [przeciwnie], zamieszanie staje się większe, wziął wodę i umył ręce przed tłumem, mówiąc: Nie jestem winny krwi tego sprawiedliwego. To wasza sprawa.
25 All the people answered, “May his blood be on us and on our children!”
A cały lud odpowiedział: Krew jego na nas i na nasze dzieci.
26 Then he released Barabbas to them, but Jesus he flogged and delivered to be crucified.
Wtedy wypuścił im Barabasza, a Jezusa, po ubiczowaniu, wydał na ukrzyżowanie.
27 Then the governor’s soldiers took Jesus into the Praetorium, and gathered the whole garrison together against him.
Wówczas żołnierze namiestnika zaprowadzili Jezusa na ratusz i zebrali wokół niego cały oddział.
28 They stripped him and put a scarlet robe on him.
A rozebrawszy go, ubrali go w szkarłatny płaszcz.
29 They braided a crown of thorns and put it on his head, and a reed in his right hand; and they kneeled down before him and mocked him, saying, “Hail, King of the Jews!”
Upletli koronę z cierni i włożyli mu na głowę, a w prawą rękę [dali] trzcinę. I padając przed nim na kolana, naśmiewali się z niego, mówiąc: Witaj, królu Żydów!
30 They spat on him, and took the reed and struck him on the head.
A plując na niego, brali tę trzcinę i bili go po głowie.
31 When they had mocked him, they took the robe off him, and put his clothes on him, and led him away to crucify him.
Kiedy go wyszydzili, zdjęli z niego płaszcz, ubrali go w jego szaty i odprowadzili na ukrzyżowanie.
32 As they came out, they found a man of Cyrene, Simon by name, and they compelled him to go with them, that he might carry his cross.
A wychodząc, spotkali człowieka z Cyreny, imieniem Szymon. Tego przymusili, aby niósł jego krzyż.
33 When they came to a place called “Golgotha”, that is to say, “The place of a skull,”
Gdy przyszli na miejsce zwane Golgotą, czyli Miejscem Czaszki;
34 they gave him sour wine to drink mixed with gall. When he had tasted it, he would not drink.
Dali mu do picia ocet zmieszany z żółcią. Skosztował, ale nie chciał pić.
35 When they had crucified him, they divided his clothing among them, casting lots,
A gdy go ukrzyżowali, rozdzielili jego szaty i rzucali losy, aby się wypełniło, co zostało powiedziane przez proroka: Rozdzielili między siebie moje szaty, a o moje ubranie rzucali losy.
36 and they sat and watched him there.
A siedząc, tam go pilnowali.
37 They set up over his head the accusation against him written, “THIS IS JESUS, THE KING OF THE JEWS.”
I umieścili nad jego głową napis z podaniem jego winy: To jest Jezus, król Żydów.
38 Then there were two robbers crucified with him, one on his right hand and one on the left.
Ukrzyżowano też z nim dwóch bandytów, jednego po prawej, a drugiego po lewej stronie.
39 Those who passed by blasphemed him, wagging their heads
A ci, którzy przechodzili obok, bluźnili mu, kiwając głowami;
40 and saying, “You who destroy the temple and build it in three days, save yourself! If you are the Son of God, come down from the cross!”
I mówiąc: Ty, który burzysz świątynię i w trzy dni [ją] odbudowujesz, ratuj samego siebie. Jeśli jesteś Synem Bożym, zejdź z krzyża.
41 Likewise the chief priests also mocking with the scribes, the Pharisees, and the elders, said,
Podobnie naczelni kapłani z uczonymi w Piśmie i starszymi, naśmiewając się, mówili:
42 “He saved others, but he can’t save himself. If he is the King of Israel, let him come down from the cross now, and we will believe in him.
Innych ratował, a samego siebie uratować nie może. Jeśli jest królem Izraela, niech teraz zejdzie z krzyża, a uwierzymy mu.
43 He trusts in God. Let God deliver him now, if he wants him; for he said, ‘I am the Son of God.’”
Ufał Bogu, niech go teraz wybawi, jeśli go sobie upodobał. Przecież powiedział: Jestem Synem Bożym.
44 The robbers also who were crucified with him cast on him the same reproach.
Tak samo urągali mu też bandyci, którzy byli z nim ukrzyżowani.
45 Now from the sixth hour there was darkness over all the land until the ninth hour.
A od godziny szóstej aż do dziewiątej ciemność ogarnęła całą ziemię.
46 About the ninth hour Jesus cried with a loud voice, saying, “Eli, Eli, lima sabachthani?” That is, “My God, my God, why have you forsaken me?”
