Luke 18
1 He also spoke a parable to them that they must always pray and not give up,
Opowiedział im też przypowieść [o tym], że zawsze należy się modlić i nie ustawać;
2 saying, “There was a judge in a certain city who didn’t fear God and didn’t respect man.
Mówiąc: W pewnym mieście był sędzia, który Boga się nie bał i z człowiekiem się nie liczył.
3 A widow was in that city, and she often came to him, saying, ‘Defend me from my adversary!’
Była też w tym mieście wdowa, która przychodziła do niego i mówiła: Pomścij moją [krzywdę] na moim przeciwniku.
4 He wouldn’t for a while; but afterward he said to himself, ‘Though I neither fear God nor respect man,
On przez długi czas nie chciał, lecz potem powiedział sobie: Chociaż Boga się nie boję i z człowiekiem się nie liczę;
5 yet because this widow bothers me, I will defend her, or else she will wear me out by her continual coming.’”
To jednak, ponieważ naprzykrza mi się ta wdowa, pomszczę jej [krzywdę], aby już nie przychodziła i nie zadręczała mnie.
6 The Lord said, “Listen to what the unrighteous judge says.
I powiedział Pan: Słuchajcie, co mówi niesprawiedliwy sędzia.
7 Won’t God avenge his chosen ones who are crying out to him day and night, and yet he exercises patience with them?
A Bóg, czy nie pomści [krzywdy] swoich wybranych, którzy wołają do niego we dnie i w nocy, chociaż długo zwleka w ich [sprawie]?
8 I tell you that he will avenge them quickly. Nevertheless, when the Son of Man comes, will he find faith on the earth?”
Mówię wam, że szybko pomści ich [krzywdę]. Lecz czy Syn Człowieczy znajdzie wiarę na ziemi, gdy przyjdzie?
9 He also spoke this parable to certain people who were convinced of their own righteousness, and who despised all others:
Powiedział też do tych, którzy ufali sobie, że są sprawiedliwi, a innych mieli za nic, taką przypowieść:
10 “Two men went up into the temple to pray; one was a Pharisee, and the other was a tax collector.
Dwóch ludzi weszło do świątyni, żeby się modlić, jeden faryzeusz, a drugi celnik.
11 The Pharisee stood and prayed by himself like this: ‘God, I thank you that I am not like the rest of men: extortionists, unrighteous, adulterers, or even like this tax collector.
Faryzeusz stanął i tak się w sobie modlił: Dziękuję ci, Boże, że nie jestem jak inni ludzie, zdziercy, niesprawiedliwi, cudzołożnicy albo jak i ten celnik.
12 I fast twice a week. I give tithes of all that I get.’
Poszczę dwa razy w tygodniu, daję dziesięcinę ze wszystkiego, co mam.
13 But the tax collector, standing far away, wouldn’t even lift up his eyes to heaven, but beat his chest, saying, ‘God, be merciful to me, a sinner!’
A celnik, stojąc z daleka, nie chciał nawet oczu podnieść ku niebu, ale bił się w piersi, mówiąc: Boże, bądź miłosierny mnie grzesznemu.
14 I tell you, this man went down to his house justified rather than the other; for everyone who exalts himself will be humbled, but he who humbles himself will be exalted.”
Mówię wam, że raczej ten odszedł do swego domu usprawiedliwiony, a nie tamten. [Każdy] bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony.
15 They were also bringing their babies to him, that he might touch them. But when the disciples saw it, they rebuked them.
Przynoszono też do niego niemowlęta, aby je dotknął. Lecz uczniowie, widząc to, gromili ich.
16 Jesus summoned them, saying, “Allow the little children to come to me, and don’t hinder them, for God’s Kingdom belongs to such as these.
Ale Jezus przywołał ich i powiedział: Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie i nie zabraniajcie im. Do takich bowiem należy królestwo Boże.
17 Most certainly, I tell you, whoever doesn’t receive God’s Kingdom like a little child, he will in no way enter into it.”
Zaprawdę powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Bożego jak dziecko, nie wejdzie do niego.
18 A certain ruler asked him, saying, “Good Teacher, what shall I do to inherit eternal life?” (aiōnios g166)
I zapytał go pewien dostojnik: Nauczycielu dobry, co mam czynić, aby odziedziczyć życie wieczne? (aiōnios g166)
19 Jesus asked him, “Why do you call me good? No one is good, except one: God.
A Jezus mu odpowiedział: Dlaczego nazywasz mnie dobrym? Nikt [nie jest] dobry, tylko jeden – Bóg.
