Matthew 10
1 He called to himself his twelve disciples, and gave them authority over unclean spirits, to cast them out, and to heal every disease and every sickness.
Gitawag ni Jesus sa tingob ang iyang napulo ug duha ka mga disipulo ug naghatag kanila sa katungod ibabaw sa mahugaw nga mga espiritu, sa pagpagawas kanila, ug sa pag-ayo sa tanang matang sa mga balatian ug tanang matang sa mga sakit.
2 Now the names of the twelve apostles are these. The first, Simon, who is called Peter; Andrew, his brother; James the son of Zebedee; John, his brother;
Karon ang mga ngalan sa napulo ug duha ka mga apostoles mao kini. Ang nauna, si Simon (nga gitawag usab siya nga Pedro), ug si Andres nga iyang igsoon; si Santiago ang anak nga lalaki ni Zebedee, ug si Juan nga iyang igsoon;
3 Philip; Bartholomew; Thomas; Matthew the tax collector; James the son of Alphaeus; Lebbaeus, who was also called Thaddaeus;
si Filipe ug Bartolomeo; si Tomas, ug Mateo ang kubrador sa buhis; si Santiago ang anak nga lalaki ni Alfeo ug Taddeo;
4 Simon the Zealot; and Judas Iscariot, who also betrayed him.
si Simon ang Zealotes, ug si Judas Iscariote, nga mao ang magbudhi kaniya.
5 Jesus sent these twelve out and commanded them, saying, “Don’t go amongst the Gentiles, and don’t enter into any city of the Samaritans.
Gipadala ni Jesus kining napulo ug duha. Nagsugo siya kanila ug miingon, “Ayaw pag-adto sa dapit diin nagpuyo ang mga Gentil, ug ayaw pagsulod sa bisan diin nga lungsod sa mga Samarianhon.
6 Rather, go to the lost sheep of the house of Israel.
Adtoa hinuon ang nangawala nga karnero sa balay sa Israel.
7 As you go, preach, saying, ‘The Kingdom of Heaven is at hand!’
Ug samtang kamo moadto, pagwali ug pagsulti, “Ang gingharian sa langit nagkaduol na.”
8 Heal the sick, cleanse the lepers, and cast out demons. Freely you received, so freely give.
Ayoha ang masakiton, banhawa ang mga patay, hinloi ang mga sanlahon, ug hinginli ang mga demonyo. Walay bayad ang inyong pagdawat, walay bayad ang paghatag.
9 Don’t take any gold, silver, or brass in your money belts.
Ayaw pagdala ug bulawan, salapi, o plata sa inyong mga puntil.
10 Take no bag for your journey, neither two coats, nor sandals, nor staff: for the labourer is worthy of his food.
Ayaw pagdala ug sudlanan sa inyong pagpanglakaw, o dugang pang sapot, o sandalyas, o usa ka sungkod, kay ang magbubuhat angayan sa iyang pagkaon.
11 Into whatever city or village you enter, find out who in it is worthy, and stay there until you go on.
Bisan unsang siyudad o baryo nga inyong masudlan, pangitaa kung kinsa ang takos niini, ug pagpuyo didto hangtod nga kamo mobiya.
12 As you enter into the household, greet it.
Sa inyong pagsulod didto sa balay, panghinaoti kini.
13 If the household is worthy, let your peace come on it, but if it isn’t worthy, let your peace return to you.
Kung ang balay takos, pasagdi nga ang inyong kalinaw maanaa niini. Apan kung dili kini takos, pasagdi nga ang inyong kalinaw magabalik kaninyo.
14 Whoever doesn’t receive you or hear your words, as you go out of that house or that city, shake the dust off your feet.
Alang niadtong dili magdawat kaninyo o maminaw sa inyong mga pulong, sa dihang mobiya na kamo niana nga balay o siyudad, itaktak ang abog gikan sa inyong mga tiil.
