Proverbs 18
1 A man who isolates himself pursues selfishness, and defies all sound judgement.
Көпчиликтин айрилип ялғуз жүргән киши һаман өз нәпсигә чоғ тартар; Һәр қандақ чин һекмәткә һаман җан-җәһли билән қарши чиқар.
2 A fool has no delight in understanding, but only in revealing his own opinion.
Ахмақ йорутулушқа қизиқмас; Қизиқидиғини пәқәт өз ойлиғанлирини көрситишла, халас.
3 When wickedness comes, contempt also comes, and with shame comes disgrace.
Яман киши кәлсә, нәпрәтму пәйда болар; Номуссиз иш иза-аһанәттин айрилмас.
4 The words of a man’s mouth are like deep waters. The fountain of wisdom is like a flowing brook.
Адәмниң сөзлири чоңқур суларға охшар; Даналиқ булиқи ериқ сүйидәк өркәшләп ақар.
5 To be partial to the faces of the wicked is not good, nor to deprive the innocent of justice.
Яманға ян бесишқа, Сорақта һәққанийға увал қилишқа қәтъий болмас.
6 A fool’s lips come into strife, and his mouth invites beatings.
Ахмақниң ләвлири уни җедәлгә башлар; Униң ағзи «Мени думбала» дәп тәклип қилар.
7 A fool’s mouth is his destruction, and his lips are a snare to his soul.
Ахмақниң ағзи өз бешиға һалакәттур; Униң ләвлири өз җениға қапқандур.
8 The words of a gossip are like dainty morsels: they go down into a person’s innermost parts.
Ғәйвәтхорниң сөзлири һәр хил назу-немәтләрдәк, Кишиниң қәлбигә чоңқур сиңдүрүләр.
9 One who is slack in his work is brother to him who is a master of destruction.
Ишида һорун болған кишиму, Бузғунчи билән үлпәтдаш болиду.
10 The LORD’s name is a strong tower: the righteous run to him, and are safe.
Пәрвәрдигарниң нами мәзмут мунардур; Һәққанийлар униң ичигә жүгүрүп кирип жуқурида аман болар.
11 The rich man’s wealth is his strong city, like an unscalable wall in his own imagination.
Бай адәм мал-дуниясини «мустәһкәм шәһирим» дәп биләр; Нәзиридә өзини сақлайдиған егиз сепилдәк турар.
12 Before destruction the heart of man is proud, but before honour is humility.
Битчит болуштин авал, көңүлгә тәкәббурлуқ келәр; Авал кәмтәрлик болса, андин шөһрәт келәр.
13 He who answers before he hears, that is folly and shame to him.
Сөзни аңлимай туруп, алдирап җавап бәргән, Ахмақлиғини көрситип өзини хиҗаләттә қалдурур.
14 A man’s spirit will sustain him in sickness, but a crushed spirit, who can bear?
Тәндики ағриқ азавиға адәмниң өз роһи бәрдашлиқ бәргүзәр; Бирақ роһи сунған болса уни ким көтирәр?
15 The heart of the discerning gets knowledge. The ear of the wise seeks knowledge.
Йорутулғанниң қәлби билимгә еришмәктә, Ақиланиниң қулақлири билимни издимәктә.
16 A man’s gift makes room for him, and brings him before great men.
Соғат өз егисигә ишикни дағдам ечип берәр; Уни чоң әрбаблар алдиға йәткүзәр.
17 He who pleads his cause first seems right— until another comes and questions him.
Дәва қилғанда, авал сөзлигүчиниң сөзлири орунлуқ көрүнәр; Лекин қарши тәрәп соал қоюп ишни сүрүштүрәр.
18 The lot settles disputes, and keeps strong ones apart.
Чәк ташлаш җедәлләрни түгитәр; Ғоҗиларниң арисидики ишниму һәл қилар.
19 A brother offended is more difficult than a fortified city. Disputes are like the bars of a fortress.
Рәнҗигән қериндашниң көңлини елиш мустәһкәм шәһәрни елиштинму тәс; Җедәл-маҗира қорғанниң тақақ-балдақлириға охшаштур.
20 A man’s stomach is filled with the fruit of his mouth. With the harvest of his lips he is satisfied.
Адәм [дурус] сөзлигәнлигидин қосиғи тоқ болар; Өз көңлидин чиққан сөзлиридин мол һосул алар.
21 Death and life are in the power of the tongue; those who love it will eat its fruit.
Һаят-мамат тилниң илкидидур; Кимки униң тәсирини әтиварлиса униң мевисидин йәр.
22 Whoever finds a wife finds a good thing, and obtains favour of the LORD.
Хотунни таллап алған киши яхшилиқ тапиду, У Пәрвәрдигарниң мәрһимитигә еришкән болиду.
23 The poor plead for mercy, but the rich answer harshly.
Мискинләр пәс авазда йелинип сөзләр; Бай болса қопаллиқ билән җавап берәр.
24 A man of many companions may be ruined, but there is a friend who sticks closer than a brother.
Достни көп тутқан киши харап болар; Лекин қериндаштинму йеқин бағланған бир дост бардур.
