Exodus 22
1 “If a man steals an ox or a sheep, and kills it or sells it, he shall pay five oxen for an ox, and four sheep for a sheep.
Әгәр бириси бир кала яки қойни оғрилап, уни сойса я сетивәтсә, у бир калиниң орниға бәш кала, бир қойниң орниға төрт қой төлисун.
2 If the thief is found breaking in, and is struck so that he dies, there shall be no guilt of bloodshed for him.
Оғри там тәшкәндә тутулуп қелип, таяқ йәп өлүп қалса, өлтүргүчигә хун җазаси кәлмисун.
3 If the sun has risen on him, he is guilty of bloodshed. He shall make restitution. If he has nothing, then he shall be sold for his theft.
Лекин шу вақиә болған пәйттә күн чиқип қалған болса, ундақта өлтүргүчи хун җазасиға тартилсун. Оғри оғрилиғинини төләп зиянни толуқлап бериши керәк; униңда бир немә болмиса, қуллуққа сетилип, оғрилиған нәрсини төлиши керәк.
4 If the stolen property is found in his hand alive, whether it is ox, donkey, or sheep, he shall pay double.
Оғри тутулғанда оғрилиған нәрсә, кала болсун, ешәк болсун, қой болсун униң қолида тирик һаләттә тепилса, у икки һәссә қиммәттә төләп бәрсун.
5 “If a man causes a field or vineyard to be eaten by letting his animal loose, and it grazes in another man’s field, he shall make restitution from the best of his own field, and from the best of his own vineyard.
Әгәр бириси өз мал-чарвилирини етизлиққа яки үзүмзарлиққа отлашқа қоюветип, башқиларниң бағ-етизлиғида отлашқа йол қойса, ундақта у өзиниң әң есил мәһсулатлиридин яки үзүмзарлиғиниң әң есил мевисидин зиянни төләп бәрсун.
6 “If fire breaks out, and catches in thorns so that the shocks of grain, or the standing grain, or the field are consumed; he who kindled the fire shall surely make restitution.
Әгәр от кетип, тикәнликкә тутишип кетип, андин өнчиләрни, баш тартип пишқан зираәтни көйдүрүп, пүткүл етизлиқни күл қиливәтсә, ундақта от қойғучи барлиқ зиянни төләп бәрсун.
7 “If a man delivers to his neighbor money or stuff to keep, and it is stolen out of the man’s house, if the thief is found, he shall pay double.
Әгәр бириси хошнисиға пул яки мал-дуниясини аманәт қилған болса, булар өйидин оғрилинип кәтсә, шундақла оғри кейин тутулса, у оғрилиғинини икки һәссә қиммәттә төләп бәрсун.
8 If the thief isn’t found, then the master of the house shall come near to God, to find out whether or not he has put his hand on his neighbor’s goods.
Лекин оғри тепилмиса, өй егисиниң хошнисиниң мелиға қол тәккүзгән я тәккүзмигәнлиги мәлум болсун дәп, һакимларниң алдиға кәлтүрүлсун.
9 For every matter of trespass, whether it is for ox, for donkey, for sheep, for clothing, or for any kind of lost thing, about which one says, ‘This is mine,’ the cause of both parties shall come before God. He whom God condemns shall pay double to his neighbor.
Һәр хил хиянәт, у мәйли кала, ешәк, қой, кийим-кечәк болсун, жүтүрүп қойған нәрсә болсун, улар тоғрилиқ бир хошниси: «әмәлийәттә мундақ еди» дәп талашқан болса, һәр иккисиниң дәваси һакимларниң алдиға кәлтүрүлсун; һакимлар қайсиға гуна бекитсә, шу хошнисиға икки һәссә қиммәттә төләп бәрсун.
10 “If a man delivers to his neighbor a donkey, an ox, a sheep, or any animal to keep, and it dies or is injured, or driven away, no man seeing it;
Әгәр бириси хошнисиға ешәк, кала, қой яки башқа бир чарпайни аманәт қилса, бу аманәт мели киши көрмәй өлүп кәтсә, яки зәхимләнсә, яки һайдап әкитилсә,
11 the oath of the LORD shall be between them both, he has not put his hand on his neighbor’s goods; and its owner shall accept it, and he shall not make restitution.
ундақта хошнисиниң мелиға қол тәккүзгән я тәккүзмигәнлиги мәлум болсун дәп, Пәрвәрдигарниң алдида уларниң оттурисида бир қәсәм ичүрүлсун. Мал егиси бу қәсәмни қобул қилсун; хошниси униңға төләм төләп бәрмисун.
12 But if it is stolen from him, the one who stole shall make restitution to its owner.
Лекин мал оғриланған болса, у егисигә төләп бәрсун.
13 If it is torn in pieces, let him bring it for evidence. He shall not make good that which was torn.
Әгәр уни вәһший һайван боғуп қойған болса, у малниң қалдуғини гувалиқ үчүн көрситип, уни төләп бәрмисиму болиду.