Około godziny dziewiątej Jezus zawołał donośnym głosem: Eli, Eli, lama sabachthani? To znaczy: Boże mój, Boże mój, czemu mnie opuściłeś?
47 Some of them who stood there, when they heard it, said, “This man is calling Elijah.”
Wtedy niektórzy z tych, co tam stali, usłyszawszy to, mówili: On woła Eliasza.
48 Immediately one of them ran and took a sponge, filled it with vinegar, put it on a reed, and gave him a drink.
I zaraz jeden z nich podbiegł, wziął gąbkę i napełnił ją octem, a włożywszy na trzcinę, dał mu pić.
49 The rest said, “Let him be. Let’s see whether Elijah comes to save him.”
Lecz inni mówili: Przestań, zobaczmy, czy przyjdzie Eliasz, aby go wybawić.
50 Jesus cried again with a loud voice, and yielded up his spirit.
Jezus zaś zawołał ponownie donośnym głosem i oddał ducha.
51 Behold, the veil of the temple was torn in two from the top to the bottom. The earth quaked and the rocks were split.
A oto zasłona świątyni rozerwała się na pół, od góry aż do dołu, ziemia się zatrzęsła i skały popękały.
52 The tombs were opened, and many bodies of the saints who had fallen asleep were raised;
Grobowce się otworzyły, a wiele ciał świętych, którzy zasnęli, powstało.
53 and coming out of the tombs after his resurrection, they entered into the holy city and appeared to many.
I wyszli z grobów po jego zmartwychwstaniu, weszli do miasta świętego i ukazali się wielu.
54 Now the centurion and those who were with him watching Jesus, when they saw the earthquake and the things that were done, were terrified, saying, “Truly this was the Son of God!”
Wtedy setnik i ci, którzy z nim pilnowali Jezusa, widząc trzęsienie ziemi i to, co się działo, bardzo się zlękli i powiedzieli: On prawdziwie był Synem Bożym.
55 Many women were there watching from afar, who had followed Jesus from Galilee, serving him.
A było tam wiele kobiet, które przypatrywały się z daleka. Szły one za Jezusem od Galilei i usługiwały mu.
56 Among them were Mary Magdalene, Mary the mother of James and Joses, and the mother of the sons of Zebedee.
Wśród nich były: Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba i Józefa, oraz matka synów Zebedeusza.
57 When evening had come, a rich man from Arimathaea named Joseph, who himself was also Jesus’ disciple, came.
A gdy nastał wieczór, przyszedł bogaty człowiek z Arymatei, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusa.
58 This man went to Pilate and asked for Jesus’ body. Then Pilate commanded the body to be given up.
Udał się on do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Wtedy Piłat rozkazał, aby [mu] je wydano.
59 Joseph took the body and wrapped it in a clean linen cloth
A Józef zabrał ciało, owinął je w czyste płótno;
60 and laid it in his own new tomb, which he had cut out in the rock. Then he rolled a large stone against the door of the tomb, and departed.
I złożył w swoim nowym grobowcu, który wykuł w skale. Przed wejście do grobowca zatoczył wielki kamień i odszedł.
61 Mary Magdalene was there, and the other Mary, sitting opposite the tomb.
A Maria Magdalena i druga Maria siedziały tam naprzeciw grobowca.
62 Now on the next day, which was the day after the Preparation Day, the chief priests and the Pharisees were gathered together to Pilate,
Następnego dnia, [pierwszego] po [dniu] przygotowania, naczelni kapłani i faryzeusze zebrali się u Piłata;
63 saying, “Sir, we remember what that deceiver said while he was still alive: ‘After three days I will rise again.’
I oznajmili: Panie, przypomnieliśmy sobie, że ten zwodziciel powiedział, gdy jeszcze żył: Po trzech dniach zmartwychwstanę.
64 Command therefore that the tomb be made secure until the third day, lest perhaps his disciples come at night and steal him away, and tell the people, ‘He is risen from the dead;’ and the last deception will be worse than the first.”
Rozkaż więc zabezpieczyć grobowiec aż do trzeciego dnia, by przypadkiem jego uczniowie nie przyszli w nocy, nie wykradli go i nie powiedzieli ludowi: Powstał z martwych. I ostatni błąd będzie gorszy niż pierwszy.
65 Pilate said to them, “You have a guard. Go, make it as secure as you can.”
Piłat powiedział im: Macie straż. Idźcie, zabezpieczcie, jak umiecie.
66 So they went with the guard and made the tomb secure, sealing the stone.
Poszli więc i zabezpieczyli grobowiec, pieczętując kamień i stawiając straż.