15 Most certainly I tell you, it will be more tolerable for the land of Sodom and Gomorrah in the day of judgement than for that city.
Sa pagkatinuod magsulti ako kaninyo, mas maantos pa alang sa yuta sa Sodoma ug Gomorrah ang adlaw sa paghukom kaysa nianang siyudara.
16 “Behold, I send you out as sheep amongst wolves. Therefore be wise as serpents and harmless as doves.
Tan-awa, ipadala ko kamo sama sa karnero taliwala sa mga lobo, busa pagmaalamon sama sa mga bitin ug dili makapasakit sama sa mga salampati.
17 But beware of men, for they will deliver you up to councils, and in their synagogues they will scourge you.
Pagbantay sa katawhan! Itugyan nila kamo sa mga konseho, ug latigohon nila kamo sa ilang mga sinagoga.
18 Yes, and you will be brought before governors and kings for my sake, for a testimony to them and to the nations.
Ug dad-on kamo atubangan sa mga gobernador ug sa mga hari tungod kanako, ingon nga pagpamatuod ngadto kanila ug ngadto sa mga Gentil.
19 But when they deliver you up, don’t be anxious how or what you will say, for it will be given you in that hour what you will say.
Sa dihang itugyan na nila kamo, ayaw kamo kabalaka mahitungod kung unsaon o unsa ang inyong isulti, kay kung unsa ang igasulti ihatag kaninyo nianang taknaa.
20 For it is not you who speak, but the Spirit of your Father who speaks in you.
Kay dili na kamo ang magasulti, kondili ang Espiritu sa inyong Amahan ang magasulti diha kaninyo.
21 “Brother will deliver up brother to death, and the father his child. Children will rise up against parents and cause them to be put to death.
Ang igsoon magatugyan sa igsoon ngadto sa kamatayon, ug ang amahan sa iyang mga anak. Ang mga anak magatindog batok sa ilang mga ginikanan ug maoy hinungdan nga sila pagapatyon.
22 You will be hated by all men for my name’s sake, but he who endures to the end will be saved.
Pagadumtan kamo sa tanan tungod sa akong ngalan. Apan si bisan kinsa kadtong maglahutay sa kataposan, kanang tawhana mamaluwas.
23 But when they persecute you in this city, flee into the next, for most certainly I tell you, you will not have gone through the cities of Israel until the Son of Man has come.
Sa dihang lutoson nila kamo niining siyudara, kalagiw ngadto sa pikas, kay sa pagkatinuod magasulti ako kaninyo, nga dili pa ninyo mahuman pag-adto ang mga siyudad sa Israel sa dili pa moabot ang Anak sa Tawo.
24 “A disciple is not above his teacher, nor a servant above his lord.
Ang usa ka disipulo dili molabaw sa iyang magtutudlo, ni ang sulugoon motaas sa iyang agalon.
25 It is enough for the disciple that he be like his teacher, and the servant like his lord. If they have called the master of the house Beelzebul, how much more those of his household!
Igo lamang sa disipulo nga mahisama siya sa iyang magtutudlo, ug ang sulugoon mahisama sa iyang agalon. Kung tawagon nila nga agalon sa balay nga Beelsebul, unsa pa kaha ang pagpakaulaw nila sa iyang panimalay!
26 Therefore don’t be afraid of them, for there is nothing covered that will not be revealed, or hidden that will not be known.
Busa ayaw kahadlok kanila, kay walay bisan unsang natago nga dili madayag, ug walay bisan unsang tinago nga dili masayran.
27 What I tell you in the darkness, speak in the light; and what you hear whispered in the ear, proclaim on the housetops.
Kung unsa ang akong gisulti kaninyo diha sa mangitngit, isulti diha sa kahayag, ug kung unsa ang inyong nadungog nga malumo sa inyong dalunggan, imantala diha sa ibabaw sa atop.