20 You know the commandments: ‘Don’t commit adultery,’ ‘Don’t murder,’ ‘Don’t steal,’ ‘Don’t give false testimony,’ ‘Honor your father and your mother.’”
Znasz przykazania: Nie cudzołóż, nie zabijaj, nie kradnij, nie dawaj fałszywego świadectwa, czcij swego ojca i swoją matkę.
21 He said, “I have observed all these things from my youth up.”
A on odpowiedział: Tego wszystkiego przestrzegałem od młodości.
22 When Jesus heard these things, he said to him, “You still lack one thing. Sell all that you have and distribute it to the poor. Then you will have treasure in heaven; then come, follow me.”
Gdy Jezus to usłyszał, powiedział do niego: Jednego ci jeszcze brakuje. Sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź i chodź za mną.
23 But when he heard these things, he became very sad, for he was very rich.
A on, usłyszawszy to, ogromnie się zasmucił, bo był bardzo bogaty.
24 Jesus, seeing that he became very sad, said, “How hard it is for those who have riches to enter into God’s Kingdom!
Kiedy Jezus zobaczył go bardzo zasmuconego, powiedział: Jakże trudno tym, którzy mają pieniądze, wejść do królestwa Bożego!
25 For it is easier for a camel to enter in through a needle’s eye than for a rich man to enter into God’s Kingdom.”
Łatwiej bowiem jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego.
26 Those who heard it said, “Then who can be saved?”
Wtedy ci, którzy to słyszeli, mówili: Któż więc może być zbawiony?
27 But he said, “The things which are impossible with men are possible with God.”
A on odpowiedział: Co niemożliwe jest u ludzi, możliwe jest u Boga.
28 Peter said, “Look, we have left everything and followed you.”
Wówczas Piotr powiedział: Oto my opuściliśmy wszystko i poszliśmy za tobą.
29 He said to them, “Most certainly I tell you, there is no one who has left house, or wife, or brothers, or parents, or children, for God’s Kingdom’s sake,
On zaś im odpowiedział: Zaprawdę powiadam wam, że nie ma nikogo, kto by opuścił dom, rodziców lub braci, żonę lub dzieci dla królestwa Bożego;
31 He took the twelve aside and said to them, “Behold, we are going up to Jerusalem, and all the things that are written through the prophets concerning the Son of Man will be completed.
Potem wziął ze sobą dwunastu i powiedział do nich: Oto idziemy do Jerozolimy i wypełni się wszystko, co zostało napisane przez proroków o Synu Człowieczym.
32 For he will be delivered up to the Gentiles, will be mocked, treated shamefully, and spit on.
Będzie bowiem wydany poganom, wyśmiany, zelżony i opluty;
33 They will scourge and kill him. On the third day, he will rise again.”
Ubiczują go i zabiją, ale trzeciego dnia zmartwychwstanie.
34 They understood none of these things. This saying was hidden from them, and they didn’t understand the things that were said.
Lecz oni nic z tego nie zrozumieli. Te słowa były przed nimi zakryte i nie wiedzieli, o czym była mowa.
35 As he came near Jericho, a certain blind man sat by the road, begging.
A gdy zbliżał się do Jerycha, pewien ślepiec siedział przy drodze i żebrał.
36 Hearing a multitude going by, he asked what this meant.
A usłyszawszy przechodzący tłum, pytał, co się dzieje.
37 They told him that Jesus of Nazareth was passing by.
I powiedziano mu, że przechodzi Jezus z Nazaretu.
38 He cried out, “Jesus, you son of David, have mercy on me!”
Wtedy zawołał: Jezusie, Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
39 Those who led the way rebuked him, that he should be quiet; but he cried out all the more, “You son of David, have mercy on me!”
Lecz ci, którzy szli z przodu, gromili go, aby milczał. On jednak jeszcze głośniej wołał: Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
40 Standing still, Jesus commanded him to be brought to him. When he had come near, he asked him,
Wtedy Jezus zatrzymał się i kazał go przyprowadzić do siebie. A gdy się zbliżył, zapytał go:
41 “What do you want me to do?” He said, “Lord, that I may see again.”
Co chcesz, abym ci uczynił? A on odpowiedział: Panie, żebym przejrzał.
42 Jesus said to him, “Receive your sight. Your faith has healed you.”
Jezus mu powiedział: Przejrzyj, twoja wiara cię uzdrowiła.
43 Immediately he received his sight and followed him, glorifying God. All the people, when they saw it, praised God.
Zaraz też odzyskał wzrok i szedł za nim, wielbiąc Boga. A wszyscy ludzie, widząc to, oddawali chwałę Bogu.
