Proverbs 21

1 The king’s heart is in the LORD’s hand like the watercourses. He turns it wherever he desires.

دل پادشاه در دست خداوند است، او آن را مانند آب جوی، به هر سو که بخواهد هدایت می‌کند.

2 Every way of a man is right in his own eyes, but the LORD weighs the hearts.

تمام کارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگیزه‌ها را خداوند می‌بیند.

3 To do righteousness and justice is more acceptable to the LORD than sacrifice.

به جا آوردن عدالت و انصاف بیشتر از تقدیم قربانیها خداوند را خشنود می‌سازد.

4 A high look and a proud heart, the lamp of the wicked, is sin.

غرور و تکبر گناهانی هستند که آدم بدکار توسط آنها شناخته می‌شود.

5 The plans of the diligent surely lead to profit; and everyone who is hasty surely rushes to poverty.

زیرکی و کوشش، انسان را توانگر می‌کند، اما شتابزدگی باعث فقر می‌شود.

6 Getting treasures by a lying tongue is a fleeting vapor for those who seek death.

ثروتی که با زبان دروغگو به دست آید، بخاری است بی‌دوام و تله‌ای مرگبار.

7 The violence of the wicked will drive them away, because they refuse to do what is right.

ظلم بدکارانی که نمی‌خواهند راستی را به جا آورند، عاقبت به سوی خودشان باز می‌گردد و آنان را نابود می‌کند.

8 The way of the guilty is devious, but the conduct of the innocent is upright.

راه آدم گناهکار کج است ولی شخص پاک در راستی گام برمی‌دارد.

9 It is better to dwell in the corner of the housetop than to share a house with a contentious woman.

سکونت در گوشهٔ پشت بام بهتر است از زندگی کردن با زن ستیزه‌جو در یک خانه مشترک.

10 The soul of the wicked desires evil; his neighbor finds no mercy in his eyes.

آدم بدکار شرارت را دوست دارد، و همسایه‌اش نیز از دست او در امان نیست.

11 When the mocker is punished, the simple gains wisdom. When the wise is instructed, he receives knowledge.

جاهلان تا تنبیه شدن مسخره‌کنندگان را نبینند درس عبرت نمی‌گیرند، اما دانایان تنها با شنیدن می‌آموزند.

12 The Righteous One considers the house of the wicked, and brings the wicked to ruin.

خداشناسان از مشاهدهٔ خراب شدن خانهٔ بدکاران و هلاکت ایشان پند می‌گیرند.

13 Whoever stops his ears at the cry of the poor, he will also cry out, but shall not be heard.

آنکه فریاد فقیران را نشنیده می‌گیرد در روز تنگدستی خود نیز فریادرسی نخواهد داشت.

14 A gift in secret pacifies anger, and a bribe in the cloak, strong wrath.

هدیه‌ای که در خفا داده می‌شود خشم را می‌خواباند و رشوهٔ پنهانی غضب شدید را فرو می‌نشاند.

15 It is joy to the righteous to do justice; but it is a destruction to the workers of iniquity.

اجرای عدالت برای عادلان شادی‌بخش است، اما برای ظالمان مصیبت‌بار.

16 The man who wanders out of the way of understanding shall rest in the assembly of the departed spirits.

مرگ در انتظار کسانی است که از راه حکمت منحرف می‌شوند.

17 He who loves pleasure will be a poor man. He who loves wine and oil won’t be rich.

کسی که خوشگذرانی را دوست دارد، تهیدست می‌شود و آدم میگسار و عیاش هرگز ثروتمند نخواهد شد.

18 The wicked is a ransom for the righteous, the treacherous for the upright.

بدکاران در همان دامی که برای درستکاران نهاده‌اند، گرفتار می‌شوند.

19 It is better to dwell in a desert land, than with a contentious and fretful woman.

سکونت در بیابان بی‌آب و علف بهتر است از زندگی کردن با زن ستیزه‌جو.

20 There is precious treasure and oil in the dwelling of the wise, but a foolish man swallows it up.

خانهٔ شخص دانا پر از نعمت و ثروت است، ولی آدم نادان هر چه به دست می‌آورد بر باد می‌دهد.

21 He who follows after righteousness and kindness finds life, righteousness, and honor.

درستکار و مهربان باش تا عمر خوشی داشته باشی و از احترام و موفقیت برخوردار شوی.

22 A wise man scales the city of the mighty, and brings down the strength of its confidence.

یک مرد دانا می‌تواند شهر زورمندان را بگیرد و قلعه اعتمادشان را فرو بریزد.

23 Whoever guards his mouth and his tongue keeps his soul from troubles.

هر که مواظب سخنانش باشد جانش را از مصیبتها نجات خواهد داد.

24 The proud and arrogant man—“Scoffer” is his name— he works in the arrogance of pride.

کسانی که دیگران را مسخره می‌کنند، مغرور و متکبرند.

25 The desire of the sluggard kills him, for his hands refuse to labor.

داشتن اشتیاق و آرزو برای شخص تنبل کشنده است، زیرا برای رسیدن به آن تن به کار نمی‌دهد.

26 There are those who covet greedily all day long; but the righteous give and don’t withhold.

او تمام روز در آرزوی گرفتن به سر می‌برد؛ ولی شخص خداشناس سخاوتمند است و از بخشیدن به دیگران دریغ نمی‌کند.

27 The sacrifice of the wicked is an abomination— how much more, when he brings it with a wicked mind!

خدا از قربانیهای بدکاران نفرت دارد، بخصوص اگر با نیت بد تقدیم شده باشد.

28 A false witness will perish. A man who listens speaks to eternity.

شاهد دروغگو نابود خواهد شد، اما سخنان شخص امین تا ابد باقی خواهد ماند.

29 A wicked man hardens his face; but as for the upright, he establishes his ways.

آدم بدکار خودسرانه عمل می‌کند، اما شخص درستکار تمام جوانب امر را می‌سنجد.

30 There is no wisdom nor understanding nor counsel against the LORD.

هیچ حکمت و بصیرت و نقشه‌ای نمی‌تواند علیه خداوند عمل کند.

31 The horse is prepared for the day of battle; but victory is with the LORD.

انسان اسب را برای روز جنگ آماده می‌کند، ولی پیروزی را خداوند می‌بخشد.