14 “If a man borrows anything of his neighbor’s, and it is injured, or dies, its owner not being with it, he shall surely make restitution.
Әгәр бириси хошнисидин бир улақни өтнә елип, улақ егиси йоқ йәрдә зәхимләнсә яки өлүп қалса, өтнә алғучи толуқ төләп бәрсун.
15 If its owner is with it, he shall not make it good. If it is a leased thing, it came for its lease.
Лекин егиси нәқ мәйданда болса, өтнә алғучи төләп бәрмисун; улақ иҗаригә елинған болса, алғучи төләм төлимисун; чүнки уни иҗарә төләп әкәлгән.
16 “If a man entices a virgin who isn’t pledged to be married, and lies with her, he shall surely pay a dowry for her to be his wife.
Әгәр бир адәм техи ятлиқ болмиған бир қизни аздуруп, униң билән биллә ятса, ундақта у униң тойлуғини бериши керәк, андин уни хотунлуққа алсун.
17 If her father utterly refuses to give her to him, he shall pay money according to the dowry of virgins.
Лекин қизниң атиси уни униңға бәргили унимиса, зина қилғучи пак қизларниң тойлуғиға баравәр келидиған күмүч пулни таразида өлчәп бәрсун.
18 “You shall not allow a sorceress to live.
Җадугәр хотунни тирик қоймиғин.
19 “Whoever has sex with an animal shall surely be put to death.
Һайван билән җинсий мунасивәт өткүзгән һәр бири җәзмән өлүмгә мәһкүм қилинсун.
20 “He who sacrifices to any god, except to the LORD only, shall be utterly destroyed.
Кимдәким бирдин-бир Пәрвәрдигардин башқа һәр қандақ илаһға қурбанлиқ сунса, һарам дәп мутләқ һалакәткә мәһкүм қилинсун.
21 “You shall not wrong an alien or oppress him, for you were aliens in the land of Egypt.
Силәрму Мисирда мусапир болуп турған екәнсиләр, мусапир болған кишини һеч харлимаңлар вә яки униңға һеч зулум қилмаңлар.
22 “You shall not take advantage of any widow or fatherless child.
Һәр қандақ тул хотун яки житим балини хорлимаңлар.
23 If you take advantage of them at all, and they cry at all to me, I will surely hear their cry;
Сән уларни һәр қандақ тәрәптә хорлисаң, улар маңа пәряд көтәрсә, Мән уларниң авазини чоқум аңлаймән;
24 and my wrath will grow hot, and I will kill you with the sword; and your wives shall be widows, and your children fatherless.
шуниң билән ғәзивим тутишип, силәрни қиличлап өлтүримән, силәрниң хотунлириңлар тул қилинип, балилириңлар житим болуп қалиду.
25 “If you lend money to any of my people with you who is poor, you shall not be to him as a creditor. You shall not charge him interest.
Әгәр сән Мениң хәлқимниң ичидин саңа хошна болған кәмбәғәлгә қәриз бәргән болсаң, униңға җазанихорлардәк муамилә қилмиғин; униңдин өсүм алмаңлар.
26 If you take your neighbor’s garment as collateral, you shall restore it to him before the sun goes down,
Әгәр сән хошнаңниң чапинини гөрүгә алған болсаң, күн олтармаста униңға яндуруп бәр.
27 for that is his only covering, it is his garment for his skin. What would he sleep in? It will happen, when he cries to me, that I will hear, for I am gracious.
Чүнки чапини униң бирдин-бир йепинчиси болуп, бәдинини япидиған кийим шудур. У болмиса, у немини йепинип ятиду? Бу сәвәптин Маңа пәряд қилса, пәрядини аңлаймән; чүнки Мән шәпқәтликтурмән.
28 “You shall not blaspheme God, nor curse a ruler of your people.
Худаға күпүрлүк қилма, вә хәлқиңниң әмирлириниму қарғап тиллима.
29 “You shall not delay to offer from your harvest and from the outflow of your presses. “You shall give the firstborn of your sons to me.
Хаминиңниң һосулиниң ашқинидин вә шарап-зәйтун мейи көлчигиңдин ташқинидин Маңа һәдийә сунушни кечиктүрмигин. Сән оғуллириңниң тунҗисини Маңа атиғин.
30 You shall do likewise with your cattle and with your sheep. It shall be with its mother seven days, then on the eighth day you shall give it to me.
Кала билән қойлириңниң тунҗа балилириниму һәм шундақ атиғин; тунҗа бала йәттә күнгичә аниси билән биллә турсун; амма сәккизинчи күни уни Маңа атап сунғин.
31 “You shall be holy men to me, therefore you shall not eat any meat that is torn by animals in the field. You shall cast it to the dogs.
Силәр Маңа аталған муқәддәс кишиләр болисиләр; шуңа далада житқуч һайван тәрипидин боғулған һайванниң гөшини йемәңлар, бәлки уни иштларға ташлап бериңлар.