28 Don’t be afraid of those who kill the body, but are not able to kill the soul. Rather, fear him who is able to destroy both soul and body in Gehenna. (Geenna g1067)
Ayaw kahadloki kadtong mopatay sa lawas apan dili makahimo sa pagpatay sa kalag. Hinuon, kahadloki siya nga makahimo sa paglaglag sa kalag ug lawas didto sa impiyerno. (Geenna g1067)
29 “Aren’t two sparrows sold for an assarion coin? Not one of them falls to the ground apart from your Father’s will.
Dili ba ang duha ka goryon gibaligya alang sa gamay nga sinsilyo? Apan walay usa kanila nga mangahulog ngadto sa yuta nga dili masayran sa inyong Amahan.
30 But the very hairs of your head are all numbered.
Apan bisan gani ang mga buhok sa inyong ulo inihap man.
31 Therefore don’t be afraid. You are of more value than many sparrows.
Ayaw kahadlok, mas bililhon pa kamo kaysa sa daghang mga goryon.
32 Everyone therefore who confesses me before men, I will also confess him before my Father who is in heaven.
Busa si bisan kinsa nga magsugid kanako atubangan sa katawhan, igasugid ko usab atubangan sa akong Amahan nga atua sa langit.
33 But whoever denies me before men, I will also deny him before my Father who is in heaven.
Apan siya nga maglimod kanako atubangan sa katawhan, igalimod ko usab atubangan sa akong Amahan nga atua sa langit.
34 “Don’t think that I came to send peace on the earth. I didn’t come to send peace, but a sword.
Ayaw hunahunaa nga mianhi ako aron sa pagdala ug kalinaw ibabaw sa kalibotan. Wala ako mianhi aron sa pagdala ug kalinaw, kondili usa ka espada.
35 For I came to set a man at odds against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law.
Kay mianhi ako aron sa pagbutang sa usa ka lalaki batok sa iyang amahan, ug sa anak nga babaye batok sa iyang inahan, ug sa umagad nga babaye batok sa iyang ugangan nga babaye.
36 A man’s foes will be those of his own household.
Ang mga kaaway sa usa tawo mao kadtong anaa sa iyang kaugalingong panimalay.
37 He who loves father or mother more than me is not worthy of me; and he who loves son or daughter more than me isn’t worthy of me.
Siya nga nahigugma sa amahan o sa inahan labaw pa kanako dili takos kanako. Ug siya nga naghigugma sa anak nga lalaki ug sa anak nga babaye labaw pa kanako dili takos kanako.
38 He who doesn’t take his cross and follow after me isn’t worthy of me.
Siya nga dili magpas-an sa iyang krus ug mosunod kanako dili takos kanako.
39 He who seeks his life will lose it; and he who loses his life for my sake will find it.
Siya nga mangita sa iyang kinabuhi mawad-an niini. Apan siya nga mawad-an sa iyang kinabuhi tungod kanako makakaplag niini.
40 “He who receives you receives me, and he who receives me receives him who sent me.
Siya nga magdawat kaninyo magadawat kanako, ug siya nga magadawat kanako magdawat usab kaniya nga nagpadala kanako.
41 He who receives a prophet in the name of a prophet will receive a prophet’s reward. He who receives a righteous man in the name of a righteous man will receive a righteous man’s reward.
Siya nga magdawat sa usa ka propeta tungod kay siya usa ka propeta makadawat sa ganti sa usa ka propeta. Ug siya nga magadawat sa usa ka tawo nga matarong tungod kay siya usa ka matarong nga tawo makadawat sa ganti sa tawong matarong.
42 Whoever gives one of these little ones just a cup of cold water to drink in the name of a disciple, most certainly I tell you, he will in no way lose his reward.”
Si bisan kinsa kadtong maghatag sa usa niining mga gagmay, bisan usa ka baso sa mabugnaw nga tubig, tungod kay siya usa ka disipulo, sa pagkatinuod magasulti ako kaninyo, walay paagi nga mawala kaniya ang iyang ganti.